TY - JOUR ID - 43264 TI - تعیین منشأ و پراکندگی آرسنیک در آب‌های زیرزمینی دشت راین (جنوب خاور کرمان) با استفاده از تکنیک‌های آماری JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - نظری, یلدا AU - عباس نژاد, احمد AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران AD - دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 24 IS - 94- زمین شناسی مهندسی و محیط زیست SP - 117 EP - 128 KW - آرسنیک KW - آب زیرزمینی KW - دشت راین KW - کمربند آتشفشانی ارومیه – دختر DO - 10.22071/gsj.2015.43264 N2 - دشت راین با گستردگی حدود 1900 کیلومتر مربع بخشی از حوزه آبریز کویر لوت به‌شمار می‌آید که درحاشیه جنوب باختری کویر لوت و دامنه خاوری کوه هزار و به فاصله حدود 110 کیلومتری جنوب خاوری کرمان قرار گرفته است. این منطقه از در محدوده´ 13˚, 57  تا ´ 54, ˚57 طول خاوری و ´23 , ˚ 29  تا ´52 , ˚ 29 عرض شمالی قرار دارد. ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود 2600 متر است.  با توجه به قرارگیری منطقه در مجاورت کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر و نقش فوران‌ها و سنگ‌های آتشفشانی و فعالیت‌های گرمابی در تمرکز آرسنیک و اهمیت این عنصر در محیط زیست، مطالعه روی آرسنیک در آب‌های زیرزمینی دشت انجام گرفت. در این مطالعه به‌منظور ارزیابی پراکندگی و منشأ آرسنیک، از 29 منبع آب زیرزمینی (چشمه، قنات و چاه) نمونه‌برداری شد و غلظت As،کاتیون‌ها و آنیون‌های اصلی (Na+،  K+،Ca2+ ،Mg2+ ، Cl-، SO4- ، HCO3-)،  فلوراید، نیترات  و پارامترهای EC، TDS، قلیاییت و سختی‌کل در  نمونه‌های آب تعیین شد. بر پایه این داده‌ها، نقشه هم غلظت و نمودار همبستگی رسم شدند و سپس با روش‌های آزمون مؤلفه اصلی(PCA) و تجزیه خوشه‍‌ای (CA) مورد تجزیه و تحلیل‌های آماری قرارگرفتند.تغییرات غلظت آرسنیک در منطقه میان ppb 1/0 تا ppb 8/204 با میانگین ppb96/20 است. بر پایه تجزیه و تحلیل آماری، آرسنیک در منطقه با pH همبستگی مثبت نشان می‌دهد. دو عامل اصلی تزریق آب‌های گرمابی به سفره آب زیرزمینی و واجذبی از اکسید و هیدرواکسیدهای آهن به عنوان عوامل افزایش غلظت آرسنیک در این دشت معرفی می‌شوند. UR - http://www.gsjournal.ir/article_43264.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_43264_9822770e9ee702389cd097308f4ba4b5.pdf ER -