مریم عزیزی؛ سعیده سنماری
چکیده
نانوفسیلهای آهکی به دلیل سن کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع ابزار مناسبی برای تقسیمات زیست‌چینه‌ای دقیق در حد زیر‌آشکوب هستند. برای بررسی و زون‌بندی دقیق سازند گورپی برشی از این سازند در شمال باختری شیراز در منطقة بوان مطالعه و بررسی شد. سنگشناسی سازند گورپی در این برش شیل، مارن و سنگآهک است. در طی این بررسی مجموعاً 23 جنس و ...
بیشتر
نانوفسیلهای آهکی به دلیل سن کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع ابزار مناسبی برای تقسیمات زیست‌چینه‌ای دقیق در حد زیر‌آشکوب هستند. برای بررسی و زون‌بندی دقیق سازند گورپی برشی از این سازند در شمال باختری شیراز در منطقة بوان مطالعه و بررسی شد. سنگشناسی سازند گورپی در این برش شیل، مارن و سنگآهک است. در طی این بررسی مجموعاً 23 جنس و 46 گونه نانوفسیلی و 14 زیستزون شناسایی شد که شامل زون‌های CC14 تا CC26 و نیز زون NP1 (قاعده سازند پابده) هستند. بر طبق این بررسی برای این برش از سازند گورپی سنی معادل سانتونین پیشین تا دانین پیشنهاد شد. حضور نمونه‌های مربوط به عرضهای جغرافیایی پایین تا متوسط موقعیت جغرافیایی برش بالا را در هنگام رسوبگذاری در عرضهای جغرافیایی پایین با آب و هوای گرم نشان می‌دهد. همچنین با توجه به حضور گونه‌های شاخص و زونساز در مرز K/T، پیوستگی رسوبات کرتاسه به پالئوسن در منطقه کاملاً محرز است.
فاطمه دباغی صدر؛ کاظم سید امامی؛ محمودرضا مجیدی فرد
چکیده
سنگهای ژوراسیک میانی تا پسین در باختر رشته کوه‌های بینالود با ستبرای قابل توجهی برونزد دارد. این سنگ‌ها شامل سنگآهک، مارن، سنگآهک مارنی، ماسه‌سنگ و کنگلومرا است که بر اساس شواهد سنگشناسی به 6 بخش تقسیم میشود. ردیف‌های یادشده با ستبرای 1084 متر به صورت هم‌شیب بر روی ردیف آواری سازند کشف‌رود قرار گرفته است. همچنین این ردیف ...
بیشتر
سنگهای ژوراسیک میانی تا پسین در باختر رشته کوه‌های بینالود با ستبرای قابل توجهی برونزد دارد. این سنگ‌ها شامل سنگآهک، مارن، سنگآهک مارنی، ماسه‌سنگ و کنگلومرا است که بر اساس شواهد سنگشناسی به 6 بخش تقسیم میشود. ردیف‌های یادشده با ستبرای 1084 متر به صورت هم‌شیب بر روی ردیف آواری سازند کشف‌رود قرار گرفته است. همچنین این ردیف به صورت هم‌شیب و تدریجی توسط سنگآهک نخودی رنگ و ستبر لایه سازند مزدوران پوشیده می‌شوند. مطالعه زیای آمونیتی موجود، منجر به شناسایی 23 جنس و 35 گونه شده است که 5 جنس از آن مربوط به خانواده Phylloceratidae ، 1جنس و 2 گونه از آن مربوط به خانواده Haploceratidae ، 4 جنس و 6 گونه از آن مربوط به خانواده Oppeliidae،11 جنس و 27 گونه از آن مربوط به خانواده Perisphinctidae و یک جنس از آن مربوط به خانواده Aspidoceratidae است .از نظر آماری خانواده‌های Phylloceratidae با 48%، Perisphinctidae با42%بیشترین درصدفراوانی را به خود اختصاص داده‌اند. کمیابی خانواده‌های Oppeliidae به میزان6% وHaploceratidae به میزان 2% Aspidoceratidae به میزان 1% قابل توجه است. از برش برمهان بیش از 425 نمونه جمعآوری شده که بیش از 309 (72%) نمونه مربوط به آمونیتها و 106 (24%) نمونه از آن مربوط به فسیلهای دیگر مربوط است و 4% دیگر شامل اثرهای فسیلی است. بر مبنای مجموعه فسیلی موجود 15 زون زیستی آمونیتی تشخیص داده شده که حاکی از سن باژوسین پسین ـ کیمرجین ؟ است. زیای آمونیتی مطالعه شده، با زیاهایهای ژوراسیک در دیگر نقاط ایران و مناطق حاشیه‌ای مدیترانه ارتباط نزدیکی را نشان می‌دهد.
مسعود اصغریان رستمی
چکیده
برای مطالعه زیست چینه‌نگاری سازند گورپی، برشی از این سازند در نزدیکی روستای میش خاص در استان ایلام مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سازند گورپی در این برش شامل 310 متر مارن، مارن آهکی، سنگآهک و دارای دو عضو لوفا با سنگشناسی سنگآهک و میان لایههای شیل همراه با فسیلهای خارپوست، بازوپایان و دو کفه‌ای و عضو سیمره است. مرز ...
