سمانه نصیری بزنجانی؛ محمد بومری؛ حبیب بییابانگرد؛ مهدی عبداللهی
چکیده
مشخصات متمایز کاتدولومینسانس (CL) کانیهای شاخص همچون کوارتز امکان شناسایی سریع اجزای کانیهای مختلف و پراکندگی آنها در سنگها را با استفاده از میکروسکوپ کاتدولومینسانس فراهم میکند. کوارتز نه تنها یکی از کانیهای اصلی سنگهای نفوذی فلسیک همراه با کانسارهای مس پورفیری، بلکه فراوانترین کانی گرمابی در دگرسانی پتاسیک و فیلیک ...
بیشتر
مشخصات متمایز کاتدولومینسانس (CL) کانیهای شاخص همچون کوارتز امکان شناسایی سریع اجزای کانیهای مختلف و پراکندگی آنها در سنگها را با استفاده از میکروسکوپ کاتدولومینسانس فراهم میکند. کوارتز نه تنها یکی از کانیهای اصلی سنگهای نفوذی فلسیک همراه با کانسارهای مس پورفیری، بلکه فراوانترین کانی گرمابی در دگرسانی پتاسیک و فیلیک است. هر چند مطالعه کوارتز در تصاویر الکترونی پس پراکنشیافته (BSE) سودمند است، اما بررسی کوارتز با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی- کاتدولومینسانس (SEM-CL) بافتهای زیادی (منطقهبندی، شکستگیهای ریز ترمیمیافته، بافتهای تارعنکبوتی) را آشکار کرد که در تصاویر الکترونی پس پراکنش یافته دیده نمیشود. منطقهبندیهای دیده شده بازتابی از تغییرات فیزیکی و شیمیایی طول رشد در محیط تهنشست (مانند منطقهبندی هممرکز) هستند. شکستگیهای ریز ترمیم یافته و بافتهای تارعنکبوتی در برخی از دانههای کوارتز وجود دارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی بافتها و نسلهای کوارتز در مناطق پتاسیک و فیلیک در کانسار مس سرچشمه است. بررسی کوارتز توسط SEM-CL در این کانسار نسلهای مختلفی از کوارتز (در درشتبلورها و رگهها) را آشکار کرد که در شرایط متفاوتی تهنشین شدهاند. کوارتزهای موجود در نمونههای مورد مطالعه بیشتر لومینسانس آبی نشان میدهند.
محمد آفرین؛ محمد بومری؛ اسداله محبوبی؛ محمد نبی گرگیج؛ محمدعلی حمزه
چکیده
در این مطالعه، نهشتههای گلسنگی و ماسهسنگی سواحل خاوری چابهار مورد بررسی رسوبشناسی و ژئوشیمی قرار گرفته است. بر این اساس 50 نمونه گلسنگ و ماسهسنگ از 5 برش تیس، رمین، لیپار، گورانکش و خورگریندر برداشت و مورد تجزیه دانهبندی و تجزیه شیمیایی به روشهای XRF و ICP-AES قرار گرفت. جورشدگی و کجشدگی مثبت نمونهها (فراوانی ذرات ...
