چینه شناسی و فسیل شناسی
بهزاد سعیدی رضوی؛ مژگان ریخته گرزاده؛ سعیده سنماری
چکیده
به منظور مطالعه،زیست چینه نگاری سازندهای سروک و ایلام در چاه های A1 و A2 میدان نفتی بینک، B میدان نفتی گچساران، C میدان نفتی آغاجاری و D میدان نفتی رگ سفید، تعداد زیادی مقطع نازک میکروسکپی مورد مطالعه قرار گرفته است. در مطالعه زیست چینه نگاری 5 بایوزون در سازندهای سروک و ایلام در میدان های فوق معرفی شد که به شرح زیر می باشند: 1- Oligostegina flood ...
بیشتر
به منظور مطالعه،زیست چینه نگاری سازندهای سروک و ایلام در چاه های A1 و A2 میدان نفتی بینک، B میدان نفتی گچساران، C میدان نفتی آغاجاری و D میدان نفتی رگ سفید، تعداد زیادی مقطع نازک میکروسکپی مورد مطالعه قرار گرفته است. در مطالعه زیست چینه نگاری 5 بایوزون در سازندهای سروک و ایلام در میدان های فوق معرفی شد که به شرح زیر می باشند: 1- Oligostegina flood zone, 2- Nezzazata – Alveolinids assemblage zone, 3- Rudist debris zone, 4- Nezzazatinella – Dicyclina assemblage zone, 5- Rotalia skourensis – algae assemblage zone and Oligostegina flood zone. براساس مطالعه روزنبران سن سازند سروک از آلبین پسین تا تورونین و برای سازند ایلام از کنیاسین تا سانتونین درنظر گرفته شده است. براساس تطابق زیست چینه نگاری و بررسی ضخامت بایوزون های معرفی شده در دو سازند مورد مطالعه، عمق حوضه ی زاگرس از شمال غرب به سمت جنوب شرق کاهش چشمگیری دارد..
زمین شناسی نفت
بهمن سلیمانی؛ محمد صادق روانشاد؛ احسان لرکی
چکیده
بررسی نقش پارامترهای پتروفیزیکی و سنگ شناسی در ارزیابی پتانسیل نفتی مخزن ایلام (اواخر کرتاسه) در میدان نفتی اهواز از اهداف این مطالعه است. سازند ایلام از نظر سنگشناسی متشکل از آهک، آهک دولومیتی و همچنین مقدار بسیار ناچیز شیل بهصورت پراکنده است. تغییرات رخساره ای در طول سازند نیز مشاهده می شود. بر اساس توزیع اختصاصات پتروفیزیکی، ...
بیشتر
بررسی نقش پارامترهای پتروفیزیکی و سنگ شناسی در ارزیابی پتانسیل نفتی مخزن ایلام (اواخر کرتاسه) در میدان نفتی اهواز از اهداف این مطالعه است. سازند ایلام از نظر سنگشناسی متشکل از آهک، آهک دولومیتی و همچنین مقدار بسیار ناچیز شیل بهصورت پراکنده است. تغییرات رخساره ای در طول سازند نیز مشاهده می شود. بر اساس توزیع اختصاصات پتروفیزیکی، این مخزن به چهار زون تقسیم شد. نتایج حاصل از بررسی داده های موجود نشان داد حجم شیل محاسبه شده با استفاده لاگ های مربوط به پرتو گاما (CGR) به عنوان شاخص شیل، کمتر از 10 درصد است و لذا مخزن ایلام به عنوان یک سازند تمیز محسوب می شود. بخش های 2 و 3 نسبت به بخش های 1 و 4 دارای شیل کمتری هستند. اگر چه حجم کانی های رسی بسیار کم است ولی تأثیر شدیدی بر پارامترهای پتروفیزیکی بخصوص تخلخل و تراوایی دارد. میانگین اشباع آب سازند ایلام 8/26 درصد و همچنین اشباع آب کاهش نیافتنی آن حدود 3/3 درصد تخمین زده شد. بخش میانی مخزن با اشباع آب کمتر نسبت به سایر بخشها و میانگین تخلخل مؤثر حدود 7/14 درصد توصیف می شود. میانگین تراوایی محاسبه شده حدود 3/8 میلی دارسی است و تغییرات آن رابطه مستقیمی با تخلخل مفید نشان می دهد. همه این نتایج تأییدی بر این موضوع است که بخش میانی سازند ایلام (زون 2 و 3) در مقایسه با بخش های دیگر (زون 1 و 4) دارای پتانسیل نفتی و ذخیره هیدروکربنی بالاتری است.