بیشتر
برای مطالعه زیست چینه‌نگاری سازند گورپی، برشی از این سازند در نزدیکی روستای میش خاص در استان ایلام مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سازند گورپی در این برش شامل 310 متر مارن، مارن آهکی، سنگآهک و دارای دو عضو لوفا با سنگشناسی سنگآهک و میان لایههای شیل همراه با فسیلهای خارپوست، بازوپایان و دو کفه‌ای و عضو سیمره است. مرز پایینی این سازند با سازند ایلام به صورت پیوسته و مرز بالایی آن نیز با سازند پابده، تدریجی و پیوسته است. مطالعه انجام شده بر روی این برش، منجر به شناسایی 67 گونه متعلق به ٢6 جنس از روزنبران پلانکتون شد. بر اساس روزنبران پلانکتونی شاخص، این برش به 14 زیستزون استاندارد از قدیم به جدید به شرح زیر تفکیک شد: زیستزون شماره 1:Globotruncanitaelevata partial range zone ، زیستزون شماره 2 :zone Globotruncana ventricosa interval، زیستزون شماره 3 : Radotruncana calcarata total range zone، زیستزون شماره 4:Globigerinelloides subcarinatus partial range zone ، زیستزون شماره 5 :Globotruncana aegyptiaca partial range zone ، زیستزون شماره 6 : partial range zone Gansserina gansseri، زیستزون شماره 7 : Contusotruncana contusa partial range zone، زیستزون شماره 8:Pseudotextularia intermedia partial range zone، زیستزون شماره 9 : partial range zone Racemiguembelina fructicosa، زیستزون شماره 10 : partial range zone Pseudoguembelina hariaensis ، زیستزون شماره 11: partial range zone Pseudoguembelina palpebra، زیستزون شماره 12 : Praemurica uncinata interval zone، زیستزون شماره 13 :Morozovella angulata- Globanomalina pseudomeandri interval zone، زیستزون شماره 14 : total range zone Globanomalina pseudomenardi. بر مبنای این زیستزونها، سازند گورپی در این برش، بازة کامپانین پیشین تا پالئوسن پسین (سلاندین) را در بر می‌گیرد. نبود جنس Marginotruncana و گونه Dicarinella asymetrica در بخش پایینی سازند، نشان‌دهندة عبور از مرز سانتونین-کامپانین و تعیین سن کامپانین پیشین برای قاعده این سازند است. مرز کرتاسه- ترشیری در این برش، براساس نبود زون Plummerita hantkeninoids در بالاترین بخش ماستریشتین پسین و زون‌های P0,P1 در پالئوسن پیشین و وجود آثار حمل‌شدگی (Reworking) ناپیوسته است. در نهایت، با بررسی گونه‌های شناسایی شده در این برش و مقایسه با نمونه‌های شاخص ایالت‌های جغرافیای دیرینه در زمان کرتاسه، این ناحیه را می‌توان متعلق به ایالت تتیس دانست.
ندا رنجکش مهربان؛ بهاء الدین حمدی
چکیده
سازند مبارک در برش ولیآباد در کنار جاده کرج - چالوس رخنمون دارد. ستبرای این سازند 5/347 متر است. مرز زیرین این سازند با سازند لالون از نوع ناپیوستگی فرسایشی بوده و مرز زبرین آن با رسوبات منتسب به سازند دزدبند، تدریجی به نظر میرسد. سازند مبارک در برش مورد مطالعه بر اساس ویژگیهای سنگی به 11 واحد تقسیم شده است. بخش زیرین آن از سنگ آهک ...
بیشتر
سازند مبارک در برش ولیآباد در کنار جاده کرج - چالوس رخنمون دارد. ستبرای این سازند 5/347 متر است. مرز زیرین این سازند با سازند لالون از نوع ناپیوستگی فرسایشی بوده و مرز زبرین آن با رسوبات منتسب به سازند دزدبند، تدریجی به نظر میرسد. سازند مبارک در برش مورد مطالعه بر اساس ویژگیهای سنگی به 11 واحد تقسیم شده است. بخش زیرین آن از سنگ آهک ستبر لایه خاکستری تیره و همچنین سنگ آهک مارنی، تشکیل شده است در حالی که بخش بالایی آن عمدتا˝ از سنگ آهک ماسهدار در تناوب با لایههای مارنی، سامان یافته است. به‌گونهای که بخش مارنی آن نسبت به لایههای آهکی چیرگی دارد. 14 جنس و گونه کنودونت در قالب دو زیست زون تشخیص داده شده‌اند. این زیستزونها مطابق با زیستزونهای استاندارد جهانی هستند که عبارتند از:
Neopriniodus peracutus - Polygnathus longiposticusAssemblage- Zone
Hibbardella roundya-Gnathodus girtyi Assemblage- Zone
این زیست زون‌ها به ترتیب سن تورینزین پیشین – ویزین میانی ((Early Tournaisian - Mid.Visean را نشان میدهند.
پنج گونه از اسکلریتهای هلوتورین نیز شناسایی شده است. افزون بر این، 6 جنس و 72 گونه از روزنداران نیز شناسایی شدند که منجر به معرفی 5 زیستزون زیر گردید:
Eotuberitina retligener - Endothyra spirilloformis Assemblage- Zone
Archaediscus permodiscus – Archaediscus (Paraarchaediscus) mixtus Assemblage- Zone
Endostaffella parva - Brunsina pulchera Assemblage- Zone
Tuberitina bulbacea - Kammaena sp. Barren Interval Zone
Lipinella notata - Archaediscus planoarchaediscus Assemblage- Zone
با توجه به زیستزونهای کنودونتی و همچنین روزنداران تشخیص داده شده در این برش، سن تورینزین پیشین تا ویزین میانی برای سازند مبارک در این برش پیشنهاد میشود، در ضمن بر اساس مطالعه روزن داران، برای رسوبات منتسب به سازند دزدبند (دزدبن)، سن نامورین پیشنهاد میشود. در این مطالعات، شاخص تغییر رنگ عناصر کنودونت یا CAI، 4 تعیین شد که بیانگر دمای 190 تا 300 درجه است، که نشان دهندة مرحله گاز خشک یا خالی از هر گونه مواد هیدروکربنی در برش مورد مطالعه است.
جهانبخش دانشیان؛ داریوش باغبانی؛ سید علی آقانباتی؛ نوشا نوروزی
چکیده
نهشته‌های الیگوسن- میوسن زیرین در برش چینهشناسی نره در جنوب باختر جهرم، از سنگ آهک و سنگ آهک رس‌دار به همراه مارن ورسوبات تبخیری تشکیل شده و روزنبران پلانکتون و کف‌زی فراوانی هستند. در بخش زیرین، نهشته‌های سازند پابده از 115 متر شیل و مارن با میان لایههای سنگ آهک رس‌دار تشکیل شده‌اند که به طور هم‌شیب و پیوسته، از ائوسن پسین ...
