TY - JOUR ID - 84444 TI - پژوهش های لرزه شناسی باستانی بر روی سامانه گسل خزر، با تکیه بر روش پارینه لرزه شناسی (سایت پیش از تاریخ گوهرتپه، بهشهر- مازندران) JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - بختیاری زاده, زینب AU - نظری, حمید AU - شکری, محمدعلی AU - ماهفروزی, علی AU - کاوه فیروز, آمنه AD - کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران AD - دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران AD - کارشناسی ارشد، سازمان زمین شناسی مرکز گیلان، ایران AD - استادیار، دانشکده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران AD - دانشجوی دکترا، دانشگاه زوریخ، زوریخ، سوئیس Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 28 IS - 110 SP - 209 EP - 220 KW - دوران مفرغ KW - عصر آهن II KW - لرزه شناسی باستانی KW - پارینه لرزه شناسی DO - 10.22071/gsj.2019.84444 N2 - به عقیده باستان­شناسان انسان‌هایی که در غارهای باستانی مازندران همچون غار کمیشان، غار هوتو و غار کمربند زندگی می‌کردند، پس از خروج از غار به مرور وارد دوره روستانشینی شده و سپس در نهایت در عصر مفرغ و آهن باعث شکل­گیری و پیدایش گوهرتپه شدند. مطالعات باستان­شناسی اشاره به قدمت 14 هزار ساله این منطقه دارد و یافته­هایی از آغاز دوره فراپارینه‎سنگی  تا عصر آهن را آشکار می­سازد. در این پژوهش بررسی­های لرزه­شناسی باستانی با تکیه بر دانش پارینه­لرزه­شناسی بر روی سامانه گسلی خزر در سایت پیش از تاریخ گوهرتپه در ناحیه بهشهر استان مازندران انجام گرفته است. بررسی­های پارینه­لرزه­شناسی به روش میدانی در ترانشه باستان­شناسی سایت گوهرتپه انجام شده و داده­های ژئوفیزیکی (GPR و ژئوالکتریک) از محدوده در مقیاس مناسب مورد بررسی قرار گرفته است. بر پایه انجام پژوهش­های پارینه­لرزه­شناسی 5 رویداد زمین­لرزه­ای در بازه زمانی 3500 تا 5000 سال گذشته، با بزرگای 2/6 تا 0/7 در مقیاس بزرگای گشتاوری (Mw) شناسایی شده است. همچنین بیشینه جابه جایی قائم شناسایی شده در مشاهدات پارینه­لرزه­شناسی توسط برداشت­های ژئوفیزیکی و داده­های GPR نیز تأیید شده است. همچنین دوره بازگشت میانگین رخداد­های زمین­لرزه­ای در حدود 375 سال برآورد شده است. بر اساس بررسی­های لرزه­شناسی باستانی انجام گرفته در منطقه، مشخص شده است که وقوع رخدادهای زمین­لرزه­ای در منطقه سبب از بین رفتن و یا کوچ و مهاجرت مردمان پیش از تاریخ گوهرتپه در محدوده زمانی چند صد سال شده است. UR - http://www.gsjournal.ir/article_84444.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_84444_6fde60ebbf436ba40203d30f04e58603.pdf ER -