کورش شیرانی؛ عبدالله سیف؛ احمد نصر
چکیده
حرکات توده‌ای با توجه به ماهیت و تنوع‌شان و مخاطراتی که برای جان و مال انسان‌ها دارند، همواره مورد توجه و مطالعه دانشمندان رشته‌های مختلف علوم‌زمین، همچون زمینشناسی مهندسی، زمینریختشناسی، آبخیزداری و... بوده‌اند. با توجه به این که رخداد این پدیده، سازوکار پیچیده‌ای دارد و عوامل و متغیرهای پیچیده‌ای می‌توانند در ایجاد ...
بیشتر
حرکات توده‌ای با توجه به ماهیت و تنوع‌شان و مخاطراتی که برای جان و مال انسان‌ها دارند، همواره مورد توجه و مطالعه دانشمندان رشته‌های مختلف علوم‌زمین، همچون زمینشناسی مهندسی، زمینریختشناسی، آبخیزداری و... بوده‌اند. با توجه به این که رخداد این پدیده، سازوکار پیچیده‌ای دارد و عوامل و متغیرهای پیچیده‌ای می‌توانند در ایجاد آن مؤثر باشند، مطالعات گسترده‌ای در زمینه شناخت عوامل مؤثر، دسته‌بندی، پهنهبندی و مدل‌سازی این فرایند صورت گرفته است. در این پژوهش، لغزش‌های حوضه کهردان، در جنوب شهرستان سمیرم و ارتفاعات دنای زاگرس، از توابع استان اصفهان، مورد مطالعه قرار گرفت و نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش به روشهای آماری دومتغیره و چند‌متغیره تهیه گردید. در مرحله بعد، مناسب‌ترین روش که بالاترین صحت و دقت را نیز دارد، معرفی شد. همچنین بر اساس تجزیه و تحلیل‌های به عمل آمده، اولویت و ترتیب تأثیر عوامل مؤثر در رخداد زمینلغزش تعیین شد. بر پایه بررسیهای صورت گرفته، شش عامل شیب، سوی شیب، سنگ‌شناسی، کاربری زمین‌ها، بارندگی و فاصله از آبراهه، انتخاب و بررسی شد. در ادامه نقشه پراکنش خطر زمینلغزش و محاسبات آماری مربوط به چهار روش ارزش اطلاعات، تراکم سطح، رگرسیون خطی و تحلیل ممیزی بررسی و در پایان نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش، تهیه شد. نتایج حاصل نشان داد که بهترین نقشه پهنهبندی خطر، نقشه حاصل از روش آماری ارزش اطلاعات است که امکان استفاده در کارهای عمرانی و برنامه‌ریزی را دارد. همچنین اهمیت عوامل مؤثر در رخداد زمینلغزش در منطقه به ترتیب شامل سنگ‌شناسی، فاصله از آبراهه، کاربری زمین، شیب، جهت شیب و بارندگی هستند.
کورش شیرانی؛ عبدالله سیف
چکیده
پهنهبندی خطر زمینلغزش با روشهای متفاوتی صورت میگیرد و بسیاری از این روشها بر اساس شرایط ویژه مناطق مورد بررسی، بنا میشود. در این نوشتار، ابتدا منطقه پشتکوه (شهرستان فریدونشهر) به‌وسعت تقریباً 77646 هکتار واقع در باختر استان اصفهان انتخاب شد. سپس با استفاده از عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهای (ETM+2002)، نقشههای ...
بیشتر
پهنهبندی خطر زمینلغزش با روشهای متفاوتی صورت میگیرد و بسیاری از این روشها بر اساس شرایط ویژه مناطق مورد بررسی، بنا میشود. در این نوشتار، ابتدا منطقه پشتکوه (شهرستان فریدونشهر) به‌وسعت تقریباً 77646 هکتار واقع در باختر استان اصفهان انتخاب شد. سپس با استفاده از عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهای (ETM+2002)، نقشههای زمینشناسی تهیه‌شده و بررسیهای میدانی، نقشه پراکنش زمینلغزشها تهیه شد. همچنین با استفاده از بررسیهای میدانی و مرور مطالعات انجام شده در مناطق مشابه با حوضههای کارون شمالی و دز علیا و نقشههای موضوعی موجود، اقدام به بررسی و تعیین 8 عامل عمده مؤثر در رخداد زمینلغزش شامل شیب، جهت شیب، سنگ‌شناسی، کاربری اراضی، بارندگی، فاصله از جاده، گسل، آبراهه و نقشههای لازم در مقیاس 1:50000 شد. به منظور بالا بردن دقت، سرعت و سهولت تحلیل، تمامی اطلاعات مکانی و توصیفی وارد نرم‌افزار ArcGIS شد. پس از تهیه لایههای اطلاعاتی و وزن‌دهی به عوامل مؤثر با استفاده از نقشه پراکنش زمینلغزش، اقدام به تهیه نقشههای پهنهبندی خطر زمینلغزش با دو روش آماری دومتغیره تراکم سطح (Density Area) و ارزش اطلاعات (Information Value) کرده و نتایج مورد ارزیابی قرار گرفتند. با افزایش شاخص نسبت تراکمی(Dr) (به منظور مقایسه بین پهنههای خطر) در هر دو روش پهنهبندی خطر لغزش، درجه خطرافزایش می‌یابد و تفکیک‌پذیری بین رده‌های پهنههای خطر قابل قبول و افزاینده است. شاخص‌های مجموع کیفیت (Qs) و دقت (P) (برای مقایسه روشها با همدیگر) به ترتیب برای روش ارزش اطلاعات (Information Value) 65/0 و 034/0 و برای تراکم سطح (Density Area) 56/0 و 028/0 بوده که نمایانگر آن است که روش ارزش اطلاعات (Information Value) نسبت به روش تراکم سطح (Density Area) در پهنهبندی خطر زمینلغزش، دارای برتری و مطلوبیت بهتری است.
