احسان حقیقی؛ سعید علیرضایی؛ اسماعیل اشرفپور
چکیده
کانسار چشمهحافظ در بخش مرکزی رشتهکوه ترود- چاهشیرین در جنوب محور شاهرود- دامغان قرار دارد. این کانسار شامل کانیسازی رگهای چندفلزی (Pb-Cu-Zn-Au-Ag) در سنگهای میزبان آتشفشانی سنوزوییک با ترکیب چیرهآندزیت بازالتی و داسیت است. رگه کانهدار اصلی، به طول نزدیک به 1800 متر و ستبرای کمتر از یک متر تا 5 متر، به صورت ناپیوسته در راستای ...
بیشتر
کانسار چشمهحافظ در بخش مرکزی رشتهکوه ترود- چاهشیرین در جنوب محور شاهرود- دامغان قرار دارد. این کانسار شامل کانیسازی رگهای چندفلزی (Pb-Cu-Zn-Au-Ag) در سنگهای میزبان آتشفشانی سنوزوییک با ترکیب چیرهآندزیت بازالتی و داسیت است. رگه کانهدار اصلی، به طول نزدیک به 1800 متر و ستبرای کمتر از یک متر تا 5 متر، به صورت ناپیوسته در راستای عمومی شمالی- جنوبی رخ داده و شامل کالسدونی، کوارتز دانهریز تا دانهدرشت و ژاسپرویید، همراه با کانههای گالن (فاز فلزی چیره)، کالکوپیریت، بورنیت، اسفالریت، پیریت، تتراهدریت، هماتیت (اسپکولاریت) و سیدریت است. فرایندهای برونزاد (سوپرژن) سبب تبدیل گالن به سروزیت و تغییر کانیهای درونزاد (هیپوژن) مس (کالکوپیریت و بورنیت) به کوولیت و مالاکیت شده است. در بخشهای مختلف رگه اصلی، نوارهای قشرگون با پهنای کمتر از یک میلیمتر تا 10 میلیمتر دیده میشود که از کالسدونی به رنگخاکستری، ژاسپرویید، کوارتز شیری و کانیهای فلزی تشکیل شده است. آثار برشیشدن و بافت شانهای نیز به طور محلی در این رگه دیده میشود. افزون بر رگه اصلی، چند رگه فرعی کوارتز و کلسیت به ترتیب با راستای شمالخاوری- جنوبباختری و خاوری- باختری وجود دارد که رگههای کلسیت کانهزایی ندارند. در رگه اصلی، دگرسانی مرتبط با کانیسازی محدود به هالههای باریکی در دو سوی رگه، و شامل کوارتز، کلریت، کلسیت، کائولینیت و سریسیت (ایلیت) است. میانبارهای سیال در نمونههای کوارتز همراه با کانیهای فلزی مطالعه شده است. بیشتر میانبارهای سیال، در دمای اتاق، دوفازی غنی از مایع و تعداد کمی از آنها غنی از فاز بخار هستند و برخی نیز تنها از مایع تشکیل شدهاند. بر پایه مطالعه میانبارهای سیال اولیه، سیال کانهساز در کانسار چشمهحافظ، دمای همگنشدن پایین تا متوسط (135 تا 285 درجه سانتیگراد) و شوری پایین تا متوسط (1 تا 13 درصد وزنی معادل NaCl) دارد. نسبت ایزوتوپی گوگرد در سیال گرمابی در تعادل با کانیهای سولفیدی، میان ‰1/4+ تا 6/1- است و میتواند نشانگر منبع ماگمایی برای گوگرد باشد. با توجه به کانیشناسی کانسنگ (کانه و باطله) و دگرسانی، سیال کانهساز pH نزدیک به خنثی و ماهیت احیایی داشته است. کانیشناسی کانسنگ، محتوای فلز، نسبت Ag/Au میان 16 تا 25، حضور اسفالریتفقیر از آهن، کانیشناسی دگرسانی، وجود بافتهای نواربندی قشرگون متقارن و نامتقارن، بافت کلوفورمی و دامنه دما و شوری میانبارهای سیال، نشانگر کانهزایی از نوع اپیترمال نوع سولفیدیشدن متوسط است. کانیشناسی دگرسانی در کانسار چشمهحافظ، معرف گروهی از ذخایر سولفیدیشدن متوسط است که به سمت ذخایر سولفیدیشدن پایین گرایش دارند
اسماعیل اشرفپور؛ کوین م. انسدال؛ سعید علیرضایی
چکیده
محدوده طلای ارغش شامل پنج سامانه رگهای طلادار (Au-I تا Au-V) و یک رگه آنتیمواندار است. سنگ میزبان این رگهها، سنگهای آتشفشانی اسیدی تا حدواسط، توف، گرانیت و دیوریت است. پیریت کانی سولفیدی اصلی و شامل چهار نسل مختلف Py-I) تا (Py-IVاست. مقادیر δ34S پیریتها در تجزیههای ماده کل، شامل یک گروه بسیار غنی از 34S (:δ34S ...
بیشتر
محدوده طلای ارغش شامل پنج سامانه رگهای طلادار (Au-I تا Au-V) و یک رگه آنتیمواندار است. سنگ میزبان این رگهها، سنگهای آتشفشانی اسیدی تا حدواسط، توف، گرانیت و دیوریت است. پیریت کانی سولفیدی اصلی و شامل چهار نسل مختلف Py-I) تا (Py-IVاست. مقادیر δ34S پیریتها در تجزیههای ماده کل، شامل یک گروه بسیار غنی از 34S (:δ34S 3/9+ تا 8/21+ در هزار) و یک گروه کمی غنی تا کمی تهی شده از 34S (:δ34S 1/5+ تا 3/4- در هزار) است. برای تعیین ویژگی ایزوتوپی نسلهای مختلف پیریتها تجزیههای ریزکاو(پروب) لیزری صورت گرفت. پیریتهای نسل اول تا سوم گستره بهنسبت کوچکی از δ34S (:δ34S 8/5- تا 1/0+ در هزار) نشان میدهند که میتواند نشانگر منشأ ماگمایی برای گوگرد باشد. پیریتهای نسل چهارم بسیار غنی از 34S هستند (9/8+ تا 7/23+ در هزار) که حاکی از تأمین گوگرد از یک منشأ غنی از 34S مانند تبخیریها است. مقادیر بالای δ34S در پیریت نسل چهارم مسئول مقادیر مثبت δ34S در تجزیههای ماده کل هستند.
مقادیر δ34S دو نمونه استیبنیت از کانسنگ آنتیموان (4/14- تا 8/18- در هزار) میتواند مربوط به منشأ متفاوت گوگرد و احتمالاً آنتیموان و/یا تغییرات شدید در شرایط فیزیکوشیمیایی سیال در هنگام نهشت کانسنگ باشد. پیسنگ رسوبی- دگرگونی میتواند تأمینکننده گوگرد و آنتیموان باشد. مقادیر δ13CPDB حدود 1 در هزار نمونههای کلسیت، نشاندهنده منشأ رسوبی کربن است. واحدها و میان لایههای کربناتی میتوانند منشأ مناسبی برای کربن باشند. دادههای ایزوتوپهای پایدار نشان میدهد که سیالهای گرمابی تاریخچه پیچیدهای از برهمکنش سیال/سنگ را پشت سر گذاشتهاند