سجاد افضلی؛ نیما نظافتی؛ مجید قادری؛ جلیل قلمقاش؛ محمدرض قاسمی؛ علیرضا کریمی باوندپور
چکیده
کانسار مگنتیت- آپاتیت گزستان در 78 کیلومتری خاور بافق قرار دارد. از دید ساختاری، این کانسار متعلق به پهنه ایران مرکزی و زیرپهنه بافق- پشت‌بادام است. واحدهای سنگی منطقه به سری ریزو تعلق دارند و از سنگهای کربناتی، شیل، توف، ماسه‌سنگ و سنگهای آتشفشانی تشکیل شده‌اند. افزون بر سنگهای رسوبی و آتشفشانی، سنگهای نفوذی به شکل استوک ...
بیشتر
کانسار مگنتیت- آپاتیت گزستان در 78 کیلومتری خاور بافق قرار دارد. از دید ساختاری، این کانسار متعلق به پهنه ایران مرکزی و زیرپهنه بافق- پشت‌بادام است. واحدهای سنگی منطقه به سری ریزو تعلق دارند و از سنگهای کربناتی، شیل، توف، ماسه‌سنگ و سنگهای آتشفشانی تشکیل شده‌اند. افزون بر سنگهای رسوبی و آتشفشانی، سنگهای نفوذی به شکل استوک و دایک و با ترکیب گرانودیوریت و گرانیت در بخش‌های مختلف رخنمون دارند. سنگهای سبز با ترکیب اسیدی تا حدواسط (تراکیت و داسیت در اثر دگرسانی کلریتی، به رنگ سبز دیده می‌شوند)، میزبان کانی‌سازی آهن و فسفات هستند که در برخی بخش‌ها، رخساره‌های نیمه‌ژرف نشان می‌دهند. دگرسانی در سنگهای آتشفشانی آشکارتر و انواع شدیدتر آن شامل دگرسانی‌های کلریتی، آرژیلی و سیلیسی است. سنگهای میزبان کانی‌سازی، به‌شدت دگرسانی نشان می‌دهند. کانی‌سازی در کانسار گزستان شامل ترکیبی از اکسیدهای آهن و آپاتیت به نسبت‌های مختلف است که با کمی کوارتز و کلسیت همراهی می‌شود و به شکل‌های متفاوت درون سنگهای تراکیتی- داسیتی و کمی در ریولیت‌ها دیده می‌شود. پنج شکل کانی‌سازی در این منطقه قابل تفکیک است که شامل کانسنگ آهن توده‌ای با کمی آپاتیت، کانسنگ آپاتیت- مگنتیت، رگه- رگچه‌های نامنظم (استوک‌ورک) در سنگ سبز برشی‌شده، نوع پراکنده و رگه‌های توده‌ای خالص آپاتیتی هستند. سنگ میزبان در محدوده کالکو‌آلکالن قرار دارد. محیط زمین‌ساختی، سنگ میزبان، کانی‌شناسی، دگرسانی و ساخت و بافت در کانسار گزستان، بیشترین شباهت را با کانسارهای اکسید آهن آپاتیت‌دار نشان میدهد.
زهرا صادقی؛ حسین مهدیزاده؛ محمود صادقیان
چکیده
توده گرانیتوییدی کوه شاه در شمال خاور نقشه زمینشناسی 1:100000 بافت واقع است. این توده دارای ترکیب سنگشناسی آلکالی فلدسپار گرانیت، گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، دیوریت و گابرو و در بین سنگهای آتشفشان تخریبی ائوسن تزریق شده است. در نمودارهای تغییرات، روندهای عناصر اصلی نمونههای مورد مطالعه نشانگر پیوستگی طیف ترکیب سنگشناسی ...
بیشتر
توده گرانیتوییدی کوه شاه در شمال خاور نقشه زمینشناسی 1:100000 بافت واقع است. این توده دارای ترکیب سنگشناسی آلکالی فلدسپار گرانیت، گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، دیوریت و گابرو و در بین سنگهای آتشفشان تخریبی ائوسن تزریق شده است. در نمودارهای تغییرات، روندهای عناصر اصلی نمونههای مورد مطالعه نشانگر پیوستگی طیف ترکیب سنگشناسی توده گرانیتوییدی کوه‌شاه و تشکیل آن از راه تفریق یک ماگمای بازی (بازالتی) اولیه است. از نظر تقسیم‌بندیهای زایشی، این توده گرانیتوییدی از نوع گرانیتوییدهای I و سری مگنتیت است. با توجه به ویژگیهای ژئوشیمیایی، این توده گرانیتوییدی دارای ماهیت متالومین و کلسیمی- قلیایی پتاسیم متوسط تا بالاست. نمودارهای بهنجار شده عناصرکمیاب و ناسازگار سنگهای سازنده این توده نسبت به کندریت و گوشته اولیه، غنی‌شدگی ماگمای سازنده آنها را از عناصر کمیاب سبک ناسازگار و تهیشدگی از عناصر کمیاب سنگین نشان میدهد. این ویژگی از خصوصیات بارز سنگهای کلسیمی- قلیایی کمان آتشفشانی زونهای فرورانش حاشیه قارهای است. با توجه به نمودارهای مختلف تمایز محیط زمین‌ساختی، این توده گرانیتوییدی از نوع VAG(گرانیتهای کمان آتشفشانی) است و حاصل فرورانش صفحة اقیانوسی نوتتیس به زیر صفحه قارهای ایران مرکزی است.
