زمین شناسی اقتصادی
رسول سپهری راد؛ سعید علیرضایی
چکیده
کانسار مگنتیت-آپاتیت گزستان، در ایران مرکزی، در توالی آتشفشانی-رسوبی سری ریزو و تودههای نفوذی نیمه-عمیق پروتروزوئیک بالایی-کامبرین زیرین تشکیل شده است. بر اساس تصاویرBSE، در بیشتر بلورهای آپاتیت زون-های روشن و تیره به صورت نامنظم دیده می شود که با تغییرات شیمیایی همراه است. بر اساس آنالیز EPMA مقادیر LREE, Na, Cl در زونهای تیره نسبت به ...
بیشتر
کانسار مگنتیت-آپاتیت گزستان، در ایران مرکزی، در توالی آتشفشانی-رسوبی سری ریزو و تودههای نفوذی نیمه-عمیق پروتروزوئیک بالایی-کامبرین زیرین تشکیل شده است. بر اساس تصاویرBSE، در بیشتر بلورهای آپاتیت زون-های روشن و تیره به صورت نامنظم دیده می شود که با تغییرات شیمیایی همراه است. بر اساس آنالیز EPMA مقادیر LREE, Na, Cl در زونهای تیره نسبت به زونهای روشن افزایش و مقدار P و Ca کاهش یافته است. رخداد حاشیههای واکنشی در اطراف بلورهای آپاتیت، وجود میانبارهای کانیهای عناصر نادر خاکی REEs (مونازیت و زینوتیم) به شکل دانههای ریز و پراکنده و نیز پرکننده ترکهای موئین در زونهای تیره و تشکیل کانیهای REEs در مرز بلورهای آپاتیت و مگنتیت، شواهدی از دگرسانی و تحرک دوباره REEs، پس از تبلور اولیه آپاتیت در کانسار گزستان میباشد. طی فرایند انحلال-تهنشینی همگام، بلورهای آپاتیت اولیه که به هنگام تشکیل کانسنگ آهن-آپاتیت پدید آمدهاند، به طور بخشی با سیال برهمکنش کردهاند که این به جابجایی یا شستشو-رسوب دوباره برخی یونها بویژه عناصر نادر خاکی، ایجاد زونهای آپاتیت تیره و تشکیل دانههای ریز و پراکنده مونازیت و زینوتیم در زونهای تیره و نیز در امتداد درزه های میکروسکپی در آپاتیت، کلسیت و کوارتز منجر شده است.
زمین شناسی اقتصادی
رسول سپهری راد؛ سعید علیرضایی؛ امیرمرتضی عظیم زاده
چکیده
کانسار مگنتیت-آپاتیت گزستان در توالی آتشفشانی-رسوبی پروتروزوئیک بالایی-کامبرین زیرین در منطقه بافق در ایران مرکزی تشکیل شده است. میزبان کانیسازی در کانسار گزستان، سنگهای آتشفشانی و نیمهعمیق فلسیک تا حدواسط هستند که به شدت کلریتی و سریسیتی شدهاند. دگرسانیهای مرتبط با کانیسازی در کانسار گزستان و مقایسه آن با دیگر کانسارها ...
بیشتر
کانسار مگنتیت-آپاتیت گزستان در توالی آتشفشانی-رسوبی پروتروزوئیک بالایی-کامبرین زیرین در منطقه بافق در ایران مرکزی تشکیل شده است. میزبان کانیسازی در کانسار گزستان، سنگهای آتشفشانی و نیمهعمیق فلسیک تا حدواسط هستند که به شدت کلریتی و سریسیتی شدهاند. دگرسانیهای مرتبط با کانیسازی در کانسار گزستان و مقایسه آن با دیگر کانسارها در منطقه بافق، نشانگر تفاوتهایی در مجموعههای دگرسانی و فراوانی نسبی آنها، شدت، گسترش فضایی و زمان دگرسانی نسبت به کانیسازی است. دگرسانی آلبیتی گسترش چندانی در گزستان ندارد و محدود به زونهای کانیسازی است. دگرسانی کلسیمی-آهنی که از بیشتر کانسارهای مگنتیت-آپاتیت منطقه بافق گزارش شده است و نیز دگرسانی پتاسیک در کانسار گزستان کمیاب و فقط به طور محلی دیده میشود. متاسوماتیزم بور، به صورت نوارهای کوارتز-تورمالین و نیز بلورهای پراکنده تورمالین خودنمایی میکند. در کانسار گزستان، دگرسانیهای غالب و مرتبط با کانیسازی، دگرسانیهای کلریتی و سریسیتی است. کلریت عمدتاً به صورت جانشینی و نیز به شکل پرکننده درزهها و فضاهای خالی تشکیل شده است. ترکیب کلریت از نوع پیکنوکلریت و کلینوکلر میباشد و محدوده دمای تشکیل آن، 324 تا 236 درجه سانتیگراد تعیین شده است. دگرسانی سریسیتی، علاوه بر پهنههای کانیسازی، در واحدهای سنگی نیمهعمیق و آتشفشانی نیز گسترش زیادی دارد. گسترش دگرسانی کلریتی و ارتباط آن با کانیسازی، و نبود یا کمبود دگرسانیهای سدیک و کلسیمی-آهنی، نشان میدهد که کانسار گزستان، نسبت به سایر کانسارهای آهن ایران مرکزی، احتمالاً در دمای پائینتر و در بخشهای کمعمق سیستمهای کانیسازی نوع اکسید آهن-آپاتیت، بر اساس مدلهای زایشی این کانسارها، تشکیل شده است.