مراحل کانه‌زایی و منشأ آهن کانسار باشکند در جنوب‌باختری سلطانیه بر اساس شواهد کانی‌شناسی، ساخت، بافت و ژئوشیمی

سمیه شهبازی؛ مجید قادری؛ نعمت‌اله رشیدنژاد عمران

دوره 24، 95- سنگ و کانی ، خرداد 1394، ، صفحه 355-372

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42471

چکیده
  کانسار آهن باشکند در 16 کیلومتری جنوب‌باختری سلطانیه در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. واحدهای سنگی منطقه شامل سنگ‌های دگرگونه سازند کهر، گرانیت خرم‌دره و دایک آندزیتی است. دگرسانی‌های عمده در منطقه، آرژیلی، پتاسیک، کلریتی، سریسیتی و کوارتز- کربناتی هستند. کانه‌زایی با روند N30-50W و شیب 30 تا 50 درجه به‌سوی جنوب‌باختر، از لایه‌بندی ...  بیشتر

زمین‌شناسی و ژئوشیمی توالی خروجی افیولیتی در ناحیه فرومد، شمال خاوری ایران

رضا کهنسال؛ منصور قربانی؛ سید محمد پورمعافی؛ مرتضی خلعت‌بری جعفری؛ جعفر عمرانی؛ صدیقه ذوالفقاری؛ سارا سلیمانی

دوره 25، شماره 97 ، آذر 1394، ، صفحه 387-396

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41593

چکیده
  سنگ‌های افیولیتی ناحیه فرومد، در انتهای بخش باختری افیولیت سبزوار، جزیی از افیولیت‌های حاشیه خردقاره ایران مرکزی هستند. بررسی‌های صحرایی در این ناحیه نشان از وجود توالی خروجی با سن کرتاسه پسین دارد. این توالی در تورونین پسین- سانتونینشامل گدازه‌های بازالتی بالشی همراه با چرت‌های رادیولردار است ولی در کنیاسین- کامپانین پسین از ...  بیشتر

تحلیل عناصر ساختاری کوه کمر حاجی، شمال باختر بیرجند

احمد رشیدی؛ محمد مهدی خطیب؛ محمودرضا هیهات؛ سید مرتضی موسوی

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 273-288

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43425

چکیده
  در منطقه کوه کمرحاجی در شمال باختر بیرجند، عناصر ساختاری مانند ساخت دوپشته(Duplex)، ساخت بالارانده(Pop-Up)، ساخت پهنه سه‌گوش(Triangle Zone)، ساخت گلواره (Flower structure) ، چین و... وجود دارند. دوپشته‌های منطقه، به موازات سیستم گسل شکرآب، روند خاوری ـ باختری دارند. گسل شکرآب یک گسل معکوس با مؤلفه چپ‌گرد است که در جنوب منطقه مطالعاتی قرار دارد و جزو یکی ...  بیشتر

بررسی ساختاری در بقایای حوضه حاشیه‌ای تتیس جوان در مسیرگسل شمال تبریز

فاطمه مصباحی؛ محمد محجل؛ محسن مؤذن؛ لقمان نمکی

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 303-312

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42082

چکیده
  در خاور تبریز، در جنوب روستای اسکندر، واحدهای سنگی کرتاسه بالایی رخنمون دارند. ساختارهای موجود در این نهشته‌ها عبارتند از: چین‌خوردگی‌های در مقیاس رخنمون با تمایل سطح محوری به سمت شمال‌شمال‌خاوری و آرایه گسلش راندگی که در قالب سه ورقه راندگی اصلی واحدهای کرتاسه بالایی را به سمت شمال‌باختری بر روی هم رانده‌اند. این آرایه گسلش ...  بیشتر

ژئوشیمی سروک بالایی (بخش میشریف) و تأثیر فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی این بخش در میادین سیری E وD

آمنه قربانی؛ محمدحسین آدابی؛ سیما سهرابی

دوره 24، 94- چینه شناسی و رسوب شناسی ، اسفند 1393، ، صفحه 327-238

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42733

چکیده
  میادین نفتی سیری E (اسفند) وD (دنا) در جنوب خلیج فارس قرار گرفته‌اند. در هر دو میدان مورد مطالعه، سروک بالایی (بخش میشریف) با سن کرتاسه میانی (سنومانین - تورونین) به‌صورت تدریجی و همشیب روی آهک‎های آرژیلی خاتیا (شیلیف) و توسط ناپیوستگی اواخر تورونین در زیر شیل‎های لافان قرار گرفته است. شواهد سنگ‌نگاری، ژئوشیمیایی (تجزیه‌های عنصری ...  بیشتر

