شهره حسن پور؛ سعید علیرضایی
چکیده
کانسار مسجدداغی در جنوب باختر کمربند ماگمایی ارسباران در شمال باختر ایران و در حاشیه جنوبی پهنه قفقاز کوچک جای گرفته است. این کانسار در یک توده میزبان دیوریتی نیمه ژرف مربوط به ائوسن تشکیل شده که در مجموعهای از سنگهای آتشفشانی و تخریبی- رسوبی کهنتر نفوذ کرده است. ویژگیهای ژئوشیمیایی توده نفوذی مسجدداغی، آن را دارای خصلت ...
بیشتر
کانسار مسجدداغی در جنوب باختر کمربند ماگمایی ارسباران در شمال باختر ایران و در حاشیه جنوبی پهنه قفقاز کوچک جای گرفته است. این کانسار در یک توده میزبان دیوریتی نیمه ژرف مربوط به ائوسن تشکیل شده که در مجموعهای از سنگهای آتشفشانی و تخریبی- رسوبی کهنتر نفوذ کرده است. ویژگیهای ژئوشیمیایی توده نفوذی مسجدداغی، آن را دارای خصلت کالکآلکالن با پتاسیم بالا و متاآلومینوس معرفی میکند که در یک محیط فرورانشی جزایر کمانی و همزمان با برخورد جایگزین شده است. دگرسانیهای شاخص آن از نوع پتاسیک با کانی‌های شاخص بیوتیت و ارتوز ثانویه در مرکز کانسار پورفیری است که به وسیله دگرسانی پروپیلیتیک با کانی شاخص کلریت دربر گرفته شده است. کانی‌های فلزی کانسنگساز را بیشتر کالکوپیریت همراه با مقادیر فرعی کانههای بورنیت، کالکوسیت اولیه و تتراهدریت به همراه مقدار کمی مولیبدنیت تشکیل میدهد. پیریت و مگنتیت کانه های همراه و متداول هستند. این کانسار در نمای پلان بهصورت یک توده بیضوی شکل با قطر بزرگ 500 متر و قطر کوچک 400 متر بوده و آثار کانیسازی تا ژرفای افزون بر 700 متر در گمانههاردیابی شده است.. سنسنجی40Ar/39Ar روی بیوتیتهای ثانویه در منطقه دگرسانی پتاسیک، زمان تشکیل کانسار و از این رو جایگزینی و تبلور توده دیوریت پورفیری مادر را 53/0 ± 07/54 (ائوسن آغازی) نشان میدهد. این کانسار از این نظر بسیار متفاوت با کانسارهای شناخته شده در پهنه ارسباران است که بیشتر در میوسن میانی و در جایگاه کمان ماگمایی قاره ای و همزمان با برخوردی تشکیل شدهاند. کانسار مسجدداغی، از نظر جایگاه زمین شناسی، دگرسانی و کانی سازی، قابل مقایسه با سیستم های مس-طلای پورفیری جزایر کمانی است.
فرنوش فرجندی؛ حسن باستانی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی گیاهان بومی در محدوده ناهنجاری مس و طلای مسجدداغی، معرفی‌گونه‌های مناسب ابرانباشت‌گر و معرف برای عناصر مس، سرب و روی و نیز یافتن الگویی مناسب به‌منظور تعمیم در منطقه آذربایجان شرقی است. محدوده مسجدداغی در برگه جلفا، شامل فلیشهای ائوسن، آندزیت، تراکی‌آندزیت، داسیت، ریوداسیت، آگلومرای الیگوسن و ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی گیاهان بومی در محدوده ناهنجاری مس و طلای مسجدداغی، معرفی‌گونه‌های مناسب ابرانباشت‌گر و معرف برای عناصر مس، سرب و روی و نیز یافتن الگویی مناسب به‌منظور تعمیم در منطقه آذربایجان شرقی است. محدوده مسجدداغی در برگه جلفا، شامل فلیشهای ائوسن، آندزیت، تراکی‌آندزیت، داسیت، ریوداسیت، آگلومرای الیگوسن و نهشته‌های کواترنری است. مطالعات پیشین، کانیسازی مس پورفیری را در آن گزارش کرده است. با توجه به‌گوناگونی پوشش‌گیاهی در این منطقه، محدوده بالا به‌منظور یافتن گیاهان معرف کانیسازی مس، سرب و روی مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی، میانگین مقادیر فلزات (برحسب ppm) و میانگین ضریب جذب زیست‌شناختی(بیولوژیکی) عبارتند از:
