حسن سیف؛ محمودرضا مجیدی فرد؛ طیبه محتاط
چکیده
برای مطالعات چینه‌نگاری سنگی و زیستی سازند غیر رسمی فرخی، برش کوه هونو در 15 کیلومتری جنوب باختر شهر خور انتخاب شده است. در این برش سه سازند هفتومان، فرخی و چوپانان رخنمون و گسترش خوبی دارند. ستبرای سازند فرخی در این برش177 متر بود که بر پایه ویژگی‌های سنگ‌شناسی به چهار بخش شامل مارن، سنگ‌آهک و سنگ‌آهک رسی تقسیم شده است. سازند فرخی ...
بیشتر
برای مطالعات چینه‌نگاری سنگی و زیستی سازند غیر رسمی فرخی، برش کوه هونو در 15 کیلومتری جنوب باختر شهر خور انتخاب شده است. در این برش سه سازند هفتومان، فرخی و چوپانان رخنمون و گسترش خوبی دارند. ستبرای سازند فرخی در این برش177 متر بود که بر پایه ویژگی‌های سنگ‌شناسی به چهار بخش شامل مارن، سنگ‌آهک و سنگ‌آهک رسی تقسیم شده است. سازند فرخی با ناپیوستگی فرسایشی (Disconformity) روی سنگ آهک سازند هفتومان قرار گرفته است. از میان 96 نمونه گرد‌آوری شده از این برش، 20 نمونه به روش شستشو (Washing) و 76 نمونه به روش مقاطع نازک تهیه و مطالعه شد که به شناسایی 103 گونه از 87 جنس از روزن‌بران انجامید. به‌گونه‌ای که 20 گونه از 11 جنس، متعلق به روزن‌بران پلانکتونیک، 73 گونه از 66 جنس، متعلق به روزن‌بران کف‌زی و 9 گونه از 9 جنس متعلق به روزن‌بران کف‌زی بزرگ (LBF) تشخیص داده شد. از فسیل‌های دیگر این سازند می‌توان به استراکدا و مقادیر فراوانی از بی‌مهرگان شامل گونه‌های مختلفی از براکیوپودا، خارپوست، دوکفه‌ای و به ندرت آمونیت اشاره کرد. بررسی‌های انجام گرفته روی روزن‌بران پلانکتونیک زیر واحد مارنی سازند فرخی، سبب شناسایی سه پهنه زیستی شده که عبارتند از: Partial Range Zone (CF6) Contusotruncana contusa،شاخص ماستریشتین پیشین. Pseudotextularia intermedia Partial Range Zone (CF5)، شاخص انتهای ماستریشتین پیشین. Taxon Range Zone (CF4) Racemiguembelina fructicosa،شاخص ابتدای ماستریشتین پسین. با توجه به مجموعه فسیلی شناسایی شده، سن سازند فرخی گستره‌ای از ماستریشتین پیشین تا پسین است. مرز K/Pg در برش کوه هونو انطباق کاملی با مرز مشترک دو سازند فرخی و چوپانان دارد و از نوع ناپیوستگی موازی است. این موضوع با توجه به عدم وجود سنگ‌های پالئوسن زیرین، تغییر رخساره و محیط رسوبی از سازند فرخی به سازند چوپانان اثبات می‌شود. حضور متفاوت گروه‌های مختلف فسیلی، به ویژه روزن‌بران، در بخش‌های مختلف سازند فرخی مؤید محیط رسوبی دریای باز (شیب قاره) در ابتدای این سازند است که به سوی بالا به محیط کم‌ژرفای نرتیک تبدیل می‌شود.
