ORIGINAL_ARTICLE
فهرست مطالب
فهرست مطالب
http://www.gsjournal.ir/article_44010_3794713df258c87d10ebffb09db2c889.pdf
2013-11-22
1
1
فهرست مطالب
ORIGINAL_ARTICLE
سخن سردبیر
سخن سردبیر
http://www.gsjournal.ir/article_44011_e27f4f16a7c5dcedc38e376df99d62ad.pdf
2013-11-22
2
2
سخن سردبیر
ORIGINAL_ARTICLE
داوران
داوران
http://www.gsjournal.ir/article_44012_c3e8010b25adc356f752e4b7e938230b.pdf
2013-11-22
3
3
داوران
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عوامل مؤثر بر حرکات تودهای برپایه تهیه نقشههای پهنهبندی خطر زمینلغزش (مطالعه موردی: ارتفاعات دنای زاگرس)
حرکات تودهای با توجه به ماهیت و تنوعشان و مخاطراتی که برای جان و مال انسانها دارند، همواره مورد توجه و مطالعه دانشمندان رشتههای مختلف علومزمین، همچون زمینشناسی مهندسی، زمینریختشناسی، آبخیزداری و... بودهاند. با توجه به این که رخداد این پدیده، سازوکار پیچیدهای دارد و عوامل و متغیرهای پیچیدهای میتوانند در ایجاد آن مؤثر باشند، مطالعات گستردهای در زمینه شناخت عوامل مؤثر، دستهبندی، پهنهبندی و مدلسازی این فرایند صورت گرفته است. در این پژوهش، لغزشهای حوضه کهردان، در جنوب شهرستان سمیرم و ارتفاعات دنای زاگرس، از توابع استان اصفهان، مورد مطالعه قرار گرفت و نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش به روشهای آماری دومتغیره و چندمتغیره تهیه گردید. در مرحله بعد، مناسبترین روش که بالاترین صحت و دقت را نیز دارد، معرفی شد. همچنین بر اساس تجزیه و تحلیلهای به عمل آمده، اولویت و ترتیب تأثیر عوامل مؤثر در رخداد زمینلغزش تعیین شد. بر پایه بررسیهای صورت گرفته، شش عامل شیب، سوی شیب، سنگشناسی، کاربری زمینها، بارندگی و فاصله از آبراهه، انتخاب و بررسی شد. در ادامه نقشه پراکنش خطر زمینلغزش و محاسبات آماری مربوط به چهار روش ارزش اطلاعات، تراکم سطح، رگرسیون خطی و تحلیل ممیزی بررسی و در پایان نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش، تهیه شد. نتایج حاصل نشان داد که بهترین نقشه پهنهبندی خطر، نقشه حاصل از روش آماری ارزش اطلاعات است که امکان استفاده در کارهای عمرانی و برنامهریزی را دارد. همچنین اهمیت عوامل مؤثر در رخداد زمینلغزش در منطقه به ترتیب شامل سنگشناسی، فاصله از آبراهه، کاربری زمین، شیب، جهت شیب و بارندگی هستند.
http://www.gsjournal.ir/article_44013_41cdbb81fcaf3019bd98cef465b57d21.pdf
2013-11-22
3
10
10.22071/gsj.2013.44013
کورش
شیرانی
k_sh424@yahoo.com
1
استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، اصفهان، ایران
LEAD_AUTHOR
عبدالله
سیف
a.seif@ltr.ui.ac.ir
2
استادیار، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامهریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
احمد
نصر
3
کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، اصفهان، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد متغیرهای مقاومت برشی شیلهای سازند شمشک با استفاده ازالگوریتم منطق فازی
مقاومت برشی از مهمترین ویژگیهای سنگهای رسی و شیلها در مهندسی سنگ و زمینشناسی مهندسی به شمار میرود. بهدلیل مشکلات موجود در تهیه نمونه دستنخورده، به دست آوردن متغیرهای مقاومت برشی این سنگها در آزمایشگاه همواره امکانپذیر نیست. در این پژوهش برآورد متغیرهای مقاومت برشی شیلهای سازند شمشک با استفاده از دیگر ویژگیهای سنگ بررسی شده است. برای این منظور، 30 نمونه از شیلهای سازند شمشک از گمانههای حفاریشده در محل نیروگاه تلمبه- ذخیرهای سیاهبیشه و از ژرفاهای مختلف گردآوری شد و متغیرهای مقاومت برشی (c و ϕ)، چگالی، تخلخل، مقاومت کششی و درصد کوارتز برای هر نمونه در آزمایشگاه تعیین شد. دادههای به دست آمده از روشهای آماری و منطق فازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا روابطی میان متغیرهای مقاومت برشی و دیگر ویژگیهای سنگ بهدست آید. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که متغیرهای مقاومت برشی شیلهای مورد مطالعه میتوانند با دقت قابل قبولی از مدلهای منطق فازی ارائه شده برآورد شوند. ضرایب R2میان مقادیر برآوردشده از مدلهای منطق فازی با مقادیر بهدستآمده در آزمایشگاه برای چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی به ترتیب 95/0 و 84/0 به دست آمد. افزون برتغییرات ضرایب رگرسیون (R2)، روند توزیع خطاهای محاسبه شده، شاخصهای عملکرد (VAF) و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) به دست آمده برای متغیرهای مقاومت برشی برآورد شده از روش رگرسیون چندمتغیره و روش منطق فازی نشاندهنده کارایی و دقت بالای مدل منطق فازی ارائه شده و عدم کارایی مطمئن روشهای آماری رگسیون چندمتغیره در برآورد متغیرهای مقاومت برشی شیلهای مطالعه شده است.
مقاومت برشی از مهمترین ویژگیهای سنگهای رسی و شیلها در مهندسی سنگ و زمینشناسی مهندسی به شمار میرود. بهدلیل مشکلات موجود در تهیه نمونه دستنخورده، به دست آوردن متغیرهای مقاومت برشی این سنگها در آزمایشگاه همواره امکانپذیر نیست. در این پژوهش برآورد متغیرهای مقاومت برشی شیلهای سازند شمشک با استفاده از دیگر ویژگیهای سنگ بررسی شده است. برای این منظور، 30 نمونه از شیلهای سازند شمشک از گمانههای حفاریشده در محل نیروگاه تلمبه- ذخیرهای سیاهبیشه و از ژرفاهای مختلف گردآوری شد و متغیرهای مقاومت برشی (cو ϕ)، چگالی، تخلخل، مقاومت کششی و درصد کوارتز برای هر نمونه در آزمایشگاه تعیین شد. دادههای به دست آمده از روشهای آماری و منطق فازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا روابطی میان متغیرهای مقاومت برشی و دیگر ویژگیهای سنگ بهدست آید. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که متغیرهای مقاومت برشی شیلهای مورد مطالعه میتوانند با دقت قابل قبولی از مدلهای منطق فازی ارائه شده برآورد شوند. ضرایب R2میان مقادیر برآوردشده از مدلهای منطق فازی با مقادیر بهدستآمده در آزمایشگاه برای چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی به ترتیب 95/0 و 84/0 به دست آمد. افزون برتغییرات ضرایب رگرسیون (R2)، روند توزیع خطاهای محاسبه شده، شاخصهای عملکرد(VAF)و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) به دست آمده برای متغیرهای مقاومت برشی برآورد شده از روش رگرسیون چندمتغیره و روش منطق فازی نشاندهنده کارایی و دقت بالای مدل منطق فازی ارائه شده و عدم کارایی مطمئن روشهای آماری رگسیون چندمتغیره در برآورد متغیرهای مقاومت برشی شیلهای مطالعه شده است.
http://www.gsjournal.ir/article_44014_165023f00a7518ddf2a8e61e8390115f.pdf
2013-11-22
11
20
10.22071/gsj.2013.44014
شیل
سازند شمشک
متغیرهای مقاومت برشی
منطق فازی
رگرسیون چندمتغیره
ضرایب رگرسیون
مهدی
کیانپور
1
دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
محمد
سیاری
2
دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
علی
ارومیهای
3
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
AUTHOR
محمدرضا
نیکودل
4
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ژئوشیمی و پتروژنز آلکالی بازالتهای کواترنری گندم بریان، شمال شهداد، استان کرمان
منطقه گندم بریان به مساحت حدود 480 کیلومتر مربع از دید ریختشناسی نوعی سرتخت پوشیده از روانههای گدازهای بازالتی تیرهرنگ است که در بخش جنوبی کویر لوت قرار دارد. کانیهای اصلی گدازهها شامل درشتبلورهای الیوین و کلینوپیروکسن همراه با میکرولیتهای پلاژیوکلاز هستند و بافت کلی آنها میکرولیتی پورفیری تا گلومروپورفیری همراه با زمینه اینترسرتال تا اینترگرانولار است. قرارگیری مخروطهای آتشفشانی در راستای خط اثر گسل نایبند نشان از تأثیر حرکات گسل در ایجاد ماگمای بازالتی گندم بریان دارد. ارتباط ژنتیکی جریانهای گدازهای با شکستگیهای ژرف پوستهای ناشی از عملکرد گسل نایبند، حضور بیگانهسنگهای (زنولیتهای) گوشتهای و طبیعت آلکالن بازالتها روی هم رفته نشاندهنده بالاآمدگی ماگما از ژرفای زیاد هستند. با توجه به تجزیههای شیمیایی و وجود نفلین در ترکیب نورم، جریانهای گدازهای بازالت گندم بریان در گروه بازانیت- تفریت قرار میگیرند. بررسیهای انجامشده نشاندهنده آن است که آلکالیبازالتهای گندم بریان در یک محیط کششی درون صفحهای تشکیل شدهاند. نسبت پایین Ce/Nb، Th/Nb، U/Nb و Ba/Nb و مقادیر بالای Zr با میانگین ppm 81/234 نشاندهنده وجود یک خاستگاه گوشتهای تهینشده سستکرهای برای جریانهای گدازهای بازالتی گندم بریان است. غنیشدگی و تهیشدگی آنها بهترتیب در عناصر خاکی کمیاب سبک و سنگین نشانگر حضور گارنت در سنگ منشأ است.
http://www.gsjournal.ir/article_44015_ea9ad73173328c2c812bfd594d1bac14.pdf
2013-11-22
21
32
10.22071/gsj.2013.44015
کویر لوت
گسل نایبند
بیگانهسنگهای گوشتهای
عناصر خاکی کمیاب
سنگ منشأ
داود
رئیسی
1
کارشناسی ارشد، بخش زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
LEAD_AUTHOR
سارا
درگاهی
s.dargahi@uk.ac.ir
2
استادیار، بخش زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
AUTHOR
سید حسامالدین
معینزاده
hmoeinzadeh@uk.ac.ir
3
استادیار، بخش زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
AUTHOR
محسن
آروین
4
استاد، بخش زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
AUTHOR
بهرام
بهرامبیگی
5
کارشناسی ارشد، بخش زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرشناسی سازند جیرود در رخداد انقراض هانگنبرگ (فامنین- تورنزین)، برش زایگون، البرز مرکزی
در این مقاله بررسی دقیق اثرشناسی (Ichnology) نهشتهای سازند جیرود به سن دونین پسین در برش شمال روستای زایگون در البرز مرکزی انجام شده است. سازند جیرود در این برش چینهشناسی مجموعه گوناگونی از اثر فسیلها دارد که در بردارنده 14 اثرجنس با 23 اثرگونه است. این اثرفسیلها نشاندهنده رفتارهای پناهگاهی، تغذیهای، گریزینگ، تعادلی و فراری هستند و شامل: Arenicolitesisp., Asterosoma isp., Chondrites intricate,Chondrites targionii, Chondrites isp.,Diplocraterion parallelum, Helminthoidichnites isp., Helminthopsis abeli, Helminthopsis isp.,Palaeophycus heberti,Palaeophycus tubularis,Planolites beverleyensis, Planolites isp., Phycodes cf. palmatus,Rhizocorallium jenense, Rhizocorallium irregular,Rosselia soccialis, Taenidium serpentinum,Taenidium satanassi, Talassinoides horizntalis ,Thalassinoides suevicus,Thalassinoides paradoxicus,Zoophycos isp. میباشند.لایههای دربردارنده این اثر فسیلها شامل تناوب گلسنگ و سیلتستون ریزلایهای همراه با ماسهسنگهای متوسط تا ستبر لایه با ریزلایهبندی (لامیناسیون) موجی، چینهبندی مورب پشتهای، تراف و مسطح تا کم زاویه است، محیط تهنشست این لایهها محیط دلتایی- دریایی باز تفسیر میشود. مجموعه اثرفسیل شناساییشده، ویژه محیطهای دریایی به نسبت کمژرفا با شرایط پرانرژی است. همچنین یک مجموعه اثرفسیلی تیره رنگ در مرز دونین-کربنیفر در بالاترین افق شیلی سیاهرنگ سازند جیرود بررسی شد. این مجموعه شامل Chondrites targionii و Zoophycos isp.است. این دو اثرجنس تحت تأثیر رخداد هانگنبرگ در مرز دونین- کربونیفر بودهاند. وجود چنین رخدادی در حوضه البرز برای اولین بار برپایه مطالعات اثرشناسی در این مقاله گزارش میشود.
http://www.gsjournal.ir/article_44016_077ce1d8704d38fb1997ba0b2114c332.pdf
2013-11-22
33
48
10.22071/gsj.2013.44016
اثرشناسی
سازند جیرود
البرز
رخداد هانگنبرگ
ئارام
بایت گل
1
دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
نصرالله
عباسی
abbasi@znu.ac.ir
2
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
سنگزایی، جایگاه تکتونوماگمایی و پتانسیل کانیسازی گرانیتوییدهای دهسلم، بلوک لوت، خاور ایران
گرانیتوییدهای پورفیری دهسلم در کمربند آتشفشانی- نفوذی بلوک لوت در خاور ایران مرکزی قرار گرفتهاند. تودههای نفوذی گستره ترکیبی از دیوریت - گابرو تا گرانیت دارند و جزو گرانیتهای کمانهای آتشفشانی کلسیمی- قلیایی پتاسیم بالا تا شوشونیتی هستند. در رگههای سیلیسی موجود در تودههای نفوذی بیوتیت - پیروکسن - کوارتزمونزونیت و هورنبلندمونزونیت عناصرMo, Cu, Au, Pb, Zn بیهنجاریهای مشخصی دارند. روندهای اکسیدهای اصلی بر روی نمودارهای هارکر نشاندهنده تبلور بخشی پلاژیوکلاز کلسیمدار و کانیهای مافیک است. در نمودار عنکبوتی بهنجار شده عناصر فرعی نسبت به گوشته اولیه، عناصر (LILE) مانند Rb, Sr, Ba, Zr, Csغنیشدگی شدید و عناصر با میدان پایداری بالا (HFSE) مانند Nb, Pو Y تهیشدگی دارند. در نمودار عنکبوتی بهنجار شده عناصر خاکی کمیاب نسبت به کندریت، عناصر LREE دارای غنیشدگی و نسبت بالای 31- 5/21La/Yb= هستند و نبود بیهنجاری Eu مشخص است. تودههای نفوذی دهسلم بر پایه نسبتهای Sr/Y و La/Yb دارای گرایش آداکیتی هستند و نسبتهای ایزوتوپی (87Sr/86Sr)iو εNdi به ترتیب با مقادیر 70469/0تا 70507/0 و 5/1+ تا 5/2+ نشان میدهند که منشأ آنها در ارتباط با مذابهای حاصل از گوشته بوده که به مقدار کمی با پوسته آلودگی داشته است. این تودههای نفوذی در محدوده گرانیتوییدهای سری مگنتیتی قرار میگیرند که پتانسیل بالایی برای کانیسازی مس- مولیبدن - طلای پورفیری دارند. رخدادهای زمینساختی، ماگماتیسم و فلززایی، بهویژه رخداد نهشتههای پورفیری در پنجره زمانی ترشیری بلوک لوت را میتوان با مدل فرورانش دوسویه نامتقارن توضیح داد.
http://www.gsjournal.ir/article_44017_3b9911d9a0492dd6b3ba349a7ab96b2f.pdf
2013-11-22
49
58
10.22071/gsj.2013.44017
بلوک لوت
کلسیمی- قلیایی
عناصر کمیاب
ایزوتوپهای Sr و Nd
فرورانش دوسویه نامتقارن
رضا
ارجمندزاده
r.arjmandzadeh@pnu.ac.ir
1
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، ایران.
LEAD_AUTHOR
محمدحسن
کریمپور
karimpur@um.ac.ir
2
استاد، گروه زمینشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
AUTHOR
سیداحمد
مظاهری
3
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
AUTHOR
ژوزه
فرانسیسکو سانتوز
4
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آویرو پرتغال، پرتغال.
