TY - JOUR ID - 53965 TI - سنگ‌شناسی و جایگاه زمین‌ساختی بازالت‌های دیزباد نیشابور JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - کمالی, امین اله AU - پیروج, هادی AU - نعمتی, فرنود AU - عامری, علی AU - فدائیان, محمد AD - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران AD - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران AD - گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 21 IS - 84 SP - 113 EP - 118 KW - بازالت قلیایی KW - هیالومیکروپورفیری KW - بازالت‌های درون صفحه‌ای KW - کالدونین DO - 10.22071/gsj.2012.53965 N2 - محدوده مورد مطالعه در بخش جنوبی نقشه چارگوش طرقبه، در فاصله 90 کیلومتری جنوب باختری مشهد قرار گرفته است. سنگ‌های منطقه مورد مطالعه بازالت قلیایی و تراکی‌آندزیت هستند. کانی‌های اصلی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و به مقدار کم الیوین وکانی‌های فرعی روتیل، اسفن ، آپاتیت و بافت چیره آنها هیالومیکروپورفیری است.نمودارهای مختلف، سرشت ماگمای مولد را قلیایی (آلکالن) نشان می‌دهند. روند خطی بین Rb/Nb و K/Nb در سنگ‌های منطقه، می‌تواند نشان‌دهندة مخلوط شدن دو منبع گوشتة سست‌کره‌ای(استنوسفری) و سنگ‌کره‌ای(لیتوسفری) باشد.  همچنین بی‌هنجاری مثبتPb  وغنی‌شدگی LREE در نمونه‌های مورد مطالعه نشانة آلایش پوسته‌ای است، پایین بودن  SiO2و منیزیم بالا، به‌ویژه  بی‌هنجاری منفیNb  ،  نقش بسیار مهمی در سنگ‌زایی(پتروژنز) آلودگی پوسته‌ای دارند. محیط زمین‌ساختی این سنگ‌ها نشانگر بازالت‌های درون صفحه‌ای بوده و با توجه به وجود فسیل مرجان در رخساره‌های کربناتی- ماسه‌سنگی منطقه که متعلق به سن دونین است، می‌توان چنین استنباط کرد که سنگ‌های آتشفشانی منطقه در محیط کم‌ژرفا طی فاز کالدونین فوران کرده‌اند. UR - http://www.gsjournal.ir/article_53965.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_53965_5291de37e45b5f6069dab970ba8a558e.pdf ER -