دورسنجی
ترکیب روش‌های دورسنجی و فرکتالی جهت شناسایی دگرسانی‌ها در محدوده تیرکا، شمال شرقی ایران

مینا زمیاد؛ پیمان افضل؛ محسن پورکرمانی؛ رضا نوری؛ محمدرضا جعفری

دوره 31، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 57-68

https://doi.org/10.22071/gsj.2021.242384.1827

چکیده
  محدوده تیرکا در استان سمنان واقع شده و بخشی از کمربند ماگمایی ترود- چاه‏شیرین که بیشتر از رسوبات پالئوژن و واحدهای سنگی آتشفشانی با ترکیب حدواسط تا بازیک ائوسن میانی- بالایی تشکیل شده است. هدف این تحقیق، بارزسازی دگرسانی‌های منطقه با استفاده از ترکیب روش‌های سنجش از دور و فرکتالی می‌باشد. بر این اساس ابتدا پردازش تصاویر ماهواره‌ای ...  بیشتر

زمین شناسی اقتصادی
جدایش بی‏ هنجاری‏های لیتیم با به کارگیری روش فرکتالی عیار- تعداد در سنگهای رسوبی برگه‎های1:100000 جام و سرخه، استان سمنان

لیلا جابرانصاری؛ حبیت الله ترشیزیان؛ نادر کهنسال قدیم وند؛ محسن پورکرمانی

دوره 30، شماره 118 ، اسفند 1399، ، صفحه 47-60

https://doi.org/10.22071/gsj.2020.229156.1787

چکیده
  در این پژوهش اکتشاف عنصر لیتیم در واحدهای رسوبی برگه ‏های 100000/1 جام و سرخه درغرب استان سمنان واقع در شمال شرق ایران انجام شده است. واحدهای رسوبی در این تحقیق هدف اصلی مطالعه بودند چرا که به دلیل خصوصیات جاذب عنصر لیتیم و مکان مناسبی جهت تمرکز عنصر لیتیم هستند. در این تحقیق از روش اکتشاف ژئوشیمیایی فرکتالی عیار- تعداد جهت جداسازی بی‏هنجاری‏ها ...  بیشتر

زمین ساخت
تکامل ساختاری حوضه میوسن پیشین – پلیوسن پسین در ناحیه ساوه، حوضه رسوبی ایران مرکزی

گلناز عباسی؛ علی سلگی؛ محسن پورکرمانی؛ حسین معتمدی؛ علیرضا فرخ نیا؛ کیوان اورنگ

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 161-172

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.98409.1257

چکیده
  در این مطالعه از خطوط لرزه‌ای، مشاهدات صحرایی و اطلاعات چاه اکتشافی به منظور بازسازی تاریخچه دگرریختی حوضه رسوبی ساوه در اواخر میوسن پیشین تا پلیوسن پسین بهره گرفته شده است. در این دوره زمانی، حدود 9-8 کیلومتر رسوبات سازند قرمز بالایی و واحد کنگلومرایی پلیوسن در محل مرکز حوضه ساوه نهشته شده‌اند. در اواخر میوسن پیشین- اوایل میوسن میانی ...  بیشتر

زمین ساخت
نشانه‌های زمین‌ریختی زمین‌ساخت فعال کشف‌رود، شمال خاوری ایران

محمدرضا سجادیان؛ منوچهر قرشی؛ الهه جوادی موسوی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 299-306

چکیده
  شاخص‌های زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است. محاسبه این شاخص‌ها به‌وسیله نرم‌افزارهای ArcGIS، سنجش از دور (به عنوان ابزار شناسایی)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است. این روش به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی اندکی بر ...  بیشتر

تأثیر ساختارهای تکتونیکی در اکتشاف منابع آب کارستی به کمک روش Fuzzy-AHP، مطالعه موردی گستره بسطام استان سمنان

راضیه اکبری جونوش؛ منوچهر قرشی؛ حسنعلی بابایی؛ محمد نخعی؛ محسن پورکرمانی

دوره 28، شماره 109 ، آذر 1397، ، صفحه 109-120

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.80038

چکیده
  با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آب‌های کارستی می‌پردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل ...  بیشتر