AUTHOR
جرج
مدینا
5
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آویرو پرتغال، پرتغال.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه زمینساختی گرانیتهای به شدت پرآلومین نوع S در پهنه برشی نوغان (جنوب باختر گلپایگان)
گرانیت- گرانودیوریتهای میلونیتی پهنه برشی نوغان در سنگهای دگرگونی جنوب باختر گلپایگان با روند شمال باختر- جنوب خاور گسترش دارند. رخنمونهای مختلفی از این توده میلونیتی به منظور بررسی منشأ سنگهای گرانیتوییدی پهنه برشی نوغان و تعیین جایگاه زمینساختی آنها در پهنه دگرگونی سنندج- سیرجان مطالعه شد. شواهد صحرایی، کانیشناسی و شیمیایی نشان میدهند که این گرانیتوییدهای میلونیتی، به شدت پرآلومین و از نوع S بوده و از دید جایگاه زمینساختی، از نوع گرانیتهای برخوردی هستند و ویژگیهای همزمان تا پس از برخورد را نمایش میدهند.
http://www.gsjournal.ir/article_44018_8a35ba765ffd0aa5b4361dacd7d185f1.pdf
2013-11-22
59
66
10.22071/gsj.2013.44018
به شدت پرآلومین
پهنه برشی نوغان
گرانیت نوع S
همزمان تا پس از برخورد
محمد هاشم
امامی
hashememami@yahoo.com
1
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران
AUTHOR
سیما
هوشمند
2
کارشناسی ارشد، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
جدایش بیهنجاریهای عناصر، بر پایه دادههای ژئوشیمی سطحی خاک در کانسار مس پورفیری کهنگ– شمال خاوری اصفهان
کانسار مس پورفیری کهنگ در کمان ماگمایی ارومیه- دختر، در شمال خاوری اصفهان قرار دارد. در پیرامون کانسار، سنگهای آتشفشانی و آذرآواری ائوسن با دامنهای از ترکیب بازالتی، تراکیآندزیتی تا داسیتی برونزد دارند. تودههای نیمهژرف و نیمهآتشفشانی گرانیتوییدی، عامل دگرسانی و کانیسازی، در چند ضربان ماگمایی از الیگوسن تا میوسن، در مجموعه سنگهای ائوسن جایگزین شدهاند. این تودهها ترکیب مونزودیوریت، کوارتزدیوریت، گرانودیوریت تا گرانیت و بافت پورفیروییدی دارند. پهنههای دگرسانی و کانیسازی، بهصورت کلاسیک در این کانسار گسترش دارند. نمونهبرداری سطحی از خاک، به طور سیستماتیک با شبکهبندی منظم در نیمرخهایی به فاصله 50 متر و نمونهبرداری در طول نیمرخهایی به فاصله 25 متر صورت پذیرفت. 2564 نمونه به روش ICP-OES تجزیه 43 عنصری شدند. در نقشههای بیهنجاری ژئوشیمیایی عملکرد همزمان گسلها به همراه دیگر ساختارهای زمینساختی، شرایط آبوهوایی، دگرسانی و فرسایش در ظهور این بیهنجاریها باید مورد توجه قرار گیرد. همچون بیهنجاریهای لیتوژئوشیمیایی در این پژوهش نیز، بیشترین مقدار پراکندکی مس در خاور و مرکز منطقه، طلا در باختر و مرکز منطقه و مولیبدنیم در هر سه بخش منطقه به چشم میخورد که بازتابی از دقت نمونهبرداری از خاک برجا و درستی و دقت تجزیه دستگاهی در انطباق با پهنههای دگرسانی و کانیسازی در این کانسار است. در نمودارهای همبستگی عناصر، همبستگی مناسبی میان دو عنصر مس و طلا دیده میشود.
http://www.gsjournal.ir/article_44020_ad2590a010ed50af7b7387fac84304cd.pdf
2013-11-22
67
74
10.22071/gsj.2013.44020
بیهنجاریهای ژئوشیمیایی
توزیع فراوانی
نقشههای بیهنجاری
کانسار مس پورفیری کهنگ
شمال خاوری اصفهان
حمید
هراتی
1
دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
احمد
خاکزاد
2
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
AUTHOR
نعمتاله
رشیدنژادعمران
rashid@modares.ac.ir
3
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
AUTHOR
هوشنگ
اسدی هارونی
hooshang.asadiharoni@uwa.edu.au
4
استادیار، دانشکده معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
سیدجواد
مقدسی
armoghaddasi@gmail.com
5
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی وضعیت تنش در محدوده پهنه گسلی سیاه چشمه- خوی (شمال باختر ایران) و استفاده از روش تحلیل جدایش تنشها در جدایش تنشهای نوزمینساخت از تنشهای دیرین
محدوده مورد مطالعه در این پژوهش، در شمالباختری ایران و در استان آذربایجان غربی قرار دارد و شهر خوی به عنوان بزرگترین منطقه مسکونی در حاشیه جنوب خاوری منطقه یاد شده قرار گرفته است. در این پژوهش وضعیت رژیم تنش در محدوده گسل سیاه چشمه- خوی، بر پایه روش تحلیل وارون، بر مبنای دادههای سازوکار کانونی زلزلهها و دادههای صحرایی لغزش گسلهای فعال بررسی شده است که متوسط رژیم تنش حاکم را تنش امتداد لغز با روند NW-SE بهدست داده است. نتایج این مطالعه نشان داد که تنشهای متوسط بهدست آمده برای دادههای لرزهای و دادههای صحرایی اختلاف دارند که مربوط به عملکرد تنشهای چندگانه در این ناحیه است. اما انجام تحلیل جداسازی تنشها با بهوجود آوردن امکان شناسایی تنشهای چندگانه انطباق قابل قبول دو مورد یادشده را با هم نشان داده است به گونهای که مقایسه نتایج تحلیل جداسازی تنشها برای دادههای صحرایی و لرزهای نشان داد که رژیم تنش اول و دوم هر دو به طور کامل با یکدیگر همخوان هستند. همچنین مقایسه نتایج حاصل در این پژوهش در ارتباط با رژیمهای تنش تحلیل شده از دادههای لرزهای همراه با دادههای صحرایی نشان داده است که رژیم تنش دوم وسوم بهدست آمده، تنشهای نوزمینساختی حاکم بر این گسل هستند. تنش چهارم نیز با توجه به این که در تحلیل دادههای لرزهای ظاهر شده است یک تنش نوزمینساختی است ولی احتمالا" تنها در بخشهای ژرفایی وگسلهای پیسنگی عمل میکند که آثار آن در گسلهای اندازهگیری شده در سطح زمین دیده نمی شود. اما رژیم تنش اول بهدست آمده از تحلیل همزمان دادههای لرزهای و صحرایی احتمالا رژیم تنش دیرینی است که در تحلیل دادههای لرزهای دیده نشده است. مقایسه نتایج بهدست آمده از بازسازی رژیمهای تنش در این پژوهش با نتایج بررسی دیگر پژوهشگران در این محدوده و به ویژه با نتایج اندازه گیریهای ژئودزی با GPS همخوانی خوبی نشان میدهد.
http://www.gsjournal.ir/article_53557_dcb7dc914f8545a1be2cf122aed2ab85.pdf
2013-11-22
75
88
10.22071/gsj.2013.53557
سیاهچشمه- خوی
گسل
تنش نوزمینساخت
تنش دیرین
بهزاد
زمانی قره چمنی
b.zamani@tabrizu.ac.ir
1
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
LEAD_AUTHOR
Angelier, J., 1984 - Tectonic analyses of fault slip data sets. Journal of Geoph. Res, Vol. 89, No. B7, pp. 5835-5848.
1
Angelier, J., 2002- Inversion of earthquake focal mechanisms to obtain the seismotectonic stress (a new method free of choice among nodal planes) IV. Geophys. J. Int, 150: 588-609.
2
Angelier, J., 2004- Inversion of earthquake focal mechanisms to reconstruct multiple seismotectonic stress regimees: Refinig and separation processes. Geophy. Research Abst, Vol. 6,03901.
3
Angelier, J., 2006- Dyngli and Invigli softeware. Pierr and Mari Curri University Paris VI.
4
Berberian, M. & Arshadi, M., 1976- On the eviderne of the youngest activity of the North Tabriz city. In Geological Survey of Iran, Report No. 39, pp.397-418.
5
Berberian, M. & Hamdi, B., 1977- First discovery of the Ordovician beds and conodonts in the slightly metamorphosed rocks of the Kun-e-Agh Baba, Maku quadrangle, Azarbaidjan. Geol. Surv. Iran, Internal Report. 7p.
6
Berberian, M. & Yeats, R., 1999- Patterns of Historical Earthquake Rupture in the Iranian Plateau. Bulletin of the Seismological society of America, 89: 120-139.
7
Berberian, M., 1997- Seismic sources of the Transcaucasian historical earthquakes. In: Historical and Prehistorical Earthquakes in the Caucasus (D. Giardini and S. Balassanian, eds.), NATO ASI Series, 2. Environment- Vol. 28, 233-311, Kluwer Academic Press, the Netherlands.
8
Carver, G. & McCalpin, J., 1996- Paleoseismology, 1996, Chapter 5, 587p. Academic press, New York.
9
CMT, Centroid Moment Tensor Catalogue, Harvard University, 2006- Department of geological Sciences, available online at: http://www.seismology.harvard.edu/CMTsearch.html.
10
DeMets, C., Gordon, R. G., Argus, D. F. & Stein., S., 1990- Current plate motions. Geophys. J. Int, 101, 425-478.
11
ISC (International Seismological Centre): available online at: http://www.isc.ac.uk/.
12
Jackson, J. A. & McKenzie, D., 1984- Active tectonics of the Alpine-Himalayan Belt between western Turkey and Pakistan, Geophys. J. R. Astr. Soc., 77, 185-264.
13
Jackson, J., 1992- Partitioning of strik- slip and convergent Motion Between Eurasia and Arabia in Eastern Turkey. Journal of Geophysical Research, 97: 12,471-12,479.
14
Masson, F., Anvari, M., Djamour, Y., Walpersdorf, A., Tavakoli, F., Daigni`eres, M., Nankali, H. & Van Gorp, S., 2007- Large-scale velocity field and strain tensor in Iran inferred from GPS measurements: new insight for the present-day deformation pattern within NE Iran. Geophys. J. Int. 170: 436–440.
15
Masson, F., Chery, J., Martinod, J., Hatzfeld, D., Vernant, P., Tavakoli, F. & Ghafori-Ashtiani, M., 2005- Seismic versus aseismic deformation in Iran inferred from earthquake and geodetic data, Geophys. J. Int., 160, 217-226.
16
McClusky, S., Reilinger, R., Mahmoud, S., Ben Sari, D. & Tealeb, A., 2003- GPS constraints on Africa (Nubia) and Arabia plate motions, Geophys. J. Int., 155, 126– 138.
17
McKenzie, D., 1972- Active tectonics of the Mediterranean Region. Geophys. J. R. Astr. Soc., 30., 109-165.
18
Mostriouk, A. O. & Petrov, V. A., 1994- Catalogue of focal mechanisms of Earthquakes 1964-1990, Materials of World Data Center B., Moscow, pp. 87, available online at http://www.brk.adm.yar.ru/russian/1-512/1-512-3e.htm.
19
Nilforoushan, F., Masson, F., Vernant, P., Vigny, C., Martinod, J., Abbassi, M., Nankali, H., Hatzfeld, D., Bayer, R., Tavakoli, F., Ashtiani, A., Doerflinger, E., Daignie` res, M., Collard, P. & Che´ry, J., 2003- GPS network monitors the Arabia-Eurasia collision deformation in Iran. Journal of Geodesy, 77: 411–422.
20
Ramsay, J., 1986- Modern structural geology, Vol. 2, Press, London.
21
Rebai, S., Philip, H., Dorbath, L., Borissoff, B., Haessler, H. & Cisternas, A., 1993- Active tectonics in the Lesser Caucasus: coexistence of compressive and extensional structures, Tectonics 12: 1089-1114.
22
SED, Schweizericher Erdbebendienst, Swiss Seismological Service, 2006- available online at, http// siesmo.ethz.ch/info/mt.htmI.
23
Vernant, P. & Chery, J., 2006- Low fault friction in Iran implies localized deformation for the Arabia-Eurasia collision zone, EPSL, 246, 197–206.
24
Vernant, Ph., Nilforoushan, F., Hatzfeld, D., Abbassi, M. R., Vingy, C., Masson, F., Nankali, H., Martinod, J., Ashtiani, A., Bayer, R., Tavakoli, F. & Chery, J., 2004- Present-day crustal deformation and plate kinematics in the Middle East constrained by GPS Measurements in Iran and northern Oman. Geophys. J. Int, 157: 381-398.
25
ZamaniGharechamani, B., Angelier, J. & Zamani, A., 2008- State of stress induced by plate convergence and stress partitioning in northeastern Iran, as indicated by focal mechanisms of earthquakes. Journal of Geodynamics, 45, 120-132.
26
ZamaniGharechamani, B., 2011- State of stress in the northern Tabas block, east-central Iran, as inferred from focal mechanisms of the 1978 Tabas earthquake sequence, Central European Journal of Geoscinces, 3(1), 77-89.
27
Zamani Gharechamani, B. & Masson, F., 2014- Recent tectonic of East (Iranian) Azarbaijan from stress state reconstruction. Tectonophysics, 611, 61-82..
28
ORIGINAL_ARTICLE
درزهشدگی سنگهای سازند کرج در ورقه راندگی پورکان-وردیج، شمال تهران
پژوهش حاضر با هدف شناسایی هندسه و جنبششناسی (کرنش حاصل از) درزهها، ارتباط و پراکندگی زمانی و مکانی درزهها با دو نسل دگرریختی روی داده در ورقه راندگی پورکان- وردیج و ارتباط گسترش انواع درزهها با ویژگیهای سنگشناختی لایههای سازند کرج صورت گرفت. با توجه به این که پهنه مورد مطالعه شامل رسوبات آذرآواری و آذرین با گوناگونی زیادی است، سنگهای اشارهشده به 5 واحد اصلی شامل توف ستبرلایه تا تودهای، توف نازکلایه تا متوسطلایه، توالی توف- شیل- ماسهسنگ، شیل و سنگهای آذرین دستهبندی شدند. برداشت درزهها بهروش انتخابی و تا حدودی به کمک فهرستنویسی انجام شد که دارای ویژگی سرعت در برداشت و آمارگیری هستند. تقسیمبندی درزهها نیز بر پایه تمرکز قطب صفحههای درزهها انجام شده است. از شاخص فاصله شکستگی (FSI) استفاده شد که مقدارهای آن یکی از عوامل مهارکننده ریختشناسی واحدهای سنگی و تأثیر فرسایش بر آنهاست؛ افزون براین با بهرهگیری از این شاخص میتوان فاصلهبندی درزهها را در لایههای دیگر در نواحی پیرامون پیشبینی کرد. مهمترین کاربرد این ویژگی در راهسازی، تونلسازی و دیگر کاربردهای مهندسی است. مقایسه نمودارهای شاخص فاصله شکستگی(FSI) در واحدهای سنگی گوناگون، نشان میدهد که واحدهای نفوذی و ستبر لایه شاخص فاصله شکستگی بسیار متفاوت دارند، در یک بازه گسترده هستند و در بیشتر موارد به علت تراکم کمتر درزهها فرسایشپذیری کمتری نسبت به دیگر واحدها از خود نشان میدهند. از همین روی، این واحدها رخنمونهای برجستهتری دارند. دو دستهدرزه اصلی J1 و J2 (J1 با روند شمال باختری- جنوب خاوری و J2 با روند شمال خاوری- جنوب باختری) بیشترین فراوانی را در این دستهبندی از خود نشان میدهند. هر دوی این دستهدرزهها از نوع کششی هستند و روند آنها راستای تنش اصلی بیشینه (1σ) را در زمان تشکیل دستهدرزه نشان میدهند. مطالعات این پژوهش در گستره مورد بررسی، تأیید میکند که مقدار کرنشی که درزهها ایجاد میکنند بسیار کم است.
http://www.gsjournal.ir/article_53577_835c424400a3afaf14c398884d39f76d.pdf
2013-11-22
89
96
10.22071/gsj.2013.53577
درزه
ردهبندی
سازند کرج
راندگی پورکان- وردیج
شاخص فاصله شکستگی (FSI)
علیرضا
شافعی
alireza-shafeii@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
محمدرضا
قاسمی
mrghassemi@yahoo.com
2
استادیار، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
الیاسی، م. و احمدیان، س.، 1387- آرایش هندسی مسیرهای در گستره کن- کرج (بخش جنوبی- البرز مرکزی) بر پایه وارونسازی چندگامهای، فصلنامه علومزمین، شماره 67، ص140-149.
1
امینی، ب. و امامی، م. ه.، 1372- نقشه زمینشناسی1:100000 تهران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
2
شافعی، ع.، 1389- تحلیل کرنش در سازند کرج به کمک درزهنگاری، ورقه راندگی پورکان ـ وردیج، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
3
قاسمی، م. ر. و مصوری، ف.، 1379- تأثیر صفحه خزر بر زمینساخت البرز، گروه زمینساخت سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
4
References
5
Alavi, M., 1996- Tectonostratigraphic synthesis and structural style of the Alborz Mountain System in Iran. Journal of Geodynamics 21/1, p.1-33.
6
Allen, M. B., Ghassemi, M. R., Shahrabi, M. & Qorashib, M., 2003a- Accommodation of late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range, northern Iran. Journal of Structural Geology 25, p.659-672.
7
Allen, M. B., Vincent, S. J., Alsop, G. I., Ismail-zadeh, I. & Flecker, R., 2003b- Late Cenozoic deformation in the South Caspian region: effects of a rigid basement block within a collision zone. Tectonophysics 366, p.223-239.
8
Davis, G. H., 1984- Structural geology of rocks and regions. John Wiley and Sons, New York, 492 p.
9
Engelder, T., Gross, M. R. & Pinkerton, P., 1997- An analysis of joint development in thick sandstone beds of the EIK basin Anticline, Montana-Wyoming. In: Hoak, T.E., Klawitter, A.L., Blomquist, P.K. (Eds.), Fractured Reservoirs: Characterization and Modeling. Rocky Mountain Association of Geologists Guidebook, p.1-18
10
Flewty, M. J., 1964-The description of folds , proc.Geol.Assoc .London ,V.75.P.461-492.
11
Guest, B., Axen, G. J., Lam, P. S. & Hassanzadeh, J., 2006- Late Cenozoic shortening in the west-central Alborz Mountains, northern Iran, by combined conjugate strike-slip and thin-skinned deformation. Geosphere 2 (1), p.35–52.
12
Narr, W. & Suppe, J., 1991- Joint spacing in sedimentary rock: Journal of Structural Geology, v. 13, p.1037-1048.
13
Nickelsen, R. & Hough, V., 1967- Jointing in the Appalachian Plateau of Pennsylvania. Geol. Soc. Am. Bull., v. 78, p.609-630.
14
Ramsay, J. G., 1967- folding and Fracturing of Rocks, MacGraw-Hill, NewYork, 568P.
15
Silliphant, L. J., Engelder, T. & Gross, M. R., 2002- The state of stress in the limb of the Split Mountain anticline, Utah: constraints placed by transected joints. Journal of Structural Geology, 24, p.155-172.
