ضرورت بازنگری سرفصل‎های آموزشی و پژوهشی دانشکده‎های زمین‎شناسی جهت رویکرد به کاربردهای تکنولوژیکی در صنایع (با نگرش ویژه به فناوری تونل‎سازی مکانیزه)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه سازه های زیرزمینی شرکت مهندسین مشاور ساحل امید ایرانیان، تهران

2 استاد، گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه اصفهان

3 استادیار، گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تهران

چکیده

در پروژه‎های عظیم تونل‎سازی مکانیزه نیز نیاز به مطالعات گسترده زمین‎شناسی است. این مطالعات نیازمند دانش کافی از حوزه‎های مختلف زمین‎شناسی است. در این پژوهش دیدگاه فارغ‎التحصیلان گرایش زمین‎شناسی مهندسی، پیرامون تجربیات آموزشی و صنعتی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل تمامی زمین‎شناسان مهندس فعال در صنایع کشور هستند که با استفاده از روش نمونه‎گیری تصادفی ساده، 50 نفر انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه پژوهشگر ساخته، جمع‎آوری و داده‎ها با کمک آمار توصیفی مورد تفسیر قرار گرفته‎اند. نتایج نظرسنجی‎ نشان می‎دهد در بسیاری از دروس تخصصی و در قالب واحدهای عملی دوره کارشناسی، به کاربردهای تکنولوژیکی مباحث در صنایع مرتبط به حد مطلوب پرداخته نشده است و از دیدگاه غالب افراد جامعه آماری، سرفصل‎های فعلی نیازمند بازبینی است و می‎بایست دروس اختیاری جدید تدوین گردد. نتایج نشان می‎دهد بخش اندکی از واحدهای عملی و بازدیدهای صحرایی دانشجویان در فضاهای کاربردی برگزار می‎شود. به عقیده افراد، در حوزه پژوهش‎های تحصیلات تکمیلی نیز بخش قابل توجهی از پایان‎نامه‎ها، جنبة پایه‎ای و بنیادین دارند. از طرفی مابین دانشکده‎های زمین‎شناسی و دانشکده‎های فنی مهندسی ( الکترونیک، مکانیک و ...) همکاری پژوهشی در قالب تحقیقات بین رشته‎ای، وجود ندارد. نتایج نشان می‎دهد در شرایط فعلی، بازبینی سرفصل‎های آموزشی و فعالیت گسترده‎تر انجمن‎های زمین‎شناسی می‎تواند موجب ارتقای پتانسیل دانش‎آموختگان زمین‎شناسی در مشاغل صنعتی شود. لذا در این مقاله با اشاره اجمالی به شرایط گروه‎های زمین‎شناسی و صنعت حفاری مکانیزه کشور، ضمن بررسی چالش‎ها به ارائه پیشنهاداتی مسئله‎گشا پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Necessity of revising the educational and research headings of geological colleges for approaching technological applications in industries (with a special focus on mechanized tunneling technology)

نویسندگان [English]

  • vahid joudaki 1
  • Rasoul Ajalloeian 2
  • Jafar Hassanpour 3
1 Department of Underground Structures, Sahel Omid Iranian Consultant Engineers Co., Tehran
2 Professor, Department of Engineering Geology, Isfahan University
3 Assistant Professor, Department of Engineering Geology, Tehran University
چکیده [English]

In massive mechanized tunneling projects, there is a need for extensive geological studies. These studies require sufficient knowledge of various fields of geology . In this research, the view of graduates of engineering geology, about educational and industrial experiences has been studied.This research is a descriptive survey. The research population consisted of all active engineers of geology in the country. By using simple random sampling, 50 people were selected. Data were collected by a researcher-made questionnaire, and data were interpreted using descriptive statistics.The results of the survey show that in many specialized courses and in undergraduate practical units, technological applications of topics in related industries have not been addressed. From the perspective of the population of the statistical community, the current curriculum needs to be reviewed and new lessons need to be developed. The results show that a small part of the students' practical units in applied spaces are performed. According to people, in the field of postgraduate studies, a significant proportion of theses have a theoretical and fundamental aspect. On the other hand, there is no research collaboration in interdisciplinary research between geological colleges and engineering faculties (electronics, mechanics, etc.). .The results show that, in the current situation, the revision of educational topics and the wider activity of geological associations can enhance the potential of geology graduates in industrial jobs. Therefore, in this paper, with a brief overview of the conditions of geological groups and the country's mechanized drilling industry, suggestions are presented to solve the challenges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geology
  • Mechanized tunneling
  • Interdisciplinary Research