بیشتر
در این مطالعه، نهشتههای گلسنگی و ماسهسنگی سواحل خاوری چابهار مورد بررسی رسوبشناسی و ژئوشیمی قرار گرفته است. بر این اساس 50 نمونه گلسنگ و ماسهسنگ از 5 برش تیس، رمین، لیپار، گورانکش و خورگریندر برداشت و مورد تجزیه دانهبندی و تجزیه شیمیایی به روشهای XRF و ICP-AES قرار گرفت. جورشدگی و کجشدگی مثبت نمونهها (فراوانی ذرات دانهریز) بیانگر رسوبگذاری آنها در محیطی آرام و کم انرژی است. تجزیه و تحلیل ژئوشیمیایی عناصر اصلی 10 نمونه از گلسنگها و ماسهسنگهای سواحل خاوری چابهار به سن میوسن پسین- پلیستوسن واقع شده در پهنه مکران و رسم دادهها روی نمودارهای تقسیمبندی سنگهای آواری ترکیب ماسهسنگها را وکی وگلسنگها را شیل نشان میدهد. افزون بر این، تعیین اثر هوازدگی در ناحیه منشأ با استفاده از اندیسهای دگرسانی شیمیایی (CIA) و هوازدگی شیمیایی (CWI) میزان هوازدگی این نهشتهها را در منطقه منشأ متوسط معرفی میکند. اندیس تنوع ترکیبی (ICV) نیز در رسوبات مورد مطالعه، بهطور میانگین 57/1 و نشاندهنده این است که رسوبات دارای بلوغ شیمیایی متوسط هستند و از رسوبات چرخه اول رسوبی نتیجه شدهاند. الگوی پراکندگی عناصر خاکی کمیاب در نمودارهای عنکبوتی نشان از غنیشدگی این سنگها از عناصر خاکی کمیاب سبک (LRRE) نسبت به عناصر خاکی کمیاب سنگین (HRRE) دارد. بالا بودن نسبتهای LILE/HFSE و LRRE/HRRE در نمونهها و شباهت ترکیب شیمیایی آنها با سنگهای مناطق فرورانش نشان میدهد که سیلیسی- آواریهای سواحل چابهار در منطقه فرورانش تشکیل شدهاند. استفاده از نمودارهای متمایز کننده محیط زمینساختی همراه با الگوی نمودارهای چندمتغیره نیز نشاندهنده این است که سنگهای مورد مطالعه در حاشیه فعال قاره (ACM) ایجاد شدهاند.
اعظم زاهدی؛ محمد بومری
چکیده
اسکارن پناهکوه در 50 کیلومتری شمال باختر شهر تفت، در استان یزد قرار گرفته است. نفوذ استوک گرانودیوریتی پناهکوه در سنگهای آهکی- دولومیتی سازند جمال منجر به تشکیل اسکارنهای کلسیمی و منیزیمی شده است. بررسی روندهای پراکندگی عناصر خاکی کمیاب در اسکارنها و گارنتهای سازنده آن نشان داد که نسبتهایEu/Eu* و Ce/Ce*با افزایش ...
بیشتر
اسکارن پناهکوه در 50 کیلومتری شمال باختر شهر تفت، در استان یزد قرار گرفته است. نفوذ استوک گرانودیوریتی پناهکوه در سنگهای آهکی- دولومیتی سازند جمال منجر به تشکیل اسکارنهای کلسیمی و منیزیمی شده است. بررسی روندهای پراکندگی عناصر خاکی کمیاب در اسکارنها و گارنتهای سازنده آن نشان داد که نسبتهایEu/Eu* و Ce/Ce*با افزایش میزان عناصر خاکی کمیاب افزایش مییابد. این موضوع نشاندهنده این است که سیالهای سازنده اسکارن دارای خاستگاه ماگمایی بوده است. این در حالی است که نسبت (Pr/Yb)cn با افزایـش عناصر خاکی کمیاب تقریباً کاهـش مییابد که نشان میدهد، سیالهای ماگمایی مشتق شده از گرانیتویید دارای مقادیر چشمگیری از عناصر خاکی کمیاب در طی شکلگیری اسکارن پناهکوه نبوده است. بر اساس دادههای میانبارهای سیال در گارنت، دما و شوری سیال در مرحله پیشرونده بهترتیب از 308 تا 380 درجه سانتیگراد و 6/12 تا 8/23 درصد وزنی معادل نمک طعام تغییر میکند. میانبارهای سیال در کلسیت دارای دمای پایینتری است (OC280>) و شوری سیالها به 5/3 درصد وزنی معادل نمک طعام میرسد. اختلاط و رقیقشدگی سیالهای ماگمایی اولیه با سیالهای خارجی (مانند سیالهای جوی) منجر به کاهش دما و شوری سیالها در آخرین مرحله شکلگیری اسکارن شده است. بنابراین دادههای عناصر خاکی کمیاب و میانبارهای سیال بیانگر نقش چیره سیال ماگمایی در شکلگیری اسکارن پناهکوه است.