بیشتر
نهشته‌های الیگوسن- میوسن زیرین در برش چینهشناسی نره در جنوب باختر جهرم، از سنگ آهک و سنگ آهک رس‌دار به همراه مارن ورسوبات تبخیری تشکیل شده و روزنبران پلانکتون و کف‌زی فراوانی هستند. در بخش زیرین، نهشته‌های سازند پابده از 115 متر شیل و مارن با میان لایههای سنگ آهک رس‌دار تشکیل شده‌اند که به طور هم‌شیب و پیوسته، از ائوسن پسین تا الیگوسن ادامه داشته است. مرز بالایی سازند پابده، به طورهمشیب و پیوسته با سازند آسماری است. سازند آسماری در این برش از 250 متر سنگ آهک وسنگ آهک رس‌دار تشکیل شده است که 210 متر آن متعلق به آسماری زیرین و40 متر آن متعلق به آسماری میانی است. این در حالی است که نهشته‌های عموماً تبخیری- مارنی و سنگ آهک رس‌دار سازند گچساران، به طور ناپیوسته روی نهشته‌های کربناتی سازند آسماری قرار گرفته‌اند. سازند گچساران با ستبرای510 متر، از سه بخش چهل، چمپه و مول تشکیل شده است. سنگ آهک‌های خالص و ستبر لایه قاعده سازند میشان (عضو گوری) با 302 متر ستبرا نیز، به طور تدریجی روی نهشته‌های سازند گچساران قرار گرفته است. سرانجام کنگلومراهای سازند بختیاری با ناپیوستگی در این ناحیه بر روی کربنات‌های سازند میشان (عضو گوری) قرار گرفته است. سنگشناسی واحدهای سنگی مطالعه‌شده در این برش متنوع است و همین امر باعث به وجود آمدن محیط‌های رسوبی مختلف و تنوع رخساره‌ها و حضور فسیلهای پلانکتون و کف‌زی فراوان شده است. با بررسی 203 نمونه، شامل 193 نمونه مقطع سخت و 10 نمونه نرم در برش مورد مطالعه، 34 جنس و 47 گونه از روزنبران کف‌زی و 8 جنس و 13 گونه روزنبران پلانکتون و قطعات جلبک، بریوزوا و ماکروفسیل‌های مختلف شناسایی شدند. بر اساس تجمع روزنبران، سن بخش زیرین سازند پابده در برش مورد مطالعه ائوسن پسین (پریابونین) و بخش بالایی متعلق به الیگوسن پیشین است. سازند آسماری نیز الیگوسن (روپلین پسین- شاتین) تا میوسن پیشین (آکیتانین) است. همچنین نهشته‌های سازند گچساران که شامل بخش‌های چهل ، چمپه و مول، است مربوط به میوسن پیشین (اکیتانین- بوردیگالین) است. سازند میشان (عضو آهک گوری) نیز در این برش به میوسن پیشین (بوردیگالین) تعلق دارد و تا انتها شواهد فسیلی که سن بالاتری را تأیید نماید، یافت نشده است. بر پایه حضور روزنبران شاخص، برش چینهشناسی نره قابل انطباق با زیستزونهای یک الی چهار Adams and Bourgeois (1967) و با زیستزونهای شماره 54 ، 57 ، 59 ، 62 ،63 و 64 Wynd (1965) است.
کاظم سیدامامی؛ ندا بهفر؛ محمودرضا مجیدی‌فرد؛ امیر بهفر
چکیده
ردیف‌های مناسبی از سنگهای ژوراسیک میانی - بالایی در شمال‌خاوری دامغان (محدوده ساختاری البرز خاوری) رخنمون دارد. سازند دلیچای در منطقه مورد بررسی، در مجموع از تناوب مارن و سنگآهک مارنی به رنگ خاکستری متمایل به سبز تشکیل شده است. چینهشناسی این سازند با 156 متر ستبرا در برش طالو مورد بررسی قرار گرفته و در 4 بخش تقسیم و توصیف شده است. ...
بیشتر
ردیف‌های مناسبی از سنگهای ژوراسیک میانی - بالایی در شمال‌خاوری دامغان (محدوده ساختاری البرز خاوری) رخنمون دارد. سازند دلیچای در منطقه مورد بررسی، در مجموع از تناوب مارن و سنگآهک مارنی به رنگ خاکستری متمایل به سبز تشکیل شده است. چینهشناسی این سازند با 156 متر ستبرا در برش طالو مورد بررسی قرار گرفته و در 4 بخش تقسیم و توصیف شده است. سازند دلیچای در برش مورد بررسی، در مرز زیرین خود به‌طور ناهمساز بر روی سازند شمشک قرار دارد و در مرز بالایی به‌طور هم‌شیب و گذر تدریجی توسط سنگآهکهای ستبر‌لایه سازند لار پوشیده میشود. از برش مورد بررسی، در مجموع 1750 نمونه فسیلی جمعآوری شد که 1491 نمونه آمونیتی و 259 نمونه از تاکسون‌های جانوری دیگر (بلمنیت، شکم پایان، دوکفه‌ای‌ها، بازوپایان، خارپوستان و اسفنج) بوده است. با بررسی‌های انجام شده، 27 جنس، 33 گونه، 6 زیست زون آمونیتی (Parkinsoni Zone, Zigzag-Aurigerus zones, Subcontractus Zone, Bullatus-Gracilis zones, Anceps-Coronatum zones, Athleta Zone) ، 17 جنس، 8 گونه و 2 زیست زون از روزن داران بنتیک و پلاژیک شناسایی و معرفی شد. محتوای فسیلی به‌طور عمده در متراژ کمی از سنگآهکهای سرخ رنگ ندولار، در بخش بالایی برش متمرکز شده است. بر اساس مجموعه فسیلی شناسایی شده، برای سازند دلیچای در منطقه شمال خاوری دامغان سن باژوسین پسین - آکسفوردین را می‌توان در نظر گرفت. زیای آمونیتی ژوراسیک میانی- بالایی شمال‌خاوری دامغان به‌طور عمده ارتباط نزدیکی را با زیای آمونیتی اروپای شمال‌باختری و مناطق حاشیه‌ای مدیترانه نشان میدهند.
