خیرالله نورائی‌نژاد؛ حسن امیری بختیار؛ روح‌انگیز محمدیان؛ عبدالفیاض عزیزی
چکیده
تاقدیس مارون در بخش میانی پهنه ساختاریزاگرس چین‌خورده ساده در جنوب فروافتادگی دزفول شمالی و در امتداد تاقدیس‌های رامین و آغاجاری قرار گرفته است. در این مطالعه با بهره‌گیری از داده‌های زیرسطحی، سازوکار چین‌خوردگی و شکستگی‌های این تاقدیس بررسی شده است. با استفاده از نتایج اولیه داده‌های ژئوفیزیکی، روش‌های تحلیل هندسی، تغییرات ...
بیشتر
تاقدیس مارون در بخش میانی پهنه ساختاریزاگرس چین‌خورده ساده در جنوب فروافتادگی دزفول شمالی و در امتداد تاقدیس‌های رامین و آغاجاری قرار گرفته است. در این مطالعه با بهره‌گیری از داده‌های زیرسطحی، سازوکار چین‌خوردگی و شکستگی‌های این تاقدیس بررسی شده است. با استفاده از نتایج اولیه داده‌های ژئوفیزیکی، روش‌های تحلیل هندسی، تغییرات انحنا، مطالعات هرزروی گل حفاری، اطلاعات مهندسی مخزن، هندسه تاقدیس و شکستگی‌های مرتبط با چین‌خوردگی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. سازوکار چین‌خوردگی در این تاقدیس ترکیبی از چین‌خوردگی خمشی- لغزشی و چین‌خوردگی با سطح خنثی است. به عبارت دیگر تاقدیس زیرسطحی مارون یک چین مرتبط با گسل راندگی و از نوع جدایشی گسلی یا جدایشی انتقالی است. مقاطع لرزه‌ای، تاقدیس مارون را از نوع چین‌خوردگی هم‌مرکز نشان می‌دهد و از سطح به ژرفا با کاهش فضای موجود در اثر چین‌خوردگی همراه بوده است. این کاهش فضا با گسلش در یال جنوبی همراه است و این گسل‌ها در سازند گچساران ناپدید می‌شوند. در نتایج حاصل انطباق خوبی میان روش‌های تحلیلی هندسی، داده‌های هرزروی گل، شاخص بهره‌دهی در ناحیه خمش تاقدیس مارون (بخش مرکزی) و حضور شکستگی‌ها در این بخش وجود دارد. تحلیل داده‌های یادشده بیانگر این مطلب است که بیشترین تراکم شکستگی‌ها، مربوط به منطقه خمش در میدان نفتی مارون است. در پایان می‌توان چنـین نتیجه‌گیری کرد که برای حفر چاه‌های توسـعه‌ای و تولیـدی آتی باید متغیرهای یادشده مد‌نظر قرار گیرد و به بخش شمال خاوری ویال جنوبی تاقدیس مارون توجه بیشتری شود
الهام اسدی مهماندوستی؛ بهرام علیزاده؛ محمد حسین آدابی
چکیده
میدان نفتی مارون، یکی از مهم‌ترین میادین نفتی ایران در جنوب فروافتادگی دزفول شمالی در کمربند چین‌خورده زاگرس است که مورد بررسی ژئوشیمی آلی قرار گرفته است. 43 نمونه از سازندهای مخزن و منشأ گرو، گدوان، داریان، کژدمی، سروک، گورپی و پابده از چاه‌های متفاوت میدان نفتی مارون توسط پیرولیز راکایول تجزیه و بیتومن استخراج ...
