نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

2 دکترا، معاونت اکتشاف، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد، گروه اکتشافات ناحیه ای، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

4 دانشیار، گروه زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

این نوشتار، پژوهشی پیرامون اکتشافات ژئوشیمیایی و بررسی­های زمین­شناسی اقتصادی در برگه­ 1:50.000 قره­ناز در باختر استان زنجان و هدف از آن، معرفی مناطق امیدبخش معدنی در مقیاس ناحیه­ای است. برای این منظور، نمونه­های ژئوشیمیایی برداشت و به روش اسپکترومتر نشری، پلاروگرافی و ICP آنالیز شدند. سپس نتایج، مورد پردازش­های آماری قرار گرفت و نمونه­های بی­هنجار به روش  جدا شدند. در فاز کنترل، بی­هنجاری­های ژئوشیمیایی به‌دست آمده با مطالعات کانی­سنگین و زمین­شناسی اقتصادی (مشاهدات صحرایی، مطالعه­ مقاطع صیقلی و نازک تهیه شده از زون­های کانه‌دار و همچنین آنالیز نمونه­های برداشت شده از این زون­ها) بررسی و تأیید شدند. تلفیق نتایج حاصل از این مطالعات با بی­هنجاری­­های ژئوشیمیایی مناطق امیدبخش معدنی مربوط به منطقه­ مورد مطالعه معرفی شدند که عبارتند از: الف) منطقه شمال- شمال خاوری دارای بی­هنجاری­های عناصر طلا، سرب، روی، مس، ب) منطقه شمال باختری دارای بی­هنجاری­های عناصر مس، طلا، آهن، مولیبدن، بیسموت و تنگستن و ج) منطقه جنوب- جنوب باختری دارای بی­هنجاری­های عناصر مس، سرب، روی، مولیبدن، منگنز و گوگرد.
 

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری
احمدی، ر.، 1378- مطالعه سنگ­های دگرگونی جنوب ‌باختر دندی، خاور تکاب، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
باباخانی، ع. و قلمقاش، ج.، 1376- نقشه­ زمین­شناسی 1:100.000 تخت­سلیمان، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
بادفر، م.، 1392- اکتشافات ژئوشیمیایی- کانی سنگین در مقیاس ناحیه­ای و بررسی زون­های مینرالیزه در برگه­ 1:50.000 قره­ناز، استان زنجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین.
حاجی‌علی‌اوغلی، ر.، 1386- بررسی پترولوژی سنگ‌های دگرگونی کالک‌سیلیکات و متابازیک مجموعه­ تخت­سلیمان در شمال‌خاوری تکاب (باختر ایران)، رساله­ دکترا.
حسنی­پاک، ع. ا.، 1380- تحلیل داده­های اکتشافی، انتشارات دانشگاه تهران، 314 ص.
غضنفری، ف.، 1370- پتروژنز سنگ­های دگرگونی در شمال‌ خاور تکاب با نگرشی ویژه به کانه­سازی سرب و روی در معدن انگوران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
نبوی، م. ح.، 1355- دیباچه‏ای بر زمین­شناسی ایران، 109 ص.
 
References
Aghanabati, A., 2006- Geology of Iran. 1st ed. Tehran, Iran: Geological Survey of Iran (in Persian).
Alavi-Naini, M., Hajian, J., Amidi, A. and Bolurchi, H., 1982- Geology of Takab-Saein Qaleh: Explanatory note of 1:250,000 map of Takab quadrangle, Geological Survey of Iran, Report No. 50.
Barnes, H. L. (ed), 1997- Geochemistry of hydrothermal ore deposits, 3rd ed., John Wiley & Sons, New York, 972 pp.
Boni, M., Gilg, H. A., Balassone, G., Schneider, J., Allen, C. R. and Moore, F., 2007- Hypogene Zn carbonate ores in the Angouran deposit, NW Iran. Miner. Deposita, 42: 799–820.
Daliran, F., Hofstra, A., Walther, J. and Stüben, D., 2002- Agdarreh and Zarshuran SRHDG deposits, Takab region, NW-Iran. Annual meeting of the Geological Society of America, Denver, pp 63–68.
Daliran, F., Pride, K., Walther, W., Berner, Z. A. and Bakker, R. J., 2013- The Angouran Zn (Pb) deposit, NW Iran: evidence for a two stage, hypogene zinc sulfide–zinc carbonate mineralization. Ore Geol. Rev., 53: 373–402.
Gilg, H. A., Boni, M., Balassone, G., Allen, C. R., Banks, D. and Moore, F., 2006- Marble-hosted sulphide ores in the Angouran Zn–(Pb–Ag) deposit, NW Iran: interaction of sedimentary brines with a metamorphic core complex. Miner. Deposita, 41: 1–16.
Mange, M. A. and Maurer, H. F. W., 1992- Heavy Minerals in Colour. Chapman and Hall, London, 147 pp.
Mange, M. A. and Wright, D. T., 2007- Heavy minerals in use; Elsevier, Developments in Sedimentology, 58 pp.
Nude, P. M. and Arhin, E., 2009- Overbank sediments as appropriate geochemical sample media in regional stream sediment surveys for gold exploration in the savannah regions of northern Ghana, Journal of Geochemical Exploration, v. 103(1), p. 50–56.
Nutman, A. P., Mohajjel, M., Bennett, V. C. and Fergusson, C. L., 2014- Gondwanan Eoarchean–Neoproterozoic ancient crustal material in Iran and Turkey: zircon U–Pb–Hf isotopic evidence. Can J Earth Sci 51: 272–285.
Sinclair, A. J., 1976- Applications of probability graphs in mineral exploration (No. 4). Association of Exploration Geochemists.
Stocklin, J., 1968- Structural history and tectonics of Iran: A review. Amer. Assoc. Petrol. Geologist Bull., K. 52, No. 7, p. 1229–1258.
Turkey, J. W., 1977- Exploratory data analysis. Reading 7 Addison-Wesley.
Wang, J. and Zuo, R., 2015- A MATLAB-based program for processing geochemical data using fractal/multifractal modeling. Earth Science Informatics, 1-11.
Xie, Sh., Cheng, Q., Xing, X., Bao, Z. and Chen, Z., 2010- Geochemical multifractal distribution patterns in sediments from ordered streams, Geoderma, v. 160(1), p. 36–46.
Zuo, R., Cheng, Q., Agterberg, F. P. and Xia, Q., 2009- Application of singularity mapping technique to identify local anomalies using stream sediment geochemical data, a case study from Gangdese, Tibet, western China, Journal of Geochemical Exploration, v. 101(3), p. 225–235.