چینه شناسی و فسیل شناسی
اعظم عبدل‌نیا؛ ایرج مغفوری مقدم؛ داریوش باغبانی
چکیده
سازند شهبازان در طی زمان ائوسن میانی تا پسین در حوضه پیش‌بوم لرستان و بخش‌های شمال خاوری فرورفتگی دزفول انباشته شده است. به منظور مطالعه چینه‌نگاری این سازند چهار برش سطحی (یال شمال خاوری تاقدیس لنگر، یال جنوب خاوری تاقدیس چناره، یال شمال خاوری تاقدیس ماله‌کوه و یال جنوب باختری تاقدیس پشت جنگل) انتخاب شد. در یال شمال خاوری تاقدیس ...
بیشتر
سازند شهبازان در طی زمان ائوسن میانی تا پسین در حوضه پیش‌بوم لرستان و بخش‌های شمال خاوری فرورفتگی دزفول انباشته شده است. به منظور مطالعه چینه‌نگاری این سازند چهار برش سطحی (یال شمال خاوری تاقدیس لنگر، یال جنوب خاوری تاقدیس چناره، یال شمال خاوری تاقدیس ماله‌کوه و یال جنوب باختری تاقدیس پشت جنگل) انتخاب شد. در یال شمال خاوری تاقدیس لنگر و تاقدیس چناره، سازند شهبازان از سنگ‌آهک و میان‌لایه‌های دولومیتی تشکیل شده است. در بقیه مناطق لرستان مانند تاقدیس ماله‌کوه و پشت جنگل، این سازند متشکل از لایه‌های دولومیتی با میان‌لایه‌های نازک سنگآهکی است. دراین مناطق سازند های شهبازان و آسماری ویژگی ریخت شناسی مشابهی دارند و چون تفکیک آنها مشکل است؛ با نام شهبازان- آسماری نامیده می شوند. بر پایه روزن بران کف زی شناسایی شده در تاقدیس چناره و لنگر، دو زیست‌زون به سن ائوسن میانی تا پسین (بارتونین- پریابونین) شناسایی شد. در تاقدیس ماله کوه، بخش پایینی سازندهای شهبازان- آسماری دولومیتی است؛ ولی بخش‌های بالایی دارای سنگ‌آهک‌های دارای روزن برانی به سن میوسن پیشین (آکیتانین- بوردیگالین) هستند. در تاقدیس پشت جنگل، بخش های پایینی و میانی سازند های شهبازان- آسماری دولومیتی ولی در بخش بالایی دارای ریزفسیل های بسیار کمی است که تا کنون از لایه های چاتین تا بوردیگالین سازند آسماری گزارش شده اند.
فرزانه چگنی؛ داریوش باغبانی؛ سیدحمید وزیری؛ طیبه محتاط؛ نادر کهنسال قدیم‌وند
چکیده
به منظور زون‌بندی زیستی سازند پابده (ائوسن میانی- بالایی) بر پایه روزن‌بران پلانکتون، یک برش چینه‌شناسی در دامنه جنوبی کوه میشان و یک برش چینه‌شناسی درکوه اشگر در پهنه ایذه مطالعه شد که ستبرای آنها به ترتیب 5/162 متر و 150 متر است. سازند پابده در دامنه جنوبی کوه میشان شامل تناوبی از سنگ‌آهک، شیل، سنگ‌آهک مارنی و مارن و در کوه اشگر ...