الهام اسدی مهماندوستی؛ شیدا عالیوند؛ هرمز قلاوند؛ علیرضا رستمی
چکیده
تشدید مغناطیس هستهای (NMR) روشی است که در بهبود دقیق پارامترهای مهم مخزنی نقش اساسی داشته است. در این مطالعه برای اولین بار خواص پتروفیزیکی سازند کربناته ایلام در یکی از میادین نفتی دشت آبادان با روش تشدید مغناطیس هستهای بررسی و به منظور اعتبار سنجی از دادههای مغزه و مقاطع نازک میکروسکوپی استفاده شده است. روش تشدید مغناطیس ...
بیشتر
تشدید مغناطیس هستهای (NMR) روشی است که در بهبود دقیق پارامترهای مهم مخزنی نقش اساسی داشته است. در این مطالعه برای اولین بار خواص پتروفیزیکی سازند کربناته ایلام در یکی از میادین نفتی دشت آبادان با روش تشدید مغناطیس هستهای بررسی و به منظور اعتبار سنجی از دادههای مغزه و مقاطع نازک میکروسکوپی استفاده شده است. روش تشدید مغناطیس هستهای، کمک به تعیین پارامترهای مهم مخزنی سازند ایلام از جمله تخلخل، تراوایی و بازسازی منحنی فشار موئینه در میدان نفتی مورد مطالعه نموده است. تطابق نتایج پتروفیزیکی حاصل از روش تشدید مغناطیس هستهای با دادههای مغزه و مطالعه مقاطع نازک میکروسکوپی، نشاندهنده کارآمد بودن این روش در تعیین پارامترهای مهم مخزنی است. علاوه بر این، نتایج ارزیابی سازند کربناته ایلام با روش تشدید مغناطیس هستهای نشان میدهد که مخزن مورد مطالعه در اعماق 2846 تا 2890 متری در میدان نفتی مورد بررسی در دشت آبادان کیفیت مخزنی مناسب برای ذخیره هیدروکربن دارد.
برهان اسدی؛ عباس صادقی
چکیده
بهمنظور مطالعات زیستچینهنگاری سازند ایلام در تاقدیسهای کبیرکوه و سورگاه، دو برش مهدیآباد و هولستم-پشته انتخاب و بررسی شد. ستبرای سازند ایلام در برشهای مهدیآباد و هولستم-پشته بهترتیب 183و66 متر و سنگشناسی عمده آن شامل سنگآهک، سنگآهکهای رسی و شیلی همراه با میانلایههایی از شیل است. مرز زیرین و بالایی سازند ...
بیشتر
بهمنظور مطالعات زیستچینهنگاری سازند ایلام در تاقدیسهای کبیرکوه و سورگاه، دو برش مهدیآباد و هولستم-پشته انتخاب و بررسی شد. ستبرای سازند ایلام در برشهای مهدیآباد و هولستم-پشته بهترتیب 183و66 متر و سنگشناسی عمده آن شامل سنگآهک، سنگآهکهای رسی و شیلی همراه با میانلایههایی از شیل است. مرز زیرین و بالایی سازند ایلام بهترتیب با سازندهای سورگاه و گورپی در هر دو برش مورد مطالعه همشیب و همراه با گسستگی سنگشناسی است. در مطالعات زیستچینهای سازند ایلام در هر دو برش مورد مطالعه، ضمن شناسایی 36 گونه متعلق به 15 جنس از روزنبران پلانکتونی، 4 زیستزون زیر بر پایه زونبندی زیستی Premoli Silva&Verga(2004)شناسایی و معرفی شد.
1.Dicarinellaconcavatazone
2. Dicarinellaasymetricazone
3.Globotruncanitaelevata zone
4. Globotruncanaventricosazone
بر پایه زونهای زیستی معرفی شده سن سازند ایلام در دو برش مورد مطالعه، سانتونین پیشین تا اوایل کامپانین میانی تعیین شد.
اسایی و معرفی شد.
