TY - JOUR ID - 63819 TI - مطالعه امکان‌سنجی جایگزینی ترازیابی دقیق با GPS/Levelling در منطقه ایران JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - مهدی زاده, حسین AU - جمور, یحیی AD - کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، اهر، ایران AD - دانشیار، آموزشکده نقشه‎برداری، سازمان نقشه‎برداری کشور، تهران، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 27 IS - 107 SP - 185 EP - 192 KW - ژئویید KW - ارتفاع ارتومتریک KW - ارتفاع بیضوی KW - GPS KW - ترازیابی با GPS DO - 10.22071/gsj.2018.63819 N2 - امروزه با گسترش استفاده از سامانه تعیین موقعیت جهانی (GPS) این امکان فراهم شده که بتوان ارتفاع ژئودتیک هر نقطه را نسبت به بیضوی مرجع به سادگی با کمترین زمان و هزینه تعیین کرد. با وجود مزایای روش نوین ترازیابی با GPS در برابر ترازیابی سنتی، دسترسی به ارتفاع ارتومتریک نقاط با این روش محدودیت‎هایی دارد. نکته اساسی در این خصوص وجود اختلاف میان سطح مبنای ارتفاعی ترازیابی سنتی (ژئویید) و سطح مبنای ارتفاعی GPS (بیضوی) است که باید اثر آن در ترازیابی‌های نسبی مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش به جنبه‎های مختلف روش ترازیابی با GPS برای کسب بیشترین دقت در مؤلفه ارتفاعی و مقایسه این روش (ترازیابی با GPS) با ترازیابی هندسی (یا ترازیابی سنتی) پرداخته می‎شود. برای بررسی و مطالعه ترازیابی با GPS و میزان دقت قابل حصول، از اطلاعات شبکه 55 کیلومتری فیزیکال ژئودزی و شبکه ژئودینامیک ایران در منطقه آذربایجان و اطلاعات نقاط ژئودزی جزیره قشم استفاده شده است. این اطلاعات در برگیرنده ارتفاعات ارتومتریک و ژئودتیک شبکه نقاط مورد استفاده است که در این پژوهش در 5 دسته با فواصل مختلف تقسیم و انتخاب شده‎اند. برای محاسبه ارتفاع ژئویید از آخرین مدل ژئویید ملی جاذبی ایران (IRGeoid10) با دقت مطلق متوسط cm 26± و دقت نسبی متوسط ppm 8/2± استفاده شده است. نتایج حاصل بیانگر کاهش دقت اختلاف ارتفاع ترازیابی با GPS بر حسب افزایش طول خطوط مبناست. محاسبه متغیر k به عنوان معیاری برای تشخیص درجه ترازیابی، نشان می­دهد که در حال حاضر ترازیابی با GPS در ایران دقتی معادل ترازیابی درجه 4 فراهم می‎سازد. UR - http://www.gsjournal.ir/article_63819.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_63819_4f5554bbd35f54adb19b4213d2891b99.pdf ER -