زمین‌شناسی، ژئوشیمی و پتروژنز آتشفشان‌ بزمان: جنوب خاوری ایران

کیوان شیعیان؛ جلیل قلمقاش؛ منصور وثوقی عابدینی؛ فریبرز مسعودی

دوره 24، 95- سنگ و کانی ، خرداد 1394، ، صفحه 99-110

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42387

چکیده
  آتشفشان بزمان در کمان ماگمایی مکران قرار دارد. سنگ‌های آذرآواری و گدازه‌ای با ترکیب ریوداسیتی تا بازالتی با ماهیت کالک‌آلکالن در زمان کواترنری از دهانه‌های اصلی و جانبی این آتشفشان فوران کرده‌اند. نمودارهای چند عنصری بهنجارشده براساس ترکیب گوشته اولیه، غنی‌شدگی عناصر LIL نسبت به عناصر HFS و بی‌هنجاری منفی عناصرNb  و Ti را نشان ...  بیشتر

ویژگی‌های مغناطیسی ماسه‌سنگ‌های گروه شمشک، در پاسخ به کاربرد روش‌های زمین‌مغناطیس

زهیدا حمیدی بهشتی؛ حبیب علیمحمدیان؛ مرتضی طالبیان؛ علیرضا شهیدی؛ محمدرضا قاسمی

دوره 24، 95- چینه‌شناسی و رسوب‌شناسی ، خرداد 1394، ، صفحه 153-164

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42306

چکیده
  دانش زمین‌مغناطیس یکی از پرکاربرد‌ترین شاخه‌های دانش ژئوفیزیک به شمار می‌رود. این دانش امروزه گستره وسیعی از کاربرد‌ها،  همانند مطالعات فابریک مغناطیسی، دیرینه‌مغناطیس و مغناطیس محیطی را در برمی‌گیرد که هر کدام از این روش‌های مغناطیسی، مناسب لیتولوژی‌های خاصی است. ماسه‌سنگ‌های گروه شمشک در خلال دو رویداد مهم زمین‌ساختی ...  بیشتر

وارون‌سازی سریع داده‌های الکترومغناطیس حوزه بسامد هلیکوپتری برای شناسایی بی‌هنجاری سولفید توده‌ای طلادار منطقه باریکا در آذربایجان غربی، ایران

محسن شادمان؛ علیرضا عرب‌امیری؛ حسن خیرالهی؛ داود رجبی

دوره 24، 95- مهندسی و محیط زیست ، خرداد 1394، ، صفحه 197-202

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42192

چکیده
  داده‌های الکترومغناطیس حوزه بسامد به دلیل سرعت بالای برداشت و وضوح مناسب برای ژرفا‌های نه چندان زیاد، در کاربردهای گوناگونی مانند اکتشاف آب و مواد معدنی، زیست‌محیطی و شناسایی مصنوعات بشری مدفون شده استفاده می‌شود. در وارون‌سازی این داده‌ها به مقاومت‌ویژه الکتریکی و ژرفا می‌توان با در نظر گرفـتن تقـریبی مناسـب، از روش‌های ...  بیشتر

کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) چاه ‎پلنگ جنوبی: کانی‌شناسی، ساخت و بافت، ژئوشیمی و داده‌های ایزوتوپی

سامان قادری؛ ابراهیم راستاد؛ نعمت‌اله رشیدنژاد عمران

دوره 24، 95- سنگ و کانی ، خرداد 1394، ، صفحه 271-286

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42438

چکیده
  کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) کانسار چاه پلنگ جنوبی، در بخش میانی بلوک یزد، به‌صورت رگه- رگچه‌ای در پهنه‌های گسلی عادی قطع کننده ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک (ژوراسیک پیشین) رخ داده است. رگه- رگچه‌های کانه‌دار بر حسب پاراژنز کانه‌ها، نوع کانی‌های کوارتز و رنگ و بافت آنها به چهار نوع 1) رگه- رگچه‌های کوارتز شیری- سفید دارای آپاتیت ...  بیشتر

