سمیه فرامرزی؛ حسین رحیم‌پور بناب؛ محسن رنجبران
چکیده
سازند سروک به‌عنوان یکی از مخازن مهم هیدروکربوری ایران هدف اصلی این مطالعه است. در این پژوهش ارزیابی کیفیت مخزنی سازند سروک با استفاده از تلفیق مطالعات سنگ‌نگاری و داده های تخلخل- تراوایی مغزه در ۳ چاه مهم در یکی از میدان‌های بزرگ ناحیه دشت آبادان در جنوب باختری ایران صورت گرفته است. مطالعات سنگ نگاری به شناسایی ۱۳ ریزرخساره در ...
بیشتر
سازند سروک به‌عنوان یکی از مخازن مهم هیدروکربوری ایران هدف اصلی این مطالعه است. در این پژوهش ارزیابی کیفیت مخزنی سازند سروک با استفاده از تلفیق مطالعات سنگ‌نگاری و داده های تخلخل- تراوایی مغزه در ۳ چاه مهم در یکی از میدان‌های بزرگ ناحیه دشت آبادان در جنوب باختری ایران صورت گرفته است. مطالعات سنگ نگاری به شناسایی ۱۳ ریزرخساره در قالب 3 کمربند رخساره ای اصلی شامل لاگون، پشته‌های بیوکلستی زیرآبی (شول)، دریای باز شامل تالوس و شیب در چارچوب یک مدل سکوی کربناته ایزوله انجامید. فرایندهای دیاژنزی چیره شامل میکرایتی شدن، زیست آشفتگی، تبلور دوباره، انحلال، سیمانی شدن، تراکم فیزیکی و شیمیایی، دولومیتی شدن، جانشینی (پیریت، سیلیس و گلوکونیت) و شکستگی توالی سازند سروک را تحت تأثیر قرار داده اند. بر پایه نتایج حاصل، کیفیت مخزنی سازند سروک حاصل تأثیر رخساره های رسوبی به‌صورت اولیه و فرایندهای دیاژنزی به‌صورت ثانویه است. ارزیابی تأثیر رخساره های رسوبی بر کیفیت مخزنی نشان می‌دهد که توالی های رودیست دار (به‌ویژه زون های واریزه رودیستی) کیفیت مخزنی بالایی دارند. انحلال و سیمانی شدن مهم‌ترین فرایندهای دیاژنزی مؤثر بر سازند سروک هستند که به دلیل تأثیر چیره فرایندهای دیاژنزی جوی رخ داده‌اند. انحلال و شکستگی عوامل اصلی افزایش تخلخل- تراوایی و سیمانی شدن و تراکم مهم‌ترین عوامل کاهش کیفیت مخزنی در سازند سروک هستند. این مطالعه می تواند به شناخت بهتر عوامل کنترل‌کننده کیفیت مخزنی سازند سروک در ناحیه دشت آبادان بیانجامد.
کتایون رضایی پرتو؛ حسین رحیم‌پور بناب؛ علی کدخدایی؛ مهران آرین؛ الهام حاجی کاظمی
چکیده
سازند داریان به سن آپتین- آلبین یکی از واحدهای مخزنی مهم در جنوب باختر ایران و هم ارز سازند شعیباست. با توجه به این که اولین گام در ارزیابی دقیق سنگ‌های مخزنی بررسی ریزرخساره‌ها، محیط رسوبی و فرایندهای دیاژنزی آنهاست، در این پژوهش مخزن داریان در چاه‌های A، B، C، D و E میدان نفتی سلمان مطالعه شده است. بر پایه مطالعات سنگ‌نگاری نام‌گذاری ...
