عبدالرحمان رجبی؛ ابراهیم راستاد؛ نعمتاله رشیدنژاد؛ رامین محمدی نیائی
چکیده
کانسار روی- سرب چاهمیر در جنوب خاور حوضه بافق، یکی از چندین کانسار روی- سرب (مانند کوشک، زریگان و دره دهو) است که در توالی رسوبی- آتشفشانی کامبرین پیشین، همزمان با رخداد اقیانوسهای بدون اکسیژن (Oceanic anoxic event) جهان در کامبرین، در یک محیط کافت پشت کمانی، تشکیل شده است. واحدهای سنگی میزبان کانسار سیلتستون سیاه دارای مواد آلی با میانلایههایی ...
بیشتر
کانسار روی- سرب چاهمیر در جنوب خاور حوضه بافق، یکی از چندین کانسار روی- سرب (مانند کوشک، زریگان و دره دهو) است که در توالی رسوبی- آتشفشانی کامبرین پیشین، همزمان با رخداد اقیانوسهای بدون اکسیژن (Oceanic anoxic event) جهان در کامبرین، در یک محیط کافت پشت کمانی، تشکیل شده است. واحدهای سنگی میزبان کانسار سیلتستون سیاه دارای مواد آلی با میانلایههایی از توف و توف سیلتی هستند که توسط توفهای کربناتی سبزرنگ پوشیده شده است. در کانسار چاهمیر، بر اساس ماهیت کانهزایی سولفیدی، بافت و کانیشناسی سولفیدها، میتوان چهار رخساره را از هم متمایز کرد. این رخسارهها بر اساس جایگاه آنها نسبت به محل خروج سیالهای کانهساز عبارتند از: 1) رخساره کانسنگ تودهای (رخساره دهانهای) که بخش ستبر، پرعیار و تودهای کانسار را در خاور آن تشکیل داده و شامل دو زیررخساره سولفیدی- سیلیسی- کربناتی، در مرکز و سولفیدی-کربناتی در اطراف آن است. بافت سولفیدها در این رخساره به صورت تودهای، جانشینی، رگه- رگچهای و کلوفرم برشی شده است. 2) رخساره رگه- رگچهای (زون تغذیهکننده) شامل رگههای سولفیدی و سیلیسی است که به صورت قطعکننده لایهبندی سنگ میزبان، در زیر رخساره کانسنگ تودهای تشکیل شده است. بافتهای رگه- رگچهای و جانشینی سولفیدها سیمای اصلی این رخساره را تشکیل میدهند. 3) رخساره کانسنگ لایهای که ستبرای کمتری نسبت به رخساره کانسنگ تودهای دارد و با سیمای لایهای و نواری و عیار پایین ماده معدنی قابل تشخیص است. این رخساره، به صورت سولفیدهای لامینه و نواری همروند با لایهبندی سنگ میزبان (چینهسان)، در بخش مرکزی کانسار تشکیل شده است. 4) رخساره حاشیهای، در بخش انتهایی باختر کانسار تشکیل شده و در واقع معادل رسوبی رخساره کانسنگ لایهای را میسازد. مهمترین ویژگی این رخساره وجود پیریت دانهپراکنده، نوارهای چرت و باریت است. با توجه به مهمترین ویژگیهای کانهزایی در منطقه چاهمیر، از جمله محیط زمینساختی، سنگ دربرگیرنده، کانیشناسی، محتوای فلزی، حضور رخسارههای چهارگانه و مقایسه آنها با ذخایر روی- سرب با میزبان سیلتستون و شیلی نوع Sedex، میتوان کانسار روی- سرب چاهمیر را در رده کانسارهای رسوبی- بروندمی نزدیک به دهانه بروندم (Selwyn-Type (Vent Proximal) SEDEX Deposits) در نظر گرفت و در ایران معرفی کرد.