محاسبه بیشینه شتاب لرزه‎ای گسل شمال تبریز با استفاده از شبیه‌سازی لرزه‌ای چشمه گسل محدود

هادی امیرانلوی؛ محسن پور کرمانی؛ روزبه دبیری؛ منوچهر قرشی؛ سهیلا بوذری

دوره 27، شماره 105 ، آذر 1396، ، صفحه 193-198

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.53948

چکیده
  رخداد زﻣﯿﻦ‌ﻟﺮزه‌های تاریخی و دستگاهی در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﮔﺴﻞ شمال تبریز ﺷﺎﻫﺪی ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻟﺮزه‌ﺧﯿﺰی اﯾﻦ ﮔﺴﻞ است ﮐﻪ زﻣﯿﻦ‌ﻟﺮزه‌های تارﯾﺨﯽ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﯽ بیشتر از 7 را درکارنامه خود دارد. در این پژوهش ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رواﺑﻂ ﺗﺠﺮﺑﯽ موجود، زﻣﯿﻦ‌ﻟﺮزه‌های تاریخی، مطالعات ﻟﺮزه‌ﺧﯿﺰی و ﻫﻨﺪﺳﻪ ﮔﺴﻞ شمال تبریز، ﯾﮏ ...  بیشتر

بررسی نفوذپذیری ساختارهای همراه با پهنه‎های گسلی (گسل کوهبنان، شمال کرمان، ایران مرکزی)

طاهره نادری؛ محسن پورکرمانی؛ امیر شفیعی بافتی؛ محمدرضا امینی‎زاده؛ سهیلا بوذری

دوره 26، شماره 104 ، شهریور 1396، ، صفحه 267-280

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.50283

چکیده
  در این پژوهش به بررسی نفوذپذیری ساختارهای همراه با پهنه گسلی کوهبنان -یکى از لرزه‌خیزترین روندهاى ساختارى در استان کرمان- پرداخته شده است. رفتار پهنه­های گسلی به هر صورت که باشند (مجرا، سد و یا ترکیبی از مجرا و سد) در برابر آب‌های زیرزمینی به‎طور نسبی توسط ساختار هسته گسل، پهنه خرد شده و نفوذپذیری شکستگی‌ها و سنگ‌شناسی پهنه گسلی ...  بیشتر

معرفی سامانه گسلی جوزک- قتلیش در پهنه کپه‌داغ باختری و نقش آن در پهنه‌بندی ساختاری منطقه

زهرا تشکری؛ منوچهر قرشی؛ محسن پورکرمانی

دوره 25، شماره 99 ، خرداد 1395، ، صفحه 295-304

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.40945

چکیده
  حوضه کپه‌داغ با توجه به شباهت‌های ساختاری و رسوبی با  پهنه زاگرس، مورد توجه زمین‌شناسان قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از شواهد سنجش از دور، مطالعات صحرایی، تغییرات چینه‌شناسی و فعالیت‌های زمین لرزه‌ای،  سامانه گسل اصلی جوزک- قتلیش معرفی می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد از دیدگاه لرزه‌خیزی، زمین‌لرزه‌های اوت 943 میلادی ...  بیشتر

ارزیابی دوره بازگشت زمین‌لرزه در سامانه گسلی آستارا بر پایه کاتالوگ‌های لرزه‌ای

امیر برزگری؛ منوچهری قرشی؛ حمید نظری؛ محمد علی شکری؛ محسن پورکرمانی

دوره 25، شماره 98 ، اسفند 1394، ، صفحه 83-92

https://doi.org/10.22071/gsj.2016.41164

چکیده
  سامانه گسلی آستارا با روند تقریبی شمالی- جنوبی در مرز خاوری کوه‌های تالش با دریای کاسپین قرار گرفته است و فعالیت لرزه‌ای احتمالی آن اثر سترگی بر گستره شمالی استان گیلان وارد خواهد کرد. این سامانه گسلی یکی از گسل‌های پی سنگی ایران است که نقش بسیار مهمی در کوه‌های تالش و فرونشست حوضه کاسپین جنوبی دارد. به نظر می‌رسد که این سامانه گسلی ...  بیشتر

