راضیه اکبری جونوش؛ منوچهر قرشی؛ حسنعلی بابایی؛ محمد نخعی؛ محسن پورکرمانی
چکیده
با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آبهای کارستی میپردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل ...
بیشتر
با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آبهای کارستی میپردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل منابع آب در سـازندهای کربناته حائز اهمیت هستند، که از مهمترین آنها میتوان به سنگشناسـی، توپوگرافی، اقلیم، ژئومورفولوژی و هیدروژئولوژی اشـاره کرد. در این پژوهش نقش عوامل ساختاری در توسعه منابع آب کارستی در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفته است .بدین منظور ابتدا لایههای اطلاعاتی مربوط به هر عامل تهیه شد. برای مثال عناصر تکتونیکی، شـامل نقشههای تراکم خطوارهها، تراکم طول گسلها، تراکم محل تقاطع گسلها، فاصله از گسلها با استفاده از نقشـههای زمینشناسی و پردازش تصاویر ماهوارهای است. لایههای اطلاعاتی در محیط سـامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نرمافزار Expert Choice و روش های زمینآماری (geostatistics)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش از روش های نوین تصمیمگیریهای چندمعیاره (AHP; analytic hierarchy process) و (Fuzzy AHP; Fuzzy analytic hierarchy process) در مطالعات منابع آب کارستی استفاده شد.
محمد کریمی؛ محمد جواد ولدانزوج؛ حمید عبادی؛ نادر صاحب الزمانی
چکیده
با توجه به وسعت زیاد کشور و گستردگی مناطق پتانسیلدار ذخایر معدنی (وجود کمربند آتشفشانی ارومیه ـ دختر در ایران)، وجود یک نگرش سامانمند برای شناسایی رخدادهای (اندیس) معدنی و تبدیل رخدادهای قابل تبدیل به معدن، ضروری بهنظر میرسد. نبود یک تفکر سامانمند و راهکارهای مناسب در تولید، آمادهسازی، پردازش و تلفیق ...
بیشتر
با توجه به وسعت زیاد کشور و گستردگی مناطق پتانسیلدار ذخایر معدنی (وجود کمربند آتشفشانی ارومیه ـ دختر در ایران)، وجود یک نگرش سامانمند برای شناسایی رخدادهای (اندیس) معدنی و تبدیل رخدادهای قابل تبدیل به معدن، ضروری بهنظر میرسد. نبود یک تفکر سامانمند و راهکارهای مناسب در تولید، آمادهسازی، پردازش و تلفیق حجم وسیع اطلاعات از منابع گوناگون، در مقیاسهای متفاوت و با قالبهای مختلف شناسایی، ارزیابی و اولویتبندی پتانسیلهای معدنی کشور را با مشکل مواجه میسازد.
از آنجا که بیشتر اطلاعات مرتبط با فعالیتهای اکتشاف ذخایر معدنی، مکانمرجع است، سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) میتواند بهعنوان علم و فناوری بهینه برای تهیه نقشه پتانسیل معدنی قرار بگیرد. تعیین عوامل تشخیص کانیسازی، آمادهسازی اطلاعات، تهیه نقشههای عاملی و تلفیق نقشهها در یک شبکه استنتاجی مناسب از مراحل اصلی تهیه نقشه پتانسیل معدنی به شمار میروند. در این تحقیق با بررسی مدلهای متداول تلفیق نقشه، مدلهای همپوشانی شاخص و منطق فازی به عنوان مدلهای مناسب در اکتشاف ذخایر معدنی در مرحله نیمه تفصیلی (مقیاس ناحیهای) و تفصیلی تعیین شدند و یک مدل تلفیقی که ترکیبی از مدلهای بولین، همپوشانی شاخص و منطق فازی است، پیشنهاد شد. در آزمون عملی انجام شده، نقشه پتانسیل معدنی کانسار مس ریگان بم با استفاده از مدلهای منتخب در شبکههای استنتاجی مختلف تهیه شده و3 شبکه استنتاجی مناسب (یک الگو به روش فازی و دو الگو به روش تلفیقی) با 75 درصد تطابق انتخاب شدند. مدل پیشنهادی ارائه شده در کانسار مس ریگانبم، میتواند با تغییرات لازم در کانسارها و رخدادهای معدنی دیگر برای تعیین زونهای دارای پتانسیل بالای کانیسازی و سرانجام تعیین محل چاههای حفاری مورد استفاده بهینه قرار گیرد.