کیوان اورنگ؛ محمد محجل؛ غلامرضا تاج‌بخش
چکیده
تحلیل حرکتی سامانه گسلی کوشک نصرت در ناحیه شمال ساوه نشان می‌دهد که سازوکار این گسل (با راستای WNW-ESE)، در زمانی پس از میوسن زیرین، از راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر به مورب‌لغز معکوس چپ‌بر (در برخی پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغییر کرده است. شواهد ساختاری بازمانده از حرکت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه کششی کوشک نصرت که در نتیجه ...
بیشتر
تحلیل حرکتی سامانه گسلی کوشک نصرت در ناحیه شمال ساوه نشان می‌دهد که سازوکار این گسل (با راستای WNW-ESE)، در زمانی پس از میوسن زیرین، از راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر به مورب‌لغز معکوس چپ‌بر (در برخی پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغییر کرده است. شواهد ساختاری بازمانده از حرکت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه کششی کوشک نصرت که در نتیجه خمیدگی راست پله مسیر گسل در شمال ساوه توسعه یافته و در داخل آن توالی نازکی از سازند قم نهشته شده است. 2) باندهای برشی و نشانگرهای حرکتی فعالیت راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر که در پهنه اصلی گسل یافت شده‌اند. 3) گسل‌های همسو با سازوکار راستالغز راست‌بر و ناهمسو با سازوکار راستالغز چپ‌بر که در پهنه تخریب دیواره‌ای گسل اصلی یافت شده‌اند. پس از وارونگی جهت بردار لغزش در گسل کوشک نصرت: در محل خمش، مجموعه‌ای از گسل‌های مورب‌لغز معکوس چپ‌بر، راندگی‌ها، گسل‌های راستالغز چپ‌بر و چین‌خوردگی‌های کوچک مقیاس توسعه یافته‌اند. سازوکار جوان گسل کوشک نصرت شاهدی دیگر بر نقش اساسی گسل های معکوس دارای مؤلفه راستالغزی چپ‌بر در دگرریختی جوان بخش شمال باختری بلوک ایران مرکزی (در ناحیه قم- ساوه) است. موضوعی که پیش از این، توسط شواهد ساختاری و ریخت‌زمین‌ساختی در مورد گسل‌هایی چون ایپک (در جنوب بوئین زهرا) و البرز (در شمال قم) و شواهد لرزه‌ای از تحلیل سازوکار کانونی زمین لرزه بوئین زهرا گزارش شده است.
غلامرضا تاج‌بخش؛ محمد هاشم امامی؛ حسین معین وزیری؛ نعمت‌اله رشیدنژاد عمران
چکیده
توده نفوذی نفلین‌سیینیت کلیبر در جنوب و باختر شهرستان کلیبر در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این توده نفوذی منطقه‌بندی شده، حاصل تزریق دو فاز مجزای تحت اشباع و اشباع از سیلیس در زمان الیگوسن- میوسن است. سنگ‌های تحت اشباع شامل آلکالی‌پیروکسنیت، ملاآلکالی‌گابرو- نفلین‌گابرودیوریت، نفلین‌سیینیت و دایک‌های نفلین‌سودالیت‌سیینیت ...
بیشتر
توده نفوذی نفلین‌سیینیت کلیبر در جنوب و باختر شهرستان کلیبر در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این توده نفوذی منطقه‌بندی شده، حاصل تزریق دو فاز مجزای تحت اشباع و اشباع از سیلیس در زمان الیگوسن- میوسن است. سنگ‌های تحت اشباع شامل آلکالی‌پیروکسنیت، ملاآلکالی‌گابرو- نفلین‌گابرودیوریت، نفلین‌سیینیت و دایک‌های نفلین‌سودالیت‌سیینیت است. سنگ‌های اشباع از سیلیس شامل استوک کوارتزمونزونیتی نفوذ کرده به مرکز توده نفلین‌سیینیتی و دایک‌های کوارتزسیینیت و میکروسیینیتی مرتبط با آن است. فاز تحت اشباع ماهیت آلکالن پتاسیک دارد و نفلین‌سیینیت‌ها از نوع مالیگنیت‌های میاسکیتی هستند. در مقابل، سنگ‌های اشباع به سری ماگمایی کلسیمی- قلیایی(کالک آلکالن) با پتاسیم بالا تا شوشونیتی تعلق دارند. بررسی‌های صحرایی، سنگ‌شناسی و ژئوشیمیایی نشان داده که انواع سنگ‌های تحت اشباع هم‌ماگما هستند و فرایندهای تفریق بلورین، تجمع بلورین و شناوری کانی‌های کم‌چگال در تحول ماگماهای آنها نقش اساسی داشته‌اند. غنی‌شدگی شدید عناصر کمیاب به‌ویژه LREE و LILEها در برابر تهی‌شدگی متغیر HREE و HFSEها نشان‌دهنده منشأ گرفتن ماگمای بازانیتی مادر از گوشته سنگ‌کره‌ای متاسوماتیسم شده توسط فرورانش دیرین است. ماگمای اشباع از سیلیس کلیبر احتمالا" بر اثر ذوب بخشی پوسته زیرین به‌وجود آمده و شباهت‌های ژئوشیمیایی آن با انواع تحت اشباع، به علت آمیختگی و آلایش ماگمایی بوده است. تزریق پی‌در‌پی ماگماهای قلیایی و کلسیمی- قلیایی پس از ائوسن در آذربایجان می‌تواند در یک محیط پس از برخورد روی داده باشد.
