چینه شناسی و فسیل شناسی
نرگس قادر؛ علی اصغر ثیاب قدسی؛ میرامیر صلاحی؛ محمدصادق زنگنه
چکیده
در پژوهش حاضر به منظور انجام مطالعات زیست چینه نگاری روزن داران شناور سازند قم و تعیین سن آن، برش چینهشناختی سگتلو در شمال خوی واقع در استان آذربایجانغربی (حوضه پیشکمانی سنندج-سیرجان)، انتخاب و ازآن نمونهبرداری به عمل آمده است. برش مورد مطالعه دارای 216 متر ضخامت بوده وسنگ شناسی آن شامل تناوبی از شیل، سیلت سنگ، کنگلومرا و ماسهسنگ ...
بیشتر
در پژوهش حاضر به منظور انجام مطالعات زیست چینه نگاری روزن داران شناور سازند قم و تعیین سن آن، برش چینهشناختی سگتلو در شمال خوی واقع در استان آذربایجانغربی (حوضه پیشکمانی سنندج-سیرجان)، انتخاب و ازآن نمونهبرداری به عمل آمده است. برش مورد مطالعه دارای 216 متر ضخامت بوده وسنگ شناسی آن شامل تناوبی از شیل، سیلت سنگ، کنگلومرا و ماسهسنگ می باشد. مرز زیرین این نهشتهها، آبرفتهای با سن نامشخص بوده و مرز فوقانی آن با نهشتههای سخت فرسای سنگ آهکی سازند قم قابل تشخیص است. مطالعه اجتماعات روزن داران شناور یافت شده در برش مذکور به شناسایی 16 جنس و 37 گونه متفاوت از فرم های شاخص مناطق گرمسیری و نمیه گرمسیری انجامیده است. در این پژوهش 4 زیستزون شامل Subbotina linapert assemblage Zone، Paragloborotalia opima Highest-occurrence Zone، Ciperoella ciperoensis Partial-range Zone و Globigerinoides italicus Assemblage Zone مورد شناسایی قرارگرفتند که از نظر سنی معادل با پریابونین- بوردیگالین و قابل مقایسه با زیست زون های استاندارد جهانی می باشند.
محمدجعفر محمدزاده؛ مجید محبوبیاقدم؛ پریا محبی
چکیده
نهشته مس سولفید تودهای قزلداش خویدر شمال باختری ایران قرار دارد. این منطقه در بخشی از پهنه آمیزه رنگین و افیولیتی شمال باختر کشور موسوم به افیولیت ملانژ خوی- ماکو جای گرفته است. کانیسازی مس در بخشی از متاولکانیکهای بازالتی رخ داده و در نتیجه آن مناطق دگرسانی گستردهای همچون کلریتی- اپیدوتی به مقدار زیاد و کربناتی و ...
بیشتر
نهشته مس سولفید تودهای قزلداش خویدر شمال باختری ایران قرار دارد. این منطقه در بخشی از پهنه آمیزه رنگین و افیولیتی شمال باختر کشور موسوم به افیولیت ملانژ خوی- ماکو جای گرفته است. کانیسازی مس در بخشی از متاولکانیکهای بازالتی رخ داده و در نتیجه آن مناطق دگرسانی گستردهای همچون کلریتی- اپیدوتی به مقدار زیاد و کربناتی و سریسیتی به مقدار کم تشکیل شده است. هدف این مقاله شناسایی دگرسانیهای گرمابی بهویژه پهنه کلریتی مرتبط با نهشته سولفید تودهای از نوع قبرسی دارای کانیزایی مس و همچنین محاسبه و تعیین میزان غنیشدگی و تهیشدگی عناصر در طی دگرسانی است. بدین منظور باکس دگرسانی طراحی شد که سبب تأیید روند شماره 4 کلریت- کربنات در بیشتر نمونههای برداشت شده از منطقه و روند شماره 5، کربنات- سریسیت در شمار کمی از نمونهها شد. مطالعه مقاطع نازک نیز نتایج مشابهی نشان داد که تأییدی بر روش به کار گرفته شده است. سپس از روش مکلین برای بررسی و تحلیل تغییرات جرم ایجاد شده میان سنگ درونگیر و مناطق دگرسانی کلریتی و سریسیتی به عنوان یک ابزار مفید شناسایی مناطق کانهدار استفاده شد. نتایج بررسی روش مکلین روی دگرسانیهای کلریتی و سریسیتی نشان از غنیشدگی قوی عناصر آهن و منیزیم و تهیشدگی عناصر کلسیم، پتاسیم و سدیم در پهنه های دگرسانی کلریتی دارد که در