برای Cd 0.13- 1.18 : Stachys inflata،Cu 14.8- 1.10 ، Pb 5.67- 0.52، Re 0.033- 4.4 و Zn 57.4- 2.50، برای : Artemisia sp. Cd 0.373- 1.40، Cu 22.06- 0.19، Pb 5.801- 0.12، Re 0.197- 97 و Zn 35.51- 0.48، برای Moltkia coerulea: Cd 0.15- 5 ، Cu 24.6- 0.78، Pb 0.513- 0.04 ، Re 0.089- 53 و Zn 21.8- 0.83 و برای Salvia sp.: Cd 0.047- 0.55 ، Cu 11.04- 0.46، Pb 2.643- 0.19، Re 0.091- 19 و Zn 70.43- 3.42. این پژوهش نشان می‌دهدکه گیاهان با توانایی بالا در جذب عناصر ما را در یافتن اطلاعاتی ارزشمند درباره منابع پنهان و شناسایی مناطق پتانسیل‌دار جدید معدنی توانا خواهند کرد. در این پژوهش برای بیشتر عناصر مورد بررسی، گیاهان نام‌برده دارای میانگین ضریب جذب زیست‌شناختی بیشتر و یا نزدیک به‌‌معیار ابرانباشت‌گری (< 1) هستند. بیشتر ابرانباشت‌گرها به Stachys inflata و معرف‌ها به Stachys inflata، Artemisia sp. و Salvia sp. تعلق دارند.
افشین اکبرپور؛ ایرج رسا؛ محمود مهرپرتو
چکیده
محدوده اکتشافی مسجد داغی جلفا در ورقه زمین‌شناسی 1:100000 جلفا قرار دارد. این محدوده، از نظر زمین‌شناسی ساختـــاری بخشی از زون البرز باختری- آذربایجان است. قدیمی‌ترین رخنمونهای سنگی در محدوده مورد مطالعه مربوط به فلیشهای ائوسن است که به طور گسترده در بخش جنوبی و شمال خاوری محدوده دیده می‌شود. بخش دیگر رخنمونهای سنگی محدوده را به طور ...
بیشتر
محدوده اکتشافی مسجد داغی جلفا در ورقه زمین‌شناسی 1:100000 جلفا قرار دارد. این محدوده، از نظر زمین‌شناسی ساختـــاری بخشی از زون البرز باختری- آذربایجان است. قدیمی‌ترین رخنمونهای سنگی در محدوده مورد مطالعه مربوط به فلیشهای ائوسن است که به طور گسترده در بخش جنوبی و شمال خاوری محدوده دیده می‌شود. بخش دیگر رخنمونهای سنگی محدوده را به طور عمده مجموعه سنگهای آتشفشانی آندزیت- تراکی آندزیت تشکیل می‌دهدکه تحت تأثیر عملکرد توده‌های نفوذی درونی کوارتز مونزونیتی قرار گرفته و دگرسانی فیلیک و فیلیک کربناتی را در محدوده مورد مطالعه ایجاد کر‌ده‌اند. کانی سازیها به طور عمده در مجموعه آتشفشانی به صورت رگه‌های سیلیسی- باریتی نمود یافته وتوده کوارتزمونزونیتی نیز از نظر وجود کانیسازی مس پورفیری حائز اهمیت است.
نتایج دگرسانی در محدوده مورد مطالعه به دو بخش تفکیک شده است. بخش اول مربوط به دگرسانی در محدوده مورد مطالعه و بخش دوم مربوط به هاله‌های اطراف رگه‌های کانیسازی شده براساس ترانشه‌های حفر شده در محدوده‌های کانیسازی است که هر کدام به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته‌اند. بررسی نتایج در اطراف زونهای دگرسانی حاشیه رگه‌ها نیز شامل دگرسانی سریسیتی، دگرسانی سیلیسی، دگرسانی پروپیلیتیک و کلریتی و دگرسانی آلونیتی (ژاروسیتی) است.
نتایج حاصل از مطالعات دگرسانی در اطراف رگه‌های کانی سازی شده با توجه به دگرسانی متنوع گسترش یافته نشان‌دهنده کانسار طلای اپی ترمال است که دگرسانی آلونیتی از نوع ژاروسیت یکی از نشانه‌های مهم وجود آن است .
نتایج حاصل از دگرسانی و گسترش زونهای دگرسانی به صورت منظم نشان‌دهنده احتمال وجود کانسار مس پورفیری (دگرسانی پتاسیک، دگرسانی فیلیک، دگرسانی آرژیلیک و دگرسانی پروپیلیتیک) است که توسط گمانه DH-8 این نتیجه قابل تصور است.