بررسی هیدروژئوشیمیایی آب دریاچه ارومیه در بازه زمانی 2007 تا 2012

جواد درویشی خاتونی؛ راضیه لک؛ علی محمدی

دوره 24، 95- چینه‌شناسی و رسوب‌شناسی ، خرداد 1394، ، صفحه 239-252

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42334

چکیده
  دریاچه‌ ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه‌ فوق شور در جهان است که یک حوضه بسته درون قاره‌ای مستقل با گستردگی حدود 6000 کیلومتر مربع و متوسط ژرفای 6 متر است. از نظر هیدروشیمی منابع آب تأمین کننده حوضه آبریز غالباً تیپ کلروره و سولفاته را نشان می دهد که متأثر از سنگ‌شناسی سازندهای زمین‌شناسی پیرامون دریاچه و حوضه آبریز است. میزان مجموع کلسیم ...  بیشتر

بوم‌شناسی دیرینه گاستروپودهای آپتین در منطقه بافق (خاور یزد)

هما کریمیان‌زاده؛ محمدرضا وزیری؛ احمد لطف‌آباد عرب

دوره 24، 94- چینه شناسی و رسوب شناسی ، اسفند 1393، ، صفحه 39-44

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42565

چکیده
  به‎منظور مطالعه بوم‎شناسی دیرینه گاستروپودهای آپتین، برش بافق با ستبرای 380 متر در خاور یزد مورد بررسی جزیی قرار گرفت. در این منطقه، مجموعه گوناگونی از گروه‌های مختلف فسیلی، از جمله ماکروفسیل‌ها (گاستروپودها، آمونیت‌ها و خارداران) و میکروفسیل‌ها (روزن‌بران و استراکدها) دیده می‌شود. این مجموعه سن آپتین را برای برش نشان می‌دهد. ...  بیشتر

سنگ شناسی و پتروژنز لامپروفیرهای آلکالن و کالک‌آلکالن شمال باختر ایران

مهراج آقازاده؛ زهرا بدرزاده

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 87-102

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42745

چکیده
  در شمال باختر ایران انواع لامپروفیرهای غنی از آمفیبول و غنی از بیوتیت بیشتر به صورت دایک رخنمون دارند و نهشته‌های پیش از پلیوسن را قطع می‌کنند. لامپروفیرهای مورد مطالعه در مناطق ارسباران، شبه‌جزیره اسلامی و رشته ارتفاعات میشو رخنمون دارند. بر پایه مطالعات کانی‌شناسی و بلور‌شیمی لامپروفیرهای غنی از آمفیبول‌ دارای کانی‌شناسی ...  بیشتر

معرفی، تافونومی و بوم‌شناسی دیرینه اویسترهای آپتین پسین- سنومانین پیشین (خانواده Gryphaeidae) در منطقه بساب، شمال باختری کرمان

لیلا اصغری؛ محمدرضا وزیری؛ احمد لطف آباد عرب

دوره 24، 94- چینه شناسی و رسوب شناسی ، اسفند 1393، ، صفحه 121-132

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42588

چکیده
  نهشته‌های آپتین پسین- سنومانین پیشین با ستبرای زیاد و لیتولوژی غالب مارن و آهک، در شمال باختری شهرستان کرمان مورد نمونه‌برداری و مطالعه و بررسی قرار گرفتند. توالی مطالعه شده در منطقه بساب، دارای ضخامت 380 متر بوده و با توجه به ویژگی‌های سنگ‌شناسی به 4 واحد غیررسمی و مجزا به نام‌ مارن‌های بساب زیرین، آهک بساب زیرین، مارن‌های بساب ...  بیشتر

