زمین ساخت
سعید حکیمی آسیابر؛ بابک طاهرخانی؛ مهناز فلاح
چکیده
نمونه‌های متعددی از گسل‌های پارگی در بلوک طبس مشاهده می‌شود. این گسل‌ها معمولا در کمربندهای دارای چین‌های فعال دیده می‌شوند. در این مقاله نمونه‌ای از گسل‌های یاد شده مورد مطالعه قرار گرفته است. تاقدیس کمرمهدی دارای روند شمالی-جنوبی است. گسلی با روند تقریبی N75E در شمال تاقدیس کمرمهدی مشاهده شد که در روی زمین دارای سوی برش مشخصی ...
بیشتر
نمونه‌های متعددی از گسل‌های پارگی در بلوک طبس مشاهده می‌شود. این گسل‌ها معمولا در کمربندهای دارای چین‌های فعال دیده می‌شوند. در این مقاله نمونه‌ای از گسل‌های یاد شده مورد مطالعه قرار گرفته است. تاقدیس کمرمهدی دارای روند شمالی-جنوبی است. گسلی با روند تقریبی N75E در شمال تاقدیس کمرمهدی مشاهده شد که در روی زمین دارای سوی برش مشخصی نمیباشد و ساختارهای زمین‌شناسی موجود در طرفین آن نیز یکسان نیستند. این پژوهش در راستای تعیین سوی برش گسل یاد شده انجام شده است. برای پی بردن به جهت برش گسل یاد شده، نقشه زمین‌شناسی بامقیاس 1:1000 تهیه شد و مرز واحدهای سنگی و موقعیت محور چین، بهعنوان نشانگرهای کلیدی برای محاسبه سوی برش در نظرگرفته شدند. مقدار جابهجایی ترو (331 متر) و هیو (143 متر) گسل یاد شده پس از ترسیم مقاطع زمین‌شناسی دو طرف گسل با استفاده از نرمافزار اتوکد بهدست آمد. با بهدست آوردن میزان و سوی برش گسل، وجود گسل پارگی و نحوه جابهجایی آن به اثبات رسیده و الگوی حرکتی تشکیل گسل پارگی ارایه شده است.
الناز خزائی؛ محمدحسین محمودی قرائی؛ اسداله محبوبی؛ جعفر طاهری
چکیده
برش مورد مطالعه در جنوب باختر کاشمر در بلوک طبس و پهنه ساختاری- رسوبی ایران مرکزی قرار دارد. بر پایه مشاهدات صحرایی و مطالعات رسوب‌شناسی و سنگ‌نگاری دو مجموعه رخساره سیلیسی- آواری و کربناته در برش مورد مطالعه تشخیص داده شد. بر پایه بررسی متغیرهای قابل تشخیص در صحرا همچون ترکیب سنگی، فرم هندسی، ساختهای رسوبی، سطوح لایه‌بندی و مرز ...
بیشتر
برش مورد مطالعه در جنوب باختر کاشمر در بلوک طبس و پهنه ساختاری- رسوبی ایران مرکزی قرار دارد. بر پایه مشاهدات صحرایی و مطالعات رسوب‌شناسی و سنگ‌نگاری دو مجموعه رخساره سیلیسی- آواری و کربناته در برش مورد مطالعه تشخیص داده شد. بر پایه بررسی متغیرهای قابل تشخیص در صحرا همچون ترکیب سنگی، فرم هندسی، ساختهای رسوبی، سطوح لایه‌بندی و مرز میان لایه‌ها، 3 لیتوفاسیس شامل کنگلومرایی (Gcm, Gp)، ماسه‌سنگی (St, Sr, Sh, Sl و Sm) و گلی (Fl) و بر پایه مطالعات سنگ‌نگاری 4 پتروفاسیس شامل ارتوکنگلومرای پلی میکتیک 1 و 2، آرکوزیکوک و سابآرکوز و 4 مجموعه ریزرخساره متشکل از ریزرخساره‌های محیط دریای باز، سد، لاگون و کشندی شناسایی شده است. رسوبات سیلیسی آواری بخش بالایی سازند شیرگشت بر پایه وجود چرخه‌های ریزشونده بوما، قاعده فرسایشی و ترکیب گری‌وکی در یک محیط توربیدیتی بر جای گذاشته شده است. سنگ‌های کربناته بخش زیرین سازند نیور نیز بر پایه شواهدی مانند چینه‌بندی مورب پشته‌ای، چرخه‌های ریزشونده با رخساره‌های پرفسیل در قاعده در یک رمپ کم‌ژرفا و تحت تأثیر شرایط توفانی ته‌نشست کرده است. تغییر شرایط رسوب‌گذاری در گذر از رسوبات اردوویسین بالایی (سازند شیرگشت) به سیلورین زیرین (سازند نیور) می‌تواند ناشی از تأثیر زمین‌ساخت منطقه، گسترش یخچال‌ها و سپس ذوب آنها و نیز تغییرات آب‌و‌هوای دیرینه (در ارتباط با گسترش امواج توفانی) انجام شده باشد.
