زمین شناسی اقتصادی
کلثوم فانی چنار؛ منصور قربانی؛ رضا کهنسال؛ جمشید لطفیان
چکیده
معادن کرومیت علیآباد (شمال خاور فرومد) بخشی از مجموعه کرومیتهای وابسته به افیولیت سبزوار میباشند که در شمال باختری شهرستان سبزوار واقع هستند. نهشتههای کرومیتیتی در این معادن به اشکال عدسی، لایهای یا نواری همراه با غلافهای دونیتی در میان هارزبورژیت تهیشده قرار گرفتهاند. با توجه به مطالعات کانیشناسی، ذوب نامتجانس ارتوپیروکسنها ...
بیشتر
معادن کرومیت علیآباد (شمال خاور فرومد) بخشی از مجموعه کرومیتهای وابسته به افیولیت سبزوار میباشند که در شمال باختری شهرستان سبزوار واقع هستند. نهشتههای کرومیتیتی در این معادن به اشکال عدسی، لایهای یا نواری همراه با غلافهای دونیتی در میان هارزبورژیت تهیشده قرار گرفتهاند. با توجه به مطالعات کانیشناسی، ذوب نامتجانس ارتوپیروکسنها و وجود ورقههای انحلالی کلینوپیروکسن درون ارتوپیروکسنها نشان میدهد که این سنگها در اصل در شرایط دما و فشارهای گوشته شکل گرفتهاند. بررسیهایکانهنگاری بر روی بافت و ساخت کرومیتهای منطقه دو نوع بافت اصلی اولیه و ثانویه را در آنها نمایان میکند از جمله بافت و ساختهای اولیه شامل بافتهای متراکم و انتشاری (پراکنده) میباشد. بافتهای برشی، میلونیتی و کششی نیز از انواع بافتهای ثانویه در کرومیتها میباشند. براساس نتایج حاصل از مطالعات ژئوشیمی کرومیتهای منطقه، فرمول ساختاری (Mg,Fe2+)O(Cr,Al,Fe3+)2O3 برای کانیهای کرومیت محاسبه شد. این بررسیها نشاندهنده بالا بودن درصد Cr2O3 کانیهای کرومیت در بافت اولیه انتشاری نسبت به بافت متراکم میباشد. مطالعات ژئوشیمیایی بر روی کرومیتیتهای منطقه، آنها را در انواع سرشار از کروم و وابسته به نوع پادیفرم قرار میدهد که از مذاب والدی با ویژگی بونینیتی ناشی از ذوب بخشی درجه بالای پریدوتیت گوشتهای در محیط فرا فرورانش (SSZ) حاصل شدهاند.
رضا کهنسال؛ صدیقه ذوالفقاری؛ مهرداد قهرایی پور
چکیده
این منطقه بخش کوچکی از ناحیه ساختاری سبزوار است که در بین استانهای سمنان و خراسان رضوی جای دارد. در این ناحیه سن کهنترین سنگهای رسوبی، ژوراسیک میانی است و همراه با آنها افقهایی از گدازههای ریولیتی - ریوداسیتی با گرایش کلسیمی- قلیایی وجود دارند. پیدایش نخستین گدازههای بازالتی با گرایش قلیایی همراه با دایکهای دیابازیک ...
بیشتر
این منطقه بخش کوچکی از ناحیه ساختاری سبزوار است که در بین استانهای سمنان و خراسان رضوی جای دارد. در این ناحیه سن کهنترین سنگهای رسوبی، ژوراسیک میانی است و همراه با آنها افقهایی از گدازههای ریولیتی - ریوداسیتی با گرایش کلسیمی- قلیایی وجود دارند. پیدایش نخستین گدازههای بازالتی با گرایش قلیایی همراه با دایکهای دیابازیک در کنار افقهایی از سنگآهکهای کرتاسه پایین بوده است. از طرفی، حجم بسیار زیادی ازگدازهها و دایکهای اسیدی با ترکیب ریوداسیتی- داسیتی، گدازهها و دایکهای میانه با ترکیب تراکیآندزیتی، و دایکهای بازیک با ترکیب بازالتی با گرایش کلسیمی- قلیایی در کنار انبوهی از سنگآهکهای پلاژیک کرم رنگ مایل به صورتی در پایان کرتاسه بالا نمایان شده است. مجموعه سنگهای یاد شده با رخنمونهایی از سنگهای رسوبی پالئوسن پوشیده شدهاند. بررسی نمودارهای تغییرات عنصری هارکر بیانگر تأثیر فرایند آلایش ماگمایی در کنار تفریق ماگمای بازیک از گوشتهای تهی شده است، که توسط نمودارهای عنکبوتی تأیید میشود. جایگاه زمینساختی سنگهای آتشفشانی ژوراسیک میانی و کرتاسه بالایی بیانگر سنگهای آتشفشانی کمان آتشفشانی و همزمان با برخوردی است که به ترتیب بر اثر سازوکار جنبشهای زمینساختی سیمرین میانی و لارامید ایجاد شده است. با این حال پیامد فاز کوهزایی اتریشین در منطقه مری به تشکیل سنگهای آتشفشانی بازیک کرتاسه پایین با جایگاه درون صفحه قارهای منجر شده است که در نمودارهای عناصرکمیاب نمایان شده است. در گامههای پایانی کرتاسه و آغاز سنوزوییک جنبش کوهزایی لارامید در چهره یک فاز فشارشی سبب بسته شدن حوضه رسوبی مورد سخن، چینخوردگی و خروج آن از آب شده است. تنها در ناحیه مری نبود بخشهای نفوذی مربوط به یک پیکره افیولیتی بالغ، وجود سنگهای آتشفشانی و رسوبی در بالاترین بخشهای این پیکره، و از طرف دیگر حضور گسلهای فشاری و راستالغز با سازوکارهای مهم و همسان با گسل درونه نشانگر زمیندرزهای کهن و بسته شدن زود هنگام این بخش از ناوه درونه – کاشمر و تشکیل آمیزه رنگین در این ناحیه بوده است.