کانه‌زایی رگه‌ای و چینه‌کران تنگستن (مس- طلا- روی) در ایران

سامان قادری؛ ابراهیم راستاد؛ نعمت‌اله رشیدنژاد عمران؛ محمد محجل

دوره 24، 94- سنگ و کانی ، اسفند 1393، ، صفحه 305-314

https://doi.org/10.22071/gsj.2015.42949

چکیده
  کانسارها و رخداد‌های معدنی تنگستن (مس- طلا- روی) در ایران را می‌توان با توجه به خاستگاه، جایگاه زمین‌ساختی، پاراژنز کانیایی و فرایندهای مربوط به پیدایش و تشکیل آنها در دو گروه رده‌بندی کرد. دسته اول ذخایری هستند که در توالی آتشفشانی- رسوبی دگرگون‌شده تریاس پسین- ژوراسیک میانی قرار داشته و گسترش آنها از روند لایه‌بندی (چینه‌سان) ...  بیشتر

سازوکار جایگیری توده گرانیتوییدی گل‌زرد با استفاده از روش بررسی فابریکهای مغناطیسی (AMS)

محمود صادقیان؛ مریم شیبی؛ سیمین بدلو

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 129-142

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43692

چکیده
  توده گرانیتوییدی گل‌زرد به سن تقریبی 5±165میلیون سال، در شمال الیگودرز، از توابع استان لرستان  قرار دارد و  در پهنه سنندج -   سیرجان رخنمون دارد. این توده درون سنگ‌های اسلیتی، فیلیتی و میکاشیستی (دگرگونی ناحیه‌ای)  تریاس پایانی تا ژوراسیک آغازین نفوذ کرده است. گرانودیوریت‌ها بدنه اصلی این توده گرانیتوییدی را تشکیل ...  بیشتر

سنگ‌نگاری، شیمی کانی و سنگ‌زایی توده‌های نفوذی فلسیک مجموعه گنج، جنوب خاور ایران: با نگرشی بر محیط زمین‌ساختی آن

علیرضا شاکر اردکانی؛ محسن آروین؛ رولند اوبرهنسلی

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 143-154

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43693

چکیده
  توده‌های نفوذی فلسیک پالئوسن زیرین مجموعه گنج، بخشی از کمربند افیولیتی جازموریان یا مکران داخلی،  در شمال- شمال خاور  قلعه گنج در باختر منشور افزایشی مکران و گودال جازموریان و خاور گسل جیرفت رخنمون یافته‌اند. ترکیب سنگ‌شناختی توده‌های نفوذی فلسیک، کوارتزدیوریت، پلاژیوگرانیت، تونالیت، گرانودیوریت، مونزوگرانیت و آلبیت گرانیت ...  بیشتر

ریخت‌زمین‌ساخت، هندسه و سازوکار جوان پهنه گسلی صوفیان- شبستر، آذربایجان (ایران)

اصغر قهرمانی زکریا؛ حمید نظری؛ محسن پورکرمانی

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 155-164

https://doi.org/10.22071/gsj.2012.43694

چکیده
  پژوهش پیش رو با هدف بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی در پهنه گسلی صوفیان - شبستر در پهنه البرز باختری - آذربایجان (شمال باختری ایران) به انجام رسیده است. این پهنه گسلی، در دامنه جنوبی بلندی‌های میشو، واحدهای زمین‌شناختی نئوژن و کواترنری را بریده است. بر پایه مطالعه داده‌های حاصل از تلفیق داده رقومی توپوگرافی با مقیاس۲۵۰۰۰/۱، عکس‌های ...  بیشتر

تحلیل کنترل ساختاری کانسار چاه‌مسی، منطقه میدوک، جنوب خاوری ایران

شهرام شفیعی؛ مجید غیاثی

دوره 23، شماره 92 ، شهریور 1393، ، صفحه 177-186

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43699

چکیده
  کانسار رگه‌ای چاه‌مسی در کمربند مس پورفیری کرمان و در جنوب باختری کانسار مس پورفیری میدوک قرار دارد. در این محدوده مجموعه سنگ‌های آتشفشانی ائوسن با ترکیب حدواسط تا بازی رخنمون یافته است. تحلیل داده‌های ساختاری در محدوده پیرامون کانسار و  مقایسه ساختار در بیرون و درون کانسار نشان می‌دهد که جایگیری رگه اصلی کانسار چاه‌مسی در ...  بیشتر

