معصومه آمیغ‌پی؛ بهزاد وثوقی؛ مهدی معتق
چکیده
زمین‌لرزه‌ای با بزرگای گشتاوری 9/5 در مقیاس امواج محلی در ساعت 13:53:22 به وقت محلی روز ششم آذر ماه 1384 جزیره قشم و بخش‌های وسیعی از استان ساحلی هرمزگان را به لرزه درآورد. این زمین‌لرزه در اثر گسلشی معکوس با مؤلفه ناچیز راستالغز بوده است. زمین‌لرزه دیگری با بزرگای گشتاوری 5/5 در ساعت 20 به وقت محلی همان روز روی داد. نکته جالب این زمین‌لرزه ...
بیشتر
زمین‌لرزه‌ای با بزرگای گشتاوری 9/5 در مقیاس امواج محلی در ساعت 13:53:22 به وقت محلی روز ششم آذر ماه 1384 جزیره قشم و بخش‌های وسیعی از استان ساحلی هرمزگان را به لرزه درآورد. این زمین‌لرزه در اثر گسلشی معکوس با مؤلفه ناچیز راستالغز بوده است. زمین‌لرزه دیگری با بزرگای گشتاوری 5/5 در ساعت 20 به وقت محلی همان روز روی داد. نکته جالب این زمین‌لرزه این است که سازوکار محاسبه شده برای قوی‌ترین پس‌لرزه آن، که 6 ساعت پس از شوک اصلی اتفاق افتاده است، یک سازوکار راستالغز است که کاملاً با ساختار معکوس شوک اصلی فرق می‌کند. در این نوشتار، با استفاده از حل مسئله معکوس با مقادیر مرزی میدان جابه‌جایی سطحی زمین به‌دست آمده از مشاهدات تداخل‌سنجی راداری، پارامتر‌های گسلش این دو زمین‌لرزه برآورد شد. حل مسئله معکوس فوق با به‌کارگیری الگوریتم ژنتیک انجام شد و نتایج نشان‌دهنده آن بود که زمین‌لرزه اول در اثر فعالیت بخش جنوبی گسل معکوس قشم به طول 7 کیلومتر بوده است که موجب فعال شدن گسلی راستالغز به موازات تاقدیس گورزین شده و زمین‌لرزه دوم را ایجاد کرده است. لغزش گسلش اول، 96 سانتی‌متر و لغزش گسلش دوم 9 سانتی‌متر برآورد می‌شود. همچنین بر اساس نتایج مدل‌سازی این نوشتار، بیشینه مقدار جابه‌جایی سطحی زمین ناشی از زمین‌لرزه اصلی، 7/6 سانتی‌متر در راستای باختر، 6/4 سانتی‌متر در راستای جنوب و 4/16 سانتی‌متر در راستای بالا بود و بیشینه مقدار جابه‌جایی سطحی زمین ناشی از بزرگ‌ترین پس‌لرزه این رویداد، 3/1سانتی‌متر در راستای باختر، 6/1 سانتی‌متر در راستای جنوب و 4/1 سانتی‌متر در راستای پایین بود.
پریسا حقیقت‌مهر؛ محمدجواد ولدان زوج؛ رضا تاجیک؛ سعید جباری؛ محمودرضا صاحبی؛ رضا اسلامی؛ مصطفی گنجیان؛ مریم دهقانی
چکیده
در این مقاله برای نخستین بار در ایران، به منظور ارزیابی قابلیت روش تداخل‌سنجی راداری (InSAR) از مقایسه همزمان مشاهدات سامانه موقعیت‌یابی جهانی (GPS) و دادههای راداری در دشت هشتگرد که به علت استخراج نامناسب آب‌های زیرزمینی تحت‌تأثیر فرونشست است، استفاده شد. به‌منظور تحلیل سری زمانی جابه‌جایی سطح زمین، الگوریتم خط مبنای کوتاه موسوم ...
