مهران ادوای؛ رباب حاجی‌علی‌اوغلی؛ محسن مؤذن
چکیده
منطقه مورد مطالعه در تقسیم‌بندی‌های زمین‌ساختی ایران در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای گرفته است. سنگهای بازیک دگرگون شده و آمفیبولیتهای منسوب به پرکامبرین با گستردگی فراوان برونزد اصلی دگرگونی‌های منطقه را تشکیل میدهند. انواع آمفیبولیتها بر پایه کانی‌های دگرگونی شاخص عبارتند از اپیدوت- آمفیبولیت، آمفیبولیت معمولی، ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در تقسیم‌بندی‌های زمین‌ساختی ایران در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای گرفته است. سنگهای بازیک دگرگون شده و آمفیبولیتهای منسوب به پرکامبرین با گستردگی فراوان برونزد اصلی دگرگونی‌های منطقه را تشکیل میدهند. انواع آمفیبولیتها بر پایه کانی‌های دگرگونی شاخص عبارتند از اپیدوت- آمفیبولیت، آمفیبولیت معمولی، گارنت- آمفیبولیت و گارنت- کلینوپیروکسن‌آمفیبولیت. بافت این سنگها بیشتر گرانوبلاستیک و پورفیروبلاستیک است. در این پژوهش ترکیب شیمی کانی‌ها در گارنت- کلینوپیروکسن‌آمفیبولیت بررسی قرار و دما و فشار دگرگونی سنگها تعیین شده است. بر پایه داده‌های شیمی کانی‌ها ترکیب آمفیبول از نوع پارگاسیت و هورنبلند و ترکیب کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید است. کانی‌های پلاژیوکلاز، غنی از تشکیلدهنده آنورتیت (An73.50-95.90) و با مقادیر کمتر آلبیت (Ab3.90-24.70) هستند. ترکیب گارنت به صورت Alm (%45.90-%59.10)، Prp (%5.6-%16.1)، Sps (%10.90-%23.50)، GAU (%13.20-%23.70) است. در ترکیب گارنت از مرکز به سوی حاشیه مقادیر منیزیم و آهن افزایش ولی مقادیر منگنز و کلسیم کاهش یافته است. دما و فشار به‌دست آمده برای این سنگها به ترتیب حدود 650 تا 705 درجه سانتی‌گراد و 5/8 کیلوبار است. فشار دگرگونی به دست آمده منطبق با ژرفا حدود 25 کیلومتر و معادل با دگرگونی در شرایط پوسته زیرین است. دگرگونی دما و فشار متوسط ثبت شده در گارنت-کلینوپیروکسنآمفیبولیتها از نوع دگرگونی ناحیهای بارووین است. بر پایه مطالعات زمینشناسی و سنگشناسی در منطقه و مقایسه آن با سنگهای مشابه از سرزمین‌های پرکامبرین در مناطق همجوار به نظر میرسد کهنترین فاز کوهزایی مؤثر در منطقه، کوهزایی پان‌آفریکن است که سبب دگرگونی و سخت شدن پوسته قاره‌ای پرکامبرین شده است. سنگهای متابازیت و آمفیبولیت منسوب به پرکامبرین در طی این فاز تشکیل شدهاند. عملکرد فازهای کوهزایی آلپی در سنوزوییک در ارتباط با برخورد قاره‌ای صفحه عربستان با خرده‌قاره ایران مرکزی سبب دگرگونی این سنگها در شرایط ترمودینامیکی دما و فشار متوسط در گستره رخساره آمفیبولیت بالایی (دگرگونی نو بارووین) شده است.
بهزاد حاج‌علیلو؛ زهرا کریمزاده؛ مهران ادوای
چکیده
در این پژوهش سعی شده است با به کارگیری نتایج مطالعات دما‌سنجی میانبارهای سیال رگه‌های سیلیسی، ویژگی‌های پهنه کانی‌سازی مس شمال روستای حاج‌علی‌بیگ‌کندی اهر تعیین شود. مهم‌ترین واحد سنگی منطقه، شامل سنگهای آذرین درونی الیگوسن با ترکیب مونزونیت تا کوارتزمونزونیت است. سری ماگمایی به وجود آورنده این سنگها از نوع کالک‌آلکالن ...