بیشتر
به منظور زون‌بندی زیستی سازند پابده (ائوسن میانی- بالایی) بر پایه روزن‌بران پلانکتون، یک برش چینه‌شناسی در دامنه جنوبی کوه میشان و یک برش چینه‌شناسی درکوه اشگر در پهنه ایذه مطالعه شد که ستبرای آنها به ترتیب 5/162 متر و 150 متر است. سازند پابده در دامنه جنوبی کوه میشان شامل تناوبی از سنگ‌آهک، شیل، سنگ‌آهک مارنی و مارن و در کوه اشگر شامل تناوبی از سنگ‌آهک نازکلایه کرم رنگ و مارن‌های نازکلایه است. دراین مطالعه میکروفونای شناخته شده بیشتر از نوع روزن‌بران پلانکتون هستند. روزن‌بران پلانکتون و کف‌زی شناخته شده در دامنه جنوبی میشان شامل 18 جنس و 8 گونه و در مقطع اشگر شامل 24 جنس و 10 گونه هستند. در مطالعه حاضر 4 زون زیستی در محدوده زمانی ائوسن میانی- پسین برش‌های یاد شده تعیین شد که 1 زیست‌زون متعلق به دامنه جنوبی میشان و 3 زیست‌زون متعلق به کوه اشگر است و عبارتند از: Hantkenina nuttalli Range Zone، Hantkenina nuttalli Turborotalia cerro-azulensis Interval Zone، Turborotalia cerro-azulensis Range Zone و Turborotalia cerro-azulensis/ Hantkenina sp. Assemblage Zone
محمد جودکی؛ داریوش باغبانی؛ سید علی آقانباتی؛ بهمن سلیمانی؛ حسین اصیلیان مهابادی؛ بهروز آریافر
چکیده
برای مطالعه زیست‌چینه‌نگاری و تعیین روابط میان زیست‌زون‌های تفکیک شده نهشته‌های الیگوسن ومیوسن زیرین در حوضههای پیش‌بوم و کمربند چین خورده و راندگی زاگرس ، 10 مقطع چینه‌شناسی (شامل 7 مقطع زیرسطحی و 3 مقطع سطحی) در امتداد یک برش ناحیهای از چاه A در خلیج فارس تا برش سمیرم در زاگرس مرتفع مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه ...
بیشتر
برای مطالعه زیست‌چینه‌نگاری و تعیین روابط میان زیست‌زون‌های تفکیک شده نهشته‌های الیگوسن ومیوسن زیرین در حوضههای پیش‌بوم و کمربند چین خورده و راندگی زاگرس ، 10 مقطع چینه‌شناسی (شامل 7 مقطع زیرسطحی و 3 مقطع سطحی) در امتداد یک برش ناحیهای از چاه A در خلیج فارس تا برش سمیرم در زاگرس مرتفع مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه بیش از 1500 مقطع نازک از برش های یادشده سبب شناسایی 32 جنس و 54 گونه از روزن‌بران بنتونیک و 9 جنس و 15 گونه از روزن‌بران پلانکتونیک شد که در مجموع 6 زیست‌زون مربوط به نهشته‌های روپلین، شاتین، آکیتانین و بوردیگالین تفکیک شد. با انجام تطابق زیست‌چینه‌نگاری، میان زیستزونها و پیوستگی و ناپیوستگیهای رسوبی نهشته‌های الیگوسن و میوسن زیرین در حوضه زاگرس به تصویر کشیده شده است.
برای مطالعه زیست‌چینه‌نگاری و تعیین روابط میان زیست‌زون‌های تفکیک شده نهشته‌های الیگوسن ومیوسن زیرین در حوضههای پیش‌بوم و کمربند چین خورده و راندگی زاگرس ، 10 مقطع چینه‌شناسی (شامل 7 مقطع زیرسطحی و 3 مقطع سطحی) در امتداد یک برش ناحیهای از چاه A در خلیج فارس تا برش سمیرم در زاگرس مرتفع مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه بیش از 1500 مقطع نازک از برش های یادشده سبب شناسایی 32 جنس و 54 گونه از روزن‌بران بنتونیک و 9 جنس و 15 گونه از روزن‌بران پلانکتونیک شد که در مجموع 6 زیست‌زون مربوط به نهشته‌های روپلین، شاتین، آکیتانین و بوردیگالین تفکیک شد. با انجام تطابق زیست‌چینه‌نگاری، میان زیستزونها و پیوستگی و ناپیوستگیهای رسوبی نهشته‌های الیگوسن و میوسن زیرین در حوضه زاگرس به تصویر کشیده شده است.
جهانبخش دانشیان؛ داریوش باغبانی؛ سید علی آقانباتی؛ نوشا نوروزی
چکیده
نهشته‌های الیگوسن- میوسن زیرین در برش چینه‌شناسی نره در جنوب باختر جهرم، از سنگ آهک و سنگ آهک رس‌دار به همراه مارن ورسوبات تبخیری تشکیل شده و روزن‌بران پلانکتون و کف‌زی فراوانی هستند. در بخش زیرین، نهشته‌های سازند پابده از 115 متر شیل و مارن با میان لایه‌های سنگ آهک رس‌دار تشکیل شده‌اند که به طور هم‌شیب و پیوسته، از ائوسن پسین ...
بیشتر
نهشته‌های الیگوسن- میوسن زیرین در برش چینه‌شناسی نره در جنوب باختر جهرم، از سنگ آهک و سنگ آهک رس‌دار به همراه مارن ورسوبات تبخیری تشکیل شده و روزن‌بران پلانکتون و کف‌زی فراوانی هستند. در بخش زیرین، نهشته‌های سازند پابده از 115 متر شیل و مارن با میان لایه‌های سنگ آهک رس‌دار تشکیل شده‌اند که به طور هم‌شیب و پیوسته، از ائوسن پسین تا الیگوسن ادامه داشته است. مرز بالایی سازند پابده، به طورهمشیب و پیوسته با سازند آسماری است. سازند آسماری در این برش از 250 متر سنگ آهک وسنگ آهک رس‌دار تشکیل شده است که 210 متر آن متعلق به آسماری زیرین و40 متر آن متعلق به آسماری میانی است. این در حالی است که نهشته‌های عموماً تبخیری- مارنی و سنگ آهک رس‌دار سازند گچساران، به طور ناپیوسته روی نهشته‌های کربناتی سازند آسماری قرار گرفته‌اند. سازند گچساران با ستبرای510 متر، از سه بخش چهل، چمپه و مول تشکیل شده است. سنگ آهک‌های خالص و ستبر لایه قاعده سازند میشان (عضو گوری) با 302 متر ستبرا نیز، به طور تدریجی روی نهشته‌های سازند گچساران قرار گرفته است. سرانجام کنگلومراهای سازند بختیاری با ناپیوستگی در این ناحیه بر روی کربنات‌های سازند میشان (عضو گوری) قرار گرفته است. سنگ‌شناسی واحدهای سنگی مطالعه‌شده در این برش متنوع است و همین امر باعث به وجود آمدن محیط‌های رسوبی مختلف و تنوع رخساره‌ها و حضور فسیل‌های پلانکتون و کف‌زی فراوان شده است. با بررسی 203 نمونه، شامل 193 نمونه مقطع سخت و 10 نمونه نرم در برش مورد مطالعه، 34 جنس و 47 گونه از روزن‌بران کف‌زی و 8 جنس و 13 گونه روزن‌بران پلانکتون و قطعات جلبک، بریوزوا و ماکروفسیل‌های مختلف شناسایی شدند. بر اساس تجمع روزن‌بران، سن بخش زیرین سازند پابده در برش مورد مطالعه ائوسن پسین (پریابونین) و بخش بالایی متعلق به الیگوسن پیشین است. سازند آسماری نیز الیگوسن (روپلین پسین- شاتین) تا میوسن پیشین (آکیتانین) است. همچنین نهشته‌های سازند گچساران که شامل بخش‌های چهل ، چمپه و مول، است مربوط به میوسن پیشین (اکیتانین- بوردیگالین) است. سازند میشان (عضو آهک گوری) نیز در این برش به میوسن پیشین (بوردیگالین) تعلق دارد و تا انتها شواهد فسیلی که سن بالاتری را تأیید نماید، یافت نشده است. بر پایه حضور روزن‌بران شاخص، برش چینه‌شناسی نره قابل انطباق با زیست‌زون‌های یک الی چهار Adams and Bourgeois (1967) و با زیست‌زون‌های شماره 54 ، 57 ، 59 ، 62 ،63 و 64 Wynd (1965) است.
خسرو خسروتهرانی؛ داریوش باغبانی؛ فریده کشانی؛ مهدی عمرانی
چکیده
برای مطالعه زیست‌چینه‌نگاری نهشته‌های سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینه‌شناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمان‌های یاد شده شامل تناوبی از سنگ‌آهک، سنگ‌آهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی ...
بیشتر
برای مطالعه زیست‌چینه‌نگاری نهشته‌های سنومانین تا کامپانین پایینی (بخش بالایی سازند سروک، سازند ایلام و بخش پایینی سازند گورپی)، برش چینه‌شناسی کوه عسلویه انتخاب شد. رسوبات مربوط به زمان‌های یاد شده شامل تناوبی از سنگ‌آهک، سنگ‌آهک رسی، دولومیت و مارن به ستبرای 162 متر است. در این برش سازند ایلام به سن سانتونین با ناپیوستگی فرسایشی (disconformity) بر روی سازند سروک و به صورت پیوسته در زیر مارن‌های سازند گورپی قرار دارد. 55 مقطع نازک از نظر سنگواره‌های ذره بینی به دقت مورد مطالعه قرار گرفت که بر همین اساس، 5 جنس و 9 گونه از روزن‌بران پلانکتونیک، 16 جنس و 13 گونه از روزن‌بران بنتونیک شناسایی شد. از میان روزن‌بران شناسایی شده، بوی‍ژه خانواده روتالیده مورد بررسی و بازنگری قرارگرفت که 5 جنس و 6 گونه از روزن‌بران بنتونیک شبه روتالیدها (Rotalid forms) برای نخستین بار در ایران (برش عسلویه) شناسایی شدند که عبارتند از:
Rotorbinella mesogeensis,Rotorbinella campaniola,Iberorotalia reicheli,Calcarinella schaubi, Pararotalia tuberculifera and Pyrenerotalia longifolia
بر اساس روزن‌بران شناسایی شده، سن سازند ایلام سانتونین در نظر گرفته شد. گسترش چینه‌شناسی روزن‌بران بنتونیک در برش مورد مطالعه با زون‌های زیستی ارائه شده توسط (Martinez (2007 بر اساس روزن‌بران بنتونیک شبه روتالیدها برای ناحیه پیرنه اسپانیا، مقایسه شد و بر اساس همین مقایسه چهار زون زیستی برای بخش بالایی سازند سروک و سازند ایلام معرفی شد.
