زمین شناسی اقتصادی
شهرام رحمانی؛ حسن زمانیان؛ رضا زارعی سهامیه
چکیده
چکیده: منطقه مورد مطالعه در زون البرز غربی-آذربایجان و 45 کیلومتری شمال شرق زنجان واقع است. سنگ های کوارتزمونزونیت و توف برش داسیتی میزبان اصلی کانسار لوبین –زرده میباشد. این سنگها با سرشت بیشتر کالک آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی، از نوع I ، متاآلومینوس و متعلق به سری منیزیمی از نوع کردیلرایی میباشد. سنگهای توده نفوذی غنی از عناصر ...
بیشتر
چکیده: منطقه مورد مطالعه در زون البرز غربی-آذربایجان و 45 کیلومتری شمال شرق زنجان واقع است. سنگ های کوارتزمونزونیت و توف برش داسیتی میزبان اصلی کانسار لوبین –زرده میباشد. این سنگها با سرشت بیشتر کالک آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی، از نوع I ، متاآلومینوس و متعلق به سری منیزیمی از نوع کردیلرایی میباشد. سنگهای توده نفوذی غنی از عناصر LILE وLREE وتهی از عناصر HFSE،HREES ، MREES و Y هستند. شکل تقعر بطرف بالا ( Listric-shaped) نمودارالگوی عناصر نادر خاکی و نسبت میانگین La/Yb سنگ میزبان نشان دهنده مقدار آب بیشتر ،fO2 بالای ماگما و تفریق هورنبلند میباشد. مقادیر ISr نسبتا پایین تا متوسط7047/0-7051/0و مقادیر εNd(t=36Ma) برابر 39/0 تا 1/2 و سن های TDM از GM 69/0 – 06/1 با نسبت ایزوتوپی 206Pb/204Pb)i) برابر 49/18 – 68/18 ، 207Pb/204Pb)i) برابر 58/15 -61/15 و 208Pb/204Pb)i) برابر 33/38 – 77/، است. بر اساس شواهد بافتی، داده های ژئوشیمیایی و ایزوتوپی رادیوژنیک سنگهای میزبان کانسار لوبین-زرده با ترکیب ژئوشیمیایی سنگ میزبان کانسارهای پرفیری و اپی ترمال در زون ارومیه دختر، البرز غربی- آذربایجان(ارسباران) ،کانسار پانتدی ترکیه مطابقت دارد.
حسن زمانیان؛ قاسم بیرانوند؛ فرهاد احمدنژاد
چکیده
کانسار بوکسیت کارستی باگوشی در ۳۷ کیلومتری شمال باختر شهر مصیری فارس و در ناحیه زاگرس چینخورده قرار داشته و از بالا به پایین شامل افقهای بوکسیت قرمز، پیزولیتی، قهوهای، برشی و یک افق کائولینیتی است که بر روی سازند سروک قرار دارند. بوهمیت، کائولینیت، هماتیت، پیروفیلیت، آناتاز، کلسیت و دیاسپور از کانیهای اصلی تشکیلدهنده کانسار ...
بیشتر
کانسار بوکسیت کارستی باگوشی در ۳۷ کیلومتری شمال باختر شهر مصیری فارس و در ناحیه زاگرس چینخورده قرار داشته و از بالا به پایین شامل افقهای بوکسیت قرمز، پیزولیتی، قهوهای، برشی و یک افق کائولینیتی است که بر روی سازند سروک قرار دارند. بوهمیت، کائولینیت، هماتیت، پیروفیلیت، آناتاز، کلسیت و دیاسپور از کانیهای اصلی تشکیلدهنده کانسار میباشند. بافت کانهها پیزولیتی، پیزولیتی- اوولیتی و تخریبی همراه با ماتریکس پلیتومورفیک و میکروگرانولار است. افقهای بوکسیتی بر اساس شرایط پایداری کانیهای اصلی، در محیطی با چیرگی آبهای سطحی اسیدی و اکسایشی تا آبهای زیرزمینی قلیایی و کاهشی پدید آمدهاند. مشاهدات میکروسکوپی شامل ماتریکس پلیتومورفیک و بافت پیزولیتی و اووئیدی، شکستگیهای شعاعی در پیزوئیدها، رشد پوستههای ساده پیرامون هسته پیزوئیدهای قبلی و پیزوئیدهایی با پوستههای بدون شکستگی شعاعی و دایرهای، نشانگر پدیداری برجازاد و تکههای شکسته شده پیزوئیدها، پیزوئیدهای دگرزاد و تکههای تخریبی بیانگر ترابرد مواد بوکسیتی هستند، ازاینرو منشأ مواد بیشتر برجا است که در برخی قسمتها بهطور محلی دستخوش ترابرد و باز نهشت در فرورفتگیهای کارستی شدهاند. محاسبات تغییرات جرم برحسب عنصر نامتحرک Ti نشان میدهد که Si، Fe، Mg، K، Na از سیستم هوازدگی فروشویی شده؛ Al، Zr، V، Th، Nb و Ba و REEs بهویژه LREE غنیشده و Hf، Ta، Co، Rb، Cs، Be و U نسبتاً نامتحرک بودهاند. جدایش شدید LREEs و HREEs، غنیشدگی آشکار REEs در کانسنگها نسبت به سنگ مادر، بیهنجاری منفی Eu و بیهنجاری منفی ضعیف Ce از ویژگیهای رفتاری REEs در نهشته بوکسیت باگوشی است.