بیشتر
سازند داریان به سن آپتین- آلبین یکی از واحدهای مخزنی مهم در جنوب باختر ایران و هم ارز سازند شعیباست. با توجه به این که اولین گام در ارزیابی دقیق سنگ‌های مخزنی بررسی ریزرخساره‌ها، محیط رسوبی و فرایندهای دیاژنزی آنهاست، در این پژوهش مخزن داریان در چاه‌های A، B، C، D و E میدان نفتی سلمان مطالعه شده است. بر پایه مطالعات سنگ‌نگاری نام‌گذاری سنگ‌های کربناتی به روش دانهام و نام‌گذاری رخساره‌ها بر پایه تقسیم‌بندی فلوگل انجام گرفته است که 7 ریزرخساره اصلی شامل مادستون، مادستون تا وکستون فسیل‌دار، وکستون تا پکستون اربیتولین‌دار، پکستون تا گرینستون بایوکلستی، وکستون تا پکستون اکینودرم‌دار، وکستون تا پکستون پلانکتونی و مادستون تا وکستون پلانکتونی اکینودرم‌دار شناسایی شد که متعلق به زیرمحیط‌های رسوبی دریای باز، شول و لاگون هستند. بررسی تغییرات عمودی و جانبی رخساره‌ها و مقایسه آنها با محیط های رسوبی امروزى و دیرین نشان می‌دهد که سازند داریان در این ناحیه در یک محیط رمپ کربناته گلپشتیبان بادپناه نهشته شده است. با توجه به فرایندهای دیاژنزی متعدد دیده شده در این سازند و تأثیر مستقیم آنها روی کیفیت مخزنی در پایان نتیجه‌گیری می‌شود که میکریتی شدن، سیمانی شدن، فشردگی (مکانیکی)، نوشکلی و پیریتی شدن سبب بسته شدن خلل و فرج و گلوگاه‌های موجود در مخزن می‌شوند و تخلخل و تراوایی را کاهش می‌دهند؛ در حالی که فشردگی (شیمیایی)، دولومیتی شدن و شکستگی سبب ایجاد فضاهای خالی و برقراری ارتباط میان آنها می‌شوند، تخلخل و تراوایی را افزایش می‌دهند و سبب بالا رفتن کیفیت مخزنی می‌شوند.
زهرا کلانترزاده؛ محمدحسین آدابی؛ حسین رحیم‌پور بناب
چکیده
پس از فاز کوهزایی سیمرین پیشین، در اثر پیشروی دریا سازند نایبند با سن نورین- رتین (تریاس بالایی) در پهنه ایران مرکزی نهشته شده است. از آنجا که در طول دیاژنز آراگونیت و کلسیت دارای منیزیم بالا به کلسیت با منیزیم پایین تبدیل شده‌اند، تعیین کانی‌شناسی اولیه کربنات‌ها بر پایه مطالعات سنگ‌شناسی مشکل است. در این پژوهش کانی‌شناسی اولیه ...
بیشتر
پس از فاز کوهزایی سیمرین پیشین، در اثر پیشروی دریا سازند نایبند با سن نورین- رتین (تریاس بالایی) در پهنه ایران مرکزی نهشته شده است. از آنجا که در طول دیاژنز آراگونیت و کلسیت دارای منیزیم بالا به کلسیت با منیزیم پایین تبدیل شده‌اند، تعیین کانی‌شناسی اولیه کربنات‌ها بر پایه مطالعات سنگ‌شناسی مشکل است. در این پژوهش کانی‌شناسی اولیه و نوع کربنات‌های (حارهای، معتدله و قطبی) سازند نایبند با استفاده از شواهد ژئوشیمیایی در مقاطع چینه‌شناسی داربیدخون، طرز، گیتری و کوهبنان بررسی شده است. محدودههای عناصر فرعی (Na, Sr, Fe, Mn) و ایزوتوپی ( و) نمونههای کربناتی سازند نایبند به علت ترکیب کانی‌شناسی اولیه آراگونیتی در درون یا نزدیک محدوده آهکهای آراگونیتی حارهای سازند فهلیان (کرتاسه پایینی)، سازند ایلام (کرتاسه بالایی)، سازند کنگان (تریاس پایینی) و سازند مزدوران (ژوراسیک بالایی) قرار گرفتهاند. نتایج حاصل از تجزیه عنصری و ایزوتوپی نمونههای کربناتی سازند نایبند با شواهد سنگ‌نگاری و نقشه جغرافیای دیرینه تریاس بالایی همخوانی دارد.