کانی‌شناسی و ژئو‌شیمی نهشته لاتریتی کمبلو، باختر دامغان، استان سمنان

فاطمه کنگرانی فراهانی؛ علی اصغر کلاگری؛ علی عابدینی

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 349-358

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42963

چکیده
  نهشته لاتریتی کمبلو، در فاصله 80 کیلومتری باختر شهرستان دامغان، استان سمنان رخنمون دارد. این نهشته به شکل عدسی‌های چینه‌سان، در مرز بین سازند کربناتی الیکا (تریاس) و شیلی و ماسه‌سنگی سازند شمشک (ژوراسیک) توسعه و تکامل یافته است. مطالعات سنگ‌نگاری دلالت بر حضور بافت‌های کلومورفی، کلوفرمی، پورفیری دروغین و گرهکی درکانسنگ‌های این ...  بیشتر

بررسی سنگ‌شناسی و ژئوشیمی متابازیت و متاپریدوتیت‌های کمپلکس دگرگونی ده‌سلم و گلوگاه، خاور بلوک لوت

افسانه ناصری اسفندقه؛ حبیب بیابانگرد؛ ساسان باقری

دوره 25، شماره 98 ، اسفند 1394، ، صفحه 363-374

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.41254

چکیده
  کمپلکس دگرگونی ده‌سلم به سن ژوراسیک بالایی در باختر نهبندان و در حاشیه خاوری بلوک لوت رخنمون دارد. این کمپلکس به عنوان یکی از معدود رخنمون‌های پی‌سنگ بلوک لوت در خاور ایران است. سنگ‌های اولترامافیک دگرگون شده در این کمپلکس برای نخستین بار شناسایی و معرفی شده و به همراه سنگ‌های مافیک مطالعه شده‌اند. پیمایش‌های گسترده صحرایی و مطالعات ...  بیشتر

ژئوشیمی و پتروژنز سنگ‌های آداکیتی پرسیلیس ترشیری، منطقه شاه‌سلیمان‌علی (جنوب باختر بیرجند- خاور ایران)

پوریا کتابی؛ سید سعید محمدی؛ محمد حسین زرین‌کوب

دوره 24، 95- سنگ و کانی ، خرداد 1394، ، صفحه 373-382

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42486

چکیده
  فعالیت‌های ماگمایی ترشیری منطقه شاه‌سلیمان‌علی در جنوب باختر بیرجند، در بخش خاوری لوت به صورت سنگ‌های آذرآواری – گدازه‌ای و نیمه‌ژرف بروز کرده‌‌اند. سنگ‌های آذر‌آواری شامل انواع توف، آگلومرا و برش و سنگ‌های آتشفشانی شامل آندزیت، تراکی‌آندزیت و داسیت  هستند. بافت اصلی این سنگ‌ها را پورفیری و گلومروپورفیری با خمیره ریزبلورین ...  بیشتر

استفاده از مدل منطق فازی مرکب در برآورد آرسنیک منابع آبی در حوضه آبریز سد سهند

عطاالله ندیری؛ فریبا صادقی اقدم؛ اصغر اصغری مقدم

دوره 25، شماره 97 ، آذر 1394، ، صفحه 397-406

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41597

چکیده
  در این مطالعه از مدل منطق فازی مرکب (ICFL) برای برآورد غلظت آرسنیک کل (III, V) در محدوده مطالعاتی سد سهند استفاده شده است. با توجه به بالا بودن مقادیر آرسنیک نسبت به مقادیر  استاندارد جهانی (mg/L 01/0)، گروه زمین‌شناسی دانشگاه تبریز و سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان ‌شرقی از منابع آب زیرزمینی و سطحی منطقه نمونه‌برداری و متغیرهای هیدروشیمیایی ...  بیشتر

خرد‌لرزه‌خیزی و لرزه‌زمین‌ساخت ناحیه گرمسار

محمد تاتار؛ سید مالک مومنی؛ فرزام یمینی‌فرد

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 289-298

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43426

چکیده
  پیچ‌خوردگیVشکل رشته‌کوه‌های البرز در جنوبی‌ترین نقطه خود به شهر گرمسار در 100 کیلومتری جنوب خاور تهران می‌رسد. با نصب و راه‌اندازی شبکه لرزه‌نگاری محلی موقت، و ثبت خرد‌زمین‌لرزه‌های ناحیه گرمسار با کیفیت و دقت بالا، و استفاده از زمین‌لرزه‌های محلی ثبت شده در شبکه لرزه‌نگاری کشوری وابسته به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (IRSC) ...  بیشتر

بررسی پتانسیل حرکتی گسل شمال تبریز

احد نوری مخوری؛ بهزاد زمانی؛ محسن مؤید

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 313-322

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42083

چکیده
  گسل تبریز، از مهم‌ترین گسل‌های ایران است که در منطقه شمال باختر ایران و در آذربایجان مرکزی (ایران) قرار گرفته است. این گسل دارای پیشینه لرزه‌خیزی است و به لحاظ قرارگیری شهر تبریز با جمعیت حدود دو میلیون نفر در مجاورت آن یک عامل خطر لرزه‌ای مهم به‌شمار می‌آید. در این پژوهش با بررسی داده‌های لرزه‌ای دستگاهی، تحلیل تصاویر دورسنجی ...  بیشتر

مطالعات کانی‌شناسی سرب و نقره و بررسی‌های ایزوتوپی سرب در معدن آهنگران، ملایر

احمد حسینخانی؛ فاطمه ملاصالحی

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 359-368

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42965

چکیده
  معدن آهنگران از معادن سرب و نقره فعال کشور بوده که در پهنه فلززایی سرب و روی اصفهان- ملایر و در شهرستان ملایر استان همدان قرار گرفته است. مطالعات کانه‌نگاری در بخش‌های مختلف آهنگران نشان‌دهنده پهنه‌های مختلف سولفیدی و اکسیدی با کانه‌های اصلی گالن، سروسیت، کالکوپیریت، مگنتیت، پیریت، هماتیت، گوتیت و دیگر کانه‌های فرعی است. در بررسی‌های ...  بیشتر

بررسی وضعیت تنش نو‌زمین‌ساختی و ارائه مدل کینماتیکی در دشت گرگان، شمال خاوری ایران

معصومه روستائی؛ مریم روستائی؛ بهزاد زمانی؛ مجید نعمتی

دوره 25، شماره 98 ، اسفند 1394، ، صفحه 375-384

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.41258

چکیده
  در این پژوهش، سعی شده است که با استفاده از روش تحلیل وارون و با استناد بر حل سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌های روی‌ داده در دشت گرگان، رژیم تنش حاکم بر این منطقه محاسبه و همچنین، مدلی برای گسلش پنهان و کینماتیک آنها در این منطقه ارائه شود. بدین منظور، ابتدا زمین‌لرزه‌های روی ‌داده در منطقه (که دارای حل سازوکار کانونی بودند) برای شرکت ...  بیشتر

بررسی ژئوشیمی و کانی‌شناسی مواد تشکیل دهنده گل‌فشان‌های حاشیه جنوب خاوری دریای مازندران و رسوبات بسترحاشیه دریا

محمد علی آرین؛ جلال فصل بهار

دوره 24، 95- سنگ و کانی ، خرداد 1394، ، صفحه 383-392

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42494

چکیده
  موادتشکیل دهنده گل‌فشان‌های واقع در بخش جنوب باختری دریای مازندران (کشور آذربایجان) با هدف پی‌بردن به خاستگاه شان از نظر روند تشکیل، کانی‌شناسی و ژئوشیمی مورد مطالعه قرارگرفته اند، ولی تاکنون گل‌فشان‌های منطقه گمیشان با دیدگاه‌ کانی‌شناسی و ژئوشیمی بررسی نشده است  این پژوهش برای اولین بار  با هدف پی‌بردن به خاستگاه آنها ...  بیشتر

پتروژنز و خاستگاه زمین‌ساختی توده گرانیتوییدی درّه‌باغ (شمال باختر الیگودرز)

محمود صادقیان؛ سکینه شکاری

دوره 25، شماره 97 ، آذر 1394، ، صفحه 407-420

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41598

چکیده
  توده‌ گرانیتوییدی درّه‌باغ در شمال باختر الیگودرز از دو بخش مافیک و فلسیک تشکیل شده است. این بخش‌ها به ترتیب دارای ترکیب سنگ‌شناسی دیوریت تا کوارتزدیوریت و گرانودیوریت تا لوکوگرانیت هستند. آشکارترین ویژگی‌های بخش فلسیک توده نفوذی درهّ‌باغ عبارتند از حضور گسترده آنکلاوهای متاپلیتی آندالوزیت‌دار، سورمیکاسه، سیلیسی (کوارتزی ...  بیشتر