جنبه‌های کانی‌شناختی، زمین‌شیمیایی و زایشی کانی‌سازی کانسار مولیبدن- مس پورفیری نوچون، استان کرمان، ایران

سیما سلطانی‌ن‍ژاد؛ بهنام شفیعی

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 11-24

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43746

چکیده
  کانسار نوچون، با ذخیره قطعی 268 میلیون تن با عیار میانگین 034/0 درصد مولیبدن (در رده عیار حد ppm100) و 62 میلیون تن با عیار متوسط 43/0 درصد مس (در رده عیار حد 25/0 درصد) اولین رخداد شناخته شده از کانی‌سازی پورفیری سرشار از مولیبدن، ولی به‌نسبت فقیر از مس در ایران است که از دید کانی‌شناسی، زمین‌شیمیایی و زایشی مورد مطالعه قرار گرفته است. دگرسانی ...  بیشتر

رخساره‌های کانه‌دار کانسار روی - سرب (نقره) تنگِ‌دِزان در توالی کربناتی ژوراسیک– کرتاسه، بویین میان‌دشت (اصفهان)

سید تقی دلاور؛ ایرج رسا؛ محمد لطفی؛ گرگور بورگ؛ نعمت‌اله رشید نژاد عمران؛ پیمان افضل

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 77-88

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43777

چکیده
  کانسار روی - سرب تنگِ‌دِزان در انتهایی‌ترین گوشه باختری استان اصفهان و در 22 کیلومتری باختر شهرستان بویین میاندشت، در محور کانه‌زایی سرب و روی ملایر- اصفهان قرار دارد. این کانسار یکی از کانسارهای چینه‌کران (استراتاباند) در توالی کربناتی ژوراسیک --کرتاسه است. ماده معدنی در این کانسار با دو ژئومتری رخنمون دارد؛ 1) لایه‌ای و عدسی‌شکل ...  بیشتر

ژئوشیمی عناصر گروه پلاتین (PGE) و کروم اسپینل در پریدوتیت‌های کمپلکس فرابازی آبدشت کرمان، جنوب خاور ایران

علیرضا نجف‌زاده؛ حمید احمدی‌پور

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 173-186

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43814

چکیده
  کمپلکس آبدشت یکی از کمپلکس‌های فرابازی بزرگ در  جنوب خاور ایران (منطقه اسفندقه) است. کمپلکس آبدشت از دونیت، هارزبورژیت، لرزولیت، کرومیتیت و مقادیر کمی ورلیت تشکیل یافته است. مطالعات تفصیلی میکروپروب  بر روی کروم اسپینل‌های موجود در پریدوتیت‌ها مقادیر بسیار بالای Cr# (86- 48)، Mg# (56- 26) و مقادیر بسیار پایین TiO2 (متوسط 07/0 درصد وزنی) را ...  بیشتر

بررسی پراکندگی عناصر پرتوزا بر پایه داده‌های ژئوفیزیک رادیومتری هوابرد در جنوب باختر ماسوله

افشار ضیاظریفی؛ سینا مهری سوخته کوهی؛ پیمان افضل؛ حمیدرضا جعفری

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 187-195

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43815

چکیده
  برای بررسی پراکندگی عناصر پرتوزا در یک محدوده مورد مطالعه بهترین ابزار اکتشافی داده‌های رادیومتری هوابرد هستند.  در این نوشتار ابتدا به وسیله روش آمار کلاسیک و با استفاده از محاسبه متغیرهای آماری روی داده‌های برداشت‌شده ژئوفیزیک هوایی منطقه، جدایش جوامع بی‎‎هنجاری انجام و سپس جداول پراکندگی فراوانی عناصر اورانیم، توریم ...  بیشتر