نتیجه تجزیه فلدسپارهای سنگ منشأ در طول کلریتی شدن رخ داده است؛ عناصری همچون Cu، Co و V غنیشدگی وZn غنیشدگی متوسط پیدا کردهاند؛ در حالی که دگرسانی سریسیتی نیز غنیشدگی متوسطی از Fe وMg نشان میدهد. بنابراین تفکیک مناطق دگرسانی با نمودار باکسپلات و محاسبه تغییر جرم درپهنههای دگرسانی بااستفادهازروش مکلین امکان شناسایی مناطق کانهدار را در سولفید تودهای قزلداش خوی میسر ساخت. بر پایه این مطالعه، شاخصهای آشکار دگرسانی و شواهد ﮊئوشیمیایی، منطقه قزلداش نشان از کانیزایی مس تودهای نوع قبرسی همراه با غنیشدگی Cu-Zn و بیشتر تهیشدگی Ca وNa و در برخی موارد غنیشدگی بسیار جزیی K در پهنه سریسیتی دارد. بررسی کلی این کانسار نشان میدهد که خوشه ای بودن و در یک امتداد بودن نهشته نشاندهنده کنترل شدن به وسیله گسلهاست. وجود سنگهای آتشفشانی افیولیتی مافیک، افقهای اخرا و چرتهای بروندمی و همچنین افقهای پیریت ناحیهای از راهنماهای اکتشافی این نهشته به شمار میرود.
مریم روستایی؛ بهزاد زمانی؛ پیمان نوابپور؛ محسن مؤید
چکیده
سامانه گسلی سیهچشمه- خوی، از گسلهای اصلی در بخش شمال باختری ایران به شمار میرود که فعالیت امتدادلغز راستگرد برای پارههای مختلف آن گزارش شده است. در تصاویر ماهوارهای این منطقه، جابهجا شدن مسیر رودخانهها، بریده شدن و جابهجایی مخروط افکنهها در راستای پارههای گسلی یاد شده، تأییدی بر جنبشهای امتدادلغز راستگرد ...
بیشتر
سامانه گسلی سیهچشمه- خوی، از گسلهای اصلی در بخش شمال باختری ایران به شمار میرود که فعالیت امتدادلغز راستگرد برای پارههای مختلف آن گزارش شده است. در تصاویر ماهوارهای این منطقه، جابهجا شدن مسیر رودخانهها، بریده شدن و جابهجایی مخروط افکنهها در راستای پارههای گسلی یاد شده، تأییدی بر جنبشهای امتدادلغز راستگرد این سامانه گسلی است. بهطوری که میزان جابهجایی مخروطافکنهها در دشت زورآباد (در راستای پارهای از گسل کمرکسن) حدود 8/1 کیلومتر برآورد شده است. سازوکار حاکم بر پهنه گسلی سیهچشمه- خوی با استفاده از روش تحلیل وارون و با استناد بر تلفیق حل سازوکار کانونی زمینلرزههای روی داده در منطقه و دادههای صحرایی مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو، سعی شده است از همه دادههای لرزهای در این ناحیه که دارای حل سازوکار کانونی بودهاند استفاده شود. همچنین، دادههای صحرایی برداشت شده در پژوهش حاضر اندازهگیری سطوح برشی دارای خشلغز و صفحات گسلی پهنه سیهچشمه- خوی را شامل میشود. این دادهها در 7 ایستگاه و 45 سطح برشی دارای خشلغز در واحدهای سنگی جوان (در نزدیکی پارههای گسلی یادشده) اندازهگیری شدهاند. ابتدا با استفاده از روش تحلیل وارون محورهای اصلی تنش در هر یک از ایستگاهها به دست آمد. سپس با تلفیق دادههای صحرایی و حل کانونی زمینلرزهها رژیم تنش نوزمینساختی حاکم بر این منطقه ارزیابی شد. نتایج به دست آمده از این تحلیل، سازوکار چیره امتدادلغزی برای این گسل نشان میدهد و نشان از یک رژیم تنش امتدادلغز با مؤلفه فشارشی N162°E و مؤلفه کششی N255°E در این منطقه دارد. بر این پایه میتوان اظهار کرد که رژیم تنش یادشده مسبب اصلی زمینلرزههای روی داده در این محدوده بوده است. همچنین حرکت امتدادلغز راستگرد پارههای گسلی سیهچشمه- خوی تحت تأثیر این تنش است. در ضمن نتایج این تحلیل با پژوهشهای دیگر پژوهشگران و اندازهگیریهای GPS در این ناحیه همخوانی خوبی نشان میدهد.