دگرریختی ستبرپوست و نازک پوست در گستره ماه‌نشان، زنجان، شمال باختر ایران

اصغر احمدی ترکمانی؛ محمدرضا قاسمی

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 299-306

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43427

چکیده
  این پژوهش با کمک داده‌های صحرایی دقیق به تهیه یک بُرش ساختاری ترازمند برای گستره ماه‌نشان پرداخته است تا گسترش ساختارهای اصلی آن را مورد کاوش قرار دهد. بررسی‌های ساختاری ما آشکار می‌سازد دو گسله شمال باختری-جنوب خاوری و اصلی ماه‌نشان و انگوران، گسله‌هایی بنیادی هستند که با نفوذ در ژرفای پوسته سبب مقدار قابل ملاحظه‌ای کوتاه‌شدگی ...  بیشتر

اثر کنترل کننده‌های ساختاری در نهشت مواد معدنی منطقه چشمه‌خوری (شمال‌باختر بیرجند)

خشایار کاویانی صدر؛ محمد مهدی خطیب؛ محمد‌حسین زرین کوب

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 323-342

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42086

چکیده
  منطقه چشمه‌خوری به‌طور عمده پهنه‌ای است از گسل‌های موازی- نردبانی که در امتداد آنها کانی‌سازی از نوع فلزی و غیر فلزی صورت گرفته است. کنترل‌کننده‌های ساختاری به عنوان عاملی مهم در تشکیل عناصر ساختاری این منطقه نظیر دایک، گسل‌، درزه، چین و به‌ویژه رگه‌های معدنی به‌شمار  می‌آیند. دایک‌ها در سه نوع گوه‌ای با راستای E-W، چین‌خورده ...  بیشتر

کانه‌زایی آهن منگنزدار در دولومیت‎های معادل سازند شتری در شمال خاور دهبید، پهنه سنندج- سیرجان جنوبی، استان فارس

منصور کاظمی ‌راد؛ ابراهیم راستاد؛ محمد محجل

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 369-382

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42968

چکیده
  کانسارهای آهن منگنز‌‌دار گوشتی- هنشک، گلی و چشمه ‏اسی در شمال خاور دهبید (صفاشهر)، در 175 کیلومتری شمال خاور شیراز قرار گرفته‌اند. این کانسارها  در پهنه‌ برشی هنشک، زیر‌پهنه‌ با دگرشکلی پیچیده‌ پهنه سنندج- سیرجان جنوبی، واقع شده‌اند. قدیمی‌ترین رخنمون‌های سنگی منطقه معدنی را شیل و ماسه‌سنگ‌های دگرگون شده و آهک بلورین پرمین ...  بیشتر

تفسیر فابریک‌های مغناطیسی مبتنی بر تغییرات ناهمسانگردی پذیرفتاری مغناطیسی در توده گرانیتوییدی بویین– میاندشت

سهیلا ساکی؛ حبیب‎الله قاسمی؛ محمود صادقیان

دوره 25، شماره 98 ، اسفند 1394، ، صفحه 385-394

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.41261

چکیده
  توده گرانیتوییدی بویین- میاندشت با گستردگی تقریبی 40 کیلومتر مربع در شمال جاده بویین میاندشت- الیگودرز، به درون سنگ‎های متاپلیتی درجه پایین تا متوسط (با سن دگرگونی ژوراسیم میانی و سن سنگ‌های مادر اواخر تریاس-اوایل ژوراسیک) پهنه سنندج - سیرجان نفوذ کرده است.این توده نفوذی دارای ترکیب آلکالی‌فلدسپارگرانیت تا لوکوگرانیت است. برای ...  بیشتر

اولین گزارش از همزیستی هیدرویید- سرپولید در ایران

حمید کمالی سروستانی؛ عباس صادقی؛ سید مسعود موسویان

دوره 25، شماره 97 ، آذر 1394، ، صفحه 421-426

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41599

چکیده
  همزیستی میان هیدروییدProtulophila gestroi  و خانواده سرپولیدا از نقاط مختلف اروپا (انگلستان، فرانسه، آلمان و...) و خاورمیانه (سوریه) با سن ژوراسیک میانی (باژوسین) تا پلیوسن گزارش شده است. در این مطالعه همزیستی یاد شده برای اولین بار در ایران و دومین بار در خاورمیانه گزارش می‌شود. این همزیستی در سازند دبرسو در منطقه هفتومان در جنوب ‌باختر شهر ...  بیشتر