گسل‌های جنبای بنیادی و توان لرزه‌زایی آنها در خاورمیانه باختری

سمیه اسلامی فارسانی؛ مرتضی طالبیان؛ عبدالله سعیدی؛ محسن پورکرمانی

دوره 24، شماره 96 ، شهریور 1394، ، صفحه 291-304

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41773

چکیده
  در این پژوهش مطالعه‌ گسل‌های فعال در خاورمیانه‌ باختری از دریای مازندران در خاور تا دریای مدیترانه در باختر انجام گرفت. هدف اصلی تهیه‌ نقشه‌ یکنواخت از لرزه‌خیزی و گسل‌های منطقه بوده است. نقشه‌های زمین‌شناسی موجود از کشور‌های مختلف مقیاس‌های متفاوت و خطاهای گوناگون در تعیین موقعیت گسل‌ها دارند که گاه تا صدها متر می‌رسد. در ...  بیشتر

زمین‌ساخت فعال حوضه رودخانه کارون بزرگ

آذر خدابخش‌نژاد؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین؛ علی‌اکبر متکان؛ عباس چرچی

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 13-28

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41779

چکیده
  شاخص‌های زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است.‌محاسبه این شاخص‌ها به وسیله نرم‌افزارهایArcGIS و سنجش از دور (RS)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است.این روش به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی برروی فعالیت زمین‌ساختی آن ...  بیشتر

ویژگی‌های هندسی و سازوکار جوان گسل شمال قزوین: بر پایه بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی

بابک طاهرخانی؛ حمید نظری؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 24، 95- زمین ساخت ، خرداد 1394، ، صفحه 29-38

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.41781

چکیده
  گسل شمال قزوین با روند خاوری- باختری از 11 کیلومتری شمال قزوین می‌گذرد و در راستای آن سازند ائوسن کرج بر روی نهشته‌های آبرفتی هزاردره (A) و سازند آبرفتی (B) رانده شده است. زمین‌لرزه تاریخی 1119 میلادی با بزرگای نسبی 5/6 منسوب به جنبش این گسل دانسته شده است. گسل شمال قزوین از دیدگاه لرزه‌زمین‌ساختی فعال بوده و از این رو می‌تواند یک عامل تهدید ...  بیشتر

بررسی نو‌زمین‌ساخت پهنه گسلی مشا- شمال تهران برپایه ویژگی‌های ریخت‌زمین‌ساختی، البرز مرکزی، شمال ایران

نوشین بقاء؛ منوچهر قرشی؛ مهران آرین؛ محسن پورکرمانی؛ علی سلگی

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 41-52

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43329

چکیده
  گسترش ساختاری تحت تأثیر فعالیت‌های زمین‌ساخت جنبا به‌ دگرشکلی عارضه‌های زمین‌ریختی می‌انجامد. پهنه گسلی مشا- شمال تهران در لبه جنوبی البرز مرکزی شامل ساختارهای زمین‌ساختی شاخصی است. در این راستا مطالعه بر روی نشانه‌های ریخت‌زمین‌ساختی، روش مناسبی در ارزیابی فعالیت‌های زمین‌ساخت نسبی ناحیه است. در این پژوهش 6 شاخص ریخت‌سنجی ...  بیشتر

توزیع دگرریختی در پاسخ به برخورد ترافشارش مایل صفحه عربی با بلوک البرز باختری- آذربایجان، در زون برشی خوی

حسن حاجی حسینلو؛ علی سلگی؛ محمد محجل؛ محسن پورکرمانی

دوره 24، 94- زمین ساخت ، اسفند 1393، ، صفحه 181-196

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.43398

چکیده
  زون برشی شمال خوی (KSZ) در 130 کیلومتری شمال شهر ارومیه و 650 کیلومتری باختر تهران قرار گرفته است. بررسی ساختاری و ریزساختاری زون برشی شمال خوی مشخص ساخت این زون برشی شکل‌پذیر که شامل سنگ‌های دگرگون با سنگ‌های اولیه گوناگون است با فابریک غالب در راستای شمال باختر- جنوب خاور دگرریخت شده است. برگوارگی‌ میلونیتی در این زون برشی دارای راستای ...  بیشتر