مراجع

کتابنگاری

آصف، م. ر. و بهلولی، ب.، 1384- تحلیل یک دهه فعالیت‎های پژوهشی زمین‎شناسی مهندسی کشور، چهارمین کنفرانس ملی زمین‎شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، دانشگاه تربیت مدرس تهران. صص. 1127 تا 1138.

آقانباتی، ع.، 1383- زمین‎شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، چاپ اول، 586 ص.

جمالی‎زاده، ح. و اعظمی، ش.، 1395- تحلیل روند موضوعات پایان‎نامه‎های کارشناسی ارشد زمین‎شناسی مهندسی کشور در هشت سال اخیر، نهمین کنفرانس ملی زمین‎شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، دانشگاه خوارزمی تهران. صص. 737 تا 744.

جودکی، و. و اجل‏لوئیان، ر.، 1394- نقش شرایط زمین‎شناسی و سنگ‎شناسی سازندها در رخداد مخاطرات حفاری (مطالعه موردی تونل قمرود)، فصلنامه علمی پژوهشی علوم زمین، سال بیست و پنجم، شماره 97، صص. 151 تا 162.

جودکی، و.، اجل‏لوئیان، ر. و یزدخواستی، ن.، 1397الف- مقایسه نتایج برگردان دوبُعدی داده‎های مقاومت‎سنجی با شرایط زمین‏شناسی در مسیر حفاری قطعه 3 و 4 تونل قمرود، مجله علمی پژوهشی انجمن زمین‎شناسی مهندسی ایران، جلد یازدهم، شماره 1، صص. 49 تا 64.

جودکی، و.، اجل‏لوئیان، ر.، مبرقعی‎دینان، ن.، سهرابی‎بیدار، ع. و عالی‎انوری، ع.، 1398الف- جایگاه مبانی نظریه اخلاق زمین در پایش اثرات اکوهیدرولوژیکی پروژه‎های عمرانی، مجله علمی پژوهشی انجمن زمین‎شناسی مهندسی ایران، جلد دوازدهم (در دست انتشار).

جودکی، و.، حسن‎پور، ج. و اجل‏لوئیان، ر.، 1397ب- ارتباط علوم زمین‌شناسی و مهندسی مکانیک در افزایش بهره‌وری ماشین‌های حفار تمام مقطع، مجله علمی پژوهشی انجمن زمین‎شناسی مهندسی ایران، جلد یازدهم، شماره 4، صص. 1 تا 24.

جودکی، و.، حسن‎پور، ج.، اجل‏لوئیان، ر. و مسیح‎طهرانی، م.، 1398ب- لزوم بومی‎سازی دانش بهسازی ماشین‎های حفار تی‎بی‎ام در شرایط متنوع زمین‎شناسی ایران، مجله علمی ترویجی انجمن مهندسان مکانیک ایران، سال بیست و هشتم (در دست انتشار).

جودکی، و.، سهرابی‎بیدار، ع.، اجل‏لوئیان، ر.، امینی، ن. و دیکمن، ت.، 1397ج- ارزیابی نتایج آزمایش پیش‎بینی‎ لرزه‎ای تونل (TSP) بر اساس شواهد زمین‎شناسی و تحلیل پارامترهای عملیاتی دستگاه EPB Hard Rock، مجله علمی پژوهشی انجمن زمین‎شناسی مهندسی ایران، جلد یازدهم، شماره 2، صص. 15 تا 31.

