سنگ شناسی
لیلی بسطامی؛ میررضا موسوی؛ محبوبه حسینی برزی؛ بهاء الدین حمدی
چکیده
ماسه‌سنگ‌های سازند دورود (پرمین پیشین) به‌منظور بررسی خاستگاه، جایگاه زمین‌ساختی، سنگ مادر و شرایط آب و هوای دیرینه در برش خور، واقع در البرز مرکزی مورد مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی قرار گرفته‌اند. سازند دورود با ضخامت 360 متر، عمدتا شامل ماسه‌سنگ‌های ریز و متوسط دانه به همراه مقادیر کمتری رسوبات کربناته و گل‌سنگ می‌باشد. به ...
بیشتر
ماسه‌سنگ‌های سازند دورود (پرمین پیشین) به‌منظور بررسی خاستگاه، جایگاه زمین‌ساختی، سنگ مادر و شرایط آب و هوای دیرینه در برش خور، واقع در البرز مرکزی مورد مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی قرار گرفته‌اند. سازند دورود با ضخامت 360 متر، عمدتا شامل ماسه‌سنگ‌های ریز و متوسط دانه به همراه مقادیر کمتری رسوبات کربناته و گل‌سنگ می‌باشد. به منظور دستیابی به اهداف عنوان شده 125 مقطع نازک مورد مطالعات پتروگرافی قرار گرفتند. آنالیز مدال بر روی 20 عدد از مقاطع نازک انجام شده و 13 نمونه ماسه‌سنگی نیز جهت تعیین عناصر اصلی و فرعی مورد آنالیز قرار گرفتند. بر اساس مطالعات پتروگرافی ماسه‌سنگ‌های سازند دورود عمدتا کوارتزآرنایتی بوده و از بلوغ بافتی و کانی‌شناسی بالایی برخوردارند. ترسیم نتایج نقطه-شماری بر روی دیاگرام‌های ((Qt99.6, F0.2, L0.2 و ((Qm95.9, F0.2, Lt3.9 نشان‌دهنده‌ی اشتقاق ماسه‌سنگ‌های سازند دورود از بخش‌های داخل کراتون است. همچنین نمودارهای ژئوشیمیایی مبتنی بر عناصر اصلی و فرعی نشان می‌دهند که این ماسه‌سنگ‌ها در جایگاه زمین‌ساختی حاشیه‌ی غیرفعال قاره‌ای نهشته شده‌اند. بر اساس شواهد پتروگرافی و ژئوشیمیایی ماسه‌سنگ‌های سازند دورود حاصل فرسایش سنگ‌های دگرگونی درجه‌ی متوسط تا بالا، آذرین اسیدی و ماسه‌سنگ‌های قدیمی می‌باشند. بلوغ کانی‌شناسی بالا، مقدار بالای اندیس شیمیایی هوازدگی (CIW) و اندیس شیمیایی آلتراسیون ((CIA و نیز دیاگرام (%) SiO2 در برابر Al2O3 + K2O + Na2O (%)بیانگر هوازدگی متوسط تا شدید در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب می‌باشند. جایگاه زمین‌ساختی حاشیه‌ی غیرفعال قاره‌ای و آب و هوای گرم و مرطوب با موقعیت جغرافیایی دیرینه ایران در پرمین پیشین مطابقت دارد.
