رسوب شناسی
نجمه اعتمادسعید؛ مهدی نجفی؛ نوید زین العابدین قویم؛ عبدالرضا قدس
چکیده
این مطالعه آنالیز رخساره‌ای و تعیین محیط نهشتی را از رسوبات نئوژن در شمال فروبار دزفول، در فرودیواره‌ی گسل پیشانی کوهستان زاگرس ارائه می‌دهد. رسوبات نئوژن در این ناحیه، شامل سازندهای میشان، آغاجاری و بختیاری می‌باشند، که با بیش از 5 کیلومتر، ضخیم‌ترین توالی حوضه پیش‌بومی زاگرس را به خود اختصاص داده‌اند. از آن جایی که این رسوبات ...
بیشتر
این مطالعه آنالیز رخساره‌ای و تعیین محیط نهشتی را از رسوبات نئوژن در شمال فروبار دزفول، در فرودیواره‌ی گسل پیشانی کوهستان زاگرس ارائه می‌دهد. رسوبات نئوژن در این ناحیه، شامل سازندهای میشان، آغاجاری و بختیاری می‌باشند، که با بیش از 5 کیلومتر، ضخیم‌ترین توالی حوضه پیش‌بومی زاگرس را به خود اختصاص داده‌اند. از آن جایی که این رسوبات همزمان با کوهزایی اصلی زاگرس نهشته شده‌اند، تاریخچه‌ی رویدادهای دگرریختی منطقه را در خود ثبت کرده‌اند. در این مطالعه، نه رخساره‌ی سنگی بر اساس لیتولوژی، اندازه‌ی دانه، ساختمان‌های رسوبی و هندسه‌ی لایه‌ها شناسایی شدند که در سه مجموعه‌ی رخساره‌ای دسته بندی می‌شوند: الف) با غلبه‌ی گراول (Gm، Gp)، ب) با غلبه‌ی ماسه (Sh، St، Sp، Sr، Sm) و ج) با غلبه‌ی گل (Fm، Fl). علاوه بر این، دو ایکنوفاسیس دریایی اسکولایتوس و کروزیانا نیز در قاعده‌ی سازند آغاجاری مشاهده گردیدند. بنابر نتایج این مطالعه، قرارگیری رخساره‌ها بر روی یکدیگر نشان دهنده‌ی یک توالی کلی کم عمق شونده به سمت بالا در نهشته‌های پیش‌بومی نئوژن در فروبار دزفول است. این نهشته‌ها به ترتیب در محیط‌های دریای حاشیه ای (سازند میشان)، ساحل سیلیسی آواری (بخش پایینی سازند آغاجاری)، رودخانه‌ی مئاندری (بخش بالایی سازند آغاجاری) و در نهایت رودخانه‌ی گیسویی (سازند بختیاری) نهشته شده است. با توجه به ثابت بودن سطح جهانی آب دریاها در این دوره (حدود 13 تا 3 میلیون سال قبل)، تکامل محیط نهشتی در شمال فروبار دزفول توسط دگرریختی‌های تکتونیکی، شامل گسلش و چین‌خوردگی، کنترل شده است.
بهزاد دریکوند؛ سید احمد علوی؛ حسین حاجی‌علی بیگی؛ ایرج عبداللهی‌فرد
چکیده
در حوضه پیش‌بوم نئوژن زاگرس، فروبار دزفول به عنوان حوضه پیش‌ژرفا حجم زیادی از رسوبات سازندهای آغاجاری و بختیاری را در خود جای داده است. در این مقاله، با استفاده از داده‌های سطحی و زیرسطحی و مدل‌سازی تجربی به مطالعه تأثیر این رسوبات بر هندسه و آرایش ساختارها در بخش مرکزی کمربند چین‌خورده- رانده زاگرس پرداخته شده است. مدل‌سازی تجربی ...
بیشتر
در حوضه پیش‌بوم نئوژن زاگرس، فروبار دزفول به عنوان حوضه پیش‌ژرفا حجم زیادی از رسوبات سازندهای آغاجاری و بختیاری را در خود جای داده است. در این مقاله، با استفاده از داده‌های سطحی و زیرسطحی و مدل‌سازی تجربی به مطالعه تأثیر این رسوبات بر هندسه و آرایش ساختارها در بخش مرکزی کمربند چین‌خورده- رانده زاگرس پرداخته شده است. مدل‌سازی تجربی نشان می‌دهد عملکرد همزمان فرسایش و رسوبگذاری همزمان با زمین‌ساخت مانع از پیشروی دگرریختی به سوی پیش‌بوم و سبب تمرکز آن در ساختارهای شکل گرفته در سوی پس‌بوم می‌شود. در این راستا، تاقدیس‌های تشکیل شده در سوی پس‌بوم به‌صورت بالاآمدگی، گسلش و چرخش یال‌ها به این فرایند پاسخ می‌دهند. در ادامه با افزایش کوتاه‌شدگی، ساختار تاقدیسی بزرگمقیاس پس از رسوبات همزمان با زمین‌ساخت به سوی پیش‌بوم شکل می‌گیرند. بر پایه مدل‌سازی تجربی وجود رسوبات آواری سازندهای آغاجاری و بختیاری در فروبار دزفول سبب تمرکز دگرریختی به‌صورت یال‌های پرشیب تا برگشته و گسل‌های راندگی در بخش‌های جنوبی پهنه‌های ایذه و لرستان شده است. همچنین حجم زیاد این رسوبات در بخش میانی فروبار دزفول اجازه شکل‌گیری تاقدیس‌های بزرگ مقیاس را در این بخش از فروبار نداده و سبب تشکیل تاقدیس‌های فروبار دزفول در دو بخش شمالی و جنوبی شده است.