رامین هندی؛ علی‌اصغر حسنی‌پاک
چکیده
این نوشتار، بخشی از نتایج پژوهش انجام شده در رابطه با بررسی ویژگی‌های ژئوشیــمیایی کانسارهای مس با میـــزبان رسوبی در بلوک طبس- راور است که به منظور شناسایی ویژگی‌های ژئوشیمیایی محیط تشکیل این کانسارها تعیین سنگ منشأ رسوبات در منطقه انجام شده است. بدین منظور افزون بر نمونه‌های ژئوشیمیایی متعارف 55 نمونه کانی‌سنگین از رسوبات ...
بیشتر
این نوشتار، بخشی از نتایج پژوهش انجام شده در رابطه با بررسی ویژگی‌های ژئوشیــمیایی کانسارهای مس با میـــزبان رسوبی در بلوک طبس- راور است که به منظور شناسایی ویژگی‌های ژئوشیمیایی محیط تشکیل این کانسارها تعیین سنگ منشأ رسوبات در منطقه انجام شده است. بدین منظور افزون بر نمونه‌های ژئوشیمیایی متعارف 55 نمونه کانی‌سنگین از رسوبات آبراهه‌ای و 493 نمونه سنگی از رخنمون‌های سنگ درونگیر کانی‌سازی برداشت شد. بر پایه مطالعه نمونه‌های کانی‌سنگین و مقاطع نازک تهیه شده از رخنمون سنگ‌های تخریبی منطقه، کانی‌ها و اجزای تشکیل‌‍‌دهنده رسوبات تخریبی تعیین شد. سپس بر پایه محل برداشت نمونه‌های بالا، نقشه توزیع فضایی شاخص‌های محتوای فلدسپار و اجزای دگرگونی نمونه‌ها با استفاده از روش کریجینگ شاخص رسم شد. با مقایسه نقشه رسم شده و زمین‌شناسی یکپارچه بلوک‌های مجاور، سنگ مادر اولیه تأمین‌کننده رسوبات تخریبی در حاشیه باختری بلوک طبس- راور در محدوده بلوک‌های کلمرد و پشت بادام تعیین شد. به منظور تعیین دامنه سنی سنگ منشأ احتمالی اجزای تخریبی ماسه‌سنگ‌های درونگیر ذخایر مس با میزبان رسوبی از بلورهای زیرکن استفاده شد. بلورهای زیرکن از نمونه‌های ماسه‌سنگ با سن حد فاصل ژوراسیک تا کرتاسه و همچنین از نمونه‌های کانی‌سنگین استخراج شده و بر پایه آن دامنه سنی سنگ مادر تأمین‌کننده اجزای تخریبی حوضه رسوبی طبس- راور مشخص شده است. نتایج سنجش سن بلورهای زیرکن بیانگر وجود چهار جامعه آماری متمایز در نتایج بوده است. بخش عمده نتایج تعیین سن با دامنه سنی سنگ مادر تعیین شده در حاشیه باختری حوضه منطبق بوده و توزیع فراوانی سن بلورهای زیرکن‌ها با فرایندهای کوهزایی شناخته شده در ایران مرکزی همخوانی قابل قبولی از خود نشان داده است. بخشی از بلورهای زیرکن نیز که دارای قدمت بیش از یک میلیارد سال بوده‌اند وجود دو فاز کوهزایی در بازه 7/1 تا 2 میلیارد سال و در حد فاصل 5/2 میلیارد سال پیش را در سنگ مادر پی‌سنگ ایران مرکزی پیشنهاد کرده است.