علی امامعلی پور
چکیده
افیولیت خوی در شمال باختر ایران میزبان چندین توده کرومیتیتی انبانی است. نهشتههای کرومیتیتی ناحیه الند در این افیولیت به شکلهای عدسی، تختهای و رگهای نامنظم در میان هارزبورژیتهای تهیشده گوشتهای جای گرفتهاند. کرومیتیتها بافتهای گوناگون تودهای، نواری، افشان، گرهکی و کاتاکلاستی دارند. این تودهها توسط پوششی ...
بیشتر
افیولیت خوی در شمال باختر ایران میزبان چندین توده کرومیتیتی انبانی است. نهشتههای کرومیتیتی ناحیه الند در این افیولیت به شکلهای عدسی، تختهای و رگهای نامنظم در میان هارزبورژیتهای تهیشده گوشتهای جای گرفتهاند. کرومیتیتها بافتهای گوناگون تودهای، نواری، افشان، گرهکی و کاتاکلاستی دارند. این تودهها توسط پوششی از دونیت با ستبراهای مختلف احاطه شدهاند. از نظر شیمی کانی،کرومیتها با عدد کروم [Cr/(Cr+Al)] از 66/0 تا 81/0 و عدد منیزیم [Mg/( Mg +Fe+2)] از 42/0 تا 66/0 شناخته میشوند. مقادیر Cr2O3 ، Al2O3 و MgO کرومیتها به ترتیب در دامنههای 89/45-94/54 درصد وزنی، 53/8-18/17 درصد وزنی و 38/8-29/14 درصد وزنی تغییر میکنند. میان عدد کروم و عدد منیزیم کرومیتها همبستگی منفی وجود دارد که از ویژگیهای کرومیتیتهای انبانی است. ترکیب کرومیتها از نظر عدد کروم، عدد منیزیم، مقادیر Fe2O3 , Al2O3 , Cr2O3 , MgO و TiO2 و نیز ضرایب همبستگی میان اکسیدهای گوناگون با ترکیب کلی کرومیتیتهای نوع انبانی همخوانی دارد. کرومیتیتهای ناحیه الند از نوع کروم بالا با 66/0 #Cr> و 25% >Al2O3 هستند. مقادیر پایین TiO2 و موقعیت ترکیب شیمی آنها در نمودارهای TiO2 در برابر Cr/(Cr+Al) و TiO2 در برابر Al2O3 شاید بازتابی از تبلور کرومیتها از ماگمای بونینیتی در جایگاه زمینساختی سوپراسابداکشنی باشند. بررسی ژئوشیمی کل سنگ در کرومیتیتها نشان داد که این کانسنگها از نظر عیار Cr2O3 دارای تغییرات گستردهای در دامنه 19-6/51 درصد وزنی هستند و تغییرات ترکیبی در اکسیدهای سازنده ,Cr2O3, Al2O3 SiO2 , Fe2O3 و MgO کرومیتیتها، بازتابی از ویژگیهای بافتی آنهاست.