زنبق عادلی؛ ایرج رسا؛ علی درویشزاده
چکیده
کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. بیشتر سنگ‌های منطقه به سن الیگومیوسن و دربردارنده توده‌های نفوذی کوارتزدیوریتی تا گرانودیوریتی به‌شدت دگرسانی هستند که دایکهای آندزیتی بدون کانیسازی این واحدها را قطع کرده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ...
بیشتر
کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. بیشتر سنگ‌های منطقه به سن الیگومیوسن و دربردارنده توده‌های نفوذی کوارتزدیوریتی تا گرانودیوریتی به‌شدت دگرسانی هستند که دایکهای آندزیتی بدون کانیسازی این واحدها را قطع کرده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار هفت‌چشمه است. بررسی روند تغییرات اکسید عناصر اصلی در نمونهها، بیانگر پیوستگی طیف تغییرات سنگشناسی و منشأ یکسان تودهها در منطقه است. از سوی دیگر روند تغییرات عناصر سازگار و ناسازگار نمونهها بیانگر تبلور تفریقی نمونهها و آلایش یا آغشتگی با پوسته بالایی است. در نمودارهای عنکبوتی تهیشدگی ماگما از عناصر Ti، NbوSr و غنی‌شدگی از عناصر K، Th و Rb دیده میشود. غنی‌شدگی نمونهها از LILE و تهیشدگی از HFSE همانند فعالیت ماگمایی نوع I در کمانهای آتشفشانی (VAG) است. از سوی دیگر نمودارهای تعیین محیط زمین‌ساختی رسمشده نیز نشان از وابستگی توده هفت‌چشمه به فعالیت ماگمایی نوع I در کمانهای آتشفشانی کناره قارهها دارد. ترکیب شیمیایی بیوتیتها نیز منشأ کالکآلکالن ماگمای کانسار هفت‌چشمه را تأیید میکند.
راضیه محمدی؛ محمد هاشم امامی؛ منصور وثوقی عابدینی
چکیده
منطقه مورد مطالعه در حدود 230 کیلومتری جنوب باختری تهران قرار گرفته است. مطالعات زمین‌شناسی بر روی این منطقه حاکی از وجود توده‌های نفوذی بازیک به سن احتمالی میوسن و گدازه‌هایی با طیف ترکیبی اسیدی تا بازیک به سن اولیگومیوسن است. سنگ‌های نفوذی به طور عمده ترکیب گابرویی داشته و گدازه‌ها را داسیت- ریوداسیت، آندزیت، تراکی ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در حدود 230 کیلومتری جنوب باختری تهران قرار گرفته است. مطالعات زمین‌شناسی بر روی این منطقه حاکی از وجود توده‌های نفوذی بازیک به سن احتمالی میوسن و گدازه‌هایی با طیف ترکیبی اسیدی تا بازیک به سن اولیگومیوسن است. سنگ‌های نفوذی به طور عمده ترکیب گابرویی داشته و گدازه‌ها را داسیت- ریوداسیت، آندزیت، تراکی آندزیت، هورنبلند آندزیت، آندزیت بازالتی و تراکی بازالت تشکیل می‌دهد سنگ‌های نفوذی بیشتر ماهیت قلیایی و گدازه‌ها کم و بیش ماهیت کلسیمی- قلیایی را نشان می‌دهند. در مطالعات ژئوشیمیایی ایزوتوپی گدازه‌های آندزیتی منطقه در محدوده ترکیب کل زمین قرار می‌گیرند، اما به نظر می‌رسد سنگ‌های گوشته‌ای ضمن استقرار در پوسته (بویژه پوسته قاره‌ای بالایی) با آن دچار آلودگی شده است. ترکیب BSE به طرف غنی‌شدگی از نسبت 87Sr/86Sr جابه‌جا شده است که نمونه‌ای از سنگ‌ها چنین وضعیتی را نشان می‌دهد. نمودارهای عنکبوتی مربوط به عناصر کمیاب نشان می‌دهد که جایگاه زمین‌ساختی توده‌های نفوذی منطقه با محیط زمین‌ساختی کششی مطابقت می‌نمایند. این در حالی است که گدازه‌ها دارای نمودارهای عنکبوتی با روند یکنواختی نبوده و به مناطق فرورانش شباهت بیشتری دارند. این مسئله بیانگر آن است که توده‌های نفوذی منطقه مورد مطالعه با سنگ‌های آتشفشانی بخش جنوبی آن تفاوت ژنتیکی دارد.