مجید خانجانی؛ سید رضا موسوی حرمی؛ حسین رحیمپوربناب؛ محمدرضا کمالی؛ علی چهرازی
چکیده
سازند ایلام (سانتونین- کامپانین) یکی از مخازن مهم گروه بنگستان در حوضه نفتی زاگرس است. این سازند در میدان سیری الوند در خلیج فارس با ستبرای 130 متر از سنگهای آهکی تشکیل شده است. در این پژوهش ریزرخسارهها، محیط رسوبی، فرایندهای دیاژنزی و چینهنگاری سکانسی سازند ایلام در میدان نفتی سیری الوند مورد مطالعه قرار گرفت. با بررسیمقاطع ...
بیشتر
سازند ایلام (سانتونین- کامپانین) یکی از مخازن مهم گروه بنگستان در حوضه نفتی زاگرس است. این سازند در میدان سیری الوند در خلیج فارس با ستبرای 130 متر از سنگهای آهکی تشکیل شده است. در این پژوهش ریزرخسارهها، محیط رسوبی، فرایندهای دیاژنزی و چینهنگاری سکانسی سازند ایلام در میدان نفتی سیری الوند مورد مطالعه قرار گرفت. با بررسیمقاطع نازک 8 ریزرخساره در 4 مجموعه رخسارهای شناسایی شد که در یک محیط رسوبی رمپ کربناتی هموکلینال برجای گذاشته شدهاند. بر اساس مطالعات سنگنگاری، مهمترین فرایندهای دیاژنزی که در این سازند مشاهده شد عبارتند از: آشفتگی زیستی، سیمانی شدن، انحلال، دولومیتی شدن، استیلولیتی شدن، پیریتی شدن و تشکیل شکستگیها. مهمترین سیمانهای مشاهده شده در این سازند شامل سیمان تیغهای، سیمان همبعد ریزبلور، سیمان دروزی، سیمان بلوکی درشت بلور و سیمان سین تکسیال هستند. بررسیهای چینهنگاری سکانسی منجر به شناسایی 4 سکانس رسوبی رده سوم برای سازند ایلام شد که همگی به مرز سکانسی نوع اول ختم میشوند. در نهایت رخسارهها و شدت فرایندهای دیاژنزی در هر سکانس مورد بررسی قرار گرفت.
لیدا بخشنده؛ طیبه محتاط؛ حامد بخشنده؛ سعیده سنماری
چکیده
سازند ایلام که در کوهستان زاگرس رخنمون دارد، در برش نمونه شامل195 متر سنگآهک کرمرنگ است. مرز پایینی آن با سازند سورگاه و مرز بالایی آن با سازند گورپی به صورت پیوسته است. مطالعات انجام شده بر روی روزنبران در این برش به شناسایی 35 گونه متعلق به 17 جنس از روزنبران پلانکتونیک انجامید. بر مبنای روزنبران پلانکتونیک، سازند ایلام به 4 زیستزون ...
بیشتر
سازند ایلام که در کوهستان زاگرس رخنمون دارد، در برش نمونه شامل195 متر سنگآهک کرمرنگ است. مرز پایینی آن با سازند سورگاه و مرز بالایی آن با سازند گورپی به صورت پیوسته است. مطالعات انجام شده بر روی روزنبران در این برش به شناسایی 35 گونه متعلق به 17 جنس از روزنبران پلانکتونیک انجامید. بر مبنای روزنبران پلانکتونیک، سازند ایلام به 4 زیستزون جهانی تقسیم شد که این زیستزونها از قدیم به جدید عبارتند از: زیستزون شماره1 :primitiva zone Marginotruncanasigali–Dicarinella ؛ زیستزون شماره 2:Dicarinella concavatazone؛ زیستزون شماره 3:Dicarinella asymetrica zone؛ زیستزون شماره 4: Globotruncanita elevata zone. بر پایه این روزنبران پلانکتونیک، سازند ایلام در منطقه مورد مطالعه رسوبات انتهای تورونین میانی - کامپانین پیشین را در بر میگیرد.
سعیده سنماری؛ شهره حسنپور
چکیده
نانو فسیلهای آهکی ابزاری بسیار مناسب برای تقسیمات زیستچینهای بهویژه در کرتاسه پسین به شمار میآیند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیلشناسی در منطقه، نانوپلانکتونهای آهکی در برش جنوب باختر سروستان (سازندهای ایلام و گورپی) مورد مطالعه قرار گرفت. سنگشناسی این سازندها شامل سنگهای رسوبی مارن، آهک رسی و شیل است. بر ...