جهانبخش دانشیان؛ داریوش باغبانی؛ خسرو خسروتهرانی؛ لیلا فضلی
چکیده
در این تحقیق، روزن‌بران نهشته‌های سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاه‌ایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار می‌گیرند. نهشته‌های سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگ‌آهک و سنگ‌آهک دولومیتی تشکیل شده‌اند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان در مرزهای ...
بیشتر
در این تحقیق، روزن‌بران نهشته‌های سازندهای گورپی و ایلام در برش کوه عسلویه در خاور بندر کنگان و چاه‌ایوان در خلیج فارس مورد بررسی قرار می‌گیرند. نهشته‌های سازند ایلام در برش کوه عسلویه با ستبرای 30 متر و در چاه ایوان با ستبرای 68 متر از سنگ‌آهک و سنگ‌آهک دولومیتی تشکیل شده‌اند. سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان در مرزهای زیرین و بالایی خود به صورت ناپیوسته بر روی سازند سروک و ناپیوسته در زیر سازند گورپی قرار دارد. سازند گورپی در برش کوه عسلویه با ستبرای 73 متر و در چاه‌ایوان با ستبرای 56 متر از سنگ‌آهک رسی و سنگ‌آهک ماسه‌ای و شیل و سنگ‌آهک تشکیل شده است. سازند گورپی در برش‌های مورد مطالعه در مرز زیرین به صورت ناپیوسته بر روی سازند ایلام و در مرز بالایی به صورت ناپیوسته در زیر سازند پابده قرار دارد. به طور کلی مطالعه روزن‌بران 70 نمونه برداشته شده از برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان منجر به شناسایی 13 جنس و 19 گونه از روزن‌بران پلانکتونیک و 12 جنس و 12 گونه از روزن‌بران بنتویک شد. بر اساس گسترش روزن‌بران پلانکتونیک و بنتونیک شاخص، سن سازند ایلام در برش کوه عسلویه و چاه‌ایوان سانتونین تا کامپانین Santonian-Campainan)) و سن سازند گورپی در برش کوه عسلویه کامپانین تا ماستریشین (Campainan-Maastrichtian) و در چاه‌ایوان ماستریشین تعیین شد. بررسی محتویات روزن‌بران در مقطع کوه عسلویه و مقایسه آن با زیست‌زون‌بندی (Caron (1985 منجر به تشخیص 4 زیست‌زون Globotruncanita elevata Zone Globotruncana ventricosa Zone , Globotruncana falsostuarti Zone , Gansserina gansseri Zone, شد. به علت نبود گونه‌های شاخص، زیست‌زون Globotruncana falsostuarti به جای دو زیست‌زون Globotruncanella havanenesis و Globotruncana aegyptiaca معرفی شد. در برش چاه‌ایوان نیز 3 زیست‌زون Globotruncana falsostuarti Zone وGansserina gansseri Zone و Contustruncana contusa Zone معرفی شد. در چاه‌ایوان و کوه عسلویــه زیست‌زون Abathomphalus mayaroensis Zone وجود نداشته و Contusutruncana contusa Zone در برش چــاه‌ایوان به جای آن معرفی شــد. همچنین با مقایســه برش‌های مــورد مطالعه با زیست‌زون‌بنـــدی (Wynd,1965) 4 زیســت‌زون در برش کوه عسلویـــه و چاه‌ایوان مشخــص شــد که عبارتنـــد از: Globotruncanita elevata zone, Archaecyclus midorientalis-Pseudedomia sp. assemblage zone, Rotalia sp.22, algae assemblage zone, Globotruncanita stuarti-Pseudotextularia varians assemblage zone.