16
ORIGINAL_ARTICLE
بازسازی آبوهوای کواترنر پسین در بخشی از شمال ایران (لُسهای نکا) با استفاده از دادههای مغناطیسی و ژئوشیمیایی
گستره مورد مطالعه در استان مازندران، در مسیر جاده اصلی ساری-گرگان، در حدود 8 کیلومتری شهرستان نکا و 33 کیلومتری جنوب باختری شهرستان بهشهر قرار دارد. منطقه مورد مطالعه از نظر پهنههای اصلی رسوبی-ساختاری ایرانجزو کناره جنوبی خزر به شمار میآید و از جنوب به شمال گسل البرز و از شمال به کناره دریای خزر محدود شده است. بر پایه مطالعات و کاربرد روشهای نوین محیط مغناطیسی روی برش رسوبی تواالیهای لُس/خاک دیرینه نکا در پیرامون روستای کُلِت، آبوهوای 50 هزار سال گذشته شمال ایران در این منطقه بازسازی شد. بااستفاده ازروشهای محیط مغناطیسی و کانیشناسی مغناطیسی، دادههایمحیط مغناطیسی بهدست آمده و بهعنوان ویژگیهای تغییرات محیطی، در بازسازی آبوهوای دیرینهاستفاده شد. برای بررسی ارتباط میان تغییرات آبوهوا در منطقه با تغییرات توان مغناطیسی رسوبات، دادههای مغناطیسی و ژئوشیمیایی بهدست آمده با یکدیگر مقایسه شد. با توجه به این نتایج، تغییرات آبوهوایی (تغییرات دما و رطوبت) با تغییرات مغناطیسی رسوبات و خاکهای دیرینه کاملاً مرتبط و قابل انطباق است. همچنین، نمودارهای مغناطیسی- ژئوشیمیایی بهدست آمده از بررسی تغییرات نسبتهای عاملهای آبوهوایی ژئوشیمیایی با تغییرات متغیرهای آبوهوایی مغناطیسی، در برش مورد مطالعه، همخوانی نزدیکی نشان میدهند. بر پایه مطالعه تغییرات قابلیت پذیرفتاری مغناطیسی نیز چنین نتیجهگیری میشود که بُرش رسوبی مورد مطالعه نشاندهنده تغییرات آبوهوایی (دما و رطوبت دیرینه) در طی حدود 48 هزار سال پیش تا 20 هزار سال پیش است. با استفاده از دادههای مغناطیسی، چرخههای کوتاه مدت آبوهوایی معروف به استادیالهاو اینتراستادیالها در توالی لُس/خاک دیرینه مورد مطالعه مشخص شد. این جهشهای آبوهوایی در واحد خاک سطحی با 4 جهش کوتاه مدت سرمایشی یا استادیال، در واحد لُس بالایی با دست کم 6 جهش گرمایشی یا اینتراستادیال، در واحد لُس پایینی، یک دوره اینتراستادیال و در واحد خاک دیرینه پایینی نیز با یک دوره استادیال مشخص شد.
http://www.gsjournal.ir/article_53584_5b06c5bb52feafdd2bb12609533ee06e.pdf
2013-11-22
97
108
10.22071/gsj.2013.53584
محیط مغناطیسی
توالیهای لُس/خاکدیرینه
ژئوشیمی
قابلیت پذیرفتاری مغناطیسی
آبوهوای دیرینه
نکا
حبیب
علیمحمدیان
halimohammadian@gmail.com
1
دکترا، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
فرشته
مهدی پور حسکوئی
2
کارشناسی ارشد، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
جعفر
صبوری
3
کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
آقانباتی، ع.، 1379- پهنههای رسوبی- ساختاری عمده ایران (کارت پستال)، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
1
آقانباتی، ع.، 1385- زمینشناسیایران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 619 صفحه.
2
کبیرنیا، ا. ر.، اسدی، ا.، خاننظر، ن. ه.، وکیلی، ف.، بهرمند، م.، معصومی، ر. و قمیشی، ا.، 1382- ورقه 1:100،000 ساری، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
3
نبوی، م. ح.، 1355- دیباچهای بر زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 109 صفحه.
4
References
5
An, Z. S., Kukla, G., Porter, S. C. & Xiao, J. L., 1991- Magnetic susceptibility evidence of monsoon variation on the Loess Plateau of Central China during the last 130,000 years. IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium, II1227–30, Massachusetts.
6
An, Z. S., Wang, J. & Li, H., 1977- Paleomagnetic research of the Lochuan loess section. Geochimica, 4, 239–249.
7
Beswick, A. E., 1973- An experimental study of alkali mental disterbutions in feildspars and micas. Geochimica et Cosmochimica Acta, 37, 183–208.
8
Connolley, W., 2011- Was an imminent Ice Age predicted in the '70's?.The Christian Science Monitor, (194) 4270, 1121–32.
9
Cronin, T. M., 1999- Principles of Climatology. Columbia University Press, 1–204 , New York.
10
Dekkers, M. J., 1997- Environmental magnetism: an introduction. Geology 76, 275–320, Mijnbouw.
11
Ding, Z. L., Sun, J. M., Yang, S. L. & Liu, T. S., 2001- Geochemistry of the Pliocene red clay formation in the Chinese Loess Plateau and implications for its origin, source provenance and paleoclimate change. Geochimica et Cosmochimica Acta, (65) 6, 901–913.
12
Djamali, M., Beaulieu, J. L., Shah-hosseini, M., Andrieu-Ponel,V., Ponel, P., Amini, A., Akhani, H., A. G. Leroy, S., Stevens, L., Lahijani, H. & Brewer, S., 2008- A late Pleistocene long pollen record from Lake Urmia, NW Iran. Quaternary Research, 69, 413–420.
13
Evans, M. E. & Heller, F., 2003- Environmental Magnetism Principles and Applications of Enviromagnetics. Academic Press, London, 1–296.
14
Fine, P., Verosub, K. L. & Singer, M. J., 1995- Pedogenic and lithogenic contributions to the magnetic susceptibility record of the Chinese loess/paleosol sequence. Geophysical Journal, 122, 97–107.
15
Guo, Z. T., Sun, B., Zhang, Z. S., Peng, S. Z., Xiao, G. Q., Ge J. Y., Hao, Q. Z., Qiao, Y. S., Liang, M. Y., Liu, J. F., Yin, Q. Z. & Wei, J. J., 2008- A major reorganization of Asian climate by the early Miocene. Climatology of Past, 4, 153–174.
16
Han, J. M., Jiang, W. Y., Liu, T. S., Lü, H. Y., Guo, Z. T. & Wu, N. Q., 1996- Carbonate isotopic records of paleoclimate changes in Chinese loess. Science China, (39)5, 458–467.
17
Heller, F. & Evans, M. E., 1995- Loess magnetism. Reviwe Geophysical, 33, 211–240.
18
Heller, F. & Liu, T. S., 1982- Magnetostratigraphical dating of loess deposits in China. Nature 300, 431-433.
19
Holser, W. T., 1979- Mineralogy of Evaporites. In: Burns, R.G. (Eds.), Marine Minerals. Mineralogical Society of America Short Course Notes, 6, 124–150.
20
Kehl, M., Sarvati, R., Ahmadi, H., Frechen, M. & Skowronek, A., 2005- Loess paleosol–sequences along a climatic gradient in Northern Iran. Eiszeitalter und Gegenwart 55, 149–173.
21
Kukla, G., Heller, F., Liu, X. M., Xu, T. C., Liu, T. S. & An,Z. S.,1988- Pleistocene climates in China dated by magnetic susceptibility. Geology, 16, 811–814.
22
Liu, C. Q., Masuda, A., Okada, A., Yabuki, S., Zhang, J. & Fan, Z. L., 1993- A Geochemical Study of Loess and desert sand in northern China. Chemical Geology, 106, 359–374.
23
Liu, T. S., Rolph, J., Bloemendal, J., Shaw, J. & Liu, T. S., 1985- Loess and Environment. China Ocean Press, 1–215, Beijing.
24
Liu, X. M., Hesse, P. & Rolph, T., 1999- Origin of maghemite in Chinese loess deposits: aeolian or pedogenic. Physical Earth Planetary Interiors, 112, 191– 201.
25
Maher, B. A. & Thompson, R., 1999- Quaternary Environments, Climates and Magnetism. CambridgeUniversity Press, 321–331.
26
Maher, B. A., 1998- Magnetic properties of modern soils and Quaternary loessic paleosols:Paleoclimatic implications. Palaeogeography Palaeoclimatology Palaeoecology 137, 25–55.
27
Maher, B. A., 2011- The magnetic properties of Quaternary aeolian dusts and sediments, and their palaeoclimatic significance. Aeolian Research 3, 87–145.
28
Moore, C. B. & Mason, B., 1982- Principles of Geochemistry. Wiley, 216–344, New York.
29
Muhs, D. R. & Bettis, E. A., 2000- Geochemical Variations in Peoria Loess of Western Iowa Indicate Paleowinds of Midcontinental North America during Last Glaciation. Quaternary Research 53, 49–61.
30
Puchelt, H., 1972- Barium. In: K.H., Wedepohl (Eds), Handbook of Geochimistry. Springer, 56B1–56O1, Berlin.
31
Reichart, G. J., Dulk, M., den Visser, H. J., Weijden, C. H. & vander Zachariasse, W. J., 1997- A 225 kyr record of dust supply, paleoproductivity & the oxygen minimum zone from the Muttay Ridge (northern Arabian Sea). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 134, 149–169.
32
Roy, P. D., Caballero, M., Lozano, R., Ortega, B., Lozano, S., Pi, T., Israde, I. & Morton, O., 2010- Geochemical record of late Quaternary paleoclimate from lacustrine sediments of paleo–lake San Felipe, western Sonora desert, Mexico. Journal of South American Earth Sciences, 29, 586–596.
33
Roy, P. D., Sinha, R. & Smykatz–Kloss, W., 2000- Mineralogy and geochemistry of the evaporitic crust from the hypersaline Sambhar Lake playa, Thar Desert. Chemie der Erde, 61, 241–253.
34
Schwertmann, U. & Taylor, R. M., 1977- Iron oxides. In: Dixon, J.B., Weed, S.B. (Eds.), Minerals in Soil Environments. Soil Science Society American, WI, 145–180.
35
Schwertmann, U., 1971- Transformation of hematite to goethite in soils. Nature, 232, 624– 625.
36
Smykatz–Kloss, W. & Roy, P. D., 2010- Evaporite mineralogy and major element geochemistry as tools for palaeoclimatic investigations in arid regions. Boletín de la Sociedad GeolóGica Mexicana, (62)3, 380–390.
37
Song, Y., Shi, Z., Dong, H., Nie, J., Qian, L., Chang, H. & Qiang, X., 2008- Loess Magnetic Susceptibility in Central Asia and its Paleoclimatic Significance. IEEE International Geoscience & Remote Sensing Symposium, II 1227-1230, Massachusetts.
38
Spassov, S., 2002- Loess Magnetism, Environment and Climate Change on the Chinese Loess Plateau. Doctoral Thesis, ETH Zürich, 1–151.
39
Tite, M. S. & Linington, R. E., 1975- Effect of climate on the magnetic susceptibility of soils. Nature, 265, 565–566.
40
Tzedakis, P. C., 1994- Vegetation change through glacial–interglacial cycles:along pollen sequence perspective. Philosophical Transactions of Royal Society of London, B345, 403–432.
41
Verosub, K. L., Fine, P., Singer, M. J. & TenPas, J., 1993- Pedogenesis and palaeoclimate: interpretation of magnetic susceptibility of Chinese loess/palaeosol sequences. Geology, 21, 1011 –1014.
42
Wenigwieser, S., 1992- Mineralogische Untersuchungen an den Evaporiten und Tonen des Wadi El–Natrun (NW–Ägypten). Doctoral Thesis, University of Karlsruhe, 1–151.
43
Whitfeild, M. & Turner, D. R., 1979- Water–rock partition coefficients and the composition of seawater and river water. Nature, 278, 132–137.
44
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ویژگیهای فعالیت آتشفشانی ائوسن کوههای طارم در البرز باختری ایران و مقایسه آن با فعالیت آتشفشانی مشابه در ناحیه یونتداغ (Yuntdağ) ترکیه
ناحیه البرز باختری بخشی از رشتهکوههای البرز است که با ستبرایی بیش از 35 تا 40 کیلومتر در امتداد باختری کمربند آلپ- هیمالیا قرار دارد. این ناحیه طی حرکات کوهزایی آلپی به شکل کنونی در آمده و شکلگیری آن ناشی از برخورد بلوکهای ایران و عربی است. یک ردیف آتشفشانی ستبر با ستبرای تقریبی 3800 متر در البرز باختری با سن ائوسن رخنمون دارد و به نام سازند کرج معروف است که توسط تودههای نفوذی جوان ترشیری قطع شده است. شباهتهای بسیار زیادی از نظر زمینشناسی، سنگشناختی، چینهشناسی، ریختشناختی، ژئوشیمیایی و زمینساختی میان ردیف چینهای نواحی مشابه در سنگهای گدازهای میوسن ترکیه با ناحیه مورد مطالعه (ائوسن) در ایران وجود دارد و تنها تفاوت در زمان فعالیت آتشفشانی است.
http://www.gsjournal.ir/article_53585_4478e237955706d3a95b6bfc059414c6.pdf
2013-11-22
109
118
10.22071/gsj.2013.53585
کمربند آلپ- هیمالیا
البرز باختری
سازند کرج
فعالیت آتشفشانی ائوسن
ایران
ترکیه
محمد
پرچکانی
parchekani.mohammad@monenco.com
1
کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسی و معدن، شرکت مهندسین مشاور موننکو ایران، گروه مپنا (مدیریت پروژههای نیروگاهی ایران)، تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
مصطفی
شهرابی
shahrabi_mosi@yahoo.com
2
کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.
AUTHOR
کمال الدین
بازرگانی گیلانی
3
استادیار، دانشکده زمینشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
AUTHOR
احمدیان، ج.، 1370- بررسی ژئوشیمیایی زونهای آلتراسیون هیدروترمال با نگرشی بر کانیسازیهای انجامشده در منطقه ذاکر، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
1
پیروان، ح.، 1371- بررسی پتروگرافی و پترولوژی و ژئوشیمی سنگهای آذرین درونی شمال ابهر و ارتباط پلوتونیسم منطقه با کانیسازیهای انجامشده، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
2
پیروان، ح.، 1381- بررسی ژئوشیمیایی زونهای آلتراسیون هیدروترمال سنگهای ماگمایی منطقه طارم و اثرات زیست محیطی آن، رسالـه دکتری زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
3
پیروان، ح. و امینی، ص.، 1384- بررسی ژنز و ارایه مدل ژنتیکی زونهای آلتراسیون هیدروترمال گستره طارم قزوین- زنجان، بیست و چهارمین همایش سازمان زمینشناسی.
4
مؤید، م.، 1370- بررسی پتروگرافی و پتروشیمی سنگهای نوار ولکانوپلوتونیک منطقه طارم در ارتباط با ژنز مس، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
5
نبوی، م. ه.، 1355- دیباچهای بر زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی ایران، 110 ص.
6
References
7
Akay, E. & Erdoğan, B., 2004- “Evolution of Neogene calc-alkaline to alkaline volcanism in the Aliağa-Foça region (Western Anatolia, Turkey)”, Journal of Asian Earth Sciences 24: 367-387.
8
Alavi, M., Eftekhar-Nezhad, J., Haghipour, A., Hajian, J., Hirayama, K., Hushmand-Zadeh, A., Nabavi, M. H., Samimi, M., Stöcklin, J., Valeh, N. & Zahedi, M., 1969- “Explanatory text of the Zanjan Quadrangle Map, 1:250000”, Geological Survey of Iran, Geological quadrangle D4: 1-61.
9
Allen, M. B., Ghassemi, M. R., Shahrabi, M. & Qorashi, M., 2003- “Accommodation of Late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range, northern Iran”, Journal of Structural Geology 25: 659-675.
10
Amidi, S. M., 1975- “Contribution a L’etude Stratigraphique, Petrographique et Petrochimique des Roches Magmattique de la Region Natanz-Nain-Surk (Iran Central)”, These, Grenoble, France.
11
Bazargani-Guilani, K., Parchekani, M. & Nekouvaght Tak, M. A., 2008- “Mineralization in the Taroum mountains, View to Barik-Ab Pb-Zn (Cu) deposit, Western Central Alborz, Iran”, WSEAS conferences in Cambridge 1: 55-63.
12
Bazargani-Guilani, K. & Rabbani, M. S., 2004- “Mineralogy, chemistry and genesis of bentonite of the Eocene sediments at Aftar region, west Semnan”, Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 12: 169-189.
13
Berberian, M., 1981- “Active Faulting and tectonics of Iran. In: Delany, F. M., (Ed.), Zagros, Hindu Kush and Himalaya Geodynamic Series”, American Geophysical Union, Washington, 33-69.
14
Bonin, B., 1990- “From Orogenic to Anorogenic Setting: Evolution of Granitoid Suites after a Major Orogenesis”, Geological Journal 25: 261-270.
15
Boztuğ, D., 1998- Post-Collisional Central Anatolian Plutonism, Turkey” Journal of Turkish Earth Sciences 7: 145-165.
16
Brunet, M. F., Korotaev, M. V., Ershov, A. V. & Nikishin, A. M., 2003- "The South Caspian Basin: a review of its evolution from subsidence modeling"و Journal of Sedimentary Geology 156 : 119-148.
17
Cox, K. G., Bell, J. D. & Pankhurst, R. J., 1979- “The Interpretation Igneous rocks, London”, George Allen & Unwin.
18
Davoudzadeh, M. & Schmidt, K., 1984- “A review of the Mesozoic paleogeography and paleotectonic evolution of Iran”, Neues Jahrbuch Fuer Geologie und Paläontologie, Abhandlungen 168: 182-207.
19
Ershov, A. V., Brunet, M. F., Nikishin, A. M., Bolotov, A. N., Nazarevich, B. P. & Korotaev, M. V., 2003- “Northern Caucasus Basin: thermal history and synthesis of subsidence models”, Journal of Sedimentary Geology 156: 95-118.
20
G. S. I. (Geological Survey of Iran), 1975- Tectonics map of Iran 1:2500000.
21
Guest, B., Guest, A. & Axen, G., 2007- “Late Tertiary tectonic evolution of northern Iran: A case for simple crustal folding”, Journal of Global and Planetary Change 58: 435-453.
22
Hirayama, K., Samimi, M., Zahedi, M. & Hushmand-Zadeh, A., 1966- “Geology of the Taroum District, Western Part (Zanjan area north-west Iran)”, Geological Survey of Iran, Report 8, 31p.
23
Irvine, T. N. & Baragar, W. R. A., 1971- “A Guide to the chemical classification of the common Volcanic Rocks”, Canadian Journal of Earth Science 8: 523-548.
24
Kaya, T., 199- “Ceratotherium Neumayri (Rhinocheritidae, Mammalia) in the Upper Miocene of Western Anatolia”, Aegean Earth Science 1: 45-58.
25
Le Bas, M. J., Le Maitre, R. W., Streckeisen, A. & Zanettin, B., 1986- “A chemical classification of Volcanic Rocks based on the total Alkali-Silica diagram”, Journal of Petrology 27: 745-750.
26
Lescuyer, J. L. & Riou, R., 1976- Geologie de la re’gion de Mianeh (Azerbaijan), contribution al’etude du volcanisme tertiaire de l’Iran.
27
N. I. O. C. (National Iranian Oil Company), 1977- Geological map of Iran, 1:1000000.
28
Peacock, M. A., 1930- “Classification of igneous rock series, Journal of Geology 39: 54-67.
29
Sengör, A. M. C., 1984- “The Cimmeride orogenic system and the tectonics of Eurasia”, Geological Society of America Special Paper 195: 181-241.
30
Sun, S. S. & McDonough, W. F., 1989- “Chemical and isotopic systematic of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In: Saunders, A. D., Norry, M. J., Eds., magmatism in ocean basins”, Geological Society of London Special Publication 42: 313-345.
31
Vernant, P., 2004- “Contemporary crustal deformation and plate kinematic in Middle East constrained by GPS measurements in Iran and northern Oman”, Geophysical Journal international 157: 381-398.
32
Winchester, J. A. & Floyd, P. A., 1977- “Geochemical discrimination of different series and their differentiation products using immobile elements”, Journal of Chemical Geology 20: 325-343.
33
Yilmaz, Y., 1989- "An approach to the origin of young volcanic rocks of western Turkey. In: Şengör, A. M. C. (Ed.), Tectonic Evolution of the Tethyan Region”, Kluwer Academic Publisher, Dordrecht: 159-189.
34
Yilmaz, Y., 1997- “Geology of Western Anatolia. Active tectonic of northwestern Anatolia”, The Marmara Poly-Project, a Multidisciplinary Approach by Space-Geodesy, Geology, Hydrogeology, Geothermics and Seismology: 31-35.
35
Zanchi, A., Berra, F., Mattei, M., Ghassemi, M. R. & Sabouri, J., 2006- “Inversion tectonics in Central Iran”, Journal of Structural Geology 28: 2023-2037.
36
ORIGINAL_ARTICLE
نشانه های ترافشارش و تقسیمشدگی کرنش حاصل از کوهزاد ایوسیمرین در پنجره فرسایشی آقدربند
بیگمان پنجره فرسایشی آقدربند که در شمال خاور ایران و جنوب خاور مشهد قرار گرفته است یکی از بهترین مکانها برای مطالعه رخداد ایوسیمرین در ایران است. رخداد یادشده در زمان تریاس پسین تا ژوراسیک میانی حاصل بسته شدن کامل اقیانوس تتیسکهن و برخورد ایران و توران بوده است. پیش از زمان تریاس پسین دو صفحه یادشده از یکدیگر جدا بوده و بنابراین سرگذشت زمینساختی و رسوبی متفاوتی را سپری کردهاند. در این زمان گستره آقدربند روی کناره فعال اوراسیا قرار داشته است و از این رو واحدهای رخنمون یافته در پنجره فرسایشی آقدربند با ترادفهای زمانی خود در دیگر نقاط ایران تفاوت چشمگیری نشان میدهند. در زمان رخداد ایوسیمرین گستره آقدربند دچار یک ترافشارش شیبدارچپبر بوده است. این پهنه ترافشارش به شدت دچار تقسیم کرنش شده و 3 پهنه ساختاری اصلی با ویژگیهای ساختاری متفاوت را پدید آورده است. در بخش شمالی گستره یک سامانه گسلی راستالغز چپبر و در بخش جنوبی آن یک پهنه گسلی راندگی پولکی شکل گرفته است. شکلگیری پهنه ترافشارشی یادشده را میتوان به همگرایی مایل (چپبر) ایران و توران در بازه زمانی یادشده نسبت داد.
http://www.gsjournal.ir/article_53588_49d1ed8f025c3b473966a62655a1f195.pdf
2013-11-22
119
128
10.22071/gsj.2013.53588
پنجره فرسایشی آقدربند
ترافشارش شیبدار
همگرایی مایل
رخداد ایوسیمرین
تتیسکهن
مهدی
رمضانی
mehdi.ramazani@ymail.com
1
دانشجوی دکترا، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
LEAD_AUTHOR
محمدرضا
قاسمی
mrghassemi@yahoo.com
2
استادیار، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
آندرا
زانکی
3
استاد، دانشکده زمینشناسی، دانشگاه Milano Bicocca، میلان، ایتالیا
AUTHOR
محمدرضا
شیخ الاسلامی
4
استادیار، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
بهروزی، ا.، افتخارنژاد، ج. و علوینایینی، م.، 1372- نقشه 1:250000 تربتجام، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
1
رمضانی، م. و قاسمی، م.، 1389- شواهد ساختاری و ریز ساختاری ترافشارش مایل در پنجره فرسایشی آقدربند، بیست و هشتمین گردهمایی علوم زمین و چهاردهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
2
روشنروان، ج. و مافی، ا.، 1383- نقشه زمینشناسی 1:100000 مزدوران- شیرتپه، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
3
شهریاری، س.، قائمی، ف.، موسویحرمی، ر. و سعیدی، ع.، 1383- تکوین زمینساختی و مدل ساختاری پنجره زمینساختی آقدربند، فصلنامه علومزمین، شماره 54، صفحه80-95.
4
قائمی، ف.، 1384- نقشه زمینشناسی 1:100000 مشهد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
5
References
6
Alavi, M., 1991- Sedimentary and structural characteristics of the Paleo-Tethys remnants in northeastern Iran., Geol. Soc. Amer. Bull., 103,p. 983-992.
7
Balini, M., Angolini, L., Bahramanesh, M., Ghassemi, M. R., Nicora, A., Norouzi, M. & Soleimani, S., 2010- The Carboniferous-Triassic sedimentary record of Central Iran and its correlations with Aghdarband and SanandajSirjan, DARIUS project.IR09-02.
8
Baud, A., Brandner, R. & Donofrio, D. A., 1991- The SefidKuh Limestone – A late Lower Triassic carbonate ramp (Aghdarband, NE-Iran). InA.W. Ruttner (Ed.): ”The Triassic of Aghdarband (AqDarband), NE-Iran, and its pre-Triassic frame”, Abh. GeologischenBundesanstalt, 38: 111-123.
9
Dewey, J. F., Holdsworth, R. E. & Strachan, R. A., 1998- Transpression and transtensionzones.In: Dewey, J. F., Holdsworth, R. E., Strachan, R. A. (Eds.), Continental Transpressional and Transtensional Tectonics. Special Publication Geological Society of London 135, pp. 1–14.
10
Eftekharnezhad, J. & Behroozi, A., 1991- Geodynamic significance of recent discoveries of ophiolites and Late Paleozoic rocks in NE-Iran. In A. W. Ruttner (Ed.): ”The Triassic of Aghdarband (AqDarband), NE-Iran, and its pre-Triassic frame”, Abh. GeologischenBundesanstalt, 38: 89-100.
11
Fleuty, M. J., 1964- the description of folds, Proc. Geol. Assoc. London, v 75, p.461-492.
12
Fossen, H. & Tikoff, B., 1998- Extended models of transpression and transtension, and application to tectonic settings. This volume.
13
Fossen, H. & Tikoff, B., 1992- The deformation matrix forsimultaneous simple shearing, pure shearing and volume change and its application to transpression-transtension tectonics. Journal of StructuralGeology, 15, 413-422.
14
Jones, R. R. & Tanner, P. W. G., 1995- Strain partitioning in transpression zones. Journal of Structural Geology, 17, 793-802.
15
Jones, R., Holdsworth, R. E., Clegg, P., McCaffrey, K. & Tavarnelli, E., 2004- Inclined transpression. Journal of Structural Geology 26, 1531e1548.
16
Jones, R., Holdsworth, R. E., McCaffrey, K., Clegg, P. & Tavarnelli, E., 2005- Scale dependence, strain compatibility and heterogeneity ofthree-dimensional deformation during mountain building: a discussion. Journal of Structural Geology27,1190 –1204.
17
Krantz, R. W., 1994- The transpressional strain model applied to strike-slip, oblique-convergent and oblique-divergent deformation. Journal of Structural Geology, 17, 1125-1137.
18
Krystyn, L. & Tatzreiter, F., 1991- Middle Triassic amonoids from Aghdarband (NE Iran) and their paleobiogeographical significance: Abhandlungen der GeologischenBundesanstalt, v.38, p.139-163.
19
Ruttner, W., 1991- Geology of the AghdarbandArea (KopetDagh, NE-Iran), Abhandlungen der GeologischenBundesanstalt, v.38.p.7-79.
20
Sanderson, D. & Marchini, R. O., 1984- Transpression. Journal of Structural Geology, 6, 449-458.
21
Zanchi, A., Ghassemi, R., Berra, F., Heidarzadeh, Gh., Bergomi, M., Nicora, A. & Zancheta, S., 2011- The palaeotethys suture zone in NE Iran: new constraint on the evolution of the Eo-Cimmirian belt. Project IR 09-12.
22
Zanchi, A., Zanchetta, S., Berra, F., Mattei, M., Garzanti, E., Molyneux, S., Nawab, A. & Sabouri, J., 2009- The Eo-Cimmerian (Late? Triassic) orogeny in north Iran. Geological Society, London, Special Publications, 312, 31-55.
23
ORIGINAL_ARTICLE
شواهدی جدید از فعالیت ماگمایی پرکامبرین و پالئوزوییک در توده قرهباغ، شمال باختر ایران
مجموعه نفوذی قرهباغ شامل سنگهای مافیکی، دیوریتی و اسیدی، بخشی از پایانیترین پهنه سنندج - سیرجان در شمال باختر ایران و بخشی از کمربند کوهزایی زاگرس است. این مجموعه درون سنگهای دگرگونی منسوب به پرکامبرین نفوذ کرده است. سنسنجی به روش U-Pb در زیرکنهای یک نمونه لویکوگرانیتی سن Ma 8/3 ± 6/558 را مشخص کرده است. در هسته برخی دانههای زیرکن این نمونه، سنهای خیلی کهن تا حد Ma2400 اندازهگیری شدهاند. این هستههای خیلی کهن، بخشهای باقیمانده از سنگهای اولیه هستند. میتوان چنین دریافت کرد که پیسنگ منطقه، کهنتر از فعالیت درونی (پلوتونیسم) پرکامبرین است و شاید بتوان آن را همانند پیسنگ پان آفریقا در ایران مرکزی دانست. سنهای بهدست آمده روی 5 نمونه گابروییMa 3/1 ± 0/300 تا Ma3/1 ± 5/301، 2 نمونه دیوریتی Ma5/1 ± 7/300 و 1 نمونه مونزوگرانیتی Ma 7/1 ± 7/300 است. سن 1 نمونه آلکالیگرانیت که به صورت آپوفیز درون گابروها وجود دارد Ma 2/2 ± 4/303 است. این سنها یکسان است و میتوان چنین دریافت که حاصل از یک رویداد زمینشناسی در اواخر پالئوزوییک بودهاند. از بررسی دادههای ژئوشیمی، منشأ گوشتهای برای سنگهای مافیکی قابل استنباط است. ماگمای مافیکی حرارت بسیار بالایی داشته است، بهگونهایکه گرمای ناشی از آن سبب ذوب پوسته زیرین و تشکیل ماگمای اسیدی آلکالیگرانیتی همزمان با نفوذ آن شده است. این سنها، حضور فعالیت درونی پالئوزوییک بالایی را در شمالیترین بخش پهنه سنندج– سیرجان اثبات میکند. میتوان چنین استنباط کرد که این همان زمان شروع باز شدن نئوتتیس در ایران است.
http://www.gsjournal.ir/article_53593_22d256f04739f4b0cfab445801bd9797.pdf
2013-11-22
129
148
10.22071/gsj.2013.53593
آلکالیگرانیت
پالئوزوییک
قرهباغ
سنسنجی U-Pb
سنندج- سیرجان
مافیک
فعالیت ماگمایی پرکامبرین
لویکوگرانیت
منیژه
اسدپور
masadpour17@yahoo.com
1
دکترا، گروه زمینشناسی، دانشکده علومزمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
ثریا
هویس
2
استاد، گروه علومزمین و محیط زیست، دانشگاه LM ، مونیخ، آلمان
AUTHOR
سید محمد
پورمعافی
3
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علومزمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
AUTHOR
اسدپور، م.، هویس، ث. و پورمعافی، س. م.، 1392- ژئوشیمی، پترولوژی و تعیین سن توده مافیک- اولترامافیک غازان، شمالغرب ایران، مجله علمی- پژوهشی دانشگاه اصفهان، زیر چاپ
1
حقیپور، ع. و آقانباتی، ع.، 1367- شرح نقشه زمینشناسی با مقیاس 250000/1 سرو، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور
2
خدابنده، آ. آ. و امینی فضل، آ.، 1372- نقشه زمینشناسی با مقیاس 1:100000 تسوج ، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور
3
قلمقاش، ج.،1381- پترولوژی سنگهای نفوذی منطقه اورمیه- اشنویه و سازوکار جایگیری آنها، رساله دوره دکتری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
4
نبوی، م. ح.، 1355- دیباچهای بر زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 109 صفحه
5
References
6
Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L. & Mouthereau, F., 2005- Convergence history across Zagros (Iran): constraints from collisional and earlier deformation. International Journal of Earth Sciences 94: 401-419.
7
Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Whitchurch, H., Vrielynck, B., Spakman, W., Monie, P., Meyer, B. & Wortel, R., 2011- Zagros orogency: a subduction-dominated process. CambridgeUniversity Press. Geol. Mag. 148: 692-725.
8
Ahmadi Khalaji, A., Esmaeily, D., Valizadeh, M. V. & Rahimpour-Bonab, H., 2007- Petrology and geochemistry of the granitoid complex of Boroujerd, Sanandaj-Sirjan Zone, Western Iran. Journal of Asian Earth Sciences 29: 859-877.
9
Alirezaei, S. & Hassanzadeh, J., 2011- Geochemistry and zircon geochronology of the Permian A-type Hasanrobat granite, Sanandaj-Sirjan belt: a new record of the Gondwana break-up in Iran. Lithos, doi, 10.1016.
10
Bea, F., Mazhari, A., Montero, P., Amini, S. & Ghalamghash, J., 2011- Zircon dating, Sr and Nd isotopes, and element geochemistry of the Khalifan pluton, NW Iran: Evidence for Variscan magmatism in a supposedly Cimmerian superterrane. Journal of Asian Earth Sciences 44: 172-179.
11
Berberian, F., Muir, I. D., Pankhurst, R. J. & Berberian, M., 1982- Late Cretaceous and early Miocene Andean-type plutonic activity in northern Makran and Central Iran. Journal of the Geological Society of London 139: 605-614.
12
Berberian, M. & King, G. C. P., 1981- Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran. Canadian Journal of Earth Sciences 18: 210–265.
13
Braud, J., 1987- La suture du zagros au niveau de Kermanshah (Kurdistan Iranien): Reconstitution palégéographique, évolution géodynamique, magmatique et structurale: Unpublished Ph.D thesis, Université de Paris-Sud, 489 p.
14
Chauvet, F., Lapierre, H., Bosch, D., Guillot, S., Mascle, G., Vannay, J. C., Cotton, J., Bruent, P. & Keller, F., 2008- Geochemistry of the Panjal Traps basalts (NW Himalaya): records of the Pangea Permian break-up. Bulletin de la Societe Geologique de France 179 (4): 383-395.
15
Crawford, A. R., 1977- A summary of isotopic age data for Iran, Pakistan and India: Memoire Hors Serie, Societe Geologique de France 8: 251–260.
16
Garzanti, E., Le Fort, P. & Sciunnach, D., 1999- First report of Lower Permian basalts in South Tibet: tholeiitic magmatism during break-up and incipient opening of Neotethys. Journal of Asian Earth Sciences 17: 533-546.
17
Ghasemi, A. & Talbot, C. J., 2006- A new tectonic scenario for the Sanandaj-Sirjan zone (Iran). Journal of Asian Earth Sciences 26: 683–693.
18
Hassanzadeh, J., Stockli, D. F., Horton, B. K., Axen, G. J., Stockli, L. D., Grove, M., Schmitt, A. K. & Walker, J. D., 2008- U-Pb zircon geochronology of late Neoproterozoic-Early Cambrian granitoids in Iran: Implications for paleogeography, magmatism, and exhumation history of Iranian basement. Tectonophysics 451: 71-96.
19
Houshmand-Zadeh, A., 1977- Ophiolites of south Iran and their genesis problems. Geological Survey. Tehran. Unpublished
20
Mahmoudi, S., Corfu, F., Masoudi, F., Mehrabi, B. & Mohajjel, M., 2011- U-Pb dating and emplacement history of granitoid plutons in the northern Sanandaj-Sirjan Zone, Iran. Journal of Asian Earth Sciences 41: 238-249.
21
Malvin, D. J. & Drake, M. J., 1987- Experimental determination of crystal/melt partitioning of Ga and Ge in the system forsteriteanorthite- diopside. Geochimica et Cosmochimica Acta 51: 2117–2128.
22
Masoudi, F., Yardeley, B. W. D. & Cliff, R. A., 2002- Rb-Sr geochronology of pegmatites, plutonic rocks and a hornfels in the region South-West of Arak, Iran. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran 13(3): 249-254.
23
Mazhari, S. A., Bea, F., Amini, S., Ghalamghash, J., Molina, J. F., Montero, P., Scarrow, J. H. & Williams, I. S., 2009b- The Eocene bimodal Piranshahr massif of the Sanandaj-Sirjan Zone, NW Iran: a marker of the end of the collision in the Zagros orogen. Journal of the Geological Society, London 166: 53-69
24
Mohajjel, M. & Fergusson, C. L., 2000- Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sanandaj–Sirjan zone, Western Iran. Journal of Structural Geology, 22: 1125-1139.
25
Nezafati, N., Herzig, P. M., Pernicka, E. & Momenzadeh, M., 2005- Intrusion-related gold occurrences in the Astaneh-Sarband area, west central Iran. Mineral Deposit Research Meeting: the Global Challenge.
26
Patino Douce, A. E., 1997- Generation of metaluminous A-type granites by low-pressure melting of calc-alkaline granitoids. Geology, 25:743-746.
27
Ramezani, J. & Tucker, R., 2003- The Saghand region, Central Iran: U-Pb geochronology, petrogenesis and implication for Gondwana tectonics. American Journal of Science 303: 622–665.
28
Sabzehei, M., 1974- Les melanges ophiolitiques de la region d'Esfandagheh (Iran Meridional)-etude petrologique et tructurale, interpretation dans le cadre Iranian. Thesis, Grenoble, 306 p.
29
Shahbazi, H., Siebel, W., Pourmoafee, M., Ghorbani, M., Sepahi, A. A., Shang, C. K. & Vosoughi Abedini, M., 2010-Geochemistry and U-Pb zircon geochronology of the Alvand plutonic complex in sanandaj-Sirjan Zone (Iran): new evidence for Jurassic magmatism. Journal of Asian Earth Sciences 9: 668-683.
30
Stampfli, G. M. & Borel, G. D., 2002- A plate tectonic model for the Paleozoic and Mesozoic constrained by dynamic plate boundaries and restored synthetic oceanic isochrons. Earth and Planetary Science Letters, 196: 17–33.
31
Stocklin, J., 1968- Structural history and tectonics of Iran: a review. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 52:1229–1258.
32
Sun, S. S. & McDonough, W. F., 1989- Chemical and isotopic systematics of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In: Magmatism in the ocean basins (Eds. Saunders, A.D. and Norry, M.J.) Special Publication 42: 313-345. Geological Society, London.
33
Thiele, O., Alavi, M., Assefi, R., Hushmandzadeh, A., Seyed-Emami, K. & Zahedi, M., 1968- Explanatory text of the Golpaygan quadrangle map. Geological Survey of Iran, Tehran, Iran.
34
Zhao, J. H. & Zhou, M. F., 2007- Geochemistry of Neoproterozoic mafic intrusions in the Panzhihua district (SichuanProvince, SW China): implications for subductionrelated metasomatism in the upper mantle. Precambrian Research, 152: 27–47.