رحیم شعبانیان
چکیده
توالی پرمین در برش‌های چینهشناسی آرو و بی‌بی شهربانو، شامل سازندهای دورود، روته و نسن است و تعیین سن دقیق این سازندها بر اساس تجزیه و تحلیل انباشت‌های روزنبران کوچک و فوزولینیدها انجام گرفته است. سازند آواری دورود به سن آسیلین- ساکمارین، آهک‌های سکویی سازند روته به سن کوبرگندین- مورگابین، افق‌های بوکسیتی و لاتریتی در هر دو برش ...
بیشتر
توالی پرمین در برش‌های چینهشناسی آرو و بی‌بی شهربانو، شامل سازندهای دورود، روته و نسن است و تعیین سن دقیق این سازندها بر اساس تجزیه و تحلیل انباشت‌های روزنبران کوچک و فوزولینیدها انجام گرفته است. سازند آواری دورود به سن آسیلین- ساکمارین، آهک‌های سکویی سازند روته به سن کوبرگندین- مورگابین، افق‌های بوکسیتی و لاتریتی در هر دو برش چینهشناسی مورد بررسی سن میدین و سنگآهکهای مارنی، شیل و سنگآهکهای نازک لایه سازند نسن در برش بی‌بی شهربانو به سن جلفین پیشین بر مبنای تقسیم‌بندی اشکوب‌های پرمین برای قلمرو تتیس هستند. سنگآهکهای با بایوژنتیک سازند روته با ناپیوستگی هم‌شیب، اما با نبود چینه‌ای که شامل اشکوب‌های یاختاشین (آرتتینسکین) و بلورین است، بر روی سازند دورود سنگآهکهای نازک لایه، ائولیتیک و ورمیکوله از سازند الیکا با سن تریاس پیشین و میانی با نبود چینهشناسی و دگرشیبی فرسایشی بر روی ردیف‌های پرمین قرار گرفته‌اند. نبود چینهشناسی میان ردیف‌های دریایی پرمین و تریاس در برش آرو شامل اشکوب‌های جلفین و دوراشامین و در برش بی‌بی شهربانو شامل جلفین پسین و اشکوب دوراشامین است. در این پژوهش40 جنس و حدود 45 گونه وابسته به خانواده‌های فوزولینیدها، روزنبران کوچک و جلبک‌های آهکی شناسایی شده‌اند.
حسین غلامعلیان؛ سید محمود حسینی نژاد؛ زهره خسروی؛ ایمان ترکزاده ماهانی
چکیده
مطالعه توالی معادل سازند بهرام در ناحیه باغین نشان‌دهنده سن آخر ژیوسین پسین تا فرازنین پسین است. در این راستا سی و دو گونه و زیر گونه کنودونت شناسایی شده که مهم‌ترین آنها عبارتند از:Ancyrodella alata, An. pristina,Polygnathus aspelundi, P. aequalis, P. subincompletus,P. politus, Icriodus alternatus alternatus, I. iowaensis iowaensis. وجود گونههایی مانندAncyrodella alata, An. pristinaدر قاعده سازند بهرام نشان‌دهنده ...
بیشتر
مطالعه توالی معادل سازند بهرام در ناحیه باغین نشان‌دهنده سن آخر ژیوسین پسین تا فرازنین پسین است. در این راستا سی و دو گونه و زیر گونه کنودونت شناسایی شده که مهم‌ترین آنها عبارتند از:Ancyrodella alata, An. pristina,Polygnathus aspelundi, P. aequalis, P. subincompletus,P. politus, Icriodus alternatus alternatus, I. iowaensis iowaensis. وجود گونههایی مانندAncyrodella alata, An. pristinaدر قاعده سازند بهرام نشان‌دهنده پیشروی دریا در ژیوسین پسین است.با توجه به ارزش چینهشناسی گونه‌های کنودونتی به‌دست آمده، پنج زیستزون در این برش شنـاسـایی شـده اسـت که عبارتنـد از:Lower to Upper falsiovalis zones, transitans to punctata zones, Lower hassi to jamieae zones, Lower rhenana Zone, Upper rhenana to linguiformis zones.
مسعود اصغریان رستمی؛ ابراهیم قاسمی‌نژاد؛ میثم شفیعی اردستانی؛ بهناز بلمکی
چکیده
در این بررسی زیست چینه‌نگاری و شوری دیرینه دو برش زیارت کلا و جوربند در حوضه البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. بررسی‌های انجام شده بر روی روزنبران پلانکتونیک در برش زیارت کلا منجر به شناسایی سه زون به نام‌های: زیستزون شماره یک: Racemiguembelina fructicosa Interval zone زیستزون شماره دو: Interval zone Pseudoguembelina hariaensisزیستزون شماره سه: Interval zone ...
