TY - JOUR ID - 88501 TI - بایواستراتیگرافی، محیط رسوبی و چینه‎نگاری سکانسی سازند کلات در ناودیس شیخ (شمال خاور بجنورد) JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - کاظم‎زاده, محمدحسن AU - صادقی, عباس AU - آدابی, محمدحسین AU - قلاوند, هرمز AD - دانشجوی دکترا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - دکترا، شرکت ملی نفت، تهران، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 28 IS - 111 SP - 237 EP - 246 KW - بایواستراتیگرافی KW - محیط رسوبی KW - چینه‎نگاری سکانسی KW - سازند کلات KW - ناودیس شیخ KW - بجنورد DO - 10.22071/gsj.2019.88501 N2 - به منظور مطالعات بایواستراتیگرافی، محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی سازند کلات بر روی ناودیس شیخ (شمال خاور بجنورد) چهار برش چینه‌شناسی شامل شیخ جنوبی، شیخ شمالی، قلعه‌زو و زیارت انتخاب و نمونه‌برداری شده است. ضخامت سازند کلات در برش‌های شیخ جنوبی، شیخ شمالی، قلعه‌زو و زیارت به ترتیب 25، 16، 25 و 5 متر و لیتولوژی آن به‌طور عمده از سنگ‎آهک‌های قهوه‌ای تا زرد رنگ تشکیل شده است. دلیل تغییر ضخامت در برش‌های مورد مطالعه ممکن است عوامل زمین‌ساختی، فرونشست حوضه و یا نرخ متفاوت رسوب‌گذاری باشد. در برش‌های شیخ شمالی و قلعه‌زو لایه‌ای کنگلومرایی و در برش زیارت لایه‌ای ماسه‌سنگی در قاعده سازند کلات شناسایی شد. در مطالعات بایواستراتیگرافی ضمن تشخیص 15 گونه متعلق به 23 جنس از روزن‌برها، یک زون زیستی تحت عنوان Siderolites calcitrapoides-Sirtina orbitoidiformis assemblagezone شناسایی شد. سن سازند کلات در تمامی برش‌های مطالعه شده بر اساس زون زیستی فوق و فسیل‌های موجود در آن، مائستریشتین تعیین شد. مطالعات پتروگرافی سازند کلات منجر به شناسایی 2 رخساره آواری و 8 رخساره کربناته شد که در چهار زیرمحیط جزرومدی، لاگون محصور و نیمه‌محصور، سدی و دریای باز ته‌نشست شده‌اند. با توجه به رخساره‌های شناسایی شده و روند تدریجی آنها، حضور گسترده رخساره‎های سدی و فقدان رسوبات حاصل از جریان‌های توربیدایتی مانند رسوبات ریزشی و لغزشی و فقدان ریف‌ها می‎توان گفت که رسوب‎گذاری سازند کلات در محیط کربناته رمپ با شیب کم رخ داده است. همچنین بر اساس تغییرات عمودی رخساره‌ها و شناسایی محیط‌های رسوبی، یک سکانس رسوبی رده سوم تشخیص داده شد. این سکانس رسوبی عمدتاً از رخساره‌های محیط سدی غنی از بایوکلاست، اینتراکلاست، روزن‌بر کف‌زی، اکینویید، رودیست (هیپوریت) و دوکفه‌ای تشکیل شده است. حداکثر پیشروی سطح آب دریا توسط رخساره دریای باز غنی از اکینویید مشخص می‌شود. UR - http://www.gsjournal.ir/article_88501.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_88501_3ac169d5f40c2c5f634e646038056876.pdf ER -