35
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی توالی پوسته ای درونی افیولیتی قره قلی- باغ جر، شمال خاوری سبزوار
توالی پوستهای درونی (پلوتونیک) رخنمون یافته در محدوده شمال قرهقلی- باغجر جزیی از افیولیت سبزوار است که در کناره شمالی خردهقاره ایران مرکزی برونزد دارد. این توالی دربردارنده الیوینگابرو و پیروکسنگابرو با ویژگیهای کومولیتی، گابرو تودهای، گابرو فولیه و کمپلکس دایکهای ورقهای دیابازی است که توسط نفوذیهای (اینتروژنهای) ورلیتی، تودههای کوچک، دایکها و رگههای پگماتیتگابرو و پلاژیوگرانیت قطع شدهاند. این توالی قابل مقایسه با بخشهای بالایی گابروها در کمپلکسهای افیولیتی شناخته شده هستند. این سنگها قطعه و برش(اسلایس) بزرگ زمینساختی را تشکیل داده که روی پریدوتیتهای سرپانتینیتی رانده شده و یا اینکه بهصورت زمینساختی در زیر آنها قرار گرفتهاند. گابروهای کومولیتی بهصورت تدریجی به گابروهای ایزوتروپ تبدیل شدهاند و این گابروها نیز بهصورت عادی به کمپلکس دایکهای ورقهای دیابازی تغییر یافتهاند. اندازهگیریهای ساختاری از لایهبندی ماگمایی و آزیموت دایکهای دیابازی ورقهای، نفوذیهای ورلیتی پگماتیت گابرو و پلاژیوگرانیت نشان از راستای خاوری- باختری در شمال قرهقلی و راستای شمالی- جنوبی در جنوب باختری سلیمانیه دارد که معرف تشکیل پوسته اقیانوسی در پهنههای خردشدگی اقیانوسی است. مطالعات میکروسکوپی نشان میدهد که بافتهای مزوکومولا و هتراد کومولا فراوان بودهاند که معرف حجرههای ماگمایی با سیستم باز در محیطهای فرافرورانش هستند. روند تبلور کانیها در گابروها بهصورت الیوین←پلاژیوکلاز←کلینوپیروکسن± ارتوپیروکسن←آمفیبول شبیه (موربها) و یا الیوین← کلینوپیروکسن± ارتوپیروکسن←پلاژیوکلاز←آمفیبول (شیبه کمان) است. بافتهای میکروسکوپی مزوکومولا و هترادکومولا چیره هستند که معرف حجرههای ماگمایی باز در پهنههای فرافرورانش است. بررسی تجزیههای شیمیایی نشان از گوناگونی ترکیبی نمونهها دارد، به گونهای که نمودارهای عنکبوتی دارای تهیشدگی از Nb و غنی شدگی از LREE هستند. ویژگیهای تیتان پایین، قرارگیری در حوضههای کومولیتی و غیرکومولیتی مرتبط با کمانها، جایگاه زمینساختی- ماگمایی (تکتونوماگماتیک) جزایر کمانی تا مورب، همگی نشان از منشأ فرافرورانش این سنگها در طی دوره کرتاسه بالایی دارد.
http://www.gsjournal.ir/article_53594_c729c56632fc0ea412fe23280f39137b.pdf
2013-11-22
143
154
10.22071/gsj.2013.53594
گابرو
کومولا
مزوکومولا
هترادکومولا
مورب
فرافرورانش
مرتضی
خلعت بری جعفری
1
استادیار، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
مجتبی
میرزایی
2
کارشناسی ارشد، پژوهشکده علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
محمدرضا
جان نثاری
3
دکترا، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
ادهمی، ف.، 1376- مطالعه پتروگرافی، ژئوشیمی و پترولوژی افیولیتهای منطقه باغجر (سبزوار)، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه تربیت معلم.
1
سهندی، م.، 1371- نقشه زمینشناسی 1:250،000 سبزوار، سازمان زمینشناسی واکتشافات معدنی کشور.
2
شیعیان، ک.، 1378- مطالعه پترولوژی و ژئوشیمی منطقه افیولیتی جنوب کیخسرو سبزوار، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه تبریز.
3
مجیدی، ج.، 1378- نقشه و گزارش زمین شناسی ورقه 1:100،000 سبزوار، سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور.
4
مصلحی، ز.، 1383- کانیشناسی و پترولوژی رودنژیتهای بخشی از افیولیتهای سبزوار (مناطق باغجر و سلیمانیه)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده علومزمین.
5
Alabaster, T., Pearce, J. A. & Malpas, J., 1982- The volcanic stratigraphy and petrogenesis of the Oman ophiolite complex, Contrib. Mineral. Petrol., 81, 168–183.
6
Alavi-Tehrani, N., 1976- Geology and petrography in the ophiolitic range NW of Sabzevar (NE-Iran) with special regard to metamorphism and genetical relations in an ophiolite suite. 147 pp.
7
Ayers, J., 1998- Trace element modeling of aqueous fluid perridotite interaction in the mantle wedge of subduction zone. Conrib. Mineral. Petrol, 132, 390-404.
8
Beard, J. S., 1986- Characteristic mineralogy of arc-related cumulate gabbros: Implications for the tectonic setting of gabbroic plutons and for andesite genesis, Geology, 14 (10), 848-851.
9
Bogoch, R., Avigad, D. & Weissbrod, T., 2002- Geochmistry of the Quartz diorite granite association, Roded area, southern Israel. Journal of African earth sciences. Vol, 35, pp: 51-59.
10
Cameron, W. E., Nesbit, E. G. & Dietrich, V. J., 1980- Petrographic dissimilarities between Ophiolite and ocean floor basalts. In Panayiotou, A. (ed), Ophiolites, Proc. Intl.Oph. Sympo. Cyprus1979, 182- 192.
11
Chung, S. L., Wang, K. I., Carwford, A. J., Kamenetsty, V. S., Chen, C. H., Ian, C. & Chen, C. H., 2001- High mg Potasic rocks from Taiwan, Lithos, 92, 153-170.
12
Church, W. R. & Riccio, L., 1977- Fractionation trends in the Bay of Islands ophiolite of Newfoundland: Polycylic cumulate sequences in ophio;ites and ther classification. Can. J. Eaerth Sci. 14, 1156- 1165.
13
Crawford, A. J., Falloon, T. J. & Green, D. H., 1989- Classification, petrogenesis, and tectonic setting of boninites, in Boninites and Related Rocks, edited by A. J. Crawford, pp. 2-49, Unwin Hyman, Boston, Mass.
14
Elliott, T., Plank, T., Zindler, A., White, W. & Bourdon, B., 1997- Element transport from slab to volcanic front at the Mariana arc. J. Geophys. Res. 102, pp.14991–15019.
15
Emami, M. H., Sadegi, M. M. & Omrani, S. J., 1993- Magmatic map of Iran, Scale 1:1000,000 Gelological Survey and Mining Expbration of Iran.
16
Ernewein, M., Pflumio, C. & Whitechurch, H., 1988- The death of an accretion zone as evidenced by the magmatic history of the Sumail Ophiolite (Oman), in The Ophiolites of Oman, edited by F. Boudier and A. Nicolas, Tectonophysics, 151, 247-274.
17
Hebert, R. & Laurent, R., 1990- Mineral chemistry of the plutonic section of the Troodos Ophiolite: New constraints for genesis of arc-related ophiolites, in Ophiolites: Oceanic Crustal Analogues: Proceedings of the Symposium “Troodos 1987”, edited by J. Malpas, E.M. Moores, A. Panayiotou, and C. Xenophontos, pp. 149-163, Geol. Surv. Dep., Nicosia, Cyprus.
18
Hole, M. J., Saunders, A. D., Marriner, G. F. & Tarney, J., 1984- Subduction of pelagic sediments: implications for the origin of Ce anomalous basalts Fro the Mariana Islands. Journal of Geological Society of London 141, 453–472.
19
Hunter, R. H., 1996- Texture Development in Cumulate Rocks. Department of Earth Sciences, University of Liverpool, Brownlow Street, Liverpool, L 69 3 BX, U.K.
20
Ishikawa, A., Kaneko, Y., Kadarusman, A. & Ota, T., 2007- Multiple generations of forearc mafic–ultramafic rocks in the Timor–Tanimbar ophiolite, eastern Indonesia. Gondwana Research 11, 200–217. doi:10.1016/j.gr.2006.04.007.
21
Juteau, T. & Maury, R., 2009- La crout Océanique, Pétrologie et Dynamique Engogene. Société Géologique de FRANCE Vuibert. Paris, Cedex 13.
22
Juteau, T., Ernewin, M., Reuber, I., Whitechurch, H. & Dahl, R., 1988a- Duality of magmatism in the plutonic sequence of the Sumail nappe, Oman. Tectonophysics, 151, 107-135.
23
Knipper, A. & Ricou, L. E., 1986- Ophiolites as indicators of the geodynamic evolution of the Tethyan Ocean. Tectonophysics, 123, P. 213- 40.
24
Kocak, K., Isıka, F., Arslanb, M. & Zedef, V., 2005- Petrological and source region characteristics of ophiolitic hornblende gabbros from the Aksaray and Kayseri regions, central Anatoliancrystalline complex, Turkey. Journal of Asian Earth Sciences 25, 883–891.
25
Lensch, G. & Davoudzadeh, M., 1982- Ophiolites in Iran, N. Jb. Geol. Mh, 5. 306-320.
26
Middlemost, E. A. K., 1985- Magmas and magmatic rocks, an introduction to igneous petrology, Longman, London.
27
Miyashita, S. & Adachi, Y., 2003- Along-axis magmatic system in the northern Oman ophiolite: Implications of compositional variation of the sheeted dike complex. An Electronic journal of the Earth Sciences. Volume 4, Number 9, 8617, doi:10.1029/2001GC000235. ISSN: 1525-2027.
28
Mullen, E. D., 1983- MnO/TiO2/P2O5: a minor element discriminant forbasaltic rocks of oceanic environments and its implications for petro-genesis. Earth and Planetary Science Letters 62, 53±62.
29
Nagudi, N. O., Koberl, C. H. & Kurat, G., 2003- Petrography and geochmistry of the Singo granite,Uganda and implications for its origin. Journal of African earth sciences. Vol, 35, pp: 51-59.
30
Nicolas, A. & Boudier, F., 2009- Subsidence in magma chamber and the development of magmatic foliation in Oman ophiolite gabbros. J. Earth and Planetary Science Letters 284, P. 76–87.
31
Nicolas, A., 1989- Structures of ophiolites and dynamic of oceanic lithosphere. PP 223–253.
32
Noghreyan, M. K., 1982- Evolution geochimique, mineralogiqe, et structurale dun edifice ophiolitique singulier: Le massif de Sabzevar (Partie centrele), NE del Iran. These es Sci, Univ. de Nancy I, France. 239 p.
33
Parlak, O., Delaloye, M. & Bingöl, E., 1996- Mineral chemistry of ultramafic and mafic cumulates as an indicator of the arc-related origin of the Mersin ophiolite (southern Turkey). Geol. Rundsch. 85, 647–661.
34
Parlak, O., Höck, V. & Delaloye, M., 2000- Suprasubduction zone origin of the Pozantl-Karsantl Ophiolite (southern Turkey) deduced from whole-rock and mineral chemistry of the gabbroic cumulates. Geological Society, London, Special Publications 2000; v. 173; p. 219-234.
35
Parlak, O., Höck, V. & Delaloye, M., 2002- The supra-subduction zone Pozanti–Karsanti ophiolite, southern Turkey: evidence for high-pressure crystal fractionation of ultramafic cumulates. Lithos, 65, 205– 224.
36
Pearce, J. A. & Cann, J. R., 1973- Tectonic setting of basic volcanic rocks determined using trace element analyses. Earth and Planetary Science Letters 19, 290 – 300.
37
Pearce, J. A., 1996- A user’s guide to basalt discrimination diagrams. In: Wyman, D.A., (Ed.), Trace Element Geochemistry of Volcanic Rocks: Applications for Massive Sulphide Exploration, Geological Association of Canada, Short Course Notes No. 12, pp. 79–113.
38
Pearce, J. A., Lippard, S. J. & Roberts, S., 1984- Characteristics and tectonic significance of supra- subdution zone ophiolite. In Kokelaar, B. P. and Howells, M. F. (eds.), Marginal Basin Geology, Geo. Soc. Sp. Publ 16, 77-94.
39
Robinson, P. T. & Malpas, J., 1990- The Troodos ophiolite: New perspective on its origin and emplacement, in Ophiolites: Oceanic Crustal Analogues: Proceedings of the Symposium “Troodos 1987”, edited by J. Malpas, E. M. Moores, A. Panayiotou, and C. Xenophontos, pp. 13-26, Geol. Surv. Dep., Nicosia, Cyprus.
40
Rossetti, F., Nasrabady, M., Vignaroli, G., Theye, T., Gerdes, A., Razavi, M. & Moin Vaziri, H., 2009- Early Cretaceous migmatitic mafic granulites from the Sabzevar range (NE Iran): implications for the closure of the Mesozoic peri-Tethyan oceans in centeral Iran.26-34.
41
Sadredini, E., 1974- Geologie and petrographic in Mittel teil des ophiolith zuges nordlish sabzevar. These universite Saarbrucken.
42
Saunders, A. D. & Tarney, J., 1984- Geochemical characteristics of basaltic volcanism within back-arc basin. In: B.P. Kokelaar and M.F. Howells (Eds.), Marginal basin geology. Geol. Soc. London Spec. Publ., 16: 59-76.
43
Serri, G., 1981- The petrochemistry of ophiolitic gabbroic complexs: Akey for the classification of gabbroic cumulates into low-Ti and high- Ti type. Eaeth Planet. Sci. Lett. 52, 203-212.
44
Shelley, D., 1993- Igneous an Metamorphic rocks under the microscope, Chpman and Hall, London.
45
Shervais, J. W., 1982- Ti-V plots and the petrogenesis of modern and ophiolitic lavas, Earth Planet. Sci. Lett., 59(1), 101-118.
46
Shojaat, B., Hassanipak, A. A., Mobasher, K. & Ghazi, A. M., 2002- Petrology, geochemistry and tectonics of the Sabzevar ophiolite, North Centeral IRAN. Journal of Asian Erth Sciences 21 (2003) 1053-1067.
47
Srivastava, R. K., Chandra, R. & Shastry, A., 2004- High-Ti type N-MORB arentage of basalts from the south Andaman ophiolite suite, India. Proc. Indian Acad. Sci. (Earth Planet. Sci), 113, no. 4, December 2004, pp. 605-618.
48
Stern, R. J., Kohut, E. J., Bloomer, S. H., Leybourne, M., Fouch, M. & Vervoot, J., 2006- Subduction factory processes beneath the Guguan cross-chin, Mariana Arc: no role for sediments, are serpentinites important? Contribution to Mineralogy and Petrology, 151 (2), 202-221. doi:10.1007/s00410-005-2.
49
Stocklin, J., 1968- Structural history and tectonics of Iran. Areview. AAPG Bull. No: 52.
50
Sun, S. S. & McDonough, W. F., 1989- Chemical and Isotopic Systematics of Ocean Basalts: Implications for Mantle Composition and Processes. In: Saunders, A.D., Norry, M.J. (Eds.), Magmatism in the Ocean Basins. Geological Society of London Special Publication, 42. Blackwell, Oxford, pp. 313–346.
51
Taylor, B. & Martines, F., 2003- Bac-arc basine basalt systematics, Earth Planet. Sci, Lett., 210, 481-497.
52
Tian, L., Castillo, P. R., Hawkins, J. W., Hilton, D. R., Hanan, B. B. & Piatruszka, A. J., 2008- Major and trace element and Sr–Nd isotope signatures of lavas from the Central Lau Basin: Implications for the nature and influence of subduction components in the back-arc mantle. Journal of Volcanology and Geothermal Research 178, 657–670.
53
Vaziri-Tabar, F., 1976- Geologie und petrographie der ophiolithe und ihrer Vulknosedimentaren Folgeprodukte im Ostteil des Bergzuges nordlich Sabzevar/Iran, These unive. Saarbucken.
54
Wager, L. R. & Brown, G. M., 1968- Layered igneous rocks. Edinburgh: Oliver and Boyd, 588 p.
55
Wager, L. R., 1963- The mechanism of adcumulus growth in the Layered Series of the Skaergaard Intrusion. Spec. PaP. Mineral. Soc. Amer. 1, 1-19.
56
Wager, L. R., Brown, G. M. & Wadsworth,. W. J., 1960- Types of igneous cumulate. J. Petrology 1, p 73- 85.
57
Winchester, J. A. & Floyd, P. A., 1976- Geochemical magma type discrimination; application to altered and metamorphosed basic igneous rocks. Earth and Planetary Scientific Letters 28, 459–469.
58
Winter, J. D., 2001- An introduction to igneous and metamorphic petrology. Prenticehallinc. upper Saddle River, New Jersey .p. 697.
59
Wood, D. A., 1980- The application of a Th-Hf-Ta diagram to problems of tectonomagmatic classification and to establishing the nature of crustal contamination of basaltic lavas of the British Tertiary volcanic province, Earth Planet. Sci. Lett., 50(1), 11-30.
60
Yamasaki, T., Maeda, J. & Mizuta, T., 2006- Geochemical evidence in clinopyroxenes from gabbroic sequence for two distinct magmatisms in the Oman ophiolite. J. Earth and Planetary Science Letters 251, P. 52–65.
61
Yumul, G. P. J. R., 1996- Riewew of the geochemistry of mid ocean ridge and supra–subdution zone ophiolites: comparison and discussion, Vol. LI,nos. 1&2, pp. 3-36 Journal of the Geological Society of the Philiphines.
62
Yunpeng, D. & Bingquan, Z., 2000- Characteristics of the island-arc pillow lavas from southeast Yunnan Province, and its tectonic implications for Paleo-Tethys in South China. Chinese Science Bulletin Vol. 45 No. 8.
