TY - JOUR ID - 41719 TI - ژئوشیمی و ارزیابی فراوری عناصرسمی در زغال‌سنگ پروده، طبس JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - رجب‌زاده, محمدعلی AU - قربانی, زهره AU - جلالی‌فرد, مرتضی AU - محمدزاده, مهدی AD - دانشیار، بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران AD - کارشناسی ارشد، معدن زغالسنگ طبس، طبس، ایران AD - کارشناسی ارشد، بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 24 IS - 96 SP - 177 EP - 188 KW - ژئوشیمی عناصر سمی KW - زغال‎سنگ KW - قابلیت فراوری KW - پروده KW - طبس DO - 10.22071/gsj.2015.41719 N2 - ناحیه زغال‌دار پروده با گستره 1200 کیلومتر از جمله حوضه‌های مهم زغال‌دار خاور ایران مرکزی است که در 75 کیلومتری جنوب خاوری شهرستان طبس و میان طول‌های جغرافیایی ´15°56 تا´45°56 و عرض‌های جغرافیایی ´50°32 تا´05°33  قرار گرفته است. ذخایر زغال این ناحیه با سن تریاس بالایی از نوع بیتومینی با مواد فرار کم، خاکستر بالا و گوگرد متوسط تا بالا هستند که در بخش قدیر سازند نایبند جای گرفته‌اند. گوگرد پیریتی مهم‌ترین گونه شیمیایی گوگرد در لایه‌های زغالی است. کانی‌های کوارتز، ایلیت-کائولینیت، پیریت و کلسیت به ترتیب فراوان‌ترین کانی‌های سیلیکاتی، رسی، سولفیدی و کربناتی در لایه‌های زغالی منطقه هستند. نسبت به پوسته بالایی، عناصر اصلی غنی‌شدگی و عناصر فرعی تهی‌شدگی نشان می‌دهند. به جز عناصر کادمیم، لیتیم، آرسنیک و روی، لایه‌های زغال‌دار پروده با زغال‌سنگ‌های جهان و آمریکا همانند هستند. بر پایه شاخص غنی‌شدگی، عناصر آرسنیک، کبالت و کادمیم در رأس آلاینده‌های منطقه پروده قرار دارند. همبستگی بالای میان میزان خاکستر و عناصر سیلیسیم، پتاسیم و آلومینیم نشانگر ترکیب آلومینوسیلیکاتی خاکستر است. همچنین همبستگی بالای میان مقدار کادمیم، کبالت و آرسنیک با آهن و گوگرد پیریتی، تجمع این عناصر را در فاز سولفیدی نشان می‌دهد که در تحلیل آماری عاملی و خوشه‌ای نیز تأیید می‌شود. شاخص جداسازی نشانگر افزودگی لیتیم، مولیبدن، مس و سرب در بخش کنسانتره است و نشان می‌دهد که این عناصر دارای پیوند آلی با بخش ماسرالی زغال هستند. بقیه عناصر فرعی به دلیل حضور در بخش کانیایی زغال‌سنگ در خاکستر غنی شده‌اند. UR - http://www.gsjournal.ir/article_41719.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_41719_82fda3cd3adb44195444f32b12049d7a.pdf ER -