بررسی چرخش زمین‌ساختی بلوک گابرویی بخشی از گسل صحنه (باختر ایران) بر پایه تجزیه و تحلیل داده‌های دیرینه‌مغناطیسی

مریم اسدی؛ حبیب علیمحمدیان؛ محسن اویسی موخر؛ نوربخش میرزایی

دوره 23، شماره 91 ، خرداد 1393، ، صفحه 205-215

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43822

چکیده
  سال‌های متمادی است که از مطالعات دیرینه‌مغناطیسی برای بررسی فعالیت زمین‌ساختی گسل‌های موجود در نقاط مختلف جهان استفاده می‌شود. هدف اصلی این پژوهش انجام تحقیقات دیرینه‌مغناطیسی روی گسل صحنه است که بخش میانی گسل اصلی عهد حاضر زاگرس در باختر ایران است.‌ این گسل 100 کیلومتر طول دارد و گسل نهاوند  در جنوب خاور را به گسل مروارید در ...  بیشتر

پهنه‌بندی گستره ایران بر پایه ضرایب لرزه‌خیزی( Rate (λو Mmax

غزاله رزاقیان؛ علی بیت‌الهی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 23، شماره 90 ، اسفند 1392، ، صفحه 99-104

https://doi.org/10.22071/gsj.2014.43967

چکیده
  ایران در بخش میانی کمربند لرزه‌خیز آلپ - هیمالیا قرار گرفته است که در همه بخش‌ها ویژگی‌های زمین‌شناسی، ساختاری و لرزه‌ای یکسانی ندارد. در این مطالعه نقشه‌های پهنه‌بندی نرخ رویداد زمین‌لرزه‌ها (Rate) و بزرگ‌ترین زمین‌لرزه‌های رخ‌داده (Mmax) برای کل گستره ایران تهیه شده است. این متغیرها به ترتیب بیان‌کننده شمار زمین‌لرزه‌های رخ‌داده ...  بیشتر

بررسی ویژگی‏های فعالیت آتشفشانی ائوسن کوه‌های طارم در البرز باختری ایران و مقایسه آن با فعالیت آتشفشانی مشابه در ناحیه یونت‌داغ (Yuntdağ) ترکیه

محمد پرچکانی؛ مصطفی شهرابی؛ کمال الدین بازرگانی گیلانی

دوره 23، شماره 89 ، آذر 1392، ، صفحه 109-118

https://doi.org/10.22071/gsj.2013.53585

چکیده
  ناحیه البرز باختری بخشی از رشته‎کوه‏های البرز است که با ستبرایی بیش از 35 تا 40 کیلومتر در امتداد باختری کمربند آلپ- هیمالیا قرار دارد. این ناحیه طی حرکات کوهزایی آلپی به شکل کنونی در آمده و شکل‎گیری آن ناشی از برخورد بلوک‌های ایران و عربی است. یک ردیف آتشفشانی ستبر با ستبرای تقریبی 3800 متر در البرز باختری با سن ائوسن رخنمون دارد ...  بیشتر

بررسی پی‌سنگ قاره‌ای پرکامبرین در ایران با شواهدی تازه از دگرگونی‌های کمپلکس تخت‌سلیمان در شمال خاور تکاب

رباب حاجی علی اوغلی؛ محسن مؤذن

دوره 22، شماره 88 ، شهریور 1392، ، صفحه 197-204

https://doi.org/10.22071/gsj.2013.53693

چکیده
  اقیانوس پروتوتتیس دو ابرقاره اوراسیا در شمال و گندوانا در جنوب را از هم جدا می‌کرده است. سرزمین ایران همانند سرزمین‌های همسایه در عمان، پاکستان، جنوب خاور ترکیه طی پرکامبرین و پالئوزوییک به ابرقاره گندوانا وابسته بوده است. مناطق پرکامبرین در ایران بیرون زدگی چندانی ندارند و به طور محدود شامل بخش‌های میانی ایران مرکزی  پیرامون ...  بیشتر