بیشتر
در این بررسی زیست چینه‌نگاری و شوری دیرینه دو برش زیارت کلا و جوربند در حوضه البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. بررسی‌های انجام شده بر روی روزنبران پلانکتونیک در برش زیارت کلا منجر به شناسایی سه زون به نام‌های: زیستزون شماره یک: Racemiguembelina fructicosa Interval zone زیستزون شماره دو: Interval zone Pseudoguembelina hariaensisزیستزون شماره سه: Interval zone Pseudoguembelina palpebra با سن ماستریشتین بالایی و سه زون روزنبران پلانکتونیک در برش جوربند به نام‌های زیستزون شماره یک: Contusotruncana contusa Interval zone زیستزون شماره دو: Planoglobulina brazoensis Partial range zone زیستزون شماره سه: Racemiguembelina fructicosa Interval zone با سن ماستریشتین شده است. همچنین به منظور تعیین شوری دیرینه در حوضه البرز مرکزی دو برش جوربند و زیارت‌کلا نمونه‌برداری شد. و دو گروه فسیلی شاخص روزنبران (بنتیک و پلانکتونیک) و خارپوستان مورد بررسی قرار گرفتند. هدف از تعیین شوری در این دو برش بررسی حساسیت جنس Rugoglobigerina نسبت به شوری است. به منظور تعیین شوری دیرینه در برش جوربند از تغییرات فراوانی جنس اکینوکوریس و در برش زیارت کلا از نسبت پوسته روزنبران بنتیک (پورسلانوز، آگلوتینه و هیالین) استفاده شد. در ابتدا در برش زیارت کلا پوسته روزنبران بنتیک مورد شمارش قرار گرفت که به وسیله تغییرات فراوانی پوسته پورسلانوز تغییرات شوری بررسی شد که مشخص شد میانه برش بیشترین شوری را نسبت به ابتدا و انتهای برش دارد. در برش جوربند نیز تغییرات شوری دیرینه به وسیله جنس اکینوکوریس (خارپوست) تعیین شد. تغییرات دامنه شوری با توجه به شمارش و ارزیابی اکینوکوریسها در هر لایه به صورت یک نمودار ارزیابی شد که در ابتدای برش مورد بررسی میزان شوری زیاد٬ سپس شوری کم و دوباره میزان شوری افزایش می یابد که این نوسان شوری با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی بدن اکینوکوریسها در تنظیم فشار اسمزی نیز تأیید شده است. در نهایت با تعیین شوری و مقایسه آن با جنس Rugoglobigerina در دو برش مشخص شد که این جنس همانند جد خود Whiteinella با تغییر شوری میزان فراوانی آن تغییر کرده و با شوری رابطه معکوس دارد.
خسرو خسروتهرانی؛ داریوش باغبانی؛ فریده کشانی؛ مهدی عمرانی
چکیده
برای مطالعه زیستچینهنگاری نهشته‌های سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینهشناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمان‌های یاد شده شامل تناوبی از سنگآهک، سنگآهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی ...
بیشتر
برای مطالعه زیستچینهنگاری نهشته‌های سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینهشناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمان‌های یاد شده شامل تناوبی از سنگآهک، سنگآهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی فرسایشی (disconformity) بر روی سازند سروک و به صورت پیوسته در زیر مارن‌های سازند گورپی قرار دارد. 55 مقطع نازک از نظر سنگواره‌های ذره بینی به دقت مورد مطالعه قرار گرفت که بر همین اساس، 5 جنس و 9 گونه از روزنبران پلانکتونیک، 16 جنس و 13 گونه از روزنبران بنتونیک شناسایی شد. از میان روزنبران شناسایی شده، بویژه خانواده روتالیده مورد بررسی و بازنگری قرارگرفت که 5 جنس و 6 گونه از روزنبران بنتونیک شبه روتالیدها (Rotalid forms) برای نخستین بار در ایران (برش عسلویه) شناسایی شدند که عبارتند از:
Rotorbinella mesogeensis,Rotorbinella campaniola,Iberorotalia reicheli,Calcarinella schaubi, Pararotalia tuberculifera and Pyrenerotalia longifolia
بر اساس روزنبران شناسایی شده، سن سازند ایلام سانتونین در نظر گرفته شد. گسترش چینهشناسی روزنبران بنتونیک در برش مورد مطالعه با زون‌های زیستی ارائه شده توسط (Martinez (2007 بر اساس روزنبران بنتونیک شبه روتالیدها برای ناحیه پیرنه اسپانیا، مقایسه شد و بر اساس همین مقایسه چهار زون زیستی برای بخش بالایی سازند سروک و سازند ایلام معرفی شد.
رحیم شعبانیان؛ مهناز پروانه نژادشیرازی؛ فاطمه جوادی نیا
چکیده
به منظور مطالعه توالی‌های پرمین در برش چینهشناسی هرزند، توالی از سنگهای رسوبی پرمین به ستبرای 448 متر مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق سنگشناسی و چینهشناسی قرار گرفته است،که82 متر قاعده آن شامل سازند دورود، 258 متر شامل سازند سورمق و 108 متر شامل سازند جلفا است. سنگشناسی عمده شامل ماسه‌سنگ‌های سفید تا سرخ رنگ، سنگ آهک ...
بیشتر
به منظور مطالعه توالی‌های پرمین در برش چینهشناسی هرزند، توالی از سنگهای رسوبی پرمین به ستبرای 448 متر مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق سنگشناسی و چینهشناسی قرار گرفته است،که82 متر قاعده آن شامل سازند دورود، 258 متر شامل سازند سورمق و 108 متر شامل سازند جلفا است. سنگشناسی عمده شامل ماسه‌سنگ‌های سفید تا سرخ رنگ، سنگ آهک زیستی تیره تا خاکستری رنگ، آهک مارنی تا آهک‌های نازک لایه است. مرز زیرین توالی به طور ناپیوستگی آذرینپی، بر روی مجموعهای از سنگهای خروجی قرار گرفته و مرز بالای آن با ناپیوستگی فرسایشی توسط نهشته‌های سرخ رنگ میوسن پوشیده میشود. در این مطالعه 52 گونه از 37جنس روزنبران و 8 گونه از 9 جنس جلبک مورد شناسایی قرار گرفته است. بر اساس محتوای فسیلی سن سازند سورمق کوبرگندین تا مورگابین و سازند جلفا میدین تا جلفین پیشین تشخیص داده شده است. بر مبنای پراکندگی روزنبران، چهار زیستزون تجمعی در سازندهای سورمق و جلفا تشخیص داده شده است.
میثم شفیعی اردستانی؛ ابراهیم قا سمی نژاد؛ حسین وزیری مقدم
چکیده
به منظور زیستچینهنگاری سازند آبدراز در برش الگو٬ این توالی ٣٠٠ متری مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سنگشناسی عمده این سازند شیل و مارن‌های خاکستری روشن به همراه دو واحد سنگآهک گل سفید است. همبری زیرین سازند آبدراز با آیتامیر هم‌شیب و فرسایشی است و با توجه به تغییر شدید سنگشناسی، به طور کامل آشکار است اما سطح ...
