هانیه مردمی؛ بهروز اسکویی
چکیده
مطالعه حاضر به منظور معرفی توانایی روش وارونسازیSIS (Straigthforward Inversion Scheme) برای مدلسازی یک‌بعدی دادههای مگنتوتلوریک انجام می‌گیرد. برای اعمال این روش ابتدا مسئله غیرخطی به مسئلهای خطی تبدیل و سپس مسئله با استفاده از نرم کمینه غیر تکراری حل می‌شود. این روش که یک مدل هموار ارائه می‌دهد، ایستایی زیادی حتی در حضور نوفه دارد. ...
بیشتر
مطالعه حاضر به منظور معرفی توانایی روش وارونسازیSIS (Straigthforward Inversion Scheme) برای مدلسازی یک‌بعدی دادههای مگنتوتلوریک انجام می‌گیرد. برای اعمال این روش ابتدا مسئله غیرخطی به مسئلهای خطی تبدیل و سپس مسئله با استفاده از نرم کمینه غیر تکراری حل می‌شود. این روش که یک مدل هموار ارائه می‌دهد، ایستایی زیادی حتی در حضور نوفه دارد. با توجه به اینکه مهمترین کاربرد دادههای مگنتوتلوریک در بررسی لایههای رسانا و منابع زمینگرمایی است، در این مقاله به بررسی وجود لایههای رسانا در ساختارهای زیر سطحی شمال خاور استان گلستان به منظور بررسی لایههای رسانای دارای ید، پرداخته می‌شود. نتیجه مدلسازیهای انجام گرفته، نشاندهنده وجود لایه آب شور در ژرفای تقریبی 700 متری منطقه مورد بررسی است. همچنین نتایج بهدست آمده از این روش با اطلاعات زمین‌شناسی موجود همخوانی داده شدهاند تا درستی نتایج بهدست آمده از این روش با اطلاعات واقعی مقایسه شوند.
بهروز اسکویی؛ غلامعباس فنائی خیرآباد
چکیده
انرژی زمینگرمایی منبع پاک و طبیعی برای تولید الکتریسته و دیگر مصارف صنعتی است. آتشفشان سبلان در استان اردبیل و در شمال باختری ایران واقع شده است. در سال 1998 بهعنوان اولین اولویت اکتشاف انرژی زمینگرمایی در ایران، برداشت دادههای مگنتوتلوریک و دادههای الکترومغناطیسی حوزه زمان در منطقه سبلان، در 212 سایت انجام شده است. برداشت ...
بیشتر
انرژی زمینگرمایی منبع پاک و طبیعی برای تولید الکتریسته و دیگر مصارف صنعتی است. آتشفشان سبلان در استان اردبیل و در شمال باختری ایران واقع شده است. در سال 1998 بهعنوان اولین اولویت اکتشاف انرژی زمینگرمایی در ایران، برداشت دادههای مگنتوتلوریک و دادههای الکترومغناطیسی حوزه زمان در منطقه سبلان، در 212 سایت انجام شده است. برداشت دادههای مگنتوتلوریک در بازه بسامدی 1- 8192 هرتز در مجاورت محل برداشت دادههای الکترومغناطیسی حوزه زمان انجام گرفته است. مشکل عمدهای که به سبب توزیع بی‌هنجاریهای سطحی موجب شیفت مقادیر مقاومت ویژه (بدون تغییر فاز) می‌شود با عنوان اثر استاتیک شیفت مطرح است که در این مطالعه از دادههای الکترومغناطیس حوزه زمان برای حذف این اثرات استفاده شده است. هر دو مد دادههای مگنتوتلوریک به وسیله انطباق با منحنی مربوط به تغییر مقاومت ویژه حوزه زمان (به ویژه در بسامدهای بالا) مورد تصحیح اثر استاتیک شیفت قرار گرفت. مدلسازی یک و دوبعدی بر روی دادههای تصحیح شده با استفاده از نرم‌افزار WinGlink انجام شده است. از آنجا که ابعاد واقعی مخازن زمینگرمایی از نظر تغییرات مقاومت ویژه سه بعدی است، انجام مدلسازی یک‌بعدی به تنهایی تقریب صحیحی نیست. اما نتایج مدلسازی دوبعدی با تعیین و مطالعه دقیق استرایک در منطقه تا حد زیادی معتبر است. در این مقاله به منظور دستیابی به موقعیت منبع حرارتی و نحوه توزیع مقاومت ویژه در منطقه، تعداد سه نیمرخ متقاطع با 54 سایت در اطراف آتشفشان سبلان مورد بررسی و مدلسازی دوبعدی قرار گرفت. با ترکیب مقاطع دوبعدی به دست آمده از مدلسازی، امکان دستیابی بهتر به نحوه توزیع مقاومت ویژه در ژرفا و ارائه یک مدل فرضی دو و نیم (5/2) بعدی فراهم شده است. این مدل نشانگر وجود احتمالی مخزن اصلی حرارتی در سمت باختر و جنوب باختر منطقه وتا حد زیادی تأیید‌کننده نتایج دیگر پژوهش‌ها و اطلاعات زمین‌شناسی موجود در منطقه است.
منصوره منتهائی؛ بهروز اسکویی؛ هایریش براسه؛ گرهارد کاپینوز
چکیده
بررسی‌های انجام شده در این پژوهش نشان می‌دهند که اعمال الگوریتم‌‌های وارونسازی دو بعدی خاص مدل‌های همسان‌گرد برروی یک مجموعه داده مگنتوتلوریک (MT) متأثر از ناهمسانگردی، می‌تواند کلان ناهمسانگردی (macroanisotropy) را به‌طور مطلوبی بازیابی کند. در ابتدا نحوه اثرگذاری حضور ناهمسانگردی الکتریکی در مراحل معمول تفسیر دادههای MT ...
بیشتر
بررسی‌های انجام شده در این پژوهش نشان می‌دهند که اعمال الگوریتم‌‌های وارونسازی دو بعدی خاص مدل‌های همسان‌گرد برروی یک مجموعه داده مگنتوتلوریک (MT) متأثر از ناهمسانگردی، می‌تواند کلان ناهمسانگردی (macroanisotropy) را به‌طور مطلوبی بازیابی کند. در ابتدا نحوه اثرگذاری حضور ناهمسانگردی الکتریکی در مراحل معمول تفسیر دادههای MT شامل تحلیل ابعادی و وارونسازی دوبعدی، بررسی شده است. به این منظور دو رخسار ناهمسانگرد (بلوک ناهمسانگرد و لایه ناهمسانگرد) که هر دو بخشی از مدل‌های کلاً دو بعدی را تشکیل می‌دهند، اعمال و در هر مورد اثر روندهای ناهمسانگردی و تباین‌های مقاومت ویژه متفاوت بر تحلیل ابعادی و رفتار بردارهای القا بررسی شده است. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که از تحلیل ابعادی دادههای MT متأثر از ناهمسانگردی، سویی نزدیک به روند ناهمسانگردی را می‌توان برگزید. پس از چرخش داده‌‌ها در امتداد این جهت، انجام وارونسازی دوبعدی، ناهمسانگردی را به‌صورت قابل قبولی به شکل کلانناهمسانگردی بازیابی می‌کند. این رویکرد در مورد یک مجموعه داده صحرایی که حضور ناهمسانگردی پیش‌تر در مورد آن تأیید شده، آزمایش شده است. نتایج این تحلیل نشان می‌دهد که ناهمسانگردی موجود در دادههای واقعی به‌نحو مطلوبی به‌شکل کلانناهمسانگردی در مدل نهایی حاصل از وارونسازی نمود یافته است.
