نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

در مناطق سردسیر، چرخه‌های یخبندان یکی از مهم‎ترین عوامل تأثیرگذار روی ویژگی‎های مکانیکی و در نتیجه دوام سنگ‌ها هستند. مقاومت فشاری تک‌محوری، کششی برزیلی و سرعت موج P از ویژگی‎های مکانیکی مهم به کار برده شده در ارزیابی دوام سنگ‌ها در این مناطق هستند. از آنجایی که تعیین این ویژگی‎ها در طی آزمایش‌ یخبندان بسیار وقت‎گیر و طاقت‌فرساست می‌توان از روابط آماری برای برآورد آنها استفاده کرد. در پژوهش حاضر یک مدل آماری چندمتغیره برای 15 نمونه تراورتن معرفی شده است که می‌تواند مقادیر مقاومت فشاری تک‌محوری، کششی برزیلی و سرعت موج P را در هر چرخه‌ از آزمایش یخبندان برآورد کند. در این مدل ویژگی‎های مکانیکی پس از چرخه‌های یخبندان به عنوان متغیر وابسته و همان ویژگی‎های مکانیکی در شرایط بکر، جذب آب و تعداد چرخه‌ آزمایش یخبندان به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده‌اند. نتایج آزمون‌های آماری و استفاده از داده‌های دیگر پژوهشگران نشان می‌دهد که مدل ارائه شده دقت و درستی قابل قبولی در برآورد مقاومت فشاری تک‎محوری، کششی برزیلی و سرعت موج P در چرخه‌های یخبندان و در نتیجه دوام نمونه‌ها دارد. 

کلیدواژه‌ها