منوچهر امیری؛ احمد احمدی خلجی؛ زهرا طهماسبی؛ رضا زارعی سهامیه؛ حسن زمانیان
چکیده
باتولیت آلموقلاق در باختر ایران و در پهنه دگرگونه- ماگمایی سنندج- سیرجان جای دارد و شامل سه گروه سنگی گابرودیوریت، کوارتزسینیت و کوارتزمونزونیت (با بیشترین بیرونزدگی) است. کوارتزسینیتها و کوارتزمونزونیتها دارای ویژگیهای متاآلومینی، بیشتر فروئنی، نوع آلکالی تا آلکالی کلسیک، مقادیر بالای Na2O+K2O، Zr، Ce، Ga، Y، Nb، Ta و REE و بیهنجاری ...
بیشتر
باتولیت آلموقلاق در باختر ایران و در پهنه دگرگونه- ماگمایی سنندج- سیرجان جای دارد و شامل سه گروه سنگی گابرودیوریت، کوارتزسینیت و کوارتزمونزونیت (با بیشترین بیرونزدگی) است. کوارتزسینیتها و کوارتزمونزونیتها دارای ویژگیهای متاآلومینی، بیشتر فروئنی، نوع آلکالی تا آلکالی کلسیک، مقادیر بالای Na2O+K2O، Zr، Ce، Ga، Y، Nb، Ta و REE و بیهنجاری منفی از عناصر Eu، Sr وTi هستند و ویژگیهای مرزی گرانیتوییدهای نوع A1 و A2 و با تمایل بیشتر به سوی A2 را نشان میدهند. بر پایه نمودارهای مختلف، گابرودیوریتها ویژگیهای مرزی گرانیتوییدهای نوع A2 و I دارند و تمایل آنها بیشتر به سوی نوع I است. الگوی قلهمیخی در نمودارهای تارعنکبوتی همراه با مقادیر (La/Yb)CN میان 4/2 تا 1/6 و Ba/La >3 به فعالیت ماگمایی منطقه در محیط کمان آتشفشانی اشاره دارد و ویژگیهای 1(Ba/Rb)CN<، 1 (Ba/Th)CN <و نسبت Th/Ta میان 1 تا 20 نشان میدهد که فعالیت کمان آتشفشانی در موقعیت حاشیهی قارهای رخ داده است. تودههای نفوذی آلموقلاق دارای آمفیبول فراوان و بدون بیوتیت و متعلق به پس از برخورد هستند. همچنین وجود ویژگیهای همچون 143Nd/144Nd > 0.512638، εtNd >0، εtSr >0، مقادیر بالای Nb و Ta و مقادیر خیلی بالای Zr (ppm589) نشان میدهد که پس از برخورد اولیه، یک فرورانش فرعی برای مدت طولانی در منطقه وجود داشته است و ماگماهای باتولیت آلموقلاق یا از گوه گوشتهای موجود در بالای پهنه فرورانش و یا از گوشته پیرامون قطعات حاصل از لایهلایهای شدن سنگکره به وجود آمدهاند و سیالهای پهنه فرورانش، گازهای غنی از هالوژن (از گوشته ژرف) و آلایش پوستهای در تشکیل و پتروژنز آنها دخالت کرده است.
علیرضا زراسوندی؛ حسن زمانیان؛ الهام حجازی؛ عبدالحسین منصور
چکیده
بوکسیت سرفاریاب در 250 کیلومتری خاور اهواز، در محدوده استان کهگیلویه و بویر احمد در زون ساختاری زاگرس چینخورده ساده و در میان سازندهای سروک و ایلام تشکیل شده است. واحدهای بوکسیتی این کانسار از پایین به بالا عبارت است از: آهک سروک، آهک مارنی، آرژیلیتها، بوکسیت پیزولیتی، بوکسیت زرد، بوکسیت قرمز و بوکسیت سفید. در این مطالعه برای تعیین ...
بیشتر
بوکسیت سرفاریاب در 250 کیلومتری خاور اهواز، در محدوده استان کهگیلویه و بویر احمد در زون ساختاری زاگرس چینخورده ساده و در میان سازندهای سروک و ایلام تشکیل شده است. واحدهای بوکسیتی این کانسار از پایین به بالا عبارت است از: آهک سروک، آهک مارنی، آرژیلیتها، بوکسیت پیزولیتی، بوکسیت زرد، بوکسیت قرمز و بوکسیت سفید. در این مطالعه برای تعیین فرایندهای شیمیایی دخیل در تشکیل بوکسیت سرفاریاب و نیز بررسی نقش و رفتار عناصر در فرایندهای هوازدگی و نحوه تبادلات شیمیایی آنها، از روش ژئوشیمیایی محاسبات تبادلات جرم استفاده شد. در این روش، مقادیر تبادل جرم عناصر مختلف نسبت به یک عنصر یا چند عنصر بیتحرک که بیشترین ثبات شیمیایی را طی فرایندهای هوازدگی از خود نشان میدهند، محاسبه شد. در این مطالعه از عناصر به عنوان عناصر بیتحرک شاخص استفاده شد؛ نتایج به دست آمده نشان میدهد که عناصر طی فرایندهای حاکم، از محیط خارج شده وعناصرغنی شدهاند. با توجه به مطالعات صورت گرفته چنین به نظر میرسد که ماده اولیه بوکسیت سرفاریاب، آرژیلیتی بوده که با توجه به برجازا بودن بوکسیت سرفاریاب، میتوان آهک سروک را که حاوی ذرات رسی است، منشأ این عناصر در نظر گرفت.