بیشتر
در این مقاله برای نخستین بار در ایران، به منظور ارزیابی قابلیت روش تداخل‌سنجی راداری (InSAR) از مقایسه همزمان مشاهدات سامانه موقعیت‌یابی جهانی (GPS) و دادههای راداری در دشت هشتگرد که به علت استخراج نامناسب آب‌های زیرزمینی تحت‌تأثیر فرونشست است، استفاده شد. به‌منظور تحلیل سری زمانی جابه‌جایی سطح زمین، الگوریتم خط مبنای کوتاه موسوم به SBAS به‌کار گرفته شد. تحلیل سری زمانی فرونشست، با استفاده از 6 تداخل‌نگاشت(اینترفروگرام) محاسبه شده از 4 تصویر راداری ماهواره ENVISATASAR در بازه زمانی 4 ماه در سال 2008 انجام شد. یک عامل نرم‌کنندگی بهینه که نوفة ناشی از اتمسفر، خطای بازیابی فاز و اثرات مداری را کاهش می‌دهد و در عین حال تغییر شکل‌های غیرخطی را حفظ می‌کند، به حل کمترین مربعات اضافه شد. نتایج تحلیل سری زمانی نشان می‌داد که منطقه به طور پیوسته در حال نشست است. نقشه سرعت میانگین تغییر شکل در راستای خط دید ماهواره که از تحلیل سری زمانی به‌دست آمده، آهنگ قابل توجه فرونشست را 47 میلی‌متر در ماه نشان داد. به منظور ارزیابی نتایج سری زمانی تداخل‌سنجی راداری، یک شبکه متراکم GPS متشکل از 18 ایستگاه در منطقه طراحی شد. در مکان‌یابی ایستگاه‌ها از الگوی مکانی فرونشست حاصل از تداخل‌نگاشت محاسبه شده از دادههای 2004-2003 و بررسی‌های میدانی استفاده شد. ایستگاه‌های GPS همزمان با دادههای راداری اقدام به جمع‌آوری و ثبت دادههای خام کردند. سپس با استفاده از پردازش مشاهدات صورت گرفته، میزان جابه‌جایی افقی و قائم ایستگاه‌ها محاسبه شد. سری زمانی حاصل شده از دو روش تداخل‌سنجی راداری و GPS، با یکدیگر مقایسه شدند. مقایسه نتایج به‌دست آمده، سازگاری بسیار بالای تداخل‌سنجی راداری و روش ژئودتیک را ارائه داد که نشان‌دهندة عملکرد بالای روش تداخل‌سنجی راداری است.
سینا ادهم خیابانی؛ محمدرضا مباشری؛ محمدجواد ولدان زوج؛ مریم دهقانی
چکیده
تداخل‌سنجی راداری از روش‌های شناخته شده سنجش از دور است که کاربردهای آشکاری در مطالعه جابهجاییهای سطحی زمین دارد. جو، بر خلاف دیگر عوامل تأثیرگذار بر روی اندازه‌گیری‌های تداخل‌سنجی راداری, رفتاری غیرقابل پیش‌بینی و نسبتاً پیچیده دارد که بسته به شرایط مختلف زمان‌های تصویربرداری، نتایج را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این تحقیق ...
بیشتر
تداخل‌سنجی راداری از روش‌های شناخته شده سنجش از دور است که کاربردهای آشکاری در مطالعه جابهجاییهای سطحی زمین دارد. جو، بر خلاف دیگر عوامل تأثیرگذار بر روی اندازه‌گیری‌های تداخل‌سنجی راداری, رفتاری غیرقابل پیش‌بینی و نسبتاً پیچیده دارد که بسته به شرایط مختلف زمان‌های تصویربرداری، نتایج را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این تحقیق مدلی با توجه به جنس خطا برای کاهش اثر جو، برای فرونشست زمین در استان خراسان مطالعه شده است. در این مدل، از دادههای تمامتفکیک (FR) سنجنده MERIS برای برآورد اثر بخار آب و دادههای سینوپتیک هواشناسی برای کاهش اثر فشار استفاد شده است. همچنین اثر قطرات آب و ابر نیز در این مدل در نظر گرفته شده است. برای تداخلنمای مورد استفاده میزان خطای حاصل از انتشار خطاها برای مدل، برابر ٦/٧ میلی‌متر برآورد شده است. از سوی دیگر، مقایسه نتایج حاصل از تداخل‌سنجی و دادههای نقطهای GPS، تغییر میزان RMSE از مقدار بیش از 9 میلی‌متر پیش از تصحیح به حدود ٢ میلی‌متر پس از تصحیح را نشان داده است.
معصومه آمیغ‌پی؛ سیاوش عربی؛ علی طالبی
چکیده
به‌طور معمول خسارت‌های ناشی از فرونشست‌ها و شکاف‌های زمین، همچون تخریب سیستم‌های آبیاری و خاک‌های حاصلخیز کشاورزى، رشد چاه‌ها، آسیب به سازه‌ها و ایجاد اختلال در خطوط آبرسانی، گاز و فاضلاب، ترمیم‌ناپذیر، پر هزینه و مخرب هستند. یکی از مناطقی که در ایران با سرعت فرونشست قابل توجهی روبروست، محدوده دشت یزد- اردکان است ...
بیشتر
به‌طور معمول خسارت‌های ناشی از فرونشست‌ها و شکاف‌های زمین، همچون تخریب سیستم‌های آبیاری و خاک‌های حاصلخیز کشاورزى، رشد چاه‌ها، آسیب به سازه‌ها و ایجاد اختلال در خطوط آبرسانی، گاز و فاضلاب، ترمیم‌ناپذیر، پر هزینه و مخرب هستند. یکی از مناطقی که در ایران با سرعت فرونشست قابل توجهی روبروست، محدوده دشت یزد- اردکان است که بر اساس مشاهدات تصاویر راداری، نرخ بیشینه فرونشست در این منطقه حدود 12 سانتی‌متر در سال است. بررسی‌های صورت گرفته حاکی از آن است که این فرونشست در اثر استخراج آب‌های زیرزمینی است که این بهرهبرداری از منابع زیرزمینی، بیش از مقداری است که با بارندگیهای منطقه جبران شود. با توجه به نرخ قابل توجه فرونشست و آسیبهایی که این فرونشست در سازههای محل ایجاد می‌کند، مدیریت صحیح استخراج آب زیرزمینی امری ضروری به نظر میرسد.
هیرش فتاحی؛ محمد جواد ولدان زوج؛ محمد رضا مباشری؛ مریم دهقانی
چکیده
روش تداخل‌سنجی راداری با بهره‌گیری از اطلاعات فاز تصاویر مختلط SAR، توانایی بالایی در تهیه مدل ارتفاعی زمین با دقت متر و اندازه‌گیری جابه‌جاییها و تغییرشکلهای پوسته زمین با دقت زیر سانتی‌متر در پوششی پیوسته و وسیع دارد. عوامل محدودکننده مختلفی چون عدم همبستگی هندسی و زمانی، تغییرات جوی و نوفه گرمایی سنجنده راداری ...
بیشتر
روش تداخل‌سنجی راداری با بهره‌گیری از اطلاعات فاز تصاویر مختلط SAR، توانایی بالایی در تهیه مدل ارتفاعی زمین با دقت متر و اندازه‌گیری جابه‌جاییها و تغییرشکلهای پوسته زمین با دقت زیر سانتی‌متر در پوششی پیوسته و وسیع دارد. عوامل محدودکننده مختلفی چون عدم همبستگی هندسی و زمانی، تغییرات جوی و نوفه گرمایی سنجنده راداری موجب ایجاد نوفه در اینترفروگرام و ایجاد مشکل در عملیات بازیابی فاز و کاهش دقت نتایج می‌شود. در این پژوهش، از تبدیل موجک در حوزه مختلط برای کاهش نوفه اینترفروگرام استفاده شده است. بر خلاف روش‌های دیگر چون روش چندمنظره و تبدیل فوریه در پنجرههای کوچک اینترفروگرام، روش پیشنهاد شده در این پژوهش، نوفه را باوجود حفظ قدرت تفکیک مکانی و بدون نیاز به پنجرهای کردن اینترفروگرام، کاهش می‌دهد. نتایج اعمال این فیلتر بر دادههای شبیهسازی شده و واقعی و مقایسه آن با فیلترهای موجود، نشان‌دهنده توانایی بالای تبدیل موجک در کاهش نوفه اینترفروگرام است.