زمین شناسی، ژئوشیمی و پتروژنز مجموعه نفوذی اشنویه(شمال باختر ایران)

جلیل قلمقاش؛ سارا هوشمند معنوی؛ منصور وثوقی عابدینی

دوره 22، شماره 88 ، شهریور 1392، ، صفحه 219-232

https://doi.org/10.22071/gsj.2013.53696

چکیده
  مجموعه نفوذی اشنویه از 3 خانواده نفوذی دیوریت، گرانیت و آلکالی‌سینیت- آلکالی‎گرانیت (آس- آگ) در بخش شمال باختری پهنه سنندج- سیرجان پدید آمده است. بر پایه ویژگی‎های کانیایی و ژئوشیمیایی، سنگ‎های دیوریتی حاصل ذوب بخشی گوشته تحول یافته سنگ‎کره‎ای هستند. خانواده گرانیتی با ویژگی‎های آشکار گرانیت­های نوع S حاصل ذوب بخشی سنگ‎های ...  بیشتر

استفاده از روش اکتشافات بیوژئوشیمیایی به‌منظور پی‌جویی کانه‌زایی مس، سرب و روی در محدوده‌ مسجدداغی جلفا (آذربایجان شرقی)

فرنوش فرجندی؛ حسن باستانی

دوره 22، شماره 87 ، خرداد 1392، ، صفحه 51-64

https://doi.org/10.22071/gsj.2013.53830

چکیده
  هدف این پژوهش بررسی گیاهان بومی در محدوده‌ ناهنجاری مس و طلای مسجدداغی، معرفی‌گونه‌های مناسب ابرانباشت‌گر و معرف برای عناصر مس، سرب و روی و نیز یافتن الگویی مناسب به‌منظور تعمیم در منطقه‌ آذربایجان شرقی است. محدوده‌ ‌مسجد‌داغی در برگه جلفا، شامل فلیش‌های ائوسن، آندزیت، تراکی‌آندزیت، داسیت، ریوداسیت،‌ آگلومرای الیگوسن و ...  بیشتر

بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای بخش معدن و صنایع معدنی ایران و پیشنهاد راهبردهای توسعه

علی‌رضا غیاثوند

دوره 22، شماره 87 ، خرداد 1392، ، صفحه 197-204

https://doi.org/10.22071/gsj.2013.53856

چکیده
  برای تدوین برنامه راهبردی یک بخش، باید محدوده محیط داخلی، افق زمانی و همچنین چشم‌انداز و سیاست‌های کلان در رابطه با آن بخش معلوم باشد تا بتوان در چارچوب آن برنامه‌های راهبردی را تدوین نمود. تدوین راهبردها مستلزم درک واقع‌بینانه از محیط پیرامونی است، محیطی که صحنه رقابت و تعامل جدی عوامل بسیاری است که می‌توانند در سرنوشت و حیات ...  بیشتر

بررسی ساختار مقاومت ویژه الکتریکی میدان زمین‌گرمایی سبلان با استفاده همزمان از داده‌های مگنتوتلوریک و الکترومغناطیس حوزه زمان

بهروز اسکویی؛ غلامعباس فنائی خیرآباد

دوره 22، شماره 86 ، اسفند 1391، ، صفحه 29-34

https://doi.org/10.22071/gsj.2012.54054

چکیده
  انرژی زمین­گرمایی منبع پاک و طبیعی برای تولید الکتریسته و دیگر مصارف صنعتی است. آتشفشان سبلان در استان اردبیل و در شمال باختری ایران واقع شده است. در سال 1998 به­عنوان اولین اولویت اکتشاف انرژی زمین­گرمایی در ایران، برداشت داده­های مگنتوتلوریک و داده­های الکترومغناطیسی حوزه زمان در منطقه سبلان، در 212 سایت انجام شده است. برداشت ...  بیشتر