63
ORIGINAL_ARTICLE
جوانترین فعالیت آذرآواری درآتشفشان دماوند، نمونهای از یک فوران سابپلینی با ارتفاع ستون فوران در استراتوسفر
آتشفشان لایهای(استراتوولکان) دماوند در طول فعالیتش بهطور متناوب فورانهای انفجاری پر قدرت داشته است و مواد حاصل از آن بهگونههایی متفاوت نهشته شدهاند. بیشترین نهشتههای آذرآواری ریزشی و جریانی دماوند عموما در خاور دماوند دیده میشوند و گاه تا فاصله 20 کیلومتری از قله در معرض نمایش هستند. مهمترین دلیل گسترش بیشتر مواد آذرآواری در خاور دماوند این است که به هنگام فوران انفجاری این آتشفشان محور پراکنش تفرا به سوی خاور بوده است. بجز نهشتههایی که به فراوانی در دامنههای خاوری یافت میشوند، نهشتههای ریزشی پامیس جوان دیگری در بخشهای باختری دماوند یافت شد که شامل نهشتههای نازکلایه پامیسهای ریزشی تحکیم نیافته دور از منشأ (Distlas) با جورشدگی خوب و نهشتههای ستبر جوشخورده نزدیک منشأ (Proximals) همراه با فیامههاست که در محلی بهنام کرمپشته و در بخش پایین مخروط شیبدار دماوند و در دیواره دره راوین رخنمون و با رنگ صورتی تا نارنجی کم رنگ نمود دارند. برای بررسی علت پراکندگی تفرای جوان در بخش باختری، دادههای باد در سطوح استاندارد میان سالهای 1995 تا 2010 مطالعه و تجزیه و تحلیل شد. سوی جریان باد در بالای آتشفشان دماوند در تروپوسفر و استراتوسفر و در فصول سرد سال همواره باختری است بنابراین محور پراکنش تفرا همیشه بهسوی خاور خواهد بود که خود توجیه کننده حجم عظیمی از نهشتههای ریزشی دماوند در بخشهای خاوری این آتشفشان است. برسی دادههای باد در استراتوسفر، روندی متفاوت نسبت به تروپوسفر نشان میدهد. جهت و سرعت باد در استراتوسفر نسبت به تروپوسفر در فصول مختلف سال متفاوت است. در ماههای گرم سال سوی وزش باد در ارتفاع میان 14 تا 19 هزار متری با یک تغییر کاملا مشخص از سوی باختری به خاوری تغییر میکند. تغییر جهت و سرعت باد در استراتوسفر و در فصول گرم سال وجود نهشتههای آذرآواری ریزشی در باختر دماوند و در دره کرمپشته را توجیه میکند. بنابراین گسترش تفرا در یک فوران انفجاری آتی در دماوند وابسته به ارتفاع ستون برآمده از فوران و زمان رخداد آن (فصل گرم یا سرد سال) خواهد بود.
http://www.gsjournal.ir/article_53597_0eb2e8bf6669b3e82d9aef462acdaace.pdf
2013-11-22
155
164
10.22071/gsj.2013.53597
آتشفشان دماوند
نهشتههای آذرآواری
سطوح استاندارد جو
سید محسن
مزتضوی
hsm_mortazavi@yahoo.co.uk
1
استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
LEAD_AUTHOR
Allenbach, P., 1963- Geologie und petrologie des Damavand und seiner umgeurg (Zentral-Elburz): Iran. Geologisches Institut, ETH Zurich, Mittellung Nr. 63, 114 pp.
1
Davidson, J., Hassanzadeh, J., Stockli, D. F., Bashukooh, B., Turrin, B. & Panamouz, A., 2004-The geology of Damavand volcano, Alborz Mountains, northern Iran. Geological Society of America Bulletin, 116, 16-29 ,
2
Gill, j. B., 1981- Orogenic Andesite and Plate Tectonics. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg.
3
Mortazavi, S. M., Amigo, A. & Sparks, R. S. J., 2009- Evidence for recent large magnitude explosive eruptions at Damavand Volcano, Iran with implications for volcanic hazards. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran, 20(3): 253-264.
4
Sparks, R. S., Self, S. & Walker, G. P. L., 1973- The products of ignimbrite eruptions. Geology 1, 115-118.
5
Sparks, R. S. J. & Wright, J. V., 1979- Welded air-fall tuffs. Geological Society of America Bulletin, 180, 155-166.
6
Sparks, R. S. J ., Bursik, M. I., Carey, S. N., Gilbert, J. S., Glaze, L., Sigurdsson, H. & Woods, A. W., 1997- Volcanic Plumes. John Wiley and sons pp.557.
7
ORIGINAL_ARTICLE
پهنهبندی لرزهای استان گلستان
گستره مورد مطالعه استان گلستان را در بر میگیرد و در ناحیه شمال، شمال خاوری ایران قرار گرفته است. این پهنه شامل 3 نقشه چهارگوش گنبد، کوه کورخود و بخشی از گرگان میباشد. هدف از این پژوهش مطالعات تفصیلی لرزهخیزی- لرزهزمینساختی، سعی در شناخت گسلهای لرزهای و تهیه نقشه پهنهبندی خطر زمینلرزه بر پایه بیشینه مقادیر شتاب جنبش نیرومند زمین است. این بررسیها برای ایمنسازی سازههای پر اهمیت در راستای کاهش مخاطرات جانی و اقتصادی در برابر خطر زمینلرزه و برنامهریزیهای آینده استان گلستان میتواند مؤثر باشد. از دید تقسیمات لرزهزمینساختی، گستره مورد مطالعه در استان لرزهزمینساخت ایران مرکزی وکپهداغ قرار گرفته است و از ویژگیهای لرزهزمینساختی آنها پیروی میکند. در این گستره گسلهای لرزهای بسیاری وجود دارد که در راستای آنها زمینلرزههای مخربی رخ داده است. مانند گسل آشخانه که پاره خاوری گسل تکلکوه را در بر میگیرده و زمینلرزههای بزرگی همچون رخداد سال 943 میلادی با بزرگای 4/7Ms در پیوند با کنشگری این گسل رخداده است. گسلهای لرزهای دیگری همچون خزر (مینودشت)، علیآباد، تکلکوه، گمیشان، مراوهتپه و ... از مهمترین چشمههای لرزهای هستند که با فعالیت دوباره آنها این استان میتواند بهشدت تحت تأثیر قرارگیرد. نقشههای پهنهبندی لرزه ای بر پایه بیشینه شتاب جنبش نیرومند زمین و برای دوره بازگشتهای 475 و 2475 سال تهیه شده است. نتایج حاصل گویای این مطلب است که استان گلستان به 4 پهنه لرزهای تقسیم میشود: مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) بیش از g35/0 بانام نواحی با خطر لرزهای بسیار زیاد، که بخشهایی از جنوب استان را در برمیگیرد. مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) میان g30/0 تا g35/0 با نام مناطق با خطر لرزهای زیاد، که بخشهای جنوبی، خاوری و شمال خاوری استان را دربر می گیرد، مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) میان g25/0 تا g30/0 با نام نواحی با خطر لرزهای متوسط و مناطق با بیشینه مقادیر شتاب (PGA) کمتر از g25/0 با نام نواحی با خطر لرزهای پایین که بیشتر بخشهای باختری و شمال باختری استان را در بر میگیرد. برای هر منطقه طیف طراحی با دوره بازگشتهای 475 و 2475 سال نیز ارائه شده است
http://www.gsjournal.ir/article_53599_3781bf3f1b6199a01477368268fe87a1.pdf
2013-11-22
165
174
10.22071/gsj.2013.53599
عباس
مهدویان
mahdavianabbas@yahoo.com
1
استادیار، پردیس شهید عباسپور، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
حسن نبوی، ۱۳۵۵- دیباچهای بر زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی ایران.
1
شرکت مهندسی مشاور صحراکاو، 1377- مطالعات لرزهخیزی، لرزهزمینساخت و پهنهبندی لرزهای چهارگوش گرگان.
2
شرکت مهندسی مشاور صحراکاو، 1388الف- مطالعات لرزهخیزی، لرزهزمینساخت و پهنهبندی لرزهای چهارگوش کوه کورخرد.
3
شرکت مهندسی مشاور صحراکاو، 1388ب- مطالعات لرزهخیزی، لرزهزمینساخت و پهنهبندی لرزهای چهارگوش گنبد.
4
شرکت مهندسی مشاور صحراکاو، 1390- مطالعات لرزهخیزی، لرزهزمینساخت و پهنهبندی لرزهای استان گلستان.
5
مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، 1378- "آییننامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله، استاندارد 2800"، وزارت مسکن و شهرسازی، شماره نشریه ص-253.
6
References
7
Ambraseys, N. N. & Melville, C. P., 1982- “A History of Persian Earthquakes”, Cambridge University Press.
8
Ambraseys, N. N., Douglas, J., Sarma, S. K. & Smit, P. M., 2005- "Equations for the Estimation of Strong Ground Motions from Shallow Crustal Earthquakes Using Data from Europe and the Middle East: Vertical Peak Ground Acceleration and Spectral Acceleration", Bulletin of Earthquake Engineering (2005) 3 55-73.
9
Ambrasys, N. N. & Jackson, J., 1998- Faulting associated with historical and recent earthquakes in the Eastern Mediterranean region; Vol.133 Geophysical Journal.
10
Bender, B. & Perkins, D. M., 1987- "SEISRISK III, A Computer Program for Seismic Hazard Estimation", US Geological Survey, Bulletin 1772 .
11
Berberian, M., 1976a - “Contribution to the Siesmotectonics of Iran (Part II)”, Geol. Surv. Iran, Rep. No. 39, 516.
12
Berberian, M., 1976b - “Contribution to the Siesmotectonics of Iran (Part IV)”, Geol. Surv. Iran, Rep. No. 40.
13
Berberian, M., 1994- “Natural Hazards and the First Earthquake Catalogue of Iran, Vol. 1, Historical Hazard in Iran Prior to 1900”, A UNESCO/IIEES publication during UN/IDNDR: International Institute of Earthquake Engineering and Seismology, Tehran, 603 (in English) + 66.
14
Campbell, K. W. & Bozorgnia, Y., 2003- "Updated Near-Source Ground Motion (Attenuation) Relations for the Horizontal and Vertical Components of Peak Ground Acceleration and Acceleration Response Spectra”, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 93, No. 1, Feb. 2003.
15
Cornell, C. A., 1968- “Engineering Seismic Risk Analysis", Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 58, No. 5, pp. 1583-1606.
16
Gutenberg, B. & Richter, C. F., 1956- “Earthquake Magnitude, Intensity, Energy and Acceleration” Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 46, No.2, pp 105-145.
17
ICOLD, International Commission on Large Dams, 1989- "Selecting Seismic Parameters for Large Dams, Guidelines", Bull. 72.
18
Jackson, J. & Fitch, T. J., 1979- " Seismotectonic Implications of Relocated Aftershock Sequences in Iran and Turkey ", Geophys. J.R. astr. Soc., 57,P. 209-229.
19
Jackson, J. & Talebian, M., 2002- Offset on the main Recent Fault of NW Iran and implications for the late Cenozoic tectonics of the Arabia-Eurasia collision zone. Geophysical Journal International , 150, 422-439.
20
Kijko, A. & Sellevoll, M. A., 1992- “Estimation of Earthquake Hazard Parameters from Incomplete Data Files. Part II. Incorporation of Magnitude Heterogeneity”, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 82, No. 1, pp. 120-134.
21
Kijko, A., 2005- “HN2 program (ver. 2.1): Seismic Hazard Assessment from Incomplete and Uncertain Data”, Council for Geo-science, Geological Survey of South Africa.
22
Nowroozi, A. A., 1985- "Empirical Relations between Magnitudes and Fault Parameters for Earthquakes in Iran ", B.S.S.A., Vol.75, No. 5, 1327-1338.
23
USAEC (United States Atomic Energy Commissions). 1973- "Nuclear Regulatory Guide", 160, 10 CFR 100, Appendix A, Reactor Siting Griteria.
24
Wells, D. L. & Coppersmith, K. J., 1994- "New Empirical Relationships among Magnitude, Rupture Length, Rupture Width, Rupture Area and Surface Displacement", Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 84, No. 4, pp. 974-1002.
25
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تغییرات کیفی منابع آب باختر کوهسرخ با استفاده از شاخص کیفی GQI در محیط GIS
در مناطقی که از منابع آبزیرزمینی برای آشامیدن استفاده میشود، ارزیابی کیفیت آب بسیار با اهمیت است. همچنین شناخت نقاط آلوده و آلایندههای منطقه به استفاده بهینه و مناسب از آب در مصارف مختلف کمک میکند. برای ارزیابی و تهیه نقشه پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی منطقه باختر کوهسرخ از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) در محیط GIS استفاده شد. بدین منظور 6 متغیر شیمیایی TDS، SO42-، Cl-، Na+، Mg2+ و Ca2+ که در جدول استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) به آنها اشاره شده است مورد استفاده قرار گرفت. مقدار شاخص GQI در منطقه باختر کوهسرخ میان 9/82 تا 8/94 درصد تغییر میکند و بیانگر این است که در مجموع آبهای زیرزمینی منطقه از نظر استانداردهای آب آشامیدنی در رده کیفیت مناسب تا قابل قبول قرار میگیرند. نقشه کیفیت آب زیرزمینی منطقه باختر کوهسرخ نشان میدهد که مقدار شاخص کیفی GQI از پیرامون به سمت مرکز منطقه مورد مطالعه کاهش یافته است که میتواند متأثر از عوامل زمینشناسی همچون ترکیبسنگی و جهت جریان و همچنین سامانه گرمابی فعال در منطقه باشد.
http://www.gsjournal.ir/article_53601_6c77b6d37947eeb41620cedfb8ec9701.pdf
2013-11-22
175
182
10.22071/gsj.2013.53601
کیفیت آب
هیدروترمال
کوهسرخ
شاخص کیفی GQI
سمیه
سلیمانی
1
کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
محمد
محمودی قرائی
gharaie2000@yahoo.com
2
استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
فرشته
قاسمزاده
3
استاد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
علیرضا
سیاره
sayyareh43@yahoo.com
4
کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
آقانباتی، ع.، 1383- زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 صفحه.
1
افتخارنژاد، ج.، 1354- نقشه زمینشناسی 250000/1 کاشمر، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
2
سازمان معادن و فلزات استان خراسان، 1377- گزارش ژئوشیمیایی منطقهی چلپو (کوهسرخ کاشمر) کانیسازی Sb-As.
3
علیزاده، ا.، 1377- اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات آستان قدس رضوی، 622 صفحه.
4
قرهمحمودلو، م.، رقیمی، م. و طهماسبی، ا.، 1386- استفاده از مطالعات هیدروژئوشیمی برای تشخیص نفوذ آب شور در چاههای آب (مطالعه موردی شهر ساری)، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد پانزدهم، شماره چهار.
5
مظلومی، ع. و کریمپور، م. ح.، 1374- مطالعه زمینشناسی و ژئوشیمی کانسار آنتیموان طلادار چلپو در شمال کاشمر، مجموعه مقالات دومین همایش انجمن زمینشناسی ایران.
6
مقامی، ی.، قضاوی، ر.، عباسعلی، و. و شرفی، س.، 1390- ارزیابی روشهای مختلف درونیابی به منظور پهنهبندی کیفیت آب با استفاده از GIS، مطالعه موردی شهرستان آباده، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 22، شماره پیاپی 42، شماره 2، تابستان 1390، ص 182-171.
7
مهدوی، م.، 1387- هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، جلد دوم، 304 ص.
8
نادری میقان، ن.، 1377- نقشه زمینشناسی 100000/1 شامکان، انتشارات سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
9
Aiuppa, A., Avino, R., Brusca, L., Caliro, V., Chiodini, G., Alessadro, W. D., Favara, R., Federico, C., Ginevra, W., Inguaggiato, S., Longo, M., Pecoraino, G. & Valenza, M., 2006- Mineral control of arsenic content in thermal waters from volcano- hosted hydrothermal systems: insights from island of Ischia and Phlegrean Fields (Campanian Volcanic Province, Italy), Chemical Geology, Vol: 229, pp: 313-330.
10
Babiker, S., Mohamed, M. A. A. & Hiyama, T., 2007- Assessing groundwater Quality using GIS, water Resour Manage, 21, pp. 699-715.
11
Giggenbach, W. F., 1988- Geothermal solute equalibria. Derivation of Na-K-Mg-Ca geoindicators, Geochemica a Casmochimica Act. Vol: 52, pp: 2749-2765.
12
Hiyama, T., 2010- Evaluation of groundwater vulnerability (and susta inability). 20th UNESCO. IHP training course DOI 10. 1007/S 11269-006-9059-6.
13
Lindenberg, H. & Jacobshagen, V., 1983- Post Paleozoic geology of the taknar zone and adjacent area (NE Iran Khorasan) Geol. Surv. Iran. Issn 0075-0484, Rep. No. 51: 145-163, Freine Univ. Berlin inst. Geol. Dtsch.
14
Liou, S. M., Lo, S. L. & Hu, C. Y., 2003- Application of twostagefuzzy set theory to river quality evaluationin Taiwan. Water Res, 37: 1406-1416.
15
Luka, F. & Jonas, L., 2009- Groundwater: Modeling, Management and Contamination. Nova Science Publishers, Inc.
16
Ng, S. M. Y., Wail, O. W. H., Xul, Z. H., Lil, Y. S. & Jiang, Y. W., 2005- Application of GIS for Retrieval and Display of Hydrodynamic and water Quality Data for the Pearl River Estuary. Environmental Informatics Archives, Vol. 3, pp: 372-378.
17
SilvaFilho, V., SobralBarcellos, R., Emblanch, C., Blavoux, B., Mariasella, S., Daniel, M., Simler, R. & Cesar Wasserman, J., 2009- Ground Water chemical characterization of a Rio de Janeiro coastal aquifer SEBrazil, Journal South American Earth Sciences; Vol: 27, pp: 100-108.
18
Simoes, F., Moreira, A. B., Bisinoti, M. C., Gimenez, S. & Santos, M., 2008- Water quality index as a simple indicator of aquaculture effects on aquatic bodies. Ecological Indicators, 38: 476-480.
19
WHO (World Health Organization), 2008- Guidelines for drinking water quality, chemical fact sheets, First Addendum to Third Edition, pp: 296-405.
20
ORIGINAL_ARTICLE
معرفی رخساره های لرزه ای، رسوبات خلیجفارس در شمال جزیره قشم
این مطالعه با استفاده از بازتاب دادههای لرزهای کمژرفا با قدرت تفکیک بالا به بررسی و تعیین رخسارههای لرزهای در آبراهه شمال جزیره قشم در خاور خلیج فارس میپردازد. دادههای لرزهای با دستگاه ساب باتم پروفایلر (Sub bottom profiler) برداشت و با نرمافزار ISE تفسیر شدند. در مطالعات انجام شده روی رسوبات جوانتر از سازند آغاجاری، 7 نوع رخسارهی لرزهای بر روی دادههای لرزهای تشخیص داده شد. این رخسارهها از دامنه، پیوستگی، فرم هندسی یا طرح درونی و طرح برانبارش با یکدیگر متفاوت هستند. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که رخسارههای لرزهای دستکم در دو محیط رسوبی با شرایط متفاوت تشکیل شدهاند. رخسارههای لرزهای در بخش پایینی با دامنه نسبتا" ضعیف و پیوستگی و تداوم جانبی خوب، نشاندهنده تشکیل آنها در محیطرسوبی با تغییرات کم شرایط محیطی (دریایی) است. رخسارههای لرزهای بخش بالایی با دامنههای متفاوت، طرح Progrdation و گسترش جانبی محدود ویژگیهایی شبیه محیط دلتایی کوچک مقیاس را نشان میدهد. این رخسارهها در 5 دوره مجزا که با مرزهای فرسایشی مشخص است، تشکیل شدهاند. تغییر شرایط محیط رسوبگذاری و منطقه تأمینکننده رسوبات وارده به حوضه به خوبی از روی رخسارههای لرزهای قابل استناد است. در زمان تشکیل رخسارههای LAP-C و MAC رسوبات از سوی جزیره قشم و در هنگام تشکیل رخسارههای LAC و HAC از سوی شمال وارد حوضه رسوبی شده است.
http://www.gsjournal.ir/article_53607_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2013-11-22
183
186
10.22071/gsj.2013.53607
داده های لرزه ای
رخساره های لرزه ای
جزیره قشم
خلیج فارس
غلامرضا
حسین یار
hosseinyar@gsi.ir
1
دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
LEAD_AUTHOR
سیدرضا
موسوی حرمی
moussavi@um.ac.ir
2
استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
رضا
بهبهانی
3
کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
AUTHOR
Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Whitechurch, H., Verielynck, B., Spakman, W., Monie, P. & Wortel, R., 2011- Zagros orogeny: a subduction-dominated process. Geol.Mag.: Cambridge University Press.
