زمین شناسی اقتصادی
مریم هنرمند؛ قاسم نباتیان؛ مهتاب افلاکی؛ محمد ابراهیمی
چکیده
مجموعه‌ی گنایس میلونیتی و گرانیت مغانلو، در باختر زنجان، بخشی از مجموعة آذرین-دگرگونی ناحیة تکاب به شمار می‌رود. مجموعة مغانلو شامل توده‌های لوکوگرانیت و بیوتیت‌گرانیت است که از اطراف تودة گنایس میلونیتی مغانلو را در بر گرفته‌اند. نتایج سن‌سنجی U-Pb زیرکن در تودة گنایس میلونیتی مغانلو سن 5/6± 563 ، در تودة بیوتیت گرانیت سن 13±576 ...
بیشتر
مجموعه‌ی گنایس میلونیتی و گرانیت مغانلو، در باختر زنجان، بخشی از مجموعة آذرین-دگرگونی ناحیة تکاب به شمار می‌رود. مجموعة مغانلو شامل توده‌های لوکوگرانیت و بیوتیت‌گرانیت است که از اطراف تودة گنایس میلونیتی مغانلو را در بر گرفته‌اند. نتایج سن‌سنجی U-Pb زیرکن در تودة گنایس میلونیتی مغانلو سن 5/6± 563 ، در تودة بیوتیت گرانیت سن 13±576 و در تودة لوکوگرانیت سن 6±559 میلیون سال را نشان می‌دهند. نمونه‌های مجموعة مغانلو عمدتاً خصوصیات ماگماهای کالک‌آلکالن پتاسیم بالا و پرآلومین ضعیف را نشان می‌دهند، به استثناء نمونه‌های مربوط به تودة لوکوگرانیت که به دلیل متاسوماتیسم سدیک و آلبیتی شدن فلدسپارهای پتاسیم‌دار، فقیر از پتاسیم هستند. الگوی عناصر کمیاب در توده‌های مزبور نشان‌دهنده غنی‌شدگی آنها از LILE و LREE نسبت به HFSE وHREE و همچنین آنومالی منفی Nb، Ta و Ti در این نمونه‌هاست. بطور کلی خصوصیات ژئوشیمیایی این توده‌ها با مذابهای حاصل از ذوب بخشی پوسته در محیط فرورانش همخوانی دارند. مجموعة مغانلو همانند سایر مجموعه‌های آذرین و دگرگونی نئوپروتروزوئیک پایانی-کامبرین زیرین در ایران و ترکیه، مربوط به فعالیت‌های ماگمایی در قوس آتشفشانی کادومین، واقع در شمال ابرقارة گندوانا، هستند. تزریق مذابهای گوشته‌ای در پوسته یکی از عوامل اصلی در ذوب بخشی پوسته و ایجاد مذابهای گرانیتوئیدی در محیطهای فرورانش است.
مهتاب افلاکی؛ اسماعیل شبانیان؛ زینب داودی
چکیده
حوضه سنوزوییک ماهنشان- میانه، در جنوب باختری پایانه جنوبی گسل تبریز، میان دو قلمرو زمین‌ساختی شمال باختر و شمال ایران جای دارد که متأثر از دو رژیم زمین‌ساختی و وضعیت تنش متفاوت هستند. از این رو، شناخت وضعیت تنش در گستره ماهنشان- میانه، یک روش کلیدی برای تعیین مرز گذار میان این دو قلمرو زمین‌ساختی است. در این پژوهش وضعیت تنش ...
بیشتر
حوضه سنوزوییک ماهنشان- میانه، در جنوب باختری پایانه جنوبی گسل تبریز، میان دو قلمرو زمین‌ساختی شمال باختر و شمال ایران جای دارد که متأثر از دو رژیم زمین‌ساختی و وضعیت تنش متفاوت هستند. از این رو، شناخت وضعیت تنش در گستره ماهنشان- میانه، یک روش کلیدی برای تعیین مرز گذار میان این دو قلمرو زمین‌ساختی است. در این پژوهش وضعیت تنش کواترنری گستره با استفاده از روش وارونسازی دادههای جنبشی گسلها (صفحه گسل و بردار لغزش آن)، برداشت شده در 25 ایستگاه در گستره حوضه رسوبی سنوزوییک ماهنشان- میانه، بررسی شدهاست. نتایج، راستای محور بیشینه فشارش افقی کواترنری را در بخشهای مختلف گستره، شمالخاور- جنوب باختر (~N049) و رژیم تنش حاکم بر منطقه را فشارشی و هماهنگ با تنش ناشی از همگرایی عربی- اوراسیا نشان میدهد.
مهتاب افلاکی؛ محمد محجل
چکیده
سنگ‌های دگرگون منطقه لای‌بید (شمال باختر اصفهان) در زیرپهنه با دگرریختی پیچیده پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد که در آن سنگ‌های دگرگونی با سن پرمین توسط مرزهای گسلی در نزدیکی سنگ‌های دگرگونی جوان‌تربا سن تریاس- ژوراسیک قرار گرفته است. مطالعه ساختاری این سنگ‌ها مشخص می‌کند که در طی یک دگرریختی پیشرونده، سه گامه چین‌خوردگی در آنها ...
بیشتر
سنگ‌های دگرگون منطقه لای‌بید (شمال باختر اصفهان) در زیرپهنه با دگرریختی پیچیده پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد که در آن سنگ‌های دگرگونی با سن پرمین توسط مرزهای گسلی در نزدیکی سنگ‌های دگرگونی جوان‌تربا سن تریاس- ژوراسیک قرار گرفته است. مطالعه ساختاری این سنگ‌ها مشخص می‌کند که در طی یک دگرریختی پیشرونده، سه گامه چین‌خوردگی در آنها روی داده است. دگرریختی گامه اول را چین‌های فشرده تا یال موازی، گامه دوم را چین‌های بسته تا باز و گامه سوم را چین‌های باز تا آرام تشکیل می‌دهند. با حرکت از دگرریختی گامه اول به گامه سوم به تدریج طول موج چین‌ها افزایش می‌یابد به گونه‌ای که نسبت نمود این چین‌ها از محدوده چین‌های کوتاه و بلند در گامه اول تا چین‌های پهن در گامه دوم و چین‌های فراخ در گامه سوم تغییر می‌کند. این تغییر هندسی در طول دگرریختی پیشرونده، نشان‌دهنده انتقال تدریجی سنگ‌ها از محیط تغییرشکل با شکل‌پذیری بیشتر به محیطی با شکل‌پذیری کمتر در اثر کاهش ژرفا در پوسته‌است. فرانهادگی گامه‌های مختلف چین‌خوردگی، سبب ایجاد الگوهای تداخلی از نوع هم‌محور است. به نظر می‌رسد در اواخر ژوراسیک چین‌های گامه اول، دوم و سوم، با کاهش تدریجی ژرفای پوسته در دگرریختی پیشرونده، به طور متوالی تشکیل و به صورت غیرفعال دچار چرخش شده‌اند. دایک‌ها به طور متناوب در گسستگی‌های کششی و سطوح ضعف برگوارگی سطح محوری چین‌ها تزریق شده و به تدریج به شکل چین، بودین، بودین چین‌خورده و چین بودین شده دگرریخت شده‌اند.