بیشتر
به منظور زیستچینهنگاری سازند آبدراز در برش الگو٬ این توالی ٣٠٠ متری مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق قرار گرفت. سنگشناسی عمده این سازند شیل و مارن‌های خاکستری روشن به همراه دو واحد سنگآهک گل سفید است. همبری زیرین سازند آبدراز با آیتامیر هم‌شیب و فرسایشی است و با توجه به تغییر شدید سنگشناسی، به طور کامل آشکار است اما سطح تماس بالایی آن با سازند آب‌تلخ پیوسته است. بالاترین لایه سنگآهک گل سفید٬ مرز بالایی این سازند است و مرز زیرین آن فصل مشترک شیل نقره‌ای با شیل زیتونی آیتامیر است. در این بررسی ٥٦ گونه در قالب ١٦ جنس و چهار زیستزون شناسایی و تفکیک شد: 1-Helvetoglobotruncana helvetica (Sigal)total range Zone, 2-Marginotruncana sigali - Dicarinella primitiva (Premoli Silva & Sliter) Partial range Zone, 3- Dicarinella concavata (Sigal)interval Zone 4-Dicarinella asymetrica .(Postuma)total range Zone بر این اساس، سن تورونین میانی- سانتونین پسین تا اوایل کامپانین برای سازند آبدراز در نظر گرفته میشود. این بررسی همچنین نشان می‌دهد که Helvetoglobotruncana helvetica شاخص تورونین میانی در قاعده سازند حضور دارد٬ در حالی که در نمونه‌های بلافاصله پایین‌تر از آن که مربوط به سازند آیتامیر هستند، گونه Rotalipora appenninica شاخص سنومانین میانی شناسایی شده است. نبود فرم‌های شاخص سنومانین پسین- تورونین پیشین، نشان‌دهنده یک نبود رسوبی به وسعت این زمان ما بین سازندهای آیتامیر و آبدراز است که می‌تواند ناشی از عملکرد فاز ساب‌هرسینین باشد.
مهدی شمس؛ کاظم سیدامامی
چکیده
سازند دلیچای و زیای آمونیتی آن در منطقه پرور (شمال سمنان) برای اولین بار بررسی شده‌است. در برش مربوطه سازند دلیچای با ستبرای به نسبت کم (70 متر) از مارن، سنگآهک مارنی و سنگآهک تشکیل شده است که به 5 بخش قابل تقسیم است. از انتهای مارن‌های بخش 4 و سنگآهک مارنی بخش 5 تعداد 407 عدد آمونیت به دست آمده که وابسته به خانواده‌هایPhylloceratidae , Lytoceratidae ...
بیشتر
سازند دلیچای و زیای آمونیتی آن در منطقه پرور (شمال سمنان) برای اولین بار بررسی شده‌است. در برش مربوطه سازند دلیچای با ستبرای به نسبت کم (70 متر) از مارن، سنگآهک مارنی و سنگآهک تشکیل شده است که به 5 بخش قابل تقسیم است. از انتهای مارن‌های بخش 4 و سنگآهک مارنی بخش 5 تعداد 407 عدد آمونیت به دست آمده که وابسته به خانواده‌هایPhylloceratidae , Lytoceratidae , Oppeliidae , Haploceratidae , Sphaeroceratidae , Parkinsoniidae , Morphoceratidae and Perisphinctidae هستند. فسیلهای یافت شده در محدوده زمانی باژوسین پسین تا باتونین پسین قرار دارند. از بخش‌های جوانتر ژوراسیک میانی، آمونیت به دست نیامد. افزونبر آن در این برش، بخش 5 ، شامل آهک‌های گرهکی (ندولر) سرخ و سبز رنگ به سن انتهای باژوسین پسین تا باتونین پسین به عنوان " ردیف فشرده(Condensed strata)" در نظر گرفته شد.
جهانبخش دانشیان؛ داریوش باغبانی؛ خسرو خسروتهرانی؛ لیلا فضلی
چکیده
در این تحقیق، روزنبران نهشته‌های سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاه‌ایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار می‌گیرند. نهشته‌های سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگآهک و سنگآهک دولومیتی تشکیل شده‌اند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان در مرزهای ...
بیشتر
در این تحقیق، روزنبران نهشته‌های سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاه‌ایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار می‌گیرند. نهشته‌های سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگآهک و سنگآهک دولومیتی تشکیل شده‌اند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان در مرزهای زیرین و بالایی خود به صورت ناپیوسته بر روی سازند سروک و ناپیوسته در زیر سازند گورپی قرار دارد. سازند گورپی در برش کوه عسلویه با ستبرای 73 متر و در چاه‌ایوان با ستبرای 56 متر از سنگآهک رسی و سنگآهک ماسه‌ای و شیل و سنگآهک تشکیل شده است. سازند گورپی در برش‌های مورد مطالعه در مرز زیرین به صورت ناپیوسته بر روی سازند ایلام و در مرز بالایی به صورت ناپیوسته در زیر سازند پابده قرار دارد. به طور کلی مطالعه روزنبران 70 نمونه برداشته شده از برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان منجر به شناسایی 13 جنس و 19 گونه از روزنبران پلانکتونیک و 12 جنس و 12 گونه از روزنبران بنتویک شد. بر اساس گسترش روزنبران پلانکتونیک و بنتونیک شاخص، سن سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان سانتونین تا کامپانین Santonian-Campainan)) و سن سازند گورپی در برش کوه عسلویه کامپانین تا ماستریشین (Campainan-Maastrichtian) و در چاه‌ایوان ماستریشین تعیین شد. بررسی محتویات روزنبران در مقطع کوه عسلویه و مقایسه آن با زیست‌زون‌بندی (Caron (1985 منجر به تشخیص 4 زیستزون Globotruncanita elevata Zone Globotruncana ventricosa Zone , Globotruncana falsostuarti Zone , Gansserina gansseri Zone, شد. به علت نبود گونه‌های شاخص، زیستزون Globotruncana falsostuarti به جای دو زیستزون Globotruncanella havanenesis و Globotruncana aegyptiaca معرفی شد. در برش چاه‌ایوان نیز 3 زیستزون Globotruncana falsostuarti Zone وGansserina gansseri Zone و Contustruncana contusa Zone معرفی شد. در چاه‌ایوان و کوه عسلویــه زیستزون Abathomphalus mayaroensis Zone وجود نداشته و Contusutruncana contusa Zone در برش چــاه‌ایوان به جای آن معرفی شــد. همچنین با مقایســه برش‌های مــورد مطالعه با زیست‌زون‌بنـــدی (Wynd,1965) 4 زیســت‌زون در برش کوه عسلویـــه و چاه‌ایوان مشخــص شــد که عبارتنـــد از: Globotruncanita elevata zone, Archaecyclus midorientalis-Pseudedomia sp. assemblage zone, Rotalia sp.22, algae assemblage zone, Globotruncanita stuarti-Pseudotextularia varians assemblage zone.