بیشتر
میدان نفتی مارون، یکی از مهم‌ترین میادین نفتی ایران در جنوب فروافتادگی دزفول شمالی در کمربند چین‌خورده زاگرس است که مورد بررسی ژئوشیمی آلی قرار گرفته است. 43 نمونه از سازندهای مخزن و منشأ گرو، گدوان، داریان، کژدمی، سروک، گورپی و پابده از چاه‌های متفاوت میدان نفتی مارون توسط پیرولیز راکایول تجزیه و بیتومن استخراج شده از 23 نمونه انتخاب شده با دستگاه کروماتوگرافی ستونی و گازی مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مقایسه بیتومن استخراجشده از سازندهای مورد بررسی، 5 نمونه نفت خام از مخزن بنگستان و یک نمونه از مخزن خامی مطالعه شده است. بررسی داده‌های حاصل از پیرولیز راکایول نشان می‌دهد که نمونههای کژدمی و پابده با میانگین کل کربن آلی 13/4 درصد و S2 بیشتر از 12 میلیگرم هیدروکربن بر گرم سنگ دارای بیشترین مقدار درصد TOC و پتانسیل هیدروکربنزایی بالاتری نسبت به دیگر نمونهها هستند. بر مبنای نمودار HI در برابر Tmax و همچنین S2-TOC مشخص شد که کروژن موجود در سازندهای مورد مطالعه از نوع II است. همچنین سازندهای گرو، گدوان و کژدمی با رسیدن به مرحله کاتاژنز مسیر بلوغ حرارتی را طی کردهاند. تغییرات PI و Tmax در برابر ژرفا بیانگر این موضوع است که نمونههای پابده و گورپی بلوغ کمتری را نسبت به نمونههای کژدمی و گرو نشان می‌دهند. مطالعه کروماتوگرام‌ها و نسبت تغییرات مقادیر Pr/nC17 در برابر Ph/nC18 نشان می‌دهد که نمونههای مورد مطالعه فاقد یا دارای مقدار کمی پدیده تخریب زیستی بوده و نفت خام مخزن بنگستان و خامی از سنگ منشأیی با کروژن نوع II در شرایط کاهیده تشکیل شده است.
مهران آرین؛ روح انگیز محمدیان
چکیده
میدان نفتی مارون در بخش خاوری منطقه ساختاری فروافتادگی دزفول (زاگرس) واقع شده است. رخنمون سطحی این میدان، سازند آغاجاری بوده و سازندهای آسماری و گروه‌های بنگستان و خامی، مخازن نفتی موجود در این میدان هستند. سازند آسماری مهم‌ترین سنگ مخزن این میدان بوده که به شش لایه مخزنی تقسیم شده است. لایه‌های مخزنییک، دو، سهبه طور عمده از کربنات‌های ...
بیشتر
میدان نفتی مارون در بخش خاوری منطقه ساختاری فروافتادگی دزفول (زاگرس) واقع شده است. رخنمون سطحی این میدان، سازند آغاجاری بوده و سازندهای آسماری و گروه‌های بنگستان و خامی، مخازن نفتی موجود در این میدان هستند. سازند آسماری مهم‌ترین سنگ مخزن این میدان بوده که به شش لایه مخزنی تقسیم شده است. لایه‌های مخزنییک، دو، سهبه طور عمده از کربنات‌های دولومیتی تشکیل شده‌اند، بنابراین تراکم شکستگی‌ها بویژه در لایه یک (90 درصد دولومیت) بیشتر است. در لایه‌های مخزنی چهار و پنج و شش این میدان به دلیل افزایش لایه‌های شیلی و مارنی و کاهش شکنندگی، تراکم شکستگی‌های کمتر می‌شود. براساس این پژوهش، تاقدیس مارون یک چین مرتبط با گسل راندگی است و مجموعه ویژگی‌های این تاقدیس، سازوکار چین‌های جدایشی گسل را پیشنهاد می‌کند. بررسی‌های موجود دو سامانه شکستگی با منشأ ناحیه‌ای و محلی را مشخص ساخته‌اند. شکستگی‌های ناحیه‌ای امتداد خاوری- باختری دارند و شکستگی‌های محلی مربوط به شکستگی‌های مرتبط با چین‌خوردگی و خمش ساختاری هستند . بررسی تغییرات انحنا با استفاده از روش‌های مشتق‌گیری ریاضی و رسمی، محدوده‌های مستعد شکستگی در تاقدیس مارون را، به طور عمده در یال جنوبی و محدوده‌های از بخش‌های خاوری یال شمالی نشان می‌دهد. مقایسه داده‌های مخزنی بر اساس نقشه‌های هم‌تراوایی، فشار (RFT) و شاخص تولید (PI) با نتایج به دست آمده از بررسی شکستگی‌های تاقدیس مارون، هماهنگی بسیار خوب مناطق مستعد شکستگی را نشان می‌دهند.
