مصطفی جاوید؛ حسین معماریان؛ سید مهدی مظهری؛ رضا آقاییزاده ظروفی؛ بهزاد تخمچی؛ فرهاد خوشبخت
چکیده
شکستگیها در مخازن نفتی حوزه زاگرس نقش بنیادین در مهاجرت و تولید هیدروکربورها دارند. یکی از ابزارهای بسیار قوی برای مطالعه و شناسایی شکستگیها در پیرامونچاهها، نمودارهای تصویریاست. این نمودارها اطلاعات مهمی درباره جهتگیری، ژرفا و نوع شکستگیهای طبیعی فراهم میکنند. امروزه روش دقیقی برای شناسایی خودکار شکستگیها از روی این ...
بیشتر
شکستگیها در مخازن نفتی حوزه زاگرس نقش بنیادین در مهاجرت و تولید هیدروکربورها دارند. یکی از ابزارهای بسیار قوی برای مطالعه و شناسایی شکستگیها در پیرامونچاهها، نمودارهای تصویریاست. این نمودارها اطلاعات مهمی درباره جهتگیری، ژرفا و نوع شکستگیهای طبیعی فراهم میکنند. امروزه روش دقیقی برای شناسایی خودکار شکستگیها از روی این نمودارها در مخازن کربناتی ایرانوجود ندارد و تفسیر این نمودارها بیشتر بهصورت دستی انجام میگیرد. بر این اساس در صورت نبود تجربه کافی، تفسیر با خطا روبهرو خواهد شد. هدف از مطالعه حاضر، معرفی و بهکارگیری روشهای پردازش تصویر و الگوریتم کلونی مصنوعی زنبور عسل، برای پیدا کردن خودکار شکستگیها در نمودارهای تصویری است. در این روش ابتدا با استفاده از یک روش ردهبندی، محل مربوط به شکستگی از درون تصویر استخراج میشود. سپس با استفاده از الگوریتم کلونی مصنوعی زنبورعسل، شیب، آزیموت و موقعیت ژرفی شکستگیها از روی محل استخراج شده تعیین میشود. این روش روی نمودار تصویریFMSمربوط به یک چاه از میادین جنوب ایران پیادهسازی شده است.نتایج بهصورت نمودار تراکم ژرفی، نمودار گلسرخی و استریونت شکستگیهای شناسایی شده، نمایش داده شده است. نتایج حاصل کارایی راهکار پیشنهاد شده را نشان میدهد.
شکستگیها در مخازن نفتی حوزه زاگرس نقش بنیادین در مهاجرت و تولید هیدروکربورها دارند. یکی از ابزارهای بسیار قوی برای مطالعه و شناسایی شکستگیها در پیرامونچاهها، نمودارهای تصویریاست. این نمودارها اطلاعات مهمی درباره جهتگیری، ژرفا و نوع شکستگیهای طبیعی فراهم میکنند. امروزه روش دقیقی برای شناسایی خودکار شکستگیها از روی این نمودارها در مخازن کربناتی ایرانوجود ندارد و تفسیر این نمودارها بیشتر بهصورت دستی انجام میگیرد. بر این اساس در صورت نبود تجربه کافی، تفسیر با خطا روبهرو خواهد شد. هدف از مطالعه حاضر، معرفی و بهکارگیری روشهای پردازش تصویر و الگوریتم کلونی مصنوعی زنبور عسل، برای پیدا کردن خودکار شکستگیها در نمودارهای تصویری است. در این روش ابتدا با استفاده از یک روش ردهبندی، محل مربوط به شکستگی از درون تصویر استخراج میشود. سپس با استفاده از الگوریتم کلونی مصنوعی زنبورعسل، شیب، آزیموت و موقعیت ژرفی شکستگیها از روی محل استخراج شده تعیین میشود. این روش روی نمودار تصویریFMSمربوط به یک چاه از میادین جنوب ایران پیادهسازی شده است.نتایج بهصورت نمودار تراکم ژرفی، نمودار گلسرخی و استریونت شکستگیهای شناسایی شده، نمایش داده شده است. نتایج حاصل کارایی راهکار پیشنهاد شده را نشان میدهد.
محسن شادمان؛ بهزاد تخمچی
چکیده
امروزه تلفیق دادههای زمین مرجع با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به صورت گستردهای بهکار گرفته میشود. در این روشها، تلفیق لایههای اطلاعاتی با توجه به کیفیت و کمیت دادهها و بهکارگیری روشهای وزندهی مناسب صورت میگیرد. در پایان با استفاده از روشهای تقسیمبندی مانند روش فواصل هندسی، نقشه پتانسیل معدنی ...