عباس قادری؛ سید علی آقانباتی؛ بهاءالدین حمدی؛ عبدالله سعیدی
چکیده
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری سازند شیرگشت در فرازمین کلمرد (Kalmard Horst) بر اساس کنودونتها، برش چینهشناسی میوگــدار (میانگدار) در جنوب باختری طبس انتخاب شد. سازند شیرگشت در این برش عمدتاً از واحدهای سنگی آواری تشکیل شده و به صورت دگرشیب بر روی واحدهای سنگی سازند کلمرد منتسب به پرکامبرین قرار گرفته است ...
بیشتر
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری سازند شیرگشت در فرازمین کلمرد (Kalmard Horst) بر اساس کنودونتها، برش چینهشناسی میوگــدار (میانگدار) در جنوب باختری طبس انتخاب شد. سازند شیرگشت در این برش عمدتاً از واحدهای سنگی آواری تشکیل شده و به صورت دگرشیب بر روی واحدهای سنگی سازند کلمرد منتسب به پرکامبرین قرار گرفته است و خود نیز توسط واحدهای سنگی سازند گچال به سن کربنیفر پوشیده میشود.
پس از مطالعات صحرایی و برداشت ستون چینهشناسی برش فوق، 35 نمونه از واحدهای سنگی مناسب سازندهای شیرگشت و گچال انتخاب و مطالعه شد. مطالعه کنودونتهای سازند شیرگشت در این برش حاکی از سن اردوویسین پیشین (Tremadocian - Arenigian) برای این سازند است. سه زیستزون تجمعی کنودونتی (Conodont Assemblage zone) در واحدهای اردوویسین پیشین این برش شناسایی شد که معادل زون‌های Cordylodus spp. ، Deltifer و Proteus هستند.
زیستزونهای تشخیص داده شده عبارتاند از:
1- Oneotodus - Drepanodus Assemblage zone
2- Acodus deltatus - Protopanderodus Assemblage zone
3- Acodus - Oistodus Assemblage zone
لیلا فضلی؛ بهاءالدین حمدی
چکیده
سازند میلا در برش شهمیرزاد به سن اواخر کامبرین پیشین تا اردوویسین پیشین برونزد دارد. این سازند شامل 5 پاره سازند است که شماری چند از زیستزونهای کنودونتی در این برش تشخیص داده شده است . افزون بر آن برخی از پیکرفسیل‌ها و اثرفسیل‌ها نیز از پاره سازندهای دوم تا پنجم به‌دست آمده است .
پاره سازند اول شامل دولومیت‌های ...
بیشتر
سازند میلا در برش شهمیرزاد به سن اواخر کامبرین پیشین تا اردوویسین پیشین برونزد دارد. این سازند شامل 5 پاره سازند است که شماری چند از زیستزونهای کنودونتی در این برش تشخیص داده شده است . افزون بر آن برخی از پیکرفسیل‌ها و اثرفسیل‌ها نیز از پاره سازندهای دوم تا پنجم به‌دست آمده است .
پاره سازند اول شامل دولومیت‌های استروماتولیتی بوده و یک دیرینه خاک در بخش میانی آن جای دارد.
پاره سازند دوم آهکی بوده و حاوی چندین لایه ریختنمای نمک (Saltpseudomorph) است. این لایهها فاقد عناصر کنودونتی هستند در حالیکه نمونههایی از تریلوبیتها و اثرفسیلهای مانند Rusophycus isp. (اثر استراحت تریلوبیت) و Cruzianan isp. (اثر حرکت تریلوبیت) جمع آوری و مطالعه شدند . اثرفسیلهای یاد شده که از نظر ژرفاسنجی و محیط رسوبی در اثر رخساره کریوزیانا(Cruziana inchnofacies) جای دارد، گویای محیط‌های کمژرفای دریاست . ائوکرینوییدها(Eocrinoids) نیز گواه همین حقیقت هستند. لایههای توفانی (Strom beds) و همچنین هیولیتیدهای (Hyolithids) جهتدار در سطوح لایهها ، نشان‌دهنده شدت درجه آشفتگی آب در محیط رسوبی بوده است.
زیست زون‌های کنودونتی از پاره سازندهای سوم تا پنجم به‌دست آمده است.
عباس قادری؛ سید علی آقانباتی؛ بهاءالدین حمدی؛ جیمز اف. میلر
چکیده
سازند شیرگشت یکی از واحدهای پرفسیل ایران مرکزی است که در محل برش الگو در قالب سه پاره سازند (غیررسمی) معرفی شده است. این سازند به طور عمده شامل سنگآهک، مارن، سیلتسنگ، شیل و دولومیت بوده که به صورت هم‌شیب و با گذر ظاهراً تدریجی بر روی سنگآهکهای حاوی فسیل بازوپایان (Billingsella limestone) بخش بالایی سازند درنجال قرار گرفته ...
