سیمینه عنایتی کولایی؛ محمد یزدی؛ میرعلیاصغر مختاری
چکیده
منطقه کانهزایی مس تازه‌کند در فاصله حدود 20 کیلومتری شمال‌خاور تبریز، در استان آذربایجان شرقی جای دارد. منطقه مورد مطالعه در تقسیم‌بندی پهنه‌های زمینساختی ایران، بخشی از پهنه ساختاری ایران مرکزی، در حاشیه خاوری نقشه 1:100000 تبریز است. واحدهای سنگی این منطقه شامل ماسه‌سنگ‌های سبز- خاکستری (پهنه احیایی)، ماسه‌سنگ‌ها و مارن‌های ...
بیشتر
منطقه کانهزایی مس تازه‌کند در فاصله حدود 20 کیلومتری شمال‌خاور تبریز، در استان آذربایجان شرقی جای دارد. منطقه مورد مطالعه در تقسیم‌بندی پهنه‌های زمینساختی ایران، بخشی از پهنه ساختاری ایران مرکزی، در حاشیه خاوری نقشه 1:100000 تبریز است. واحدهای سنگی این منطقه شامل ماسه‌سنگ‌های سبز- خاکستری (پهنه احیایی)، ماسه‌سنگ‌ها و مارن‌های سرخ رنگ (پهنه اکسیدان)، گنبدهای نمکی و کنگلومرا با سن میوسن، به همراه گنبدهای داسیتی به سن پلیوسن هستند. بر پایه مطالعات سنگشناختی، ماسه‌سنگ‌های میزبان کانهزایی از نوع لیتیک‌آرکوز با بلوغ بافتی (مچوریتی) ضعیف تا متوسط بوده و در یک محیط دریایی کم‌ژرفا و کشندی ته‌نشست شده‌اند. کانهزایی مس به‌صورت چینهسان درون ماسه‌سنگ‌های احیایی رخ داده است. ستبرای افق‌های کانهزایی از 30 سانتی‌متر تا یک متر متغیر است و طول رخنمون آنها گاه تا 500 متر نیز می‌رسد. کانهزایی مس در این افق‌ها در بخش‌هایی که دارای مواد آلی یا بقایای گیاهی هستند، تمرکز بیشتری نشان می‌دهد. افق‌های کانهزایی شامل 3 پهنه احیایی کانه‌زایی‌شده، شسته شده و سرخ اکسیدان است. از دید کانه‌نگاری، این کانهزایی متشکل از کانی‌های سولفیدی اولیه از جمله پیریت، کالکوسیت و دیژنیت به همراه کانی‌های ثانویه شامل کوولیت، مالاکیت و هیدروکسیدهای آهن است. این کانی‌ها با بافتهای عدسی‌شکل، دانهپراکنده، جانشینی، سیمان میاندانهای و درزه‌های انحلالی دیده می‌شوند. با توجه به ویژگی‌های سنگ‌شناسی و کانه‌نگاری (ماسه‌سنگ احیایی دارای پیریت و کالکوسیت اولیه)، ساخت و بافت، چینه‌شناسی و عاملهای کنترل‌کننده کانهزایی (وجود بقایای گیاهی به عنوان عامل اصلی احیاکننده، نفوذپذیری مناسب در سنگ میزبان و دیاپیریسم نمکی)، کانهزایی مس در منطقه تازه‌کند همانند کانسارهای مس رسوبی نوع لایههای سرخ است که طی دیاژنز اولیه تا پایانی تشکیل شده است.
مریم عبدی؛ مجید قادری؛ نعمتاله رشیدنژاد؛ ابراهیم راستاد
چکیده
رخداد معدنی تنگستن (مس) ازنا، در 2 کیلومتری باختر ازنا، در استان لرستان، واقع است. این منطقه در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان، در زیرپهنه با دگرشکلی پیچیده واقع شده است. در منطقه ازنا، کانیسازی تنگستن (مس) به‌صورت چینهسان و چینهکران، در سنگهای درونگیر متاریولیت میلونیتی و شیست نیمهپلیتی، در توالی آتشفشان- رسوبی تریاسپسین، ...
بیشتر
رخداد معدنی تنگستن (مس) ازنا، در 2 کیلومتری باختر ازنا، در استان لرستان، واقع است. این منطقه در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان، در زیرپهنه با دگرشکلی پیچیده واقع شده است. در منطقه ازنا، کانیسازی تنگستن (مس) به‌صورت چینهسان و چینهکران، در سنگهای درونگیر متاریولیت میلونیتی و شیست نیمهپلیتی، در توالی آتشفشان- رسوبی تریاسپسین، رخ داده است. در این توالی سنگهای متاریوداسیت، آمفیبولیت (متاولکانیک بازی)، شیستسیاه، متاریولیت و شیستپلیتی، حضور دارند و نسبت حجمی سنگ آتشفشانی به سنگرسوبی، بیشتر است. کانههای شیلیت، ولفرامیت، پیریت و کالکوپیریت، دارای بافتهای ادخال (افق متاریولیتی)، لامینه (؟)، دانهپراکنده، کلوفورم، نواری، جانشینی و پرکننده فضاهای خالی هستند. کانی‌زایی در چند نسل مختلف مشاهده میشود که بر اثر وقایع دگرگونی ناحیهای (رخساره شیستسبز بالایی- آمفیبولیت)، چین‌خوردگی و میلونیتیشدن پهنه برشی (شکلپذیر) و شکستگیهای حاصل از دگرشکلی شکنا، تمرکز یافته است. در این رخداد معدنی، فرایندهای دگرگونی و دگرشکلی، تشخیص distal وproximal بودن کانهزایی را با مشکل مواجه کردهاند. اما بر اساس مقایسهای که بین کانهزایی تنگستن در ازنا و کانسارهای تیپیک تنگستنproximal در فلبرتال و آلپین وdistal در بروکنهیل و کلینرتال صورت گرفت، رخداد معدنی ازنا، شباهت بیشتری با کانسارهایproximal دارد.