بیشتر
نانو فسیلهای آهکی ابزاری بسیار مناسب برای تقسیمات زیستچینهای بهویژه در کرتاسه پسین به شمار میآیند. بدین سبب و به علت نبود مطالعات دقیق فسیلشناسی در منطقه، نانوپلانکتونهای آهکی در برش جنوب باختر سروستان (سازندهای ایلام و گورپی) مورد مطالعه قرار گرفت. سنگشناسی این سازندها شامل سنگهای رسوبی مارن، آهک رسی و شیل است. بر مبنای مطالعات انجام شده 14 خانواده، 22جنس و 39 گونه از نانوفسیلهای آهکی در برش جنوب باختر سروستان شناسایی و عکسبرداری شد. با توجه به گسترش چینهشناسی نانوپلانکتونهای آهکی، بازه زمانی برش مورد مطالعه با زونهایCC14-CC24 از زونبندی استاندارد جهانی Sissingh (1977) همخوانی دارد. بر پایه محدوده چینهشناسی گونههای شاخص و زیستزونهای مشخص شده، سن برش مورد مطالعه از Late Coniacian-Early Santonian تا Early Maastrichtian پیشنهاد میشود.
خسرو خسروتهرانی؛ داریوش باغبانی؛ فریده کشانی؛ مهدی عمرانی
چکیده
برای مطالعه زیستچینهنگاری نهشتههای سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینهشناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمانهای یاد شده شامل تناوبی از سنگآهک، سنگآهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی ...
بیشتر
برای مطالعه زیستچینهنگاری نهشتههای سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینهشناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمانهای یاد شده شامل تناوبی از سنگآهک، سنگآهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی فرسایشی (disconformity) بر روی سازند سروک و به صورت پیوسته در زیر مارنهای سازند گورپی قرار دارد. 55 مقطع نازک از نظر سنگوارههای ذره بینی به دقت مورد مطالعه قرار گرفت که بر همین اساس، 5 جنس و 9 گونه از روزنبران پلانکتونیک، 16 جنس و 13 گونه از روزنبران بنتونیک شناسایی شد. از میان روزنبران شناسایی شده، بویژه خانواده روتالیده مورد بررسی و بازنگری قرارگرفت که 5 جنس و 6 گونه از روزنبران بنتونیک شبه روتالیدها (Rotalid forms) برای نخستین بار در ایران (برش عسلویه) شناسایی شدند که عبارتند از:
Rotorbinella mesogeensis,Rotorbinella campaniola,Iberorotalia reicheli,Calcarinella schaubi, Pararotalia tuberculifera and Pyrenerotalia longifolia
بر اساس روزنبران شناسایی شده، سن سازند ایلام سانتونین در نظر گرفته شد. گسترش چینهشناسی روزنبران بنتونیک در برش مورد مطالعه با زونهای زیستی ارائه شده توسط (Martinez (2007 بر اساس روزنبران بنتونیک شبه روتالیدها برای ناحیه پیرنه اسپانیا، مقایسه شد و بر اساس همین مقایسه چهار زون زیستی برای بخش بالایی سازند سروک و سازند ایلام معرفی شد.
جهانبخش دانشیان؛ داریوش باغبانی؛ خسرو خسروتهرانی؛ لیلا فضلی
چکیده
در این تحقیق، روزنبران نهشتههای سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاهایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار میگیرند. نهشتههای سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگآهک و سنگآهک دولومیتی تشکیل شدهاند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاهایوان در مرزهای ...