بیشتر
امروزه تلفیق دادههای زمین مرجع با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به صورت گستردهای بهکار گرفته میشود. در این روشها، تلفیق لایههای اطلاعاتی با توجه به کیفیت و کمیت دادهها و بهکارگیری روشهای وزندهی مناسب صورت میگیرد. در پایان با استفاده از روشهای تقسیمبندی مانند روش فواصل هندسی، نقشه پتانسیل معدنی تهیه میشود. روشهای خوشهبندی که استفاده از آنها در پردازش دادهها در حال افزایش است، با توجه به میزان شباهت میان دادهای، نمونهها را میان گروههای مشخص تقسیم میکند. در این پژوهش روش تهیه نقشه پتانسیل معدنی با هدف اکتشاف طلا با استفاده از روش خوشهبندی میانگینهای -K و میانگینهای-K فازی بررسی میشود. پس از آن نتایج این روشها با نقشه پتانسیل معدنی که در محیط GIS با استفاده از مدل تلفیق همپوشانی اندیسها برای منطقه باریکا در برگه 1:100000 آلوت در جنوب آذربایجان غربی تهیه شده، مقایسه میشود. در منطقه باریکا به دلیل در دسترس نبودن نقاط حفاری در دسترس نمیتوان تعداد کلاسها و مرز هر کلاس برای تعیین امتیازات نقشه نهایی را با روشهای متداول مشخص کرد، ولی در روشهای خوشهبندی، تعیین آستانه برای تعداد کلاس مفروض بهصورت خودکار و بر پایه میزان شباهت دادهها به خوبی انجام میشود. افزون بر این با استفاده از روشهای خوشهبندی میتوان شمار کلاس بهینه برای نمایش امتیازهای نقشه پتانسیل را نیز تعیین کرد که در این پژوهش انجام شده است. نتایج نشان میدهد که هر دو روش، خوشهبندی و همپوشانی اندیسها، پرپتانسیلترین محدوده را تقریباً مشابه یکدیگر بهدست آوردهاند با این تفاوت که روش خوشهبندی به اطلاعات کمتری نسبت به منطقه مورد بررسی نیاز دارد در حالی که در روش همپوشانی اندیسها، وزندهی دادهها و تعیین آستانه برای تعیین مرز امتیازات پایانی به اطلاعات بیشتری نیاز دارد.
هانیه نیکوگفتار؛ عباس بحرودی؛ بهزاد تخمچی؛ غلامحسین نوروزی؛ بهزاد مهرگینی
چکیده
شناسایی و تفسیر ناهمگنیهای زیرسطحی بهویژه رخسارههای سنگی، همواره نقشی اساسی در ارزیابی و مدیریت منابع هیدروکربوری دارد. روشهای گوناگونی برای مدلسازی ویژگیهای گسسته مخازن هیدروکربوری، مانند رخسارههای سنگی، ارائه شدهاند که در بیشتر موارد به مدلسازی درون چاهی پرداخته و در مدلسازی دو یا سه بعدی در فضای میانچاهها ...
بیشتر
شناسایی و تفسیر ناهمگنیهای زیرسطحی بهویژه رخسارههای سنگی، همواره نقشی اساسی در ارزیابی و مدیریت منابع هیدروکربوری دارد. روشهای گوناگونی برای مدلسازی ویژگیهای گسسته مخازن هیدروکربوری، مانند رخسارههای سنگی، ارائه شدهاند که در بیشتر موارد به مدلسازی درون چاهی پرداخته و در مدلسازی دو یا سه بعدی در فضای میانچاهها کاربرد ندارند. از اینرو، ارائه روشی نوین که نتایج آن تطابق بهتری با واقعیت رخسارههای مخزنی داشته باشد، همواره مورد توجه است و میتواند در کاهش ریسک تصمیمگیری مؤثر باشد. امروزه زنجیره مارکوف بهعنوان روشی قدرتمند برای مدلسازی رخسارهها مورد استفاده قرار میگیرد و برمبنای احتمالات شرطی و ارائه ماتریس انتقال حالات است. مطالعه حاضر روی یکی از میادین هیدروکربوری جنوب باختر ایران صورت گرفته که در آن سازند آسماری مخزن اصلی هیدروکربور را تشکیل میدهد. در این مطالعه با استفاده از روش زنجیره مارکوف مدلسازی سه بخش اصلی سازند آسماری و پوشسنگ آن در یک مقطع به طول 12 کیلومتر و ستبرای 110 متر انجام شده است. بهترین نتیجه مدلسازی با استفاده از اطلاعات نه چاه و چهار افق لرزهای بوده که بهطور میانگین دقت 88 درصد را به همراه داشته است.
بهزاد تخمچی؛ هاله عزیزی؛ حسین معماریان
چکیده
کاربرد اصلی چاهنمودارهای پتروفیزیکی، تخمین نوع سنگ، تخلخل و اشباع است. روابط بسیاری برای این نوع تخمینها ارائه شدهاند و البته نواقص روابط یادشده نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند. در این مقاله نواقص کلی روابط موجود از دید ویژگیهای تخمین مورد بررسی قرار گرفته است. بهطور معمول مقادیر حاصل از تخمین نسبت به مقادیر ورودی تخمین تغییرپذیری ...
بیشتر
کاربرد اصلی چاهنمودارهای پتروفیزیکی، تخمین نوع سنگ، تخلخل و اشباع است. روابط بسیاری برای این نوع تخمینها ارائه شدهاند و البته نواقص روابط یادشده نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند. در این مقاله نواقص کلی روابط موجود از دید ویژگیهای تخمین مورد بررسی قرار گرفته است. بهطور معمول مقادیر حاصل از تخمین نسبت به مقادیر ورودی تخمین تغییرپذیری کمتری دارند. دلیل این موضوع الگوریتمهای مبتنی بر هموارسازی تخمین است. از آنجا که چاهنمودارهای نوع سنگ، تخلخل و اشباع از تخمین ترکیبی چاهنمودارهای پتروفیزیکی بهدست میآیند، انتظار میرود که این چاهنمودارها نیز نسبت به چاهنمودارهای اولیه تغییرپذیری کمتری داشته باشند. بنابراین اگر تبدیل فوریه چاهنمودارهای اولیه و تخمین زده شده گرفته شود، باید انرژی (اطلاعات) چاهنمودارهای ثانویه نسبت به اولیه، بیشتر در باندهای بسامد پایین نهفته باشد. در این نوشتار ضمن مطالعه چاهنمودارهای اولیه و تخمین زده شده بیش از 100 چاه از میادین نفتی جنوب و جنوب باختر کشور، ثابت شد که اتفاقاً واقعیت برخلاف انتظار است که میتواند نشاندهنده وجود نقص در روشهای پردازش چاهنمودارهای پتروفیزیکی باشد.