نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 کارشناسی ارشد، مدیریت اکتشاف، شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران
چکیده
میدان‌های نفتی باباحبیب و سرکان در جنوب باختری استان لرستان و در 10 کیلومتری باختر شهرستان پلدختر قرار گرفته اند. این گستره مطالعاتی در ناحیه زمین‌ساخت- چینهنگاری (تکتونواستراتیگرافی) لرستان در شمال باختری زیرپهنه ساختاری زاگرس چین‌خورده ساده واقع شده است. با وجود اینکه ناحیه لرستان بخشی از حوضه رسوبی زاگرس به شمار می‌رود ولی در مقایسه با حوضه فروبار دزفول و فارس تفاوت‌های عمده‌ای از دید نوع و شرایط رسوب‌گذاری، شدت چین‌خوردگی و طبقات دارد. اطلاعات ژرفایی به دست آمده از ناحیه لرستان با استفاده از مقاطع لرزه‌ای، اطلاعات چاه و رسم چهار مقطع عرضی (AA´ تا DD´) در راستای عمود بر روند ساختاری منطقه، نشان‌دهنده تأثیر سطوح جدایشی بر هندسه چین‌های آن است. از مهم‌ترین اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش استفاده از خطوط لرزه‌ای دو و سه‌بعدی و همچنین اطلاعات چاه‌های منطقه بود که در تحلیل هندسی ساختار‌های زیرسطحی مورد استفاده قرار گرفت. در بخش مرکزی ناحیه لرستان با توجه به هندسه ساختاری چین‌های شکل گرفته در ژرفا و سطح، دو سطح جدایشی 1) سازند شیلی گرو به عنوان سطح جدایشی میانی و 2) سازند فلیشی امیران به عنوان سطح جدایشی بالایی به ترتیب بر هندسه چین‌خوردگی تاقدیسهای ژرفی (گروه بنگستان) و تاقدیسهای کوچک سطحی اثرگذار هستند. ستبر شدن سطح جدایش بالایی در بخش باختری منطقه مورد مطالعه سبب شکل‌گیری تاقدیس‌هایی با طول موج و دامنه کوتاه در رخنمون سطحی شده است. این تغییر ستبرا سبب چین‌خوردگی ناهماهنگ تاقدیسهای سطحی در بالای تاقدیسهای ژرفایی می‌شود. هندسه چین‌خوردگی تاقدیسهای ژرفی سرکان و باباحبیب به‌صورت چین جدایشی نامتقارن است که با افزایش تنش در میانه‌های تاقدیس وعدم گسترش پس راندگی در پس یال، هندسه چین جدایشی گسل‌خورده مدل یک Mitra (2002) را ایجاد می‌کند. این مدل به سبب اختلاف مقاومت زیاد میان واحدهای شیلی گرو در قاعده و سازندهای مقاوم گروه بنگستان در بالا تشکیل می‌شود. هندسه رله‌ای راندگی‌ها که از رسوبات کم قوام زیرین منشأ گرفته‌اند از عوامل اصلی کنترل کننده آرایه پلکانی تاقدیسهای ژرفایی در گستره مورد مطالعه است. هندسه سطحی تاقدیسهای منطقه نیز بیشتر توسط سطح جدایشی بالایی مهار شده است.
کلیدواژه‌ها
)