نجمه علیدادی؛ عباس مهدویان
چکیده
زمانی که امواج زمین‌لرزه از لایه‌های آبرفتی می‌گذرند؛ دامنه امواج لرزه‌ای در برخی از دوره‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد که با عنوان بزرگنمایی سایت شناخته می‌شود. در این صورت می‌توان آن را با یک مدل تحلیلی به‌صورت نسبت طیف پاسخ سطح زمین به طیف پاسخ حرکت ورودی برآورد کرد. این رفتار در ارزیابی عملکرد لرزه‌ای سازه‌ها و شریان‌های ...
بیشتر
زمانی که امواج زمین‌لرزه از لایه‌های آبرفتی می‌گذرند؛ دامنه امواج لرزه‌ای در برخی از دوره‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد که با عنوان بزرگنمایی سایت شناخته می‌شود. در این صورت می‌توان آن را با یک مدل تحلیلی به‌صورت نسبت طیف پاسخ سطح زمین به طیف پاسخ حرکت ورودی برآورد کرد. این رفتار در ارزیابی عملکرد لرزه‌ای سازه‌ها و شریان‌های حیاتی ضروری است. در این مقاله سعی شده است که این تأثیر در لایه‌های ماسه‌ای با ستبرا‌های متفاوت بررسی شود. برای نمونه، شهرستان ارومیه به عنوان یکی از کلان‌شهرهای شمال باختری ایران و منطقه‌ای زمینلرزهخیز بررسی شده است. 120 گمانه ژئوتکنیکی حفر و لایه‌های ماسه‌ای با ستبرا‌های متفاوت در بخش مرکزی و خاوری آن دیده شده است. در این تحلیل‌ها از شتاب‌نگاشت‌های مصنوعی شبیه‌سازی شده بر پایه نتایج تحلیل خطر لرزه‌ای به عنوان حرکت ورودی برای تحلیل استفاده شده است. سپس با مقایسه شتاب‌های طیفی در دوره‌های مختلف سطح زمین با مقادیر متناظر روی سنگ‌بستر لرزه‌ای طیف بزرگنمایی شتاب طیفی در دوره‌های مختلف ارائه و بهدنبال آن با استفاده از شبکه عصبی و الگوریتم ژنتیک مدل‌سازی این ضرایب انجام شد. نتایج به دست آمده نشاندهنده افزایش قابل توجه ضریب بزرگنمایی در برخی از دوره‌ها با افزایش ستبرای لایه‌های ماسه‌ای است. با استفاده از نتایج مدل‌سازی ارائه شده می‌توان ضرایب بزرگنمایی خاک‌های ماسه‌ای شهر ارومیه را با ستبرا‌های متفاوت به ازای دوره‌های متغیر تا 4 ثانیه برآورد کرد. در این مطالعه نتایج به دست آمده از شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از معیارهای ضریب همبستگی و جذر میانگین مربعات خطا جواب‌های دقیق‌تری نسبت به برنامه‌ریزی بیان ژن ارائه کرده است. همچنین در این مطالعه با استفاده از الگوریتم تکاملی برنامه‌ریزی بیان ژن رابطه ریاضی به ازای ستبرای لایه ماسه‌ای و دوره‌های متفاوت بیان می‌شود.
عباس مهدویان
چکیده
گستره مورد مطالعه استان گلستان را در بر می‌گیرد و در ناحیه شمال، شمال خاوری ایران قرار گرفته است. این پهنه شامل 3 نقشه چهارگوش گنبد، کوه کورخود و بخشی از گرگان می‌باشد. هدف از این پژوهش مطالعات تفصیلی لرزه‌خیزی- لرزه‌زمین‌ساختی، سعی در شناخت گسل‌های لرزه‌ای و تهیه نقشه پهنهبندی خطر زمین‌لرزه بر پایه بیشینه مقادیر شتاب ...
بیشتر
گستره مورد مطالعه استان گلستان را در بر می‌گیرد و در ناحیه شمال، شمال خاوری ایران قرار گرفته است. این پهنه شامل 3 نقشه چهارگوش گنبد، کوه کورخود و بخشی از گرگان می‌باشد. هدف از این پژوهش مطالعات تفصیلی لرزه‌خیزی- لرزه‌زمین‌ساختی، سعی در شناخت گسل‌های لرزه‌ای و تهیه نقشه پهنهبندی خطر زمین‌لرزه بر پایه بیشینه مقادیر شتاب جنبش نیرومند زمین است. این بررسی‌ها برای ایمن‌سازی سازه‌های پر اهمیت در راستای کاهش مخاطرات جانی و اقتصادی در برابر خطر زمین‌لرزه و برنامه‌ریزی‌های آینده استان گلستان می‌تواند مؤثر باشد. از دید تقسیمات لرزه‌زمین‌ساختی، گستره مورد مطالعه در استان لرزهزمینساخت ایران مرکزی وکپه‌داغ قرار گرفته است و از ویژگی‌های لرزه‌زمین‌ساختی آنها پیروی میکند. در این گستره گسل‌های لرزه‌ای بسیاری وجود دارد که در راستای آنها زمین‌لرزه‌های مخربی رخ داده است. مانند گسل آشخانه که پاره خاوری گسل تکل‌کوه را در بر می‌گیرده و زمین‌لرزه‌های بزرگی همچون رخداد سال 943 میلادی با بزرگای 4/7Ms در پیوند با کنشگری این گسل رخ‌داده است. گسل‌های لرزه‌ای دیگری همچون خزر (مینودشت)، علی‌آباد، تکل‌کوه، گمیشان، مراوه‌تپه و ... از مهم‌ترین چشمه‌های لرزه‌ای هستند که با فعالیت دوباره آنها این استان می‌تواند به‌شدت تحت تأثیر قرارگیرد. نقشه‌های پهنهبندی لرزه ای بر پایه بیشینه شتاب جنبش نیرومند زمین و برای دوره بازگشت‌های 475 و 2475 سال تهیه شده است. نتایج حاصل گویای این مطلب است که استان گلستان به 4 پهنه لرزه‌ای تقسیم می‌شود: مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) بیش از g35/0 بانام نواحی با خطر لرزه‌ای بسیار زیاد، که بخش‌هایی از جنوب استان را در برمی‌گیرد. مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) میان g30/0 تا g35/0 با نام مناطق با خطر لرزه‌ای زیاد، که بخش‌های جنوبی، خاوری و شمال خاوری استان را دربر می گیرد، مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) میان g25/0 تا g30/0 با نام نواحی با خطر لرزه‌ای متوسط و مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) کمتر از g25/0 با نام نواحی با خطر لرزه‌ای پایین که بیشتر بخش‌های باختری و شمال باختری استان را در بر می‌گیرد. برای هر منطقه طیف طراحی با دوره بازگشت‌های 475 و 2475 سال نیز ارائه شده است
