سمیه پرهام؛ محمد رضا کمالی
چکیده
بخش بالایی سازند دالان یک افق مخزن گازی در خلیجفارس است که بهدلیل تولید بالای گاز و میعانات گازی اهمیت ویژهای دارد. این بخش به طور چیره تحت تأثیر دولومیتیشدن قرار گرفته است. دولومیکریت یکی از انواع دولومیتهای شناسایی شده در این بخش است که بخشی از توالی بخش بالایی سازند دالان را در بر گرفته است. در این پژوهش با استفاده از مقاطع ...
بیشتر
بخش بالایی سازند دالان یک افق مخزن گازی در خلیجفارس است که بهدلیل تولید بالای گاز و میعانات گازی اهمیت ویژهای دارد. این بخش به طور چیره تحت تأثیر دولومیتیشدن قرار گرفته است. دولومیکریت یکی از انواع دولومیتهای شناسایی شده در این بخش است که بخشی از توالی بخش بالایی سازند دالان را در بر گرفته است. در این پژوهش با استفاده از مقاطع نازک میکروسکوپی، اطلاعات تخلخل و تراوایی حاصل از تجزیه مغزه و تجزیههای ایزوتوپی، این نوع دولومیتها مورد بررسی قرار گرفتهاند. بهکمک شواهد سنگنگاری همچون بلورهای بسیار ریز (5 تا 16 میکرون) هماندازه و بیشکل این نوع دولومیت تشخیص داده میشود. بافت این نوع دولومیت معادلnonplanar-A یاxenotopic-A است. اشکالی مانند فابریک فنسترال، فیلامنتهای میکروبی، حفرههای باقیمانده از کانیهای تبخیری و ترکهای گلی در این نوع دولومیت دیده می شود. بر پایه این شواهد، چنین نتیجه گرفته شد که این دولومیتها مربوط به رخساره فنسترال مادستون دولومیتی هستند که در بخشهای بالایی پهنه کشندی از نوع گرم و خشک و تبخیری بهوسیله آبهای گرم تشکیل شدهاند. نتایج حاصل از مطالعات ایزوتوپ اکسیژن و تعیین دمای تشکیل این دولومیت نشان داد که این نوع دولومیت در دمای میان کمینه 36/20درجه سانتیگراد و بیشینه 6/46 درجه سانتیگراد تشکیل شده است که محیط تشکیل بالا را تأیید میکند. بنابر این اطلاعات، مدل سبخا برای این نوع دولومیت ارائه شد. مهمترین فرایندهای دیاژنزی مؤثر بر دولومادستونها، انحلال، تشکیل سیمان انیدریتی، تراکم، جانشینی بهوسیله انیدریت و شکستگی است. مطالعات تخلخل و تراوایی این بخش نشان میدهد تغییرات کیفیت مخزنی تحت تأثیر رخساره است و در رخسارههای گلپشتیبان مانند مادستونهای دولومیتی (شامل دولومیکریتها) کیفیت مخزنی ضعیف است؛ مگر این که در مراحل بعدی تحت تأثیر فرایندهای دیاژنزی مانند انحلال یا شکستگی قرار گرفته باشند.
سمیه پرهام؛ محمدرضا کمالی
چکیده
واحد دالان بالایی متشکل از لایههای کربناتی- دولومیتی و میانلایههای تبخیری، میزبان مخازن عظیمی از گازدر زاگرس چینخورده و خلیجفارس است. در این پژوهش به بررسی انواع تخلخل، عوامل و فرایندهای مؤثر بر آن در برش سطحی این واحد در کوه سورمه و چاهی در یکی از میادین موجود در خلیجفارس پرداخته میشود. بر پایهردهبندی جدید زایشی تخلخل ...
بیشتر
واحد دالان بالایی متشکل از لایههای کربناتی- دولومیتی و میانلایههای تبخیری، میزبان مخازن عظیمی از گازدر زاگرس چینخورده و خلیجفارس است. در این پژوهش به بررسی انواع تخلخل، عوامل و فرایندهای مؤثر بر آن در برش سطحی این واحد در کوه سورمه و چاهی در یکی از میادین موجود در خلیجفارس پرداخته میشود. بر پایهردهبندی جدید زایشی تخلخل که بهوسیله Ahr(2008) ارائه شده است،فرایندهای ایجادکننده یا تغییردهنده تخلخل در این واحد، هیبریدی از 3متغیر فرایندهایرسوبی، فرایندهای دیاژنزی و شکستگی است. در نمونههای زیرسطحی، تخلخل هیبریدی از تخلخل رسوبی و دیاژنتیکی است. در این سازند رخسارههای دانهپشتیبان از رخسارههای گرینستونی مربوط به تپههایسدی زیرآبی دارای تخلخل میاندانهای هستند که نوعی تخلخل رسوبی است. این رخساره در مراحل بعدی دیاژنز، دارای تخلخلهای قالبی، انحلالی و به میزان کمتر میانبلوری شده است که از انواع تخلخل دیاژنزی هستند. میتوان نتیجه گرفت تخلخل در این واحد رخساره انتخابی است. در نمونههای سطحی، تخلخل هیبریدی ازتخلخل رسوبی، تخلخل دیاژنزی و شکستگی است. وجود شکستگیهای فراوان در نمونههای برش سطحی کوه سورمه بهدلیل تشکیل برشهای انحلالی در اثر انحلال واحد تبخیری نار تحت تأثیر دیاژنز جوی و نیز قرار گرفتن در پهنه زاگرس چینخورده و چینخوردگی زمینساختی است. دادههای تخلخل- تراوایی حاصل از تجزیهو تحلیل مغزه چاه مورد مطالعه نشان میدهد که توالی مورد مطالعه خواص مخزنی همگنی ندارد. بهمنظور جداسازی لایههای با ویژگیهای مخزنی متفاوت، پهنهبندی انجام و 6 لایه مخزنی با ویژگی مخزنی ضعیف تا بسیار خوب مشخص و جدا شده است.