جودکی، و.، کوهیان‎افضل، ف.، عالی‎انوری، ع.، اجل‏لوئیان، ر. و سهرابی‎بیدار، ع.، 1396- بررسی اشکال انحلالی سطحی و میزان توسعه آب زیرزمینی در ساختگاه قطعه 4 تونل قمرود، فصلنامة علمی پژوهشی علوم زمین، سال بیست و ششم، شماره 103، صص. 29 تا 40.

خسروتاش، م.، 1392- مروری بر بیست سال تجربه تونل‎سازی مکانیزه در ایران، دهمین کنفرانس ملی تونل ایران (فضاهای زیرزمینی و اهداف هزاره سوم)، تهران.

زمانی، ح.، علیزاده‏هوشیار، ن. و نصیری، م.، 1382- محاسبه نرخ مصرف دیسک برشی دستگاه حفار تمام مقطع (TBM) در حفاری سنگ سخت مثال مورد مطالعه قطعه پنجم تونل انتقال آب قمرود، ششمین کنفرانس ملی تونل ایران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.

شرقی، ع.، شکور، ا.، حبیب‎آگهی، م. ع. و پلاسی، م.، 1382- استفاده از TBM باز در مصالح ریزشی و چگونگی مهار آن در تونل گاوشان، ششمین کنفرانس ملی تونل ایران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.

کرمی، م.، فرامرزی، ل.، باقرپور، ر. و رئیسی‎گهرویی، د.، 1393- بررسی تأثیر عوامل زمین‎شناسی و خصوصیات ژئومکانیکی توده‎سنگ بر انتخاب ماشین حفاری تمام مقطع در تونل انتقال آب سبزکوه، فصلنامه علمی پژوهشی زمین‎شناسی مهندسی، جلد هشتم، شماره 2، صص. 2169 تا 2194.

 

References

Frodl, S., Franzius, J. N. and Bartl, T., 2010- Design and construction of the tunnel geothermal system in Jenbach/Planung und Bau der Tunnel-Geothermieanlage in Jenbach. Geomech. Tunnell. Vol 3 (5): 658- 668.

Geimer, C., 2013- Metro tunnels enable geothermal-air conditioning – BINE information service, Projektinfo 09/2013, FIZ Karlsruhe – Leibniz Institute for Information Infrastructure, Germany (ISSN 0937- 8367).

Hassanpour, J., Rostami, J., Khamehchiyan, M. and Bruland A., 2009- Developing new equations for TBM performance prediction in carbonate-argillaceous rocks: a case history of Nowsood water conveyance tunnel. Geomechanics and Geoengineering: An International Journal. Vol (4): 287- 297.

ITA (International Tunnelling and Underground Space Association), 2017- Events and News at the World Tunnel Conference in Norway. June 9th-June 15th, 2017. http://www.ita-aites.org.

Leopold, A., 1949- The Land Ethics: A Sand County Almanac. Oxford University Press, New York. Pp. 224.

Movahednejad, A. E., 2008- Deep tunnelling in fault zone case study in Kuhrang 3 water conveyance tunnel", World Tunnel Congress, Underground Facilities for Better Environment and Safety, India.

NSPE., 2009- Code of ethics. National Society of Professional Engineers Available at: www.nspe.org/ethics.

Rahmati, A., Faramarzi, L. and Darbor M., 2017- Squeezing rock conditions at phyllite-slate zone in Golab water conveyance tunnel, Iran: A case study. J. Cent. South Univ.  24: 2475- 2485.

Stocklin, J., 1968- Structural history and tectonics of Iran : a review. American Association Petroleum Geologists, Bulletin., Vol. 52 (7), 1229- 1258.

Tinti, F., Boldini, D., Ferrari, M., Lanconelli, M., Kasmaee, S., Bruno, R., Egger, H., Voza, A. and Zurlo, R., 2017- Exploitation of geothermal energy using tunnel lining technology in a mountain environment. A feasibility study for the Brenner Base tunnel- BBT. Tunnelling and Underground Space Technology, Vol 70 (4): 182- 203.

White, L., 1967-  The historical roots of our ecological crisis. Science, Vol 155, Issue 3767. pp. 1203- 1207.

فصلنامه علمی-پژوهشی علوم زمین

دوره 28، شماره 112
تابستان 1398
صفحه 3-12

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار