TY - JOUR ID - 63800 TI - فعالیت ماگمایی بازی در حوضه کششی پشت کمانی ژوراسیک زیرین- میانی در لبه شمالی پهنه‎های ایران مرکزی- جنوب البرز خاوری، شاهرود- دامغان JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - قاسمی, حبیب ا.. AU - رستمی حصوری, مجتبی AU - صادقیان, محمود AD - استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران AD - دانشجوی دکترا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران AD - دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 27 IS - 107 SP - 123 EP - 136 KW - فعالیت ماگمایی KW - حوضه کششی KW - پشت کمان KW - ژوراسیک KW - ایران مرکزی KW - البرز خاوری DO - 10.22071/gsj.2018.63800 N2 - حوضه ژوراسیک لبه شمالی پهنه ساختاری ایران ­مرکزی و جنوب البرز خاوری در استان سمنان، دربردارنده سنگ­های آذرین با ترکیب بازی متعلق به مراحل اولیه پیدایش و گسترش یک حوضه کششی پشت ­کمانی نابالغ در این زمان است. این سنگ­های آذرین بازی، به هر دو شکل خروجی (بازالتی) و نفوذی (دایک، سیل و استوک­های کوچک میکروگابرویی) در توالی رسوبی بخش زیرین سازند شمشک و معادل آن در پهنه ساختاری ایران مرکزی رخنمون دارند. ماگماهای سازنده این سنگ­ها دارای ماهیت کالک‎آلکالن هستند و از عناصر سنگ‌دوست بزرگ‌یون (LILE) و عناصر خاکی کمیاب سبک (LREE) غنی­شدگی، و از عناصر خاکی کمیاب سنگین (HREE) تهی­شدگی نشان می­دهند. این ماگماها، از ذوب بخشی 5 تا 30 درصدی ستون­های گوشته­ای اسپینل ­پریدوتیتی (در زیر ایران مرکزی) و گارنت ­لرزولیتی (در زیر البرز خاوری)، در یک جایگاه زمین­ساختی کششی پشت­کمانی نابالغ، ناشی از فرورانش مایل سنگ‌کره اقیانوسی نوتتیس به زیر ایران مرکزی در تریاس بالایی- ژوراسیک میانی حاصل شده و از راه سامانه­های شکستگی و گسلش، به ترازهای بالاتر پوسته قاره­ای رفته و به روش­های مختلف درون حوضه­های رسوبی کم­ژرفای این پهنه­ها جایگزین شده­اند. این حوضه، در پشت­کمان ماگمایی تریاس بالایی- ژوراسیک زیرین ایران مرکزی و در نتیجه بروز حرکات کششی در پوسته قاره­ای ایران مرکزی- البرز تشکیل شده است.   UR - http://www.gsjournal.ir/article_63800.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_63800_25e2c2f9651f31c3978e2343167ff7a9.pdf ER -