بیشتر
در این پژوهش سعی شده است با به کارگیری نتایج مطالعات دما‌سنجی میانبارهای سیال رگه‌های سیلیسی، ویژگی‌های پهنه کانی‌سازی مس شمال روستای حاج‌علی‌بیگ‌کندی اهر تعیین شود. مهم‌ترین واحد سنگی منطقه، شامل سنگهای آذرین درونی الیگوسن با ترکیب مونزونیت تا کوارتزمونزونیت است. سری ماگمایی به وجود آورنده این سنگها از نوع کالک‌آلکالن بوده و مربوط به محیط زمین‌ساختی پس از کوهزایی و گرانیت‌های پس از برخورد است .کانی‌سازی در منطقه، توسط گسل‌ها کنترل شده و به‌صورت رگه‌ای با روند چیره SW-NE است. کانی‌سازی فلزی محدوده در ارتباط با توده نفوذی شیور و توده نفوذی جوان‌تر از آن ایجاد شده است. بر پایه مطالعات کانه‌نگاری مشخص شد که کانی‌های فلزی شامل کالکوپیریت و پیریت و کانی‌های ثانویه شامل کالکوسیت، دیژنیت، کوولیت، مالاکیت، بورنیت و اکسیدهای آهن است. بر پایه مطالعات میانبارهای سیال میزان شوری میانبارهای سیال از 5 تا بیشاز 50 درصد وزنی معادل NaClو دمای همگنشدگی بیشتر میانبارهای سیال میان 200 تا 420 درجه سانتی‌گراد و بالاتر از آن است. با بررسی نمودارهای مربوط، داده‌های میانبارهای سیال در دو محدوده مربوط به سامانه پورفیری و اپی‌ترمال قرار گرفتند. رخداد پدیده جوشش در سیال‌های کانه‌ساز از ویژگی‌های مهم کانی‌سازی مس در این منطقه است. این پژوهش نشان می‌دهد که شکل کانی‌سازی در منطقه شمال روستای حاج‌علی‌بیگ‌کندی به‌صورت رگه‌ای است و می‌تواند مربوط به کانیسازیهای رگه‌ای نوع کردیلرایی باشد که بیشتر در بخش‌های بالایی سامانه‌های پورفیری قرار دارند. بنابراین احتمال پیدایش کانی‌سازی مس پورفیری در بخش‌های زیرین این منطق دور از انتظار نیست.
مهران ادوای؛ احمد جهانگیری؛ منصور مجتهدی؛ جلیل قلمقاش
چکیده
توده شاه‌آشان داغ در شمال باختری ایران و در حدود20 کیلومتری شمال خاوری شهرستان خوی واقع شده و بخشی از پهنه ماکو- تبریز است. این توده با مساحتی حدود 60 کیلومتر مربع سنگهای مربوط به پرمین را قطع کرده است و خود توسط رسوبات سخت شده الیگو- میوسن (سازند قم) پوشیده می‌شود. توده شاه‌آشان‌داغ از سنگهای گابرو و آلکالی- فلدسپار‌گرانیت پدید ...
بیشتر
توده شاه‌آشان داغ در شمال باختری ایران و در حدود20 کیلومتری شمال خاوری شهرستان خوی واقع شده و بخشی از پهنه ماکو- تبریز است. این توده با مساحتی حدود 60 کیلومتر مربع سنگهای مربوط به پرمین را قطع کرده است و خود توسط رسوبات سخت شده الیگو- میوسن (سازند قم) پوشیده می‌شود. توده شاه‌آشان‌داغ از سنگهای گابرو و آلکالی- فلدسپار‌گرانیت پدید آمده است. وجود بافت‌های پورفیری و گرانوفیری نشانگر ژرفای کم و بافت پرتیتی نشانگر شرایط هیپرسولووس در زمان تشکیل این گرانیت است. سنگهای مافیک غنی‌شدگی نسبی از LREEs نسبت به HREEs دارند. همچنین غنی‌شدگی نسبی از LILEs و تهی‌شدگی از عناصر HFSEs (بجز (Nb, Ta, Hf را دارند. بی‌هنجاری‌های مثبت Nb, Ta که ویژگی بازالت‌های میان اقیانوسی نوع پلوم است نیز در سنگهای مافیک منطقه دیده می‌شود. توده‌های مافیک ماهیت تولئیتی داشته و از یک منشأ گوشته‌ای غنی شده و در ارتباط با پلوم گوشته‌ای حاصل شدهاند.سنگهای گرانیتی شاه‌آشان‌داغ ماهیت نیمه قلیایی با پتاسیم بالا، متاآلومینیوس تا پرآلومینیوس و پرآلکالن ضعیف دارد و به طور نسبی از LILEs بویژه Rb و Th غنی هستند. این سنگهای گرانیتی از عناصر Eu, Sr, Nb, Ba و Ti فقیرند که این ویژگی‌ها می‌تواند نشانگر منشأ گرفتن آنها از مذاب‌های پوسته‌ای باشد.