1
Cartwright, J. & Huuse, M., 2005- 3D seismic technology: the geological ‘Hubble’. Basin Research 17, 1-20.
2
Davies, R. J., Cloke, I., Cartwright, J., Robinson, A. & Ferrero, C., 2004- Post-breakup compression of a passive margin and its impact on hydrocarbon prospectivity: an example from the tertiary of the Faeroe-Shetland Basin, United Kingdom. AAPGBull., 88, 1-20.
3
Falcon, N. L., 1974- Southern Iran: Zagros Mountains. In Mesozoic-Cenozoic Orogenic Belts: Data For Orogenic Studies (Ed. A. M. Spencer), Pp. 199–211. Geological Society Of London, Special Publication No. 4.
4
Haq, B. U., Hardenbol, J. & Vail, P. R., 1987- Chronology of fluctuating sea levels since the Triassic (250 million years ago to present). Science, 235, 1156–1167.
5
Hosseinyar, G., Moussavi-Harami, R. & Behbahani, R., 2014- Shallow gas accumulations in the sediments of the northeast Persian Gulf .
6
Labaune, C., Michel, T. & Gensous, B., 2005- Integration of high and very high-resolution seismic reflection profiles to study Upper Quaternary deposits of a coastal area in the western Gulf of Lions, SW France. Marine Geophysical Researches, 26, 109-122.
7
Lacombe, O. & Meyer, B., 2006-The Zagros folded belt (Fars, Iran): constraints fromtopography and critical wedge modeling. Geophys. J. Int., 165, 336–356.
8
Marsset, T., Tessier, B., Reynaud, J. Y., De Batist, M. & Plagnol, C., 1999- The Celtic Sea banks: an example of sand body analysis from very high-resolution seismic data. Marine Geology 158. Pp. 89-109.
9
Martinez, J. O. & Ramos, E. L., 2011- High-resolution seismic stratigraphy of the late Neogene of the central sector of the Colombian Pacific continental shelf: A seismic expression of an active continental margin. Journal of South American Earth Sciences. 31, 28-44.
10
Miall, A. D., 1986- Eustatic sea-level change interpreted from seismic stratigraphy: a critique of the methodology with particular reference to the North Sea Jurassic record. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 70, 131–137.
11
Nittrouer, C. A. & Kravitz, J. H., 1996- Strataform: A program to study the creation and interpretation of sedimentary strata on continental margins. Oceanography, 9, 146–152.
12
Nittrouer, C. A., 1999- Strataform: overview of its design and synthesis of its results. Marine geology, 154, 3-12.
13
Posamentier, H. W., Allen, G. P., James, D. P. & Tesson, M., 1992- Forced regressions in a sequence stratigraphic framework: concepts, examples, and exploration signify- cance. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 76, 1687–1709.
14
Sangree, J. B. & Widmier, J. M., 1979- Interpretation of depositional facies from seismic data, Geophysics, vol. 44 (2).
15
ORIGINAL_ARTICLE
زیستچینهنگاری نانوفسیلهای آهکی در بخش بالایی سازند گورپی- بخش ابتدایی سازند پابده (شیل ارغوانی) در یال شمال خاوری تاقدیس کوه گورپی
در این مطالعه بخشهای بالایی سازند گورپی و بخشهای ابتدایی سازند پابده در یال شمالخاوری تاقدیس کوه گورپی از دید نانوفسیلهای آهکی مورد بررسی دقیق قرار گرفت. ستبرای محدوده برداشتشده در برش مورد مطالعه 127متر و ترکیب سنگی آن شامل مارن، شیلهای سبز- خاکستری و شیلهای ارغوانی است. مطالعه نانوفسیلهای آهکی در محدوده مورد مطالعه به شناسایی 50 جنس و 101 گونه انجامید. بر پایه جنس و گونههای شاخص شناساییشده در محدوده مورد بررسی، زونهای نانوفسیلی CC25-CC26 در رسوبات کرتاسه و زونهای نانوفسیلی NP1-NP5 و NTp1-NTp9 در رسوبات پالئوسن تشخیص داده شد که زیستزونهای نانوفسیلی NP1-NP4 و NTp1-NTp7A برای اولین بار از بخشهای بالایی سازند گورپی در این برش گزارش میشوند. با توجه به زونهای قابل تشخیص، سن بخشهای سازند گورپی در برش مورد مطالعه مایستریشتین پسین- دانین پسین (پایان پالئوسن پیشین) است و سن سازند پابده از ابتدای پالئوسن پسین آغاز میشود. بر پایه دادههای نانوفسیلی موجود مرز کرتاسه- پالئوژن پیوسته است و در بخشهای بالایی سازند گورپی قرار دارد. در محدوده مرز کاهش فراوانی جنس و گونههای نانوفسیلی کرتاسه، افزایش فراوانی گونه مقاوم Thoracosphaera operculata و پیدایش گونههای جدید پالئوسن ثبت شده است. در رسوبات دانین جنس و گونههای کرتاسه بههمراه جنس و گونههای پالئوسن دیده میشود که با توجه به حفظشدگی خوب و حضور پیوسته جنس و گونههای کرتاسه در رسوبات، به احتمال زیاد جزو جنس و گونههای باقیمانده هستند که از محدوده مرز عبور کرده و در رسوبات دانین دیده شدهاند.
http://www.gsjournal.ir/article_53608_946a37acf617c79669e5742072b870a3.pdf
2013-11-22
187
198
10.22071/gsj.2013.53608
: نانوفسیلهای آهکی
سازند گورپی
سازند پابده
مرز کرتاسه- پالئوژن
زیستچینهنگاری
محمد
پرنداور
parandavar.m@gmail.com
1
کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
اعظم
ماهانیپور
2
استادیار، گروه زمینشناسی،دانشکده علوم، دانشگاه شهیدباهنر کرمان، کرمان، ایران
AUTHOR
سیدعلی
آقانباتی
3
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد تهران شمال، تهران، ایران
AUTHOR
سیدابوالفضل
حسینی
4
دانشیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد تهران شمال، تهران، ایران
AUTHOR
آقانباتی، ع.، 1383- زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 صفحه.
1
اصلشیرین، ف.، 1390- نانواستراتیگرافی سازند گورپی در برش کوه سفید (شرق رامهرمز)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 177 صفحه.
2
اصلشیرین، ف.، کنی، ا.، امیریبختیار، ح.، آورجانی، ش. و صالحی، ف.، 1390- مقایسه بیواستراتیگرافی و محیط رسوبی سازند گورپی در برشهای نمونه (شمال غرب مسجد سلیمان) و کوه سفید (شرق رامهرمز) با تأکید بر نانوفسیلهای آهکی، پنجمین همایش انجمن دیرینهشناسی ایران.
3
بدری، ن.، 1386- نانواستراتیگرافی سازند گورپی در تاقدیس کوه گچ و کوه کورده (منطقه لار)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 141 صفحه.
4
بدری، ن.، کنی، ا. و اعتماد، م.، 1386- نانوستراتیگرافی سازند گورپی در کوه گچ (منطقه لار)، بیست و ششمین گردهمایی علوم زمین. بیات، ش.، 1385- لیتواستراتیگرافی و نانوستراتیگرافی سازند پابده در برش نمونه تنگ پابده و مقایسه آن با رخنمون تنگ ماغر (کوه بنستان)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 197 صفحه.
5
حسینی فالحی، ب.، 1385- لیتواسترتیگرافی و نانواستراتیگرافی سازند گورپی در تاقدیس کوه منگشت و برش تاقدیس کمستان ( منطقه ایذه)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 194 صفحه.
6
حیدری، ا.، 1389- لیتواسترتیگرافی و نانواستراتیگرافی سازند پابده در میدان نفتی اهواز، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 189 صفحه.
7
حیدری، ا.، قلاوند، ه.، فروغی، ف. و الیاس، ز. ال.، 1389- تعیین سن سازند پابده در چاه 424 در میدان نفتی اهواز، اولین همایش پژوهشگران علومزمین جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
8
حیدری، ا.، کنی، ا. و برنا، ف.، 1390- بایو استراتیگرافی سازند پابده در چاه شماره 424 (فرو افتادگی دزفول) و مقایسه آن با برش الگو (تنگ بیجار) بر مبنای نانوفسیلهای آهکی، دانشگاه شهید بهشتی. سنماری، س.، فضلی، ل. و عمرانی، م.، 1389- بررسی تطابق نانوپلانکتونهای آهکی و روزنبران پلانکتون سازند گورپی در خاور بهبهان، فصلنامه علومزمین، شماره 75، صفحه 119تا 126. صالحی، ف.، 1380- بایواستراتیگرافی سازند گورپی در برش الگو با استفاده از نانوفسیلهای آهکی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،188 صفحه. غلامیفرد، ا.، 1386- نانواستراتیگرافی سازند پابده در میدان نفتی گچساران، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 108 صفحه. قاسمینژاد، ا.، درویشزاده، ب. و قورچایی، ش.، 1386- بررسی تحولات مرز K/T در یال شمال شرقی کبیرکوه (جنوب غربی ایران)، مجله علوم دانشگاه تهران، جلد 33، شماره 1، صفحه 99-87. کنی، ا. و صالحی، ف.، 1380- بیواستراتیگرافی سازند گورپی در برش نمونه با استفاده از نانوفسیلهای آهکی، نشریه دانشکده علوم زمین، شماره 4 و 5، صفحه 51 -40. مطیعی، ه.، 1374- زمینشناسی نفت زاگرس، سازمان زمینشناسی کشور، 583 صفحه. نبوی، ف.، 1387- نانواستراتیگرافی سازند گورپی در منطقه خرامه (شیراز) و کوه بورخ (جنوب لار)، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 162 صفحه. هادوی، ف. و رساایزدی، م.، 1387- نانواستراتیگرافی سازند گورپی در برش درهشهر (جنوب شرق ایلام)، فصلنامه زمینشناسی کاربردی، شماره 4، صفحه 299-308.
9
هادوی، ف. و شکری، ن.، 1388- نانواستراتیگرافی سازند گورپی در جنوب ایلام (برش کاور)، مجله رخسارههای رسوبی، جلد 2، شماره 2، صفحه 225- 217. هادوی، ف.، خسروتهرانی، خ. و سنماری، س.، 1386- زیستچینهشناسی سازند گورپی بر مبنای نانوپلانکتونهای آهکی در شمال گچساران، فصلنامه علومزمین، شماره 64، صفحه 14 تا 23.
10
Alavi, M., 2004- Regional stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran and its proforeland evolution; American Journal of Science 304: 1–20.
11
Bernaola, G. & Monechi, S., 2007- Calcareous nannofossil extinction and survivorship across the Cretaceous−Paleogene boundary at Walvis Ridge (ODP Hole 1262C, South Atlantic Ocean). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 255, 132–156.
12
Bown, P. R. & Young, J. R., 1998- Techniques; In: Bown, P.R., (Ed.), Calcareous Nannofossil Biostratigraphy. Chapman and Hall, London, 16-28.
13
Bown, P. R., 1998- Calcareous Nannoplankton Biostratigraphy; London; Chapman & Hall; pp 1- 315.
14
Bown, P. R., 2005- Selective calcareous nannoplankton survivorship at the Cretaceous–Tertiary boundary. Geology 33, 653–656.
15
Cepek, P. & Hay, W. W., 1969- "Calcareous Nannoplankton and Biostratigraphic subdivision of the upper Cretaceous", Trans. Gulf Coast Assoc. Geol. Soc., Vol. 19: 323-333.
16
Darvish zade, B., Ghasemi-Nejad, E., Ghourchaei, S. & Keller, G., 2007- Planktonic Foraminiferal Biostratigraphy and Faunal Turnover across the Cretaceous-Tertiary Boundary in Southwestern Iran. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran 18(2): 139-149.
17
Gardin, S. & Monechi, S., 1998- Palaeoecological change in middle to low-latitude calcareous nannoplankton at the Cretaceous/Tertiary boundary.Bulletin de la Société Géologique de France 169, 709–723.
18
Gardin, S., 2002- Late Maastrichtian to early Danian calcareous nannofossils at Elles (Northwest Tunisia). A tale of one million years across the K-T boundary.
19
Martini, E., 1970- Standard Palaeogene calcareous nannoplankton zonatin. Nature, 226, 560-1.
20
Martini, E., 1971- Standard Tertiary and Quaternary Calcareous nannoplankton zonation. Procedings II Planktonic Conference, Roma, 1, 739-86.
21
Mohler, H. P. & Kay, W. W., 1967- Calcareous nannoplankton from early Tertiary rocks at Pont Labau, France, and Paleocene- Eocene correlations. J. Paleontol., 41, 1505-41.
22
Molina, E., Alegret, L., Arenillas, I., Arz, J. A., Gallala, N., Hardenbol, J., Von Salis, K., Steurbaut, E., Vandenberghe, N. & Zaghbib-Turki, D., 2006- The Global Boundary Stratotype Section and Point for the base of the Danian Stage (Paleocene, Paleogene, ‘Tertiary’, Cenozoic) at El Kef Tunisia – Original definition and revision.Episodes 29, 263–373.
23
Okada, H. & Bukry, D., 1980- Supplementary modification and introduction of code numbers to the low-latitude coccolith biostratigraphic zonation (Bukry, 1973; 1975). Mar. Micropaleontol., 5(3), 321-5.
24
Perch-Nielsen, K., 1972- Remarks on Late Cretaceous to Pleistocene coccoliths from the north athlantic. Initial Rep. Deep Sea drill Proj., 12. 1003-69.
25
Perch-Nielsen, K., 1979- Calcareous nannofossils from the Cretaceous between the North Sea and the Mediterranean. IUGS Series A, Vol. 6, 223-272.
26
Perch-Nielsen, K., 1981a- Les coccolithes du Pale.oce'ne pre's de El kef, Tunisie et leurs ance“tres. Cah. Micropaleontol. 3, 7- 25.
27
Perch-Nielsen, K., 1981b- New Maastrichtian and Paleocene calcareous nannofossils from Africa, Demnark, the USA and the Atlantic, and some Paleocene lineages. Eclogae Geol. Helv. 73, 831-863.
28
Perch-Nielsen, K., 1983- Recognition of Cretaceous stage boundaries by means of calcareous nannofossils. In: T.Birkelund, et al. (eds.), Symposium on Cretaceous Stage Boundaries, Copenhagen, Abstracts, pp. 152-6.
29
Perch-Nielsen, K., 1985a- Mesozoic calcareous nannofossils; In: Plankton stratigraphy (eds H.M. Bolli, J.B. Saunders and K. Perch- Nielsen), Cambridge University Press, pp. 329-426.
30
Perch-Nielsen, K., 1985b- Cenozoic calcareous nannofossils; In: Plankton stratigraphy (eds H.M. Bolli, J.B. Saunders and K. Perch- Nielsen), Cambridge University Press, pp. 427-554.
31
Perch-Nielsen, K., Mckenzie, J. & He, Q., 1982- "Biostratigraphy and isotope stratigraphy and the catastrophic extinction of calcareous nannoplankton at the Cretaceous/ Tertiary boundary". In: Silver, L.T., Schultz, P.H. (Eds.), Geological Implications of Impacts of Large Asteroids and Comets on the Earth. In: Geological Society of America, Boulder, pp. 353–371.
32
Pospichal, J. J., 1994- Calcareous nannofossils at the K–T boundary, El Kef: no evidence for stepwise, gradual, or sequential extinctions. Geology 22, 99–102.
33
Romein, A. J. T., 1979- Lineages in Early Paleocene nannoplankton. Utrecht Micropaleontology, Bull. 22, 18-22.
34
Roth, P. H. & Bowdler, J. L., 1979- Evolution of the calcareous nannofossil genus Micula in the Late Cretaceous. Micropaleontology, 25 (3), 272-80.
35
Roth, P. H., 1978- Cretaceous nannoplankton biostratigraphy and oceanography of the Northwestern Atlantic Ocean. Initial Rep. Deep Sea drill. Proj., 44. 731-59.
36
Sissingh, W., 1977- "Biostratigraphy of Cretaceous Calcareous Nannoplankton". Geologie Mijnbouw, 56: 37-49.
37
Tantawy, A. A., 2003- Calcareous nannofossil biostratigraphy and paleoecology of the Cretaceous–Tertiary transition in the central eastern desert of Egypt. Marine Micropaleontology 47, 323–356.
38
Thierstein, H. R., 1976- Mesozoic calcareous nannoplankton biostratigraphy of marine sediments. Marine Micropaleontol., 1, 325-62.
39
Varol, O., 1989- Paleocene calcareous nannofossil biostratigraphy, in Nannofossils and their applications, (eds J. A. Crux and S. E, van Heck), British Micropalaeontological Society Series, Ellis Horwood Limited, Chichester, pp. 267- 310.
40
Worsley, T. & Martini, E., 1970- Late Maastrichtian Nannoplankton provinces. Nature 225, 1242-1243.
