مصطفی نژادحداد؛ بتول تقیپور؛ علیرضا زراسوندی؛ علیرضا کریمزاده سومرین؛ سمیه سلامبالهی
چکیده
کانسار Pb-Ba-Ag راونج در 20 کیلومتری شمال شهرستان دلیجان قرار دارد و سنگ میزبان آن سنگهای آهکی کرتاسه زیرین تاقدیس راونج هستند. از دید جغرافیایی تاقدیس راونج بخشی از کمان ماگمایی ارومیه-دختر در کمربند کوهزاد زاگرس است. کانهزایی در کمرپایین سنگآهک تودهای، در مرز راندگی با سنگهای شیلی و شیلی- کربناتی رخ داده است. بافتهای پرکننده ...
بیشتر
کانسار Pb-Ba-Ag راونج در 20 کیلومتری شمال شهرستان دلیجان قرار دارد و سنگ میزبان آن سنگهای آهکی کرتاسه زیرین تاقدیس راونج هستند. از دید جغرافیایی تاقدیس راونج بخشی از کمان ماگمایی ارومیه-دختر در کمربند کوهزاد زاگرس است. کانهزایی در کمرپایین سنگآهک تودهای، در مرز راندگی با سنگهای شیلی و شیلی- کربناتی رخ داده است. بافتهای پرکننده میان برشها، جانشینی سنگ میزبان و کانهزایی دانهپراکنده بافتهای اصلی کانهدار هستند. کانیشناسی کانسار ساده و شامل گالن ریزدانه، باریت، مقادیر متغیری پیریت و مقادیر کمی اسفالریت، تتراهدریت و کالکوپیریت است. برخلاف پیریتی شدن شدید، مارکازیت در این کانسار یافت نشد. نبود مارکازیت نشاندهنده تهنشینی کانهها از سیال با pH بالاتر از 5 است. مطالعه ریزدماسنجی میانبارهای سیال روی کلسیتهای پیش از مرحله اصلی کانهزایی(C2)، باریت مرحله اصلی و کلسیت پس از کانهزایی(C3) کانسار راونج انجام شد. میانگین دمای همگنشدگی میانبارهای سیال در کلسیتهای پیش از کانهزایی165، در کلیستهای پس از کانهزایی مرحله اصلی160 و در باریت175 درجه سانتیگراد است که تقریباً مساوی هستند اما مقدار شوری این میانبارها از کمتر از یک تا بیش از %wt 18معادل نمک طعام تغییر میکند. سیلیسی شدن سنگ میزبان در کانسار راونج محدود است که نشاندهنده تغییرات کم دمای سیال در ضمن کانهزایی است. تغییرات زیاد در شوری میانبارهای سیال و تهنشینی همزمان باریت و گالن ریزبلور شواهد آمیختگی دو سیال با ویژگیهای زمینشیمیایی متفاوت هستند. یکی از این دو سیال دارای شوری پایین(میانگین wt% NaC 6/5) وCO2 و غنی از گوگرد است. در دمای 160 درجه سانتیگرادمقدار pH خنثی حدود 8/5 است. بنابراین تهنشینی سولفیدها از سیالهایی با pHمیان 5 تا 6 رخ داده است. سیال CO2دار با شوری پایین، موجب بافر شدن محیط میشود.سیال دوم با شوری بالا(میانگین wt% NaCl7/15) در محدوده دما و شوری سیالهای سازنده کانسارهای MVT قرار میگیرد. این سیال احتمالاً اکسایشی و غنی از فلزات بوده است.
بتول تقیپور؛ مصطفی نژادحداد؛ محمدعلی مکیزاده؛ موسی نقرهییان؛ پروین رحیمی
چکیده
سنگهای دونیتی وهارزبورگیتی سرپانتینیتی شده افیولیتهای شمال باختر نیریز به سن کرتاسه پسین، میزبان انبانههای کرومیتیتی در معدن چشمهبید هستند. این کرومیتیتها به صورت تودههای عدسی شکل در اندازههای مختلف و به دنبال یکدیگر قرار دارند. مهمترین بافتهای قابل مشاهده شامل بافتهای تودهای، گرهکی، دانه پراکنده و لایهای ...
بیشتر
سنگهای دونیتی وهارزبورگیتی سرپانتینیتی شده افیولیتهای شمال باختر نیریز به سن کرتاسه پسین، میزبان انبانههای کرومیتیتی در معدن چشمهبید هستند. این کرومیتیتها به صورت تودههای عدسی شکل در اندازههای مختلف و به دنبال یکدیگر قرار دارند. مهمترین بافتهای قابل مشاهده شامل بافتهای تودهای، گرهکی، دانه پراکنده و لایهای است که نشاندهنده تهنشست از یک ماگمای در حال سرد شدن هستند. بررسیهای کانیشناسی نشاندهنده ذوب پیروکسندر پریدوتیت میزبان و رشد دوباره بلورهای الیوین در بخش غلاف دونیتی است. شیمیکانی کرومیت بیانگر عدد کروم بالا(72 تا 77)، عدد منیزیم بالا(62 تا 69) و مقدار TiO2 پایین(04/0 تا 14/0 درصد) در کرومیتیتهای معدن چشمهبید است که قابل مقایسه با کرومیتیتهای تشکیل شده از ذوب درجه بالای گوشته هستند. میانگین مجموع عناصر گروه پلاتین در نمونههای این معدن حدود ppb85/212 است که در مقایسه با برخی از تودههای کرومیتیتی نیریز مانند منطقه تنگ حنا(ppb 1556) بسیار کمتر است و نشاندهنده رقیقشدگی به دلیل درصد بالاتر ذوب ماگمای مادر کرومیتیتهای چشمهبید است. مقدار عناصر کمیابNi, Co, Zn, Mn, Ga,V در نمونههای کرومیتی و غلاف دونیتی دربرگیرنده آنها به ترتیب برابر با 17 تا 24، 466 تا 842، 852 تا 1084، 22 تا 84، 115 تا 171، 852 تا 1220 پیپیام است. روند توزیع عناصر کمیاب خاکی وایتریم(REY) در سنگ میزبان و کرومیتیتهای الگوی U شکل نشان میدهد که مشخصکننده واکنش مذاب غنی از مواد فرار و عناصر کمیاب خاکی(منشأ بونینیتی ماگمای مادر) با سنگ میزبان است. بدین ترتیب بهنظر میرسد که کرومیتیتهای معدن چشمهبید نیریز در نتیجه نفوذ ماگمای بونینیتی با منشأ گوشته اولیه و درجه بالای ذوب سنگ میزبان پریدوتیتی در زون بالای فرورانش جزیره کمانی تشکیل شدهاند.