اثرهای رویداد سیمرین میانی در شمال خاور ایران

محمدرضا شیخ الاسلامی

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 307-314

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43428

چکیده
  عملکرد رویداد سیمرین میانی در کوه‌های بینالود خاوری، نواحی باختر و جنوب باختر مشهد تا شمال خاوری نیشابور در فیلیت‌های مشهد و نیز در ناحیه آق‌دربند قابل پیگیری و بررسی است. در ناحیه‌ بینالود، این رویداد دگرگونی در شرایط رخساره پرهنیت- پومپله‌ایت تا زیرین شیست سبز، رسوبات تخریبی شیلی و ماسه‌سنگی معادل گروه شمشک را که به‌ صورت مولاس‌های ...  بیشتر

بررسی ژئوتکنیکی و پهنه‌بندی لرزه‌ای آبرفت در باختر تهران

یوسف علاء دین؛ مرتضی طالبیان؛ مهران آرین؛ محمد مهدی احمدی

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 333-343

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42087

چکیده
  زمین‌‌لرزه یک پدیده غیر‌قابل‌انکار است که چنانچه در مناطق پر‌جمعیت رخ‌ دهد خسارات زیادی را از نظر مالی و جانی به‌وجود ‌می‌آورد. آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در شهرها نه تنها تابع بزرگی و فاصله از کانون زمین‌لرزه بلکه ویژگی‌های فیزیکی خاک زیر ساختگاه  است. در این پژوهش آبرفت که در  بخشی از  باختر تهران شامل مناطق 2، 5،  9، ...  بیشتر

هاله‌های منفی ژئوشیمیایی و اهمیت آنها در اکتشافات منطقه‌ای قره‌چمن- دوزدوزان

آینور ناصری؛ محمد‌جعفر محمد‌زاده؛ پریا محبی؛ پریناز جوانی

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 383-392

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42970

چکیده
  منطقه قره‌چمن- دوزدوزان در آذربایجان ‌شرقی روی پهنه ارومیه- دختر قرار دارد و بیشتر از سنگ‌های آذرین درونی و بیرونی میانگین تا اسیدی با سن الیگوسن و رسوبات عهد حاضر تشکیل یافته است. اکتشافات ژئوشیمیایی با برداشت 394 نمونه رسوب رودخانه‌‎ای در مقیاس ناحیه‌ای شروع و با هدف تعیین مناطق پتانسیل‌دار  برای 44 عنصر تجزیه شدند. آنچه در ...  بیشتر

ترکیب آشکارسازها در تهیه نقشه از کانی‎های دگرسان گرمابی (مطالعه موردی: گناباد)

سحر دهنوی؛ یاسر مقصودی؛ محمدجواد ولدان‌زوج؛ علی بیاتانی

دوره 25، شماره 98 ، اسفند 1394، ، صفحه 395-404

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.41262

چکیده
  شناسایی اهداف معدنی و تفکیک پهنه‌های دگرسانی با استفاده از روش‎های سنجش‌ از دور موضوعی است که طی سالیان متمادی، مورد مطالعه شمار بالایی از پژوهشگران قرار گرفته است. شناسایی بسیاری از نمونه‌های معدنی با استفاده از الگوریتم‌های در سطح پیکسل ممکن نیست. با روی کار آمدن تصاویر ابرطیفی، مسئله حل ابهام آمیختگی طیفی در پیکسل‌های مخلوط ...  بیشتر

شواهد وارونگی بردار لغزش در گسل کوشک نصرت، شمال ساوه

کیوان اورنگ؛ محمد محجل؛ غلامرضا تاج‌بخش

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 315-328

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43429

چکیده
  تحلیل حرکتی سامانه گسلی کوشک نصرت در ناحیه شمال ساوه نشان می‌دهد که سازوکار این گسل (با راستای WNW-ESE)، در زمانی پس از میوسن زیرین، از راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر به مورب‌لغز معکوس چپ‌بر (در برخی پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغییر کرده است. شواهد ساختاری بازمانده از حرکت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه کششی کوشک نصرت که در نتیجه ...  بیشتر