41
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ویژگیهای زمینریختی و تنوع سامانههای رودخانهای دشت جلفا- هادیشهر، شمال باختری ایران: تلفیقی از آثار تغییرات جنبایی زمینساختی، سطح اساس و محیطی در کواترنری
سامانههای رودخانهای و سیمای زمینریختی محیطهای نیمهخشک شمال باختری ایران نشانگر آثار متعددی از فعالیتهای زمینساختی و تغییرات محیطی کواترنری هستند. چاله زمینساختی جلفا-هادیشهر یکی از دشتهای شکل گرفته این بخش از ایران در راستای رودخانه ارس است که در پژوهش حاضر دادههای سامانههای رودخانهای آن برای ارزیابی نقش تغییرات زمینساختی، سطح اساس و محیطی در چشمانداز دشت مورد بررسی قرار گرفته است. تعیین محدوده حوضههای آبریز و مخروطافکنههای مورد مطالعه و همچنین بررسی ویژگیهای ریختسنجی آنها با استفاده از تصاویر ماهوارهای، تحلیل ساختارهای زمینشناسی(ستبرای لایهها، سوی لایهها، اثر گسلها بر لایهها و وجود یا نبود چینهشناسی) بهوسیله تحلیل برشهای زمینشناسی و برشهای ژئوالکتریک و بازدیدهای میدانی انجام شده است. بررسیها نشان داد که ویژگیهای ریختسنجی و ریختشناختی سامانههای رودخانهای بهویژه در بخش مخروطافکنهها، به شدت از فعالیتهای زمینساختی، تغییرات سطح اساس و دیگر تغییرات محیطی دوره کواترنری تأثیر پذیرفتهاند. با توجه به اینکه در حال حاضر، فعالیتهای عمرانی سطح دشت جلفا- هادیشهر را در برگرفتهاند، این پژوهش، ضرورت در اختیار داشتن و لحاظ کردن دادههای ریختشناختی پیش از ایجاد هرگونه تغییر در چشمانداز منطقه را گوشزد مینماید و میتواند با تشریح پدیدههای مورفودینامیکی اصلی، چگونگی اثرگذاری انسان بر دشت را در حال حاضر و در آینده توجیه نماید.
http://www.gsjournal.ir/article_53624_6148a25f78bd7d3d332725a8c3138567.pdf
2013-11-22
187
198
10.22071/gsj.2013.53624
سامانههای رودخانهای
تغییرات جنبایی زمینساختی
تغییرات سطح اساس
تغییرات محیطی
کواترنری
دشت جلفا- هادیشهر
شمال باختری ایران
داود
مختاری
d_mokhtari@tabrizu.ac.ir
1
دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
LEAD_AUTHOR
جلالی عزیزیان، ح.، 1378- تاریخ مرند. انتشارات مؤسسه گوهرسیاح.
1
سازمان زمینشناسی کشور، 1375- نقشه زمینشناسی به مقیاس 100000: 1 جلفا.
2
عابدینی، م.،1384- بررسی نقش عوامل مورفوژنز در ناپایداری دامنههای منطقه دره دیز- دیوان داغی(شمال غرب آذربایجان شرقی). پایاننامه دورة دکتری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز.
3
قرهباغی، م.، 1379- مطالعه آبوهوای حوضههای آبریز رودخانه ارس و دریاچه ارومیه با استفاده از روش اگروتوپوکلیما، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
4
مؤتمن، ق.، 1385- تحلیل یخبندانهای شمال غرب آذربایجان و تأثیر سرمای بهاره بر سردرختیهای منطقه خوی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
5
مختاری، د.، 1382- تحلیل روابط ویژگیهای مورفومتری مخروطافکنهها با حوضههای آبریز مطالعة موردی: حوضهها و مخروطافکنههای دامنة شمالی میشوداغ(آذربایجان، شمال غرب ایران). تحقیقات جغرافیایی، شماره 71.
6
مختاری، د.، 1386الف- تحلیلهای زمینساخت- رسوبی چاله تکتونیکی و در حال گسترش مرند، زمینشناسی مهندسی، شمارة 2، صص 87-101.
7
مختاری، د.، 1386ب- پژوهشی در ژئومورفولوژی و تغییرات آب و هوایی هولوسن در دامنة شمالی کیامکی داغ (شمال غرب ایران)، گزارش طرح تحقیقاتی، دانشگاه تبریز.
8
مختاری، د.، 1389- پژوهشی در ژئومورفولوژی دشت جلفا- هادیشهر با تأکید بر مورفودینامیک، گزارش طرح پژوهشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند.
9
مختاری، د.،1381- عوامل مؤثر در گسترش و تکامل مخروطافکنههای کواترنری در دامنه شمالی میشوداغ (آذربایجان- ایران) و ارزیابی توانهای محیطی آن، پایاننامه دورة دکتری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز.
10
مختاری، د.،1384- اشکال مختلف مخروطافکنهایدر اطراف تودة کوهستانی میشوداغ (شمال غربایران) با تأکید بر نقش فعالیتهای تکتونیکی کواترنر در ایجاد آنها، گزارش طرح تحقیقاتی، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
11
Blair, T. C. & Mcpherson, J. G., 1994- Alluvial fan processes and forms. In: A.D.Abrahams and A.J.Parsons(eds.). Geomorphology of desert environment. Chapman & Hall. London.
12
Bull, W. B., 1962- Relations of alluvial-fan size and slope to drainage- Basin Size and lithology in Western Fresno County, California. U.S.Geol.Surv.Prof.Pap.450-B, 51-53.
13
Bull, W. B., 1964- Geomorphology of segmented alluvial fans in western Fresno County, California: United States Geological Survey Professional Paper 352E, 128p.
14
Bull, W. B., 1972- Recognition of alluvial fan deposits in the stratigraphic record. In: Rigby, J.K., and Hamblin, W.K. (eds.). Recognition of Ancient Sedimentary Environments: EPM Special Publication 16, p. 63-83.
15
Calvache, M. L., Viseras, C. & Fernandez, J., 1997- Controls on fan development- evidence from fan morphometry and Sedimentology: Sierra Nevada, E Spain: Geomorpholog 21, p. 69-84.
16
Chamyal, L. S., Maurya, D. M. & Raj, R., 2003- Fluvial systems of the drylands of western India: A synthesis of late Quaternary environmental and tectonic changes. Quartern. Int., 104: 69-86.
17
Cook, R. U., Warren, A. & Goud, A., 1993- Desert geomorphology. Vcl Press. London.
18
Harvey, A., 1988- Controls of alluvial fan development : the alluvial fans of the Sierra de Carrascoy, Murcia, Spain. Catena 13, 123-137.
19
Harvey, A. M., 1990- Factors influencing quaternary alluvial fan development in southeast Spain. In: A.H.Rachocki and M.Church(eds.). Alluvial fans: A field approach. John Wiley & Sons. p. 247-270.
20
Harvey, A. M., 1996- The role of alluvial fans in the mountain fluvial Systems of southeast Spain: Implications of Climatic Change: Earth Surface Processes and Land forms, Vol. 21. p. 543-553.
21
Hirst, J. P. P. & Nichols, G. J., 1986- Thrust tectonic controls on Miocene alluvial distribution patterns, southern Pyrenees. In: Allen PA, Homewood P, editors. Foreland Basins, vol. 8. Int Assoc Sediment Spec Publ; p. 247–58.
22
Hooke, J. M., 2008- Temporal variations in fluvial processes on an active meandering river over a 20-year period. Geomorphology 100, 3-13.
23
Hooke, R. L., 1967- Processes on arid region alluvial fans. Journal of geology, 75, pp. 438-460.
24
Hooke, R. L. & Rohrer, W. L., 1977- Relative erodibility of source area rock types, as determined from second- order variations in alluvial – fan size. Geol. Soc. Amer. Bull. 88:1177-1182.
25
Kostaschuk, R. A., Macdonald, G. M. & Putnam, P. E., 1986- Depositional Process and alluvial fan-Drainage basin morphometric relationships near Banff, Alberta, Canada: Eart Surface Processes and landforms, Vol. 11, p. 471-484.
26
Luzo´n, A., Gonza´lez, A., Munoz, A. & Sa´nchez-Valverde, B., 2002- Upper Oligocene–Lower Miocene shallowing upward lacustrine sequences controlled by periodic and non-periodic processes (Ebro Basin, Spain). J Paleolimnol 28:441– 6.
27
Luzo´n, A., 2001- Ana´lisis Tectosedimentario de los materiales Terciarios continentales del sector central de la Cuenca del Ebro (provincias de Huescay Zaragoza.) PhD thesis, Zaragoza Univ., Spain.
28
Milla´n Garrido, H., Pueyo Morer, E., Aurell Cardona, M., Luzo´n Aguado, A., Oliva Urc´a, B. & Mart´nez Pena, B., 2000- Actividad tecto´nica registrada en los depo´ sitos terciarios del frente meridional del Pirineo central. Rev Soc Geol Esp 13: 279–300.
29
Munoz, A., Arenas, C., Gonza´lez, A., Luzo´n, A., Pardo, G. & Villena, J., 2002- Ebro Basin (Northeastern Spain). In: Gibbons W, Moreno T, editors. Geology of Spain. London7 Geological Society; p. 301– 9.
30
Munoz, J. A., Mart´nez, A. & Verge´s, J., 1986- Thrust sequences in the eastern Spanish Pyrenees. J Struct Geol 8:399– 405.
31
Oguchi, T. & Ohmori, H., 1994- Analysis of relationships among alluvial fan area, Source basin area, basin slope, and sediment yield: Z. Geomoph. NB.F. 38. p. 405-420.
32
Puigdefa`bregas, C., Munoz, J. A. & Verge´s, J., 1992- Thrusting and foreland basin evolution in the Southern Pyrenees. In: Mc Clay KR, editor. Thrust tectonics. Chapman & Hall; p. 247–54.
33
Puigdefa`bregas, C. & Souquet, P., 1986- Tectosedimentary cicles and depositional sequences of the Mesozoic and Tertiary from the Pyrenees. Tectonophysics 129:173– 203.
34
Renssen, H., Lougheed, B. C., Aerts, J. C. J. H., De Moel, H., Ward, P. J. & Kwadijk, J. C. J., 2007- Simulating long-term Caspian Sea level changes: the impact of Holocene and future climate conditions. Earth and Planetary Science Letters, 261, 685-693.
35
Riba, O., Reguant, S. & Villena, J., 1983- Ensayo de s´ntesis estratigra´fica y evolutiva de la Cuenca terciaria del Ebro. In: Libro Jubilar JM R´os, editor. Geolog´a de Espana, Tomo II. Instituto Geolo´gico y Minero de Espana; p. 131– 59.
36
Scott Eaton, L. S., Morgan Benjamin, B. A., Kochel, R. C. & Howard, A. D., 2003- Quaternary deposits and landscape evolution of the central Blue Ridge of Virginia. Geomorphology 56: 139-154.
37
Silva, P. G., Harvey, A. M., Zazo, C. & Goy, J. L., 1992- Geomorphology, depositional style, and morphometric relationships of Quaternary alluvial fans in the Guadalentin Depression (Murcia, southeast Spain). Zeitschrift für Geomorphologie N. F. 36, pp. 325-341.
38
Villena, J., Pardo, G., Pe´rez, A., Munoz, A. & Gonza´lez, A., 1996a- The Tertiary of the Iberian margin of the Ebro Basin: sequence stratigraphy. In: Friend P, Dabrio C, editors. Tertiary Basins of Spain, The Stratigraphic Record of Crustal Kinematics. World and Regional Geology Series. Cambridge University Press; p. 77– 82.
39
Villena, J., Pardo, G., Pe´rez, A., Munoz, A., Gonza´lez, A., 1996b- Tertiary of the Iberian margin of the Ebro Basin: paleogeography and tectonic control. In: Friend P, Dabrio C, editors. Tertiary Basins of Spain: The Stratigraphic Record of Crustal Kinematics World and Regional Geology Series. Cambridge7 Cambridge University Press; p. 83– 8.
40
Viseras, C. & Maldonado, A., 1999- Facies architecture, seismic stratigraphy and development of a high latitude basin: the powell Basin(Antarctica). Marine geology, 157:69-87.
41
ORIGINAL_ARTICLE
سنگنگاری، کانینگاری و تغییرات مقادیر 65Cuδ در پهنه های فروشست، برونزاد و درونزاد کانسارهای مس پورفیری درهزار و پرکام، استان کرمان، جنوب ایران
کانسارهای درهزار و پرکام در استان کرمان، دو نمونه از کانسارهای مس پورفیری در کمان ماگمایی سنوزوییک ارومیه- دختر هستند. سنگهای آتشفشانی مناطق مورد مطالعه بیشتر آندزیت، تراکیآندزیت و بازالت میباشند. استوک کوارتزمونزونیتی درهزار از درشتبلورهای پلاژیوکلاز، هورنبلند، کوارتز و بیوتیت تشکیل یافته و کانیهای سازنده دیوریت تا میکرودیوریت پورفیری در پرکام شامل پلاژیوکلاز، فلدسپار قلیایی، آمفیبول، بیوتیت و کوارتز است. ستبرای پهنه اکسیدی در کانسار درهزار در حد چند متر بوده و در بسیاری از گمانهها مشاهده نشده است در حالی که ستبرای پهنه فروشست از 2 تا 80 متر تغییر میکند. پهنه برونزاد در مرکز این کانسار بیشترین ستبرا (120 متر) را دارد. پهنه درونزاد کانسار درهزار تا ژرفاهای بیش از 400 متر گسترش پیدا میکند. ستبرای پهنه اکسیدی در کانسار پرکام قابل ملاحظه است و در برخی گمانهها به 20 متر میرسد. پهنه فروشست پرکام میانگین ستبرایی حدود 20 متر دارد. ستبرای میانگین پهنه برونزاد در این کانسار 15 متر و بیشینه ژرفای آن 64 متر می باشد و پهنه درونزاد(ژرفزاد) نیز در برخی از گمانهها تا ژرفای 500 متر ادامه مییابد. بررسی نسبتهای ایزوتوپی مس پهنههای فروشست، برونزاد و درونزاد این دو کانسار نشان میدهد که درجه جدایش ایزوتوپی و تمرکز مس، به فرایندهای هوازدگی بستگی دارد. میانگین مقدار 65Cuδ مس در پهنههای فروشست، برونزاد و درونزاد در کانسار درهزار بهترتیب -6.16‰، 2.52‰+ و 0.79‰+ و در کانسار پرکام بهترتیب -4.33‰، 4.82‰+ و 0.34‰+ است. بنابراین، هوازدگی کانیهای سولفیدی مس با تولید کانیهای بازمانده سبک (از دید ایزوتوپی) و پراکنده شدن ایزوتوپ مس سنگین در آب زیرزمینی همراه بوده است. از این رو، پیشبینی میشود که نسبت ایزوتوپی مس پهنه فروشست در کانسارهای مختلف، با درجه شستشو و غنیشدگی پهنه برونزاد مرتبط باشد. مشاهدات میکرسکوپی و مطالعات کانیشناسی نشان میدهد که فراوانی هماتیت در پهنه فروشست کانسار درهزار بیشتر از پرکام است، در حالی که پهنه فروشست کانسار پرکام، گوتیت فراوانتری نسبت به درهزار دارد. مقدار کالکوسیت و پیریت- کالکوپیریت، بهترتیب در پهنههای برونزاد و درونزاد کانسار درهزار بیشتر از پرکام است.
http://www.gsjournal.ir/article_53627_65c0e4d7686b9417d71dc964c7c245d6.pdf
2013-11-22
199
214
10.22071/gsj.2013.53627
ایزوتوپ مس
پرکام
درهزار
مس پورفیری
درونزاد
برونزاد
پوشش فروشست
نرجس
فاتحی گلاب
fatehi.narges@gmail.com
1
کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
حسن
میرنژاد
2
دانشیار، گروه زمینشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
AUTHOR
رایان
متور
3
استاد، گروه زمینشناسی، دانشگاه جونیاتا، هونتینگتون، آمریکا.
AUTHOR
تقیزاده زانوقی، ح.، 1375- بررسی ارتباط کانهزایی و تکتونیک در شمال شرق پاریز (شمال شرق سیرجان)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،261 ص.
1
شرکت ملی صنایع مس ایران، 1387- گزارش شرح نقشه زمینشناسی کانسار مس پورفیری درهزار، شرکت مهندسی پارس اولنگ، امور اکتشافات، 110 ص.
2
شرکت ملی صنایع مس ایران، 1388- گزارش مطالعات زمینشناسی و عملیات اکتشافی محدوده پرکام، شرکت مهندسی پارس اولنگ، امور اکتشافات، 123 ص.
3
کاظمی مهرنیا، الف.، 1388- شناخت خصوصیات پوشش شستهشده و تکامل غنیشدگی سوپرژن کانسارهای مس- مولیبدن پورفیری شمال باختری کمربند کرمان، رساله دکترا، دانشگاه شهید بهشتی، 310 ص.
4
معانیجو، م.، 1371- هالههای دگرسانی و رابطه آن با مینرالیزاسیون کانسار مس پورفیری درهزار و منطقهبندی ژئوشیمیایی آن، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،253 ص.
5
Alirezaei, S. & Mohammadzadeh, Z., 2009- Hydrothermal alteration-mineralization at Chahfiroozeh porphyry copper deposit, Kerman province, southern Iran. AGU 2009 Joint Assembly, Toronto, GA71A-15.
6
Alpers, C. & Brimhall, G., 1989- Paleohydrologic evolution and geochemical dynamics of cumulative supergene metal enrichment at La Escondida, Atacama Desert, Northern Chile, Economic Geology, 84: 229-257.
7
Berberian, M. & King, G. C., 1981- Toward a paleogeography and tectonic evolution of Iran. Can J Earth Sci 18:210–265.
8
Derakhshani, R. & Abdolzadeh, M., 2009- Geochemistry, mineralization and alteration zones of Darrehzar porphyry copper deposit, Kerman, Iran. J. Applied Sci., 9: 1628-1646.
9
Kimball, B. E., Mathur, R., Dohnalkova, A. C., Wall, A. J., Runkel, R. L. & Brantley, S. L., 2009- Copper isotope fractionation in acid mine drainage. Geochemica et Cosmochimica Acta, 73: 1247-1263.
10
Markle, G., Lahaya, Y. & Schwinn, G., 2006- Copper isotopes as monitors of redox processes in hydrothermal mineralization. Geochemica et cosmochiimica Acta, 70: 4215-4228.
11
Mathur, R., Titley, S. & Barra, F., 2009- Exploration potential of Cu isotope fractionation in porphyry Cu deposits, Journal of Geochemical Exploration, 102: 1-6.
12
Pokrovsky, O. S., Viers, J., Emnova, E. E., Kompantseva, E. I. & Freydier, R., 2008- Copper isotope fractionation during its interaction with soil and aquatic microorganisms and metal oxy(hydr)oxides; possible structural control, Geochimica et Cosmochimica Acta, 72: 1742-1757.
13
Shafiei, B., Haschke, M. & Shahabpour, J., 2009- Recycling of orogenic arc crust triggers porphyry Cu mineralization in Kerman Cenozoic arc rocks, southeastern Iran. Mineralium Deposita, 44, 256-283.
14
Shahabpour, J. & Dourandish, M., 2008- Mine drainage water from the Sarcheshmeh porphyry copper mine, Kerman, IR Iran. Environ. Monit. Assess 141: 105-120.
15
Zhu, X. K., Guo, Y. & Williams, R. J. P., 2002- Mass fractionation processes of transition metal isotopes. Earth and Plantary Science letters, 200: 47-62.
16