مریم تاج بخشیان؛ محمد حسین محمودی قرایی؛ اسدالله محبوبی؛ رضا موسوی حرمی؛ ایرج اجلالی
چکیده
هیدروژئوشیمی آبهای سطحی و زیرزمینی راهنمای مناسبی برای تشخیص واکنشهای انجام شده در آبخوان و همچنین شناسایی عوامل آلاینده طبیعی و انسانزاد مؤثر بر منابع آب است. ١7 نمونه آب برای بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی و سطحی موجود در منطقه پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد، در شمال خاور شهر مشهد و در فاصله ٣۵ کیلومتری شهرستان سرخس مورد مطالعه ...
بیشتر
هیدروژئوشیمی آبهای سطحی و زیرزمینی راهنمای مناسبی برای تشخیص واکنشهای انجام شده در آبخوان و همچنین شناسایی عوامل آلاینده طبیعی و انسانزاد مؤثر بر منابع آب است. ١7 نمونه آب برای بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی و سطحی موجود در منطقه پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد، در شمال خاور شهر مشهد و در فاصله ٣۵ کیلومتری شهرستان سرخس مورد مطالعه قرار گرفت و غلظت آنیونها و کاتیونهای اصلی، میزان pH، دما، هدایت الکتریکی و میزان کل مواد جامد محلول در آنها تعیین شد. با استفاده از نمودار Piper نوع و رخساره سدیم سولفاتی و سدیم کلروری برای منابع آب مورد مطالعه تعیین شد. نمودارهای ترکیبی Ca2+/Mg2+ در برابر Mg2+ و Ca2+/Ca2++Mg2+ در برابر SO42-/SO42-+HCO3-و همچنین میزان سختی کل و فشار گاز CO2،انحلال کربناتها را تأیید کرد. نسبتهای یونی Na+/Na++Cl-، Ca2+/Ca2++SO42-، HCO3-/Σ anions، HCO3-/SiO2، SiO2/Na++K+-Cl-، Na++K+ و SO42-+Cl- نیز عواملی مانند تبادل یونی، انحلال ژیپس، هالیت و سولفاتهای سدیم و پتاسیم و هوازدگی کربناتها و سیلیکاتها را به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر ترکیب شیمیایی منابع آب منطقه مشخص کرد. بر طبق نمودارهای Log(aCa2+/a(H+)2) و Log(aMg2+/a(H+)2) در برابرLog (aNa+/a(H+)2) که برای مشخص کردن کانیهای سیلیکاتی محلول در آب استفاده میشوند، به غیر از دو نمونه که در محدوده کانی کلینوکلر قرار گرفتهاند، دیگر نمونههای مورد مطالعه انحلال کانی کائولینیت را نشان میدهند. محاسبه نمایههای اشباع با استفاده از نرمافزار PHREEQC، مشخص کرد که در همه نمونهها کانی کلسیت، دولومیت و آراگونیت حالت فوق اشباع، کانی هالیت و انیدریت تحت اشباع و کانی ژیپس هر سه حالت فوق اشباع، تحت اشباع و تعادل را دارد. نمودارهای Schoeller و Wilcox کیفیت نامناسب را برای منابع آب برداشت شده برای مصارف آشامیدن و کشاورزی نشان دادند. در واقع منابع آب منطقه به دلیل حضور سازندهایی با قابلیت انحلال بالا که در سطح وسیعی رخنمون دارند کیفیت مناسبی نداشته است و از سویی سطح ایستابی به نسبت کمژرفا و دمای بالای محیط نیز سبب تشدید آن میشود. با توجه به نتایج بهدست آمده عوامل طبیعی نقش اصلی بر کیفیت منابع آب منطقه داشتهاند.
مجتبی کاویانپور سنگنو؛ اعظم نامداریان؛ سیدرضا موسوی حرمی؛ اسدالله محبوبی؛ آرمین امیدپور
چکیده
تبخیریها شامل طیف گستردهای از نهشتههای شیمیایی هستند که در سطح یا نزدیک سطح زمین از شورابههای تغلیظ شده بهوسیله تبخیر حاصل میشوند. فرایندهای دیاژنزی از جمله مهمترین عواملی هستند که در کیفیت مخازن هیدروکربنی میتوانند مؤثر باشند. مخزن آسماری در میدان منصوری با سن الیگومیوسن متشکل از توالی کربناتی و آواری است که ...
بیشتر
تبخیریها شامل طیف گستردهای از نهشتههای شیمیایی هستند که در سطح یا نزدیک سطح زمین از شورابههای تغلیظ شده بهوسیله تبخیر حاصل میشوند. فرایندهای دیاژنزی از جمله مهمترین عواملی هستند که در کیفیت مخازن هیدروکربنی میتوانند مؤثر باشند. مخزن آسماری در میدان منصوری با سن الیگومیوسن متشکل از توالی کربناتی و آواری است که کیفیت مخزنی این نهشتهها متأثر از فرایندهای دیاژنزی در طول زمان است. از مهمترین این فرایندها تشکیل سیمان انیدریت است که بهصورت لایهای، پویکیلوتوپیک، پرکننده خلل و فرج و فراگیر، گرهکی اولیه، گرهکی دفنی، بلورهای پراکنده، پرکننده شکستگی و رگچهای در مخزن گسترش دارد. گسترش سیمان انیدرت بر روی کیفیت مخزنی تأثیر منفی دارد. از سوی دیگر قابلیت انحلال بالای این سیمان نسبت به سیمانهای کربناتی میتواند دارای اثری مثبت در افزایش کیفیت مخزنی باشد. تأثیر متقابل فرایندهای دیاژنزی و بافت انیدرت در افزایش یا کاهش ویژگیهای مخزنی سازند آسماری دیده میشود. نتایج این مطالعه نشان میدهد که انیدریت (در طی دیاژنز) بیشترین نقش را بهشکل بافتهای فراگیر پرکننده خلل و فرج و فابریک پویکیلوتوپیک در کاهش کیفیت مخزن داشته است. ولی فرایندهایی مانند انحلال نقش اصلی را در افزایش کیفیت مخزن در سازند آسماری در میدان منصوری داشتهاند.