بیشتر
سازند شیرگشت یکی از واحدهای پرفسیل ایران مرکزی است که در محل برش الگو در قالب سه پاره سازند (غیررسمی) معرفی شده است. این سازند به طور عمده شامل سنگآهک، مارن، سیلتسنگ، شیل و دولومیت بوده که به صورت هم‌شیب و با گذر ظاهراً تدریجی بر روی سنگآهکهای حاوی فسیل بازوپایان (Billingsella limestone) بخش بالایی سازند درنجال قرار گرفته است و خود توسط سنگهای آتشفشانی و سنگآهکهای ماسهدار حاوی فسیل بخش زیرین سازند نیور پوشیده میشود.
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری و میکروپالئونتولوژی براساس کنودونتهای موجود، 99 نمونه سنگی مناسب از پاره سازندهای اول و دوم برش الگوی سازند شیرگشت برداشت شد. زیای کنودونتی به دست آمده از بخش زیرین پارهسازند اول آن، گونههایی ازWestergaardodina Furnishina, و Prooneotodus را شامل میشود که شاخص زمان کامبرین پـسـین هـستند. وجود گـونههای مـختلفی از جـنسهای Cordylodus,Oistodus, Drepanodus Proconodontus, وParoistodusدر فاصله بخـــش میانی پارهسازند اول تا اواخر پارهسازند دوم این برش هم نشان‌دهنـــــده زمان ترمادوسین ـ آرنیگین برای این سازند است.
مطالعه کنـودونتهای سازند شـیرگـشت در مـحل برش الـگو حـاکـی از وجود هـفت زیستزون تـجمعـی کنـودونتـی (Conodont Assemblage Zone) است که سن کامـبرین پـسیـن ـ اردوویـسیـن پـیشیـن را برای پاره سازندهای اول و دوم آن نشان میدهند. زیستزونهای تشخیص داده شده در این پاره‌سازندها عبارتند از:
1. Furnishina - Westergaardodina Assemblage Zone.
2. Proconodontus - Oneotodus Assemblage Zone.
3. Cordylodus proavus - Cordylodus oklahomensis Assemblage Zone.
4. Cordylodus lindstromi Assemblage Zone.
5. Cordylodus angulatus Assemblage Zone.
6. Drepanodus - Paltodus deltifer Assemblage Zone.
7.Paroistodus proteus Assemblage Zone.
زیستزونهای کنودونتی فوق، معادل زیستزونهای استاندارد جهانی Cordylodus spp. Deltifer, و Proteus میباشند. برخلاف نوشتههای پیشین که گذر کامبرین ـ اردویسین را در حد فاصل سازندهای درنجال و شیرگشت معرفی میکردند، این مرز درون پارهسازند اول این سازند قرار گرفته است و لذا سازند شیرگشت در محل برش الگو، یک سازند دو زمانه است.
فاطمه هادوی؛ اکرم پوراسماعیل
چکیده
با توجه به فراوانی نسبی و محدوده چینهشناسی کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع نانوفسیلهای آهکی، این گروه از فسیلها ابزار بسیار مناسبی برای زیرتقسیم‌بندی زیست‌چینه‌شناختی، بویژه در کرتاسه پسین هستند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیل‌شناسی، نانوپلانکتونهای آهکی در برش الگوی سازند نیزار مورد مطالعه قرار گرفته است. سنگشناسی ...
بیشتر
با توجه به فراوانی نسبی و محدوده چینهشناسی کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع نانوفسیلهای آهکی، این گروه از فسیلها ابزار بسیار مناسبی برای زیرتقسیم‌بندی زیست‌چینه‌شناختی، بویژه در کرتاسه پسین هستند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیل‌شناسی، نانوپلانکتونهای آهکی در برش الگوی سازند نیزار مورد مطالعه قرار گرفته است. سنگشناسی سازند شامل ماسه‌سنگ‌های ستبر لایه گلوکونیتی، شیل و یک لایه سنگ آهک ماسه‌ای در بخش بالایی است.
بر مبنای مطالعات انجام شده، 22 جنس و42 گونه نانوفسیل در برش الگو شناسایی و عکسبرداری گردید.
با توجه به گسترش چینهشناسی نانوپلانکتونهای آهکی، بازه زمانی برش مورد مطالعه، با زون‌های CC25 وCC26 از زون‌بندی Sissingh (1977) و زیرزونهای CC25c وCC26a و CC26b از زون‌بندی Perch – Nielsen(1985a) همخوانی دارد. بر مبنای زیستزونهای مشخص شده، سن سازند نیزار در محل برش الگو ماستریشتین پسین پیشنهاد میگردد.
فاطمه هادوی؛ خسرو خسروتهرانی؛ سعیده سنماری
چکیده
با توجه به فراوانی نسبی و محدوده چینهشناسی کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع نانوفسیلهای آهکی، این گروه از فسیلها، ابزار بسیار مناسبی برای زیر تقسیمات زیست‌چینه‌ای، بویژه در کرتاسه پسین به‌شمار می‌‌آیند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیل‌شناسی در منطقه، نانوپلانکتونهای آهکی در برش سازند گورپی (شمال شهر گچساران) مورد ...
بیشتر
با توجه به فراوانی نسبی و محدوده چینهشناسی کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع نانوفسیلهای آهکی، این گروه از فسیلها، ابزار بسیار مناسبی برای زیر تقسیمات زیست‌چینه‌ای، بویژه در کرتاسه پسین به‌شمار می‌‌آیند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیل‌شناسی در منطقه، نانوپلانکتونهای آهکی در برش سازند گورپی (شمال شهر گچساران) مورد مطالعه قرار گرفته است. سنگشناسی این سازند شامل سنگهای رسوبی مارن و آهک رسی است. بر مبنای مطالعات انجام شده، 23 جنس و 43 گونه نانوفسیل در برش گورپی شناسایی و عکسبرداری گردید. باتوجه به گسترش چینهشناسی نانوپلانکتونهای آهکی، بازه زمانی برش مورد مطالعه، با زون‌های CC16-CC26 از زون‌بندی همخوانی دارد. بر اساس محدوده چینهشناسی گونه‌های شاخص و زیستزونهای مشخص شده، سن سازند گورپی از سانتونین پسین تا ماستریشتین پسین پیشنهاد میشود.