بررسی حرکات فرایشی گسل جرجافک توسط رودخانه‌های جبهه شمالی رشته‌کوه داوران

امیر شفیعی بافتی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین؛ منوچهر قرشی

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 115-122

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43690

چکیده
  رودخانه‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای شناسایی حرکات فرایشی یک منطقه شناخته می‌شوند. رشته‌کوه داوران حد فاصل شهرهای زرند و رفسنجان، از سوی شمال محدود به گسل جرجافک است. این گسل با طول 160 کیلومتر به دو صورت قابل ردیابی است، در نیمه شمال باختر با طولی نزدیک به 100 کیلومتر مرز میان کوه و دشت را می‌سازد و در 60 کیلومتر جنوب خاور  به‌صورت ...  بیشتر

ریخت‌زمین‌ساخت، هندسه و سازوکار جوان پهنه گسلی صوفیان- شبستر، آذربایجان (ایران)

اصغر قهرمانی زکریا؛ حمید نظری؛ محسن پورکرمانی

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 155-164

https://doi.org/10.22071/gsj.2012.43694

چکیده
  پژوهش پیش رو با هدف بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی در پهنه گسلی صوفیان - شبستر در پهنه البرز باختری - آذربایجان (شمال باختری ایران) به انجام رسیده است. این پهنه گسلی، در دامنه جنوبی بلندی‌های میشو، واحدهای زمین‌شناختی نئوژن و کواترنری را بریده است. بر پایه مطالعه داده‌های حاصل از تلفیق داده رقومی توپوگرافی با مقیاس۲۵۰۰۰/۱، عکس‌های ...  بیشتر

الگوی چین‌خوردگی در بخش باختری کمربند چین‌خورده کپه‌داغ (شمال خاور ایران)

امیر نصرالدین پورتقوی؛ محسن پورکرمانی؛ غلامرضا قرابیگلی؛ شهرام شرکتی

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 153-160

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43809

چکیده
  کمربند چین‌خورده کپه‌داغ در شمال خاور ایران قرار گرفته است. نیمه جنوبی این کمربند در ایران و نیمه شمالی آن در ترکمنستان قرار دارد. این کمربند از دیدگاه هیدروکربوری به عنوان دومین حوضه مهم ایران به شمار می‌آید. رسوب‌گذاری در این پهنه ساختاری با پیشروی دریای ژوراسیک‌ میانی و شکل‌گیری کافت درون قاره‌ای آغاز و روی رسوبات پالئوزوییک ...  بیشتر

پهنه‌بندی گستره ایران بر پایه ضرایب لرزه‌خیزی( Rate (λو Mmax

غزاله رزاقیان؛ علی بیت‌الهی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 23، شماره 90 ، اسفند 1392، ، صفحه 99-104

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43967

چکیده
  ایران در بخش میانی کمربند لرزه‌خیز آلپ - هیمالیا قرار گرفته است که در همه بخش‌ها ویژگی‌های زمین‌شناسی، ساختاری و لرزه‌ای یکسانی ندارد. در این مطالعه نقشه‌های پهنه‌بندی نرخ رویداد زمین‌لرزه‌ها (Rate) و بزرگ‌ترین زمین‌لرزه‌های رخ‌داده (Mmax) برای کل گستره ایران تهیه شده است. این متغیرها به ترتیب بیان‌کننده شمار زمین‌لرزه‌های رخ‌داده ...  بیشتر

توان لرزه‌زایی محدوده رفسنجان- زرند

علی سیستانی‌پور؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 21، شماره 84 ، شهریور 1391، ، صفحه 207-212

https://doi.org/10.22071/gsj.2012.53982

چکیده
  سامانه گسلی بافق- باغین از 8 قطعه گسلی تشکیل شده است. در این سامانه گسلی هیچ داده لرزه‌ای تاریخی ثبت نشده است. زمین‌لرزه‌های دستگاهی منطقه با بزرگی کوچک تا متوسط ژرفای کانونی کم دارند. شاخص‌های ریخت سنجی (Morphometry) و وجود پرتگاه‌های گسلی در امتداد قطعه‌های گسلی نشان از فعال بودن آنها دارد. رو مرکز زمین‌لرزه‌های اخیر منطقه (1388-1384) در ...  بیشتر

