ژئوفیزیک
وحید ملکی؛ محمدرضا حاتمی؛ علی اصغر متقی
چکیده
در این مطالعه به بررسی لرزه خیزی و تعیین محل دقیق زمین لرزه های ناحیه شرق البرز در دو دهه اخیر پرداخته می شود. داده های مورداستفاده، شکل موج لرزه ای زمین لرزه ها هستند. زمان های رسید فاز های لرزه ای بهمنظور استفاده در مکانیابی زمین لرزه ها در این مطالعه با دقت بالا و بهصورت دستی صورت پذیرفته است. بهمنظور کاهش ...
بیشتر
در این مطالعه به بررسی لرزه خیزی و تعیین محل دقیق زمین لرزه های ناحیه شرق البرز در دو دهه اخیر پرداخته می شود. داده های مورداستفاده، شکل موج لرزه ای زمین لرزه ها هستند. زمان های رسید فاز های لرزه ای بهمنظور استفاده در مکانیابی زمین لرزه ها در این مطالعه با دقت بالا و بهصورت دستی صورت پذیرفته است. بهمنظور کاهش تأثیرگذاری داده های با خطای زیاد و باکیفیت پایین پس از قرائت هر فاز بر اساس کیفیت قرائت آن وزن دهی انجامشده است. قرائت دستی فاز های لرزه ای برای ناحیه موردنظر به فراهم آمدن بانک داده ی لرزه ای شده است که در آن تعداد 5461 فاز S و 8523 فاز P قرائتشده است که این تعداد در مقایسه با فاز های لرزه ای قرائتشده در مرکز لرزه نگاری کشوری افزایش چشمگیری را نشان می دهد. مکانیابی اولیه بر اساس فازهای قرائتشده و وزن دهی اولیه با استفاده از روش غیر خطی احتمالاتی انجامشده است. پس از این مرحله با استفاده از روش اختلافزمانی دوگانه زمین لرزه ها مکانیابی مجدد شده اند. در مکانیابی مجدد زمینلرزهها از ابزار همبستگی عرضی شکل موج زمین لرزه ها استفاده شده است. همبستگی عرضی برای رویداد های با شباهت بالای 70% در یک پنجره زمانی مشخص برای فاز P و S انجام شده است. درنتیجه استفاده از این فن خطای قرائت فاز برای رویدادهای مشابه به کمترین میزان خود می رسد و درنتیجه رویدادهای لرزه ای در مکانیابی مجدد با دقت بسیار بالاتری نسبت به مکانیابی اولیه و همچنین مکانیابی تنها بر اساس داده های فاز قرائتشده (کاتالوگ) تعیین محل می گردند. مقایسه آماری نتایج مکانیابی، کاهش چشمگیر خطای تعیین محل و اختلافزمانی باقیمانده در نتایج حل معکوس را نشان می دهد. بررسی نتایج همبستگی عرضی شکل موج های لرزه ای نشان می دهد در این ناحیه زمین لرزه های با تشابه بسیار بالا و بهدفعات زیاد در زمان های مختلف به وقوع می پیوندد. بررسی وضعیت قرار گیری زمین لرزه ها بر روی گسل فیروزکوه و ادامه آن گسل های چشم و آستانه در مقاطع عرضی عمقی روند قرارگیری زمین لرزه ها را نشان می دهد. به خط شدگی و تجمع زمینلرزهها در نتایج استفاده از ابزار همبستگی عرضی از مکانیابی اولیه و استفاده تنها از داده های کاتالوگ بیشتر بوده و نشاندهنده وجود روندهای مشخص بر روی صفحه گسل های موجود است.
سیدمحمود اظهری؛ مهدی رضاپور؛ علی اصغر متقی
چکیده
منطقه شمال خاور ایران در ایالت لرزهزمینساختی کپهداغ قرار دارد که بخشی از کمربند کوهزایی آلپ هیمالیا است. این منطقه در 20 سال اخیر میزبان زمینلرزههای زیادی بوده است؛ لذا میتوان با بررسی زمینلرزههای منطقه و مکانیابی بهینه زمینلرزههای رخ داده، مطالعات لرزهخیزی را به درستی انجام داد. برای دستیابی به ...
بیشتر
منطقه شمال خاور ایران در ایالت لرزهزمینساختی کپهداغ قرار دارد که بخشی از کمربند کوهزایی آلپ هیمالیا است. این منطقه در 20 سال اخیر میزبان زمینلرزههای زیادی بوده است؛ لذا میتوان با بررسی زمینلرزههای منطقه و مکانیابی بهینه زمینلرزههای رخ داده، مطالعات لرزهخیزی را به درستی انجام داد. برای دستیابی به دقت مناسب در مکانیابی زمینلرزهها ساختار سرعتی نقش کلیدی دارد. با توجه به کم ژرفا بودن زمینلرزههای منطقه میتوان ساختار بالایی را تعیین کرد؛ لذا در این مطالعه با استفاده از دادههای ثبت شده در شبکههای لرزهنگاری مشهد و قوچان ساختار سرعتی تعیین میشود. ابتدا به منظور مطالعه ساختار سرعتی پوسته، نسبت سرعت امواج لرزهای Vp/Vs به دو روش Wadati و اختلاف زمان رسید برابر 72/1 تعیین و سپس با اعمال فیلترهای مختلف و انتخاب تعدادی زمینلرزه مدل سرعتی یک بعدی تعیین شد. نتایج به دست آمده حاکی از وجود دو ناپیوستگی در ژرفاهای 4 و14 کیلومتر است. همچنین سرعت امواج تراکمی در لایه اول 9/5 کیلومتر بر ثانیه و لایه دوم 17/6 کیلومتر بر ثانیه تعیین شد. در مرحله بعد این مدل یک بعدی به عنوان مدل اولیه برای تعیین ساختار سرعتی سه بعدی به کار رفت. به منظور این مطالعه از کد لوتوس استفاده شد. نتایج، حاکی از تغییرات بارز سرعتی در مجاورت شهر مشهد است. نواحی پرسرعت در دو طرف شهر مشهد دیده میشود که ناشی از آبرفت انباشته شده مابین گسلهای کشفرود و بینالود است. در ناحیه شمالی مشهد تغییرات سرعتی کم مشاهده میشود که ناشی از گسل توس است. در بخشی از جنوب مشهد یک ناپیوستگی بارز سرعتی دیده میشود. این تغییر سرعت در ژرفای چهار کیلومتر مشاهده میشود؛ اما در ژرفای 8 کیلومتر دیده نمیشود. احتمالاً این تغییرات سرعتی ناشی از انباشت رسوبات آبرفتی در منطقه است که روی سنگ بستر با ضخامت متفاوت قرار دارد. همچنین با توجه به نتایج توموگرافی، ناحیه منطبق بر سیستم گسلی شاندیز نسبت به طرفین خود سرعت کمتری نشان میدهد.