%0 Journal Article %T ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه، آذربایجان شرقی %J فصلنامه علمی علوم زمین %I سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور %Z 1023-7429 %A عادلی, زنبق %A رسا, ایرج %A درویش‎زاده, علی %D 2014 %\ 02/20/2014 %V 23 %N 90 %P 197-208 %! ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه، آذربایجان شرقی %K هفت‎چشمه %K خاستگاه ماگمایی %K نوع I %K بیوتیت %R 10.22071/gsj.2014.43996 %X کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. بیشتر سنگ‎های منطقه به سن الیگومیوسن و دربردارنده توده‌های نفوذی کوارتزدیوریتی تا گرانودیوریتی به‌شدت دگرسانی هستند که دایک‎های آندزیتی بدون کانی‎سازی این واحدها را قطع کرده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار هفت‌چشمه است. بررسی روند تغییرات اکسید عناصر اصلی در نمونه‌ها، بیانگر پیوستگی طیف تغییرات سنگ‎شناسی و منشأ یکسان توده‎ها در منطقه است. از سوی دیگر روند تغییرات عناصر سازگار و ناسازگار نمونه‌ها بیانگر تبلور تفریقی نمونه‌ها و آلایش یا آغشتگی با پوسته بالایی است. در نمودارهای عنکبوتی تهی‌شدگی ماگما از عناصر Ti،  NbوSr  و غنی‌شدگی از عناصر K، Th و Rb  دیده می‌شود. غنی‎‌شدگی نمونه‌ها از LILE و تهی‎شدگی از HFSE همانند فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی (VAG) است. از سوی دیگر نمودارهای تعیین محیط زمین‌ساختی رسم‎شده نیز نشان از وابستگی توده هفت‌چشمه به فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی کناره قاره‌ها دارد. ترکیب شیمیایی بیوتیت‌ها نیز منشأ کالک‌آلکالن ماگمای کانسار هفت‎چشمه را تأیید می‌کند. %U http://www.gsjournal.ir/article_43996_0ed7210efd6f2513901af98ec270f2fa.pdf