تأثیر ساختارها بر روی رودخانه قزل‌اوزن

وحید حسینی تودشکی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین؛ خسرو خسروتهرانی

دوره 21، شماره 81 ، آذر 1390، ، صفحه 55-60

https://doi.org/10.22071/gsj.2011.54203

چکیده
  رودخانه‌ها مهم‌ترین زمین‌منظرهای موجود در سطح زمین هستند که تجزیه آنها به عنوان یک ابزار با ارزش در بررسی‌های زمین‌ساختی مربوط به چند هزار سال تا دو میلیون سال گذشته شناخته شده است. رودخانه قزل‌اوزن به‌عنوان یکی از طولانی‌ترین سامانه‌های رودخانه‌ای در کشور به تغییرشکل‌های زمین‌ساختی به‌خوبی پاسخ داده است. با کشف و توصیف ...  بیشتر

تحلیل دینامیکی شکستگی‌های شمال منطقه ترود- معلمان(ایران مرکزی، جنوب خاور دامغان)

آناهیتا کی‌نژاد؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین؛ عبداله سعیدی؛ محمد لطفی

دوره 20، شماره 78 ، اسفند 1389، ، صفحه 3-16

https://doi.org/10.22071/gsj.2010.54577

چکیده
  بر پایه مطالعات مقدماتی تا تفصیلی زمین‌شناسی، ساختاری و زمین‌ساختی منطقه شمال ترود- معلمان (ایران مرکزی) حد فاصل گسل انجیلو در شمال وگسل ترود در جنوب، عناصر زمین‌ساختی شامل­گسل‌ها، شکستگی­ها و چین‌خوردگی‌های این گستره شناسایی و ساز وکار هر یک و ارتباط آنها با پهنه برشی راستالغز چپ‌گرددو گسل اصلی نام برده شده در بالا، بررسی ...  بیشتر

بررسی زمین‌شناسی گل‌فشان‌های حاشیه جنوب خاوری دریای خزر

جلال فصل بهار؛ محسن پور کرمانی؛ شوکا فصل بهار

دوره 20، شماره 77 ، آذر 1389، ، صفحه 75-82

https://doi.org/10.22071/gsj.2010.55338

چکیده
  پدیده گل فشان از جمله پدیده‌های بسیار جالب و بدیع استکهامروزه مورد توجهبسیاریاز پژوهشگران منابع نفتی، زمین­ساخت صفحه­ای و زمین‌گردشگری قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش‌های فراوانی در کشورهای مختلف، بویژه در کشورهایی که دارای این پدیده هستند؛ صورت گرفته و مقالات گوناگونی به رشته تحریر درآمده است.این مقاله، در راستای نتایج ...  بیشتر

بررسی وضعیت ساختاری ناحیه معدنی هیرد (جنوب بیرجند) با استفاده از تفسیر داده‌های مغناطیس‌هوایی، ماهواره‌ای و مشاهدات صحرایی و ارتباط آن با کانه‌زایی طلا

محمدعلی قربانی؛ محمد محجل؛ محسن پورکرمانی؛ معصومه علیمحمدی؛ حسن خیرالهی

دوره 18، شماره 72 ، شهریور 1388، ، صفحه 121-126

https://doi.org/10.22071/gsj.2010.57153

چکیده
  ناحیه معدنی هیرد در خاور خرد قاره ایران مرکزی و حاشیه خاوری پهنه لوت و در منتهی‌الیه باختری پهنه زمین‌درز سیستان واقع شده است. بخش شمالی پهنه زمین‌درز سیستان با راستای شمال‌باختر ـ جنوب‌خاور با پیچیدگی‌های ساختاری زیاد، محل تشکیل چند کانسار معدنی مهم بوده و از این لحاظ مطالعه آن از اهمیت چشمگیری برخوردار است. در این مقاله، به مطالعه ...  بیشتر