سنگ شناسی
فتح اله مصوری؛ رضا زارعی سهامیه؛ عادل ساکی؛ امیرعلی طباخ شعبانی؛ احمد احمدی خلجی
چکیده
سنگ های دگرگونه پهنه سنندچ-سیرجان (SSZ) در باختر همدان، ناحیه چشمه قصابان تحت نفوذ اولیوین گابروها و گابروهای ژوراسیک میانی قرار گرفته است. این سنگ ها با گرایش آلکالن شامل اولیوین، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز، فلوگوپیت، آمفیبول قهوه ای، و بیوتیت می باشد که از ذوب بخشی یک منشاء پریدوتیتیدر میدان پایداری گارنت، اشتقاق یافته است. غنی شدگیLREE ...
بیشتر
سنگ های دگرگونه پهنه سنندچ-سیرجان (SSZ) در باختر همدان، ناحیه چشمه قصابان تحت نفوذ اولیوین گابروها و گابروهای ژوراسیک میانی قرار گرفته است. این سنگ ها با گرایش آلکالن شامل اولیوین، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز، فلوگوپیت، آمفیبول قهوه ای، و بیوتیت می باشد که از ذوب بخشی یک منشاء پریدوتیتیدر میدان پایداری گارنت، اشتقاق یافته است. غنی شدگیLREE در الگوی عادی سازی شده عناصر REE نسبت به کندریت و مقادیر بالاینسبت هایLaN/YbN (6.65-11.25)Nb/Yb(22-22.38), و Nb/Y (>1)نشان می دهد که این گابروها از منشاء پلوم های گوشته ای مولد بازالت های با گرایش جزایر اقیانوسی(OIB-like) مشتق شده و در پوسته قاره ای نفوذ کرده است. با توجه به الگوی ژئودینامیک حاکم بر این پهنه در ژوراسیک میانی که به فرورانش پوسته اقیانوس تتیس جوان به زیر حاشیه جنوب باختری سنندج-سیرجان نسبت داده شده است، مدل فرورانش "پشته-گودال" برای اینگابروها پیشنهاد می شود. بر اساس این مدل، فرورانش پشته میان اقیانوسی تتیس جوان به زیر پوسته قاره ای سبب ایجاد پنجره لیتوسفری و نفوذ مذاب های داغ استنوسفری به پهنه سنندج-سیرجان شده است.تشکیل حجم زیاد گرانیتوئیدهای پرآلومینوس نوع Sدر کمپلکس گرانیتوئیدی الوند منطقه همدان می تواند به ذوب متاپلیت ها، در طی فرآیند های فرورانش پشته نسبت داده شود.
هاله قربانی؛ محسن مؤذن؛ عادل ساکی
چکیده
هورنفلسهای کالک- سیلیکات همدان حاصل گرمای باتولیت الوند روی سنگهای آهکی بوده است. مجموعه کانیهای دگرگونی در این سنگها عبارت است از وزوویانیت + گارنت + کلینوپیروکسن + ترمولیت/ اکتینولیت + کوارتز + کلسیت ± اپیدوت. سنگهای مورد مطالعه طی دو مرحله دگرگونی پیشرونده و پسرونده تشکیل شده‌اند. ترکیب شیمیایی کانیهای کلینوپیروکسن ...
بیشتر
هورنفلسهای کالک- سیلیکات همدان حاصل گرمای باتولیت الوند روی سنگهای آهکی بوده است. مجموعه کانیهای دگرگونی در این سنگها عبارت است از وزوویانیت + گارنت + کلینوپیروکسن + ترمولیت/ اکتینولیت + کوارتز + کلسیت ± اپیدوت. سنگهای مورد مطالعه طی دو مرحله دگرگونی پیشرونده و پسرونده تشکیل شده‌اند. ترکیب شیمیایی کانیهای کلینوپیروکسن و گارنت در هورنفلسهای کالک- سیلیکات مورد مطالعه با استفاده از تجزیه EPMA نشان میدهد که این کانیها بیشتر از نوع دیوپسید و گروسولار هستند. دماسنجی بر پایه ترکیب شیمیایی کانیهای دیوپسید و گارنت همزیست با ترمولیت/ اکتینولیت، کوارتز و... دمای تشکیل حدود 550 درجه سانتی‌گراد را نشان میدهد. فشار دگرگونی در حدود 5/3 کیلوبار به دست آمد. ترکیب سیال برای این سنگها XCO2 را در حدود 2/0 به دست میدهد که مشخص میکند در طول واکنشهای دگرگونی پیشرونده تشکیلدهنده این سنگها، کانیهای کربناتی واکنش دادهاند و مقدار آنها کاهش یافته است.
عادل ساکی؛ علی‌اکبر بهاری فر
چکیده
روابط صحرایی و سنگ‌نگاری نشان میدهد که سنگهای رسی و کربناتی دگرگون‌شده منطقه همدان در باختر ایران، تحت تأثیر یک دگرگونی چند مرحلهای قرار گرفتهاند. نفوذ باتولیت الوند (با سن ژوراسیک) در سنگهای میزبان رسی و کربناتی باعث شکلگیری سنگهای دگرگونی مجاورتی متفاوتی در محدوده چشین شده است که عبارتند از هورنفلسهای ...
بیشتر
روابط صحرایی و سنگ‌نگاری نشان میدهد که سنگهای رسی و کربناتی دگرگون‌شده منطقه همدان در باختر ایران، تحت تأثیر یک دگرگونی چند مرحلهای قرار گرفتهاند. نفوذ باتولیت الوند (با سن ژوراسیک) در سنگهای میزبان رسی و کربناتی باعث شکلگیری سنگهای دگرگونی مجاورتی متفاوتی در محدوده چشین شده است که عبارتند از هورنفلسهای سیلیمانیت‌دار، مرمرها و سنگهای دگرگونی کالک- سیلیکاتی. مجموعه کانیهای دگرگونی در سنگهای‌رسی دگرگون‌شده و کالک- سیلیکات‌ها با هم متفاوت است به گونه ای که، کانیهای اوج دگرگونی در این سنگها به ترتیب عبارتند از: گارنت، استارولیت، آلومینوسیلیکات‌ها (کیانیت/ سیلیمانیت)، بیوتیت، کلریت، مسکوویت و کوارتز. مجموعه کانیایی کالک-سیلیکات‌ها عبارتند از: گارنت، دیوپسید، ولاستونیت، اپیدوت و آمفیبول که معمولاً به‌صورت همزمان با یک فازدگرگونی مجاورتی رشد کردهاند.با استفاده از تعادل ترمودینامیکی کانیها و واکنشهای تعادلی چندگانه، فشار و دمای اوج دگرگونی مجاورتی و همچنین اکتیویته سیال‌ها در سنگهای کالک- سیلیکاتی به ترتیب600 تا 630 درجه سانتی‌گراد، 2 تا 4 کیلوبار و کسر مولی CO2 حدود 17/0 برآورد شده است. این محاسبات با دیگر نتایج بدست آمده از سنگهای متاپلیتی همخوانی خوبی دارد. دما و فشار دگرگونی مجاورتی بالا در این بخش از پوسته همدان بیانگر شرایط دگرگونی در رخساره پیروکسن- هورنفلس است.
عادل ساکی؛ علی اکبر بهاری فر
چکیده
نفوذ کمپلکس الوند در سنگهای رسی دگرگون‌شده میزبان (شیست‌ها) سبب ایجاد هورنفلسهای رسی و میگماتیتهای آناتکسی در هاله دگرگونی توده شده است. پدیدة ذوب‌بخشی در هاله همبری الوند، فقط در سنگهای با ترکیب رسی رخ داده است. وجود کانیهای اسپینل-کوارتز و حضور ارتوپیروکسن در این سنگها، مشخصه گذر از شرایط رخساره آمفیبولیت به ...
بیشتر
نفوذ کمپلکس الوند در سنگهای رسی دگرگون‌شده میزبان (شیست‌ها) سبب ایجاد هورنفلسهای رسی و میگماتیتهای آناتکسی در هاله دگرگونی توده شده است. پدیدة ذوب‌بخشی در هاله همبری الوند، فقط در سنگهای با ترکیب رسی رخ داده است. وجود کانیهای اسپینل-کوارتز و حضور ارتوپیروکسن در این سنگها، مشخصه گذر از شرایط رخساره آمفیبولیت به گرانولیت یا پیروکسن- هورنفلس است و معمولاً مرتبط با فرایندهای ذوب‌بخشی بدون آب است. مهمترین واکنشهای توسعه مذاب در سنگهای رسی دگرگونشدة موجود در هاله الوند عبارتند از Crd + melt + Spl + Bt +Sil/And = Kfs و Bt+Als+Pl+Qtz = Grt+Kfs+melt. این دگرگونی اصولاً از راه رسانش گرمایی از نفوذ تودههای مرتبط با کمان ماگمایی در همه سطوح پوسته کنترل میشود. سنگهای دگرگونی منطقه همدان تحت تأثیر یک دگرگونی چند مرحلهای تدفینی و گرمایی مرتبط با فرورانش و بستهشدن اقیانوس نوتتیس و در نهایت، برخورد دو قاره عربی و ایران مرکزی در طی کرتاسه قرار گرفتهاند، به گونهای که این وقایع، سبب شکلگیری ذوب‌بخشی در درجات بالای دگرگونی در بخشهایی از هاله دگرگونی کمپلکس نفوذی الوند شده‌اند.
عادل ساکی؛ محسن مؤذن؛ منصور مجتهدی؛ رولند اوبرهانسلی
چکیده
کمپلکس ماه‌نشان در شمال‌باختر ایران تحت تأثیر دگرگونی ناحیه‌ای و همبری قرار گرفته است. ریز ساخت‌ها، سیماهای سنگ‌نگاری و روابط صحرایی نشان میدهد که کمپلکس دگرگونی ماه‌نشان، چهار فاز دگرگونیM1 تاM4 و دست‌کم دو فاز( D1و D2) دگرشکلی را تجربه کرده است. دگرگونی فازM1 تحت تأثیر دگرگونی فاز M2 قرار گرفته است. دگرگونی ...
بیشتر
کمپلکس ماه‌نشان در شمال‌باختر ایران تحت تأثیر دگرگونی ناحیه‌ای و همبری قرار گرفته است. ریز ساخت‌ها، سیماهای سنگ‌نگاری و روابط صحرایی نشان میدهد که کمپلکس دگرگونی ماه‌نشان، چهار فاز دگرگونیM1 تاM4 و دست‌کم دو فاز( D1و D2) دگرشکلی را تجربه کرده است. دگرگونی فازM1 تحت تأثیر دگرگونی فاز M2 قرار گرفته است. دگرگونی مرحله دوم به‌وسیله جهت‌گیری ترجیهی کانیها (تشکیل شیستوارگی (S2 و توسعه مجموعه کانیهای اوج دگرگونی مشخص می شود. این فاز دگرگونی، همزمان با فاز دگرشکلی D2 بوده است. دگرگونی فاز سوم (M3)یک دگرگونی همبری و دگرگونی((M4 به صورت دگرگونی پسرونده است. مجموعه کانیهای اوج دگرگونی M2 عبارت است از مسکوویت، بیوتیت، گارنت، استارولیت، آندالوزیت و سیلیمانیت. فشار و دمای دگرگونی کمپلکس ماه‌نشان به منظور تعیین گرادیان زمین‌گرمایی پوسته و نوع دگرگونی با استفاده از روش‌های تعادل‌های فازی چندگانه، دماسنج‌های تبادل کاتیونی و واکنشهای انتقالی محض، مشخص شده است. دما و فشار دگرگونی M1 به ترتیب 420تا 450 درجه سانتی‌گراد و 3 تا 4 کیلوبار است. دگرگونی M2 (اوج دگرگونی) دمای 600 تا 620 درجه سانتی‌گراد و فشار 5 تا 7 کیلوبار را نشان میدهد. همچنین دما و فشار برای دگرگونی M3 (دگرگونی همبــــــری) به ترتیب520 تا 560 درجه و2 تا 5/3 کیـــــلوبار است. گرادیان گرمایی محاسبه شــــــــده برای اوج دگرگونی ° C km-15/28-25 است که با دگرگونی نوع بارووین سازگاری دارد. جایگاه زمین‌ساختی دگرگونی مرتبط با پوسته قاره‌ای وکمان است.