بیشتر
در این تحقیق، روزنبران نهشتههای سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاهایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار میگیرند. نهشتههای سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگآهک و سنگآهک دولومیتی تشکیل شدهاند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاهایوان در مرزهای زیرین و بالایی خود به صورت ناپیوسته بر روی سازند سروک و ناپیوسته در زیر سازند گورپی قرار دارد. سازند گورپی در برش کوه عسلویه با ستبرای 73 متر و در چاهایوان با ستبرای 56 متر از سنگآهک رسی و سنگآهک ماسهای و شیل و سنگآهک تشکیل شده است. سازند گورپی در برشهای مورد مطالعه در مرز زیرین به صورت ناپیوسته بر روی سازند ایلام و در مرز بالایی به صورت ناپیوسته در زیر سازند پابده قرار دارد. به طور کلی مطالعه روزنبران 70 نمونه برداشته شده از برش کوه عسلویه و چاهایوان منجر به شناسایی 13 جنس و 19 گونه از روزنبران پلانکتونیک و 12 جنس و 12 گونه از روزنبران بنتویک شد. بر اساس گسترش روزنبران پلانکتونیک و بنتونیک شاخص، سن سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاهایوان سانتونین تا کامپانین Santonian-Campainan)) و سن سازند گورپی در برش کوه عسلویه کامپانین تا ماستریشین (Campainan-Maastrichtian) و در چاهایوان ماستریشین تعیین شد. بررسی محتویات روزنبران در مقطع کوه عسلویه و مقایسه آن با زیستزونبندی (Caron (1985 منجر به تشخیص 4 زیستزون Globotruncanita elevata Zone Globotruncana ventricosa Zone , Globotruncana falsostuarti Zone , Gansserina gansseri Zone, شد. به علت نبود گونههای شاخص، زیستزون Globotruncana falsostuarti به جای دو زیستزون Globotruncanella havanenesis و Globotruncana aegyptiaca معرفی شد. در برش چاهایوان نیز 3 زیستزون Globotruncana falsostuarti Zone وGansserina gansseri Zone و Contustruncana contusa Zone معرفی شد. در چاهایوان و کوه عسلویــه زیستزون Abathomphalus mayaroensis Zone وجود نداشته و Contusutruncana contusa Zone در برش چــاهایوان به جای آن معرفی شــد. همچنین با مقایســه برشهای مــورد مطالعه با زیستزونبنـــدی (Wynd,1965) 4 زیســتزون در برش کوه عسلویـــه و چاهایوان مشخــص شــد که عبارتنـــد از: Globotruncanita elevata zone, Archaecyclus midorientalis-Pseudedomia sp. assemblage zone, Rotalia sp.22, algae assemblage zone, Globotruncanita stuarti-Pseudotextularia varians assemblage zone.
سید حمید وزیری؛ داود جهانی؛ مهدی صفدری؛ فرزانه چگنی
چکیده
سازند ایلام در جنوب باختر خرمآباد به ستبرای 204 متر عمدتاً از تناوبهای یکنواخت سنگآهک در طی یک رسوبگذاری پیوسته در زمان تورونین میانی تا کامپانین پیشین تشکیل شده است. این سازند در برش مورد مطالعه با مرزی تدریجی بر روی سازند سورگاه قرار گرفته و توسط سازند گورپی نیز با مرزی تدریجی و پیوسته پوشیده شده است. در مطالعات حاضر 9 جنس، 30 گونه ...
بیشتر
سازند ایلام در جنوب باختر خرمآباد به ستبرای 204 متر عمدتاً از تناوبهای یکنواخت سنگآهک در طی یک رسوبگذاری پیوسته در زمان تورونین میانی تا کامپانین پیشین تشکیل شده است. این سازند در برش مورد مطالعه با مرزی تدریجی بر روی سازند سورگاه قرار گرفته و توسط سازند گورپی نیز با مرزی تدریجی و پیوسته پوشیده شده است. در مطالعات حاضر 9 جنس، 30 گونه و 2 زیستزون از روزنداران پلانکتون تشخیص داده شد. سازند ایلام در برش مورد مطالعه از یک رخساره شیلی و سه ریزرخساره کربناتی به نامهای گلسنگ، وکستون و پکستون دارای روزنداران شناور ساخته شده است. رخساره شیلی و ریزرخسارههای نام برده در بخش ژرف دریای باز ساخته شدهاند به گونهای که شیل در شرایط آرام محیطی نهشته شده است و انرژی محیطی از ریزرخساره با بافت گلسنگ به سوی ریزرخسارههای با بافتهای وکستون و پکستون افزایش یافته است. با توجه به این که ریزرخسارههای وابسته به بخشهای کمژرفای فلات قاره مانند سد، تالاب و پهنههای کشندی در برش مورد مطالعه شناسایی نشدهاند، بنابراین ناحیه مورد مطالعه ژرفترین بخش حوضه رسوبی در زمان تورونین میانی